یا اقتصاد را بفهمید یا برای همیشه با بورس خداحافظی کنید
چند اصل ساده اقتصاد که شما را به یک سرمایه‌گذار حرفه‌ای تبدیل می‌کند.
همانطور که در مقاله قبلی با عنوان پرش سه‌گام حسابداری برای موفقیت در سرمایه گذاری گفتیم، برای موفقیت در بازار مالی شما به دانش اندکی در مورد اصول حسابداری و اقتصاد دارید. در آن مقاله از سه اصل بسیار مهم حسابداری پرده برداشتیم که نقش حیاتی برای موفقیت شما در بورس ایفا می‌کنند. حالا در این مقاله قصد داریم به شما بگوییم حداقل دانشی که از اقتصاد به آن نیاز دارید، چیست؟ البته این‌ها مبانی و اصول ابتدایی حسابداری و اقتصادی هستند که دانستن و فهم آن‌ها به شما کمک می‌کند جهش بزرگی نسبت به سایر سرمایه‌گذاران داشته باشید. بااین‌حال اگر نیاز به آموزش‌های بیشتر و عمیق‌تری دارید، می‌توانید در دوره‌های آموزشی مدیرمالی شرکت کنید (ما برای شروع مجموعه مقالات آموزش بورس را به شما پیشنهاد می کنیم). حالا برگردیم به اصل موضوع!
آیا میدانید نکاتی در رابطه با شاخص کل بورس وضعیت اقتصادی کشور چه تأثیر بر بازار سهام دارد؟
ما مطالب زیادی در مورد اقتصاد شنیده‌ایم و وقتی صحبت از اقتصاد میشود، غالباً حواس همه‌ی ما به موضوعاتی نظیر تورم، رکود، رشد اقتصادی و واژگانی ازاین‌دست جلب میشود. ولی اگر بخواهید اقتصاد را علمی و اصولی بیاموزید، چیزهایی در مورد کشش، مطلوبیت یا تراز تجاری خواهید خواند که شما را به‌کلی اقتصاد زده خواهد کرد. خبر خوش اینکه شما به هیچ‌یک از این‌ها نیاز ندارید. کافی است اندکی دانش در مورد اصول و مبانی علم اقتصاد بدانید و خبر بد اینکه دانستن این اندک مفاهیم اقتصادی برای موفقیت و سودآوری شما در بازار سهام حیاتی است و باید آن‌ها را بیاموزید. اقتصاد کشور و بازار سهام مانند دو روی یک سکه هستند. اگر اتفاق خوب یا بدی برای هریک از این دو بیفتد، بر دیگری نیز مستقیماً اثرگذار خواهد بود. در زیر خلاصه چیزی که از این علم احتیاج دارید به شما ارائه میکنیم.
افسوس بسیاری از سرمایه گذاران مفاهیم ابتدایی اقتصاد را در نظر نمی‌گیرند و به‌این‌ترتیب فرصت های بسیاری را برای سرمایه گذاری از دست می‌دهند. به‌کارگیری این دانش به شما کمک می‌کند تا خبرهای مناسب و مربوط را از خبرهای بیخود و بدون استفاده تشخیص دهید و جدا کنید و به‌این‌ترتیب تصمیمات سرمایه گذاری بهتری بگیرید. حواستان به نکات زیر باشد:
عرضه و تقاضا رابطه بین آنچه موجود است با آنچه مردم می‌خواهند و حاضرند برای به دست آوردن آن پول بدهند، نشان می‌دهد. رابطه عرضه و تقاضا موتور محرک هر فعالیت اقتصادی است و برای تجزیه‌وتحلیل سرمایه‌گذاری و فرآیند تصمیم‌گیری شما اهمیت بسیار دارد. درواقع آیا شما حاضرید سهام شرکتی را بخرید که فلاپی دیسک با توانایی ذخیره ۲ مگابایت اطلاعات نکاتی در رابطه با شاخص کل بورس نکاتی در رابطه با شاخص کل بورس تولید می‌کند و در حال حاضر میلیون‌ها عدد از این محصولات در انبارهای شرکت موجود است ولی مشتری برای آن‌ها وجود ندارد؟
اگر گزارش‌ها و اخبار نشان دهد که برای مثال صنعت خودروسازی در سال آینده با رکود بی‌سابقه روبرو خواهد شد و تولیدات شرکتهای این صنعت به‌شدت کاهش می‌یابد، آیا شما حاضر به خرید سهام شرکتی می‌شوید که لاستیک خودرو تولید می‌کند؟
درک رابطه علت و معلول به شما کمک می‌کند تا منطقی فکر کنید و در پی هر خبر به دنبال علت آن باشید و عواملی که تحت تأثیر این خبر قرار می‌گیرند و معلول واقع می‌شوند، کنترل کنید؛ بنابراین لازم است که همیشه منطقی بیندیشید و بدانید که منطق جزء اصلی یک تفکر اقتصادی مستحکم و موفق است.
وقتی خبری را می‌خوانید با آن خبر در ذهنتان بازی کنید، انتظار دارید درنتیجه رخ دادن آن خبر چه اتفاقات خوب یا بدی بیفتد؟ اگر شما پیش‌بینی می‌کنید قیمت سهام افزایش یابد، پس حتماً باید علت این افزایش قیمت را هم مشخص کنید؟ چه اتفاقاتی ممکن است منجر به افزایش قیمت سهام شود؟ در زیر به برخی از این عوامل اشاره میکنیم:
- گزارش‌ها و اخبار مثبت و امیدوارکننده از یک شرکت: مثلاً در گزارش ممکن است ذکر شود که به دلیل افزایش قیمت جهانی نفت، محصولات پتروشیمی شرکتهای صادرکننده با قیمت بیشتری در بازارهای جهانی به فروش خواهند رسید.
- گزارش‌ها و اخبار مثبت و امیدوارکننده در مورد صنعت: برای مثال ممکن است قوانین دولتی منجر به افزایش تعرفه واردات خودرو شود و لذا صنعت خودروسازی با استفاده از این فرصت می‌تواند محصولات بیشتری را در بازار داخلی به فروش برساند.
- گزارش‌ها و اخبار مثبت و امیدوارکننده در مورد مشتریان: خبر رونق صنعت ساختمان‌سازی باعث میشود کارخانه‌های تولیدکننده سیمان امیدوار به افزایش فروش محصولات خود باشند.
- گزارش‌ها و اخبار منفی در مورد رقبا: خبر ورشکست شدن شرکت فرضی تولیدی لبنیات آینوش، یک خبر بد برای سهامداران شرکت آینوش و یک خبر خوب برای سهامداران شرکت فرضی نیکنوش است. چراکه شرکت نیکنوش نیز تولیدکننده لبنیات است و می‌تواند بخشی از سهم بازار شرکت آینوش را نصیب خود کند.
- اثرات اقتصادی اقدامات دولت: اقدامات سیاسی و دولتی پیامدهای اقتصادی خواهد داشت. درواقع هیچ عاملی نمی‌تواند مانند اقدامات دولت بر بازار سرمایه و اقتصاد اثرگذار باشد. اقدامات دولتی معمولاً در قالب قوانین و مقررات ظاهر می‌شوند. دولت از طریق بانک مرکزی نرخ سپرده‌های بانکی، عرضه پول، نقدینگی و نرخ ارز را در بازار کنترل می‌کند. تغییر در هریک از این عوامل می‌تواند به‌تنهایی یک شرکت، یک صنعت یا کل بازار سهام را تحت تأثیر قرار دهد.
بیایید از اشتباهات گذشته درس بگیریم.
با نگاهی به شاخص کل بورس در سال‌های اخیر می‌بینیم که شاخص از سال ۹۱ به دلیل افزایش نرخ ارز به‌یک‌باره شروع به رشد کرد. سایت‌های خبری، شبکه‌های تلویزیونی و روزنامه‌ها و مجلات هرروز از ثبت رکوردی جدید در بورس خبر می‌دادند. قیمت سهام روزبه‌روز افزایش می‌یافت و سرمایه گذاران هرروز راضی‌تر از روزهای قبل خود بودند. این شرایط همه را وسوسه می‌کرد که وارد دنیای سرمایه‌گذاری شوند و از این سفره پربرکتی که بازشده، سهمی ببرند. هجوم سرمایه‌گذاران بی‌اطلاع و بدون دانش باعث شد تقاضای زیادی برای سهام مختلف در بازار ایجاد شود و عرضه محدود سهام، باعث رشد قیمت‌ها شد. به صورتی که شاخص کل ظرف مدت ۱۷ ماه از ۲۳۰۰۰ به ۸۹۰۰۰ رسید.
بعدازآن چه اتفاقی افتاد؟ حباب ترکید و اقتصاد دچار رکود سرتاسری شد. بسیاری از افرادی که بدون دانش کافی تمام دارایی های خود را وارد بازار بورس کرده بودند و اهداف کوتاه مدت را دنبال می‌کردند، زیان‌های بزرگ دیدند؛ و از آن روز به بعد شاخص شروع به افت کرد تا اینکه از ۸۹۰۰۰ به ۶۳۰۰۰ رسید؛ اما از این اتفاقات چه درس‌هایی می‌توان گرفت؟
- سرمایه گذاری در سهام جایگزین مناسب حساب‌های پس انداز شما برای موارد ضروری و پیش‌بینی‌نشده نیست. همیشه مقداری پول حداقل به‌اندازه پوشش هزینه‌های ۳ تا شش ماهتان را در بانک پس‌انداز کنید.
- هیچ‌وقت نباید ۱۰۰ درصد پول خود را در بورس و سهام سرمایه گذاری کنید. بخشی از آن را در سپرده های بانکی، زمین، طلا و ارز سرمایه گذاری کنید.
- حتی اگر یکی از دوستانتان یا یک متخصص و تحلیل‌گر بازار بورس به شما گفت که روند اقتصادی مطمئناً به رشد خود ادامه می‌دهد، به حرف او اعتماد نکنید. خودتان منابع اطلاعاتی مختلف را جستجو کنید.
- اگر قیمت‌ها مدام رشد می‌کنند و بازار رونق بسیار خوبی پیداکرده، احتیاط کنید. برای سهام خود حد ضرری مشخص کنید و درصورتی‌که قیمت‌ها شروع به کاهش بدون دلیل کرد، آن سهم را بفروشید. برای مثال شما سهمی را به قیمت ۱۳۰ تومان خریده‌اید و انتظار داشتید ظرف مدت دو سال به قیمت ۲۷۰ تومان برسد؛ اما بعد از گذشت شش ماه قیمت سهم به‌یک‌باره شروع به افزایش کرد و به قیمت ۴۹۰ تومان رسید. حالا وقت آن رسیده احتیاط کنید. یک حد زیان برای خود تعیین کنید. مثلاً اگر قیمت سهم نسبت به بیشترین قیمت خود در هفته، ۱۰ درصد کاهش یافت آن را بفروشید. به این صورت اگر قیمت شروع به کاهش کند و شما علتی برای آن پیدا نکنید و به عدد ۴۵۰ برسد، شما بلافاصله اقدام به فروش سهم خواهید کرد.
- هزینه‌ها و بدهی‌های خود را در حداقل ممکن نگه‌دارید و هیچ‌وقت برای سرمایه‌گذاری در بورس از کسی پول قرض نگیرید.
در پایان پیشنهاد میکنیم که نکات این مقاله را در یک برگ کاغذ بنویسید و مدام با خود تکرار کنید تا ملکه ذهنتان شود. مطمئن هستیم با رعایت این نکات و آموزش مداوم عملکرد بهتری نسبت به عمده سرمایه‌گذاران در بورس خواهید داشت. پس همچنان ارتباط خود را با مدیرمالی حفظ کنید و آموزش‌های بعدی ما را دنبال نمایید.
شاخص ROA در بورس چیست؟
همانطور که میدانید، یکی از اصلی ترین شرط ها برای موفق شدن در بازار سرمایه، آموختن و شناخت دقیق مفاهیم و اصطلاحات آن
است. اگر جزء فعالان بازار سرمایه هستید، با شناخت و تسلط بر اصطلاحات و مفاهیم موجود در بازار سرمایه و با بکارگیری آن ها در
جهت درست، تبدیل به یکی از برندگان این بازار خواهید شد. در حالت کلی در بازار سرمایه سه نوع تحلیل داریم:
1. تحلیل بنیادی
2. تحلیل تکنیکال
3. تحلیل از روش تابلوخوانی
در تحلیل بنیادی، همواره پارامترهایی نظیر بازده حقوق صاحبان سهام، بازده دارایی ها، اندازه گیری اثربخشی مدیریت و… از اهمیت بالایی برخوردار است و همیشه مورد توجه تحلیل گران بنیادین شرکتها بوده است. یکی از پارامترهای بسیار مهم در تحلیل بنیادی، شاخص ROA میباشد. در این مقاله سعی داریم به شاخص ROA و کاربردهای مهم آن بپردازیم. با بورس‌فا همراه ما باشید.
مفهوم شاخص ROA چیست؟
ROA یا Return On Asset ، شاخصی از چگونگی سودآوری یک شرکت، وابسته به کل دارایی های آن شرکت می باشد. پس در واقع ROA یک شرکت، از تقسیم درآمد خالص شرکت به کل دارایی های شرکت به دست می آید. ROA یک ایده درباره مدیریت کارآمد در رابطه با استفاده از دارایی‌ها در جهت تولید سود از دارایی‌های مولد به ما می‌دهد که از طریق تقسیم سود سالیانه به کل دارایی شرکت محاسبه میشود. ROA هر شرکت به صورت درصد بیان میشود و گاها به بازده سرمایه گذاری اشاره دارد.
نکاتی مهم در رابطه با شاخص ROA
شاخص ROA یا بازده کل دارایی ها، معیاری دقیق تر از کارایی عملکرد مدیران یک شرکت است. این شاخص نشان دهنده میزان سودی است که شرکت از هر واحد از دارایی هایش به وجود می‌آورد. همچنین لازم به ذکر است که دارایی های یک شرکت شامل پول نقد، حساب‌های دریافتنی، تجهیزات، ملک و املاک، انواع زمین و… میباشد. همچنین در برخی مواقع، سرمایه گذاران هنگامی که این محاسبه را انجام می دهند، هزینه بهره را به خالص درآمد اضافه می‌کنند.
ROA به شما می‌گوید که چه مقدار سود از دارایی های سرمایه گذاری شده، بدست آمده است. ROA به شدت وابسته به صنعت و گروه میباشد و به این دلیل هنگامی که از ROA به عنوان مقیاسی برای مقایسه استفاده میشود، بهتر است با مقدار ROA های سالیان گذشته شرکت و یا ROA شرکتهای مشابه هم گروه یا هم صنعت مقایسه شود. پس در انتخاب یک شرکت از بین چند شرکت، از یک نکاتی در رابطه با شاخص کل بورس گروه یا یک صنعت، میزان شاخص ROA جهت تصمیم گیری برای سرمایه گذاری به شدت تعیین کننده است. پس شاخص ROA برای مقایسه درون صنعت بسیار مفید و پر کاربرد است.
چگونگی تشخیص ROA مناسب جهت سرمایه گذاری
مقدار ROA هر شرکت، یک ایده به سرمایه گذاران می‌دهد که شرکت تا چه حد در تبدیل پولی نکاتی در رابطه با شاخص کل بورس که سرمایه گذاری کرده است، به سود خالص موفق بوده است. پس در تحلیل بنیادی، تعیین ROA شرکت مورد نظر بسیار مهم و امری کاربردی است. همانطور که گفته شد، میزان ROA هر شرکت به صورت درصد بیان میشود. یک شرکت با ROA بالاتر معمولا به شرکتی با ROA پائین تر ترجیح داده می شود؛ زیرا این امر نشان می دهد که توانایی رشد و کسب سود از یک پایه دارایی ثابت تا چه حدی است. پس در انتخاب نهائی جهت سرمایه گذاری، شرکتی با مقدار بالای ROA بهتر است؛
تشخیص ROA مناسب برای سرمایه گذاری
نحوه محاسبه شاخص ROA چگونه است؟
با ذکر یک مثال، نحوه محاسبه شاخص ROA را بهتر متوجه خواهید شد. فرض کنید که میخواهیم شاخص ROA شرکتی را محاسبه کنیم. ابتدا باید اطلاعات و صورتهای مالی میان دوره ای ماهانه، 3 ماهه، 6 ماهه و یا یکساله از ترازنامه های اخیر منتشر شده شرکت را در دست داشته باشیم. این اطلاعات و صورتهای مالی هم در سایت خود شرکت و هم در سامانه کدال به نشانی Codal.ir موجود میباشد.
برای مثال فرض کنید خالص درآمد شرکتی برابر 300000 میلیون ریال و کل دارایی های شرکت برابر 4500000 میلیون ریال باشد. میدانیم که بازده دارایی یا شاخص ROA یک شرکت از تقسیم خالص درآمد یا سود خالص شرکت به کل دارایی های آن شرکت به دست می آید. پس با تقسیم 300000 بر 4500000، شاخص ROA عدد 0.066 را به دست می دهد. در نتیجه، شاخص ROA چنین شرکتی برابر %6.6 میباشد.
حال فرض کنید شرکتی مشابه و هم صنعت با شرکت بالا داریم که میخواهیم شاخص ROA این شرکت را نیز محاسبه و در نهایت مقایسه کنیم. فرض میکنیم شرکت دوم از لحاظ میزان کل دارایی ها با شرکت اول در سطح برابری باشد. پس فرض میکنیم کل دارایی های شرکت دوم نیز 4500000 میلیون ریال باشد اما خالص درآمد یا سود خالص شرکت دوم 500000 میلیون ریال باشد. در این صورت با توجه به فرمول، شاخص ROA شرکت دوم برابر %11.11 میباشد.
مقایسه شاخص ROA دو شرکت هم صنعت با وضعیت مشابه
در پاراگراف های قبل گفتیم که ROA یک شرکت در مقایسه با شرکتهای هم گروه و هم صنعت، هر چه بالاتر باشد بهتر است؛ زیرا شرکت پول یا سود بیشتری را از سرمایه گذاری کمتری بدست آورده است و پتانسیل بنیادی بالایی دارد. به مثال پاراگراف قبل خوب دقت کنید. شرکت اول از 4500000 میلیون ریال دارایی خود، 300000 میلیون ریال سود و درآمد کسب کرد اما شرکت دوم از 4500000 میلیون ریال دارایی خود، 500000 میلیون سود و درآمد ساخت. در نتیجه با توجه به فرمول تعریف شده، بدیهی است شرکت دوم نسبت به شرکت اول، شاخص ROA بالاتری داشته باشد؛ زیرا با سرمایه اولیه مشابه نسبت به شرکت اول، 200000 میلیون ریال سود بیشتری کسب کرد؛ پس در نتیجه پتانسیل سودسازی بالاتری دارد و جهت سرمایه گذاری مناسب تر است.
در رابطه با سفته بازی در بورس اطلاعاتی نداری؟ » سفته بازی در بورس چیست؟
نتیجه گیری
خب دوستان، در این مقاله هم یکی از مهمترین و پر کاربردترین نسبت های کاربردی در تحلیل بنیادی را تا حدودی شناختیم. توجه داشته باشید که جهت استفاده درست و دقیق از مفاهیم و تکنیک های بازار سرمایه و در نتیجه جهت معاملات و تحلیل های بهتر لازم است از ابتدا آموزش ببینید و در این صورت تبدیل به یکی از برنده این بازار نکاتی در رابطه با شاخص کل بورس باشید. خوشحال میشویم که دیدگاه تان را برای مان بنویسید.
همواره موفق و پر سود باشید.
سوالات متداول در رابطه با شاخص ROA
شاخصی از چگونگی سودآوری یک شرکت، وابسته به کل دارایی های آن شرکت می باشد.
این شاخص نشان دهنده میزان سودی است که شرکت از هر واحد از دارایی هایش به وجود می‌آورد.
شاخص ROA به صورت درصد ارائه میشود و صد البته شاخص ROA هر چه بالاتر باشد بهتر است.
حمایت شاخص کل بورس شکسته می شود؟
با توجه به شیب نزولی شاخص ها در معاملات روز چهارشنبه، امروز هم احتمالا بازار در کنترل فروشندگان خواهد بود.
به گزارش اقتصادنیوز، بورس تهران در حالی که در یک محدوده حمایتی مهم قرار دارد، دوباره به دست فروشندگان کنترل می شود و درصورتی که قدرت خریداران بورس افزایش پیدا نکند، این حمایت مهم هم شکسته خواهد شد. درصورت شکسته شدن حمایت مهم شاخص کل، این شاخص وارد کانال 1.3 میلیون واحدی می شود.
از یک سو وضعیت بنیادی بازار به گونه ای نیست که جای افت خیلی زیادی داشته باشد، از طرفی برای خریداران هم دلیل محکمی برای خرید سهام وجود ندارد. افت قیمت های جهانی و ابهامات داخلی که بورس با آن ها مواجه است، تردیدهای جدی برای خریداران ایجاد می کند.
همچنین وضعیت بورس طی معاملات هفته گذشته طوری نبوده که بتواند اعتماد سرمایه گذار را جلب و او را به آینده بازار سهام امیدوار کند. گرچه در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته ارزش معاملات خرد با یک جهش خوب به سطح حدود 3 هزار میلیارد تومان رسید، اما هنوز ارزش معاملات در حدی نیست که بتوان به آن امیدوار شد و در جهت رشد بورس به آن امیدوار شد.
ارزش معاملات فعلا چشمگیر نیست
طی هفته های گذشته ارزش معاملات خرد بارها از حدود 2500 تا بیش از 3000 میلیارد تومان نوسان کرده اما هیچ وقت نتوانسته به سطح 4000 میلیارد تومان برسد و آخرین باری که ارزش معاملات خرد سطح 4000 میلیارد تومان را لمس کرد، اوایل تیرماه بود. با این حساب فعلا و تا زمانی که ارزش معاملات خرد به بیش از 4000 میلیارد تومان برسد، نمی توان بهبود واقعی را در این موضوع لمس کرد.
همچنین فعلا به طور متوالی خروج پول حقیقی ها از بازار سهام رخ می دهد که معنای آن ناامیدی این دسته از سهامداران نسبت به آینده بورس است. در روز چهارشنبه هم حدود 180 میلیارد تومان پول خرد از بازار خارج شد تا آمار خروج متوالی پول حقیقی ها از بازار به دو هفته برسد.
امیدوار به افزایش قدرت خریداران
فعلا تنها نکته امیدوارکننده در بورس، قدرت گرفتن خریداران حقیقی است. شاخص قدرت خریداران حقیقی در مقابل فروشندگان حقیقی در سه روز پایانی معاملات به بالای عدد یک رسیده که این نشانه خوبی محسوب می شود. اما این نشانه به تنهایی نمی تواند نوید مثبت شدن بورس را بدهد.
در حال حاضر با توجه به معاملات چهارشنبه هفته گذشته، می توان انتظار افت شاخص ها در ابتدای معاملات امروز را داشت. گرچه وضعیت به مرور می تواند بهتر شود که اگر این اتفاق رخ ندهد، باید انتظار یک افت با شیب زیاد را در شاخص ها داشت چراکه درصورت از دست رفتن حمایت شاخص کل، تا مدتی مجددا بورس رنگ قرمز به خود می گیرد.
شاخص در مرز بحران
یکی از مهمترین سطوح حمایتی در حال شکسته شدن است، در صورتی که این سطح فردا از دست برود روند نزولی بازار تداوم خواهد داشت.
به گزارش خبرنگار ایمنا، بازار امروز با افت پنج هزار واحدی به محدوده یک میلیون ۴۲۰ هزار دلار رسید، این نقطه لبه بازار است و با از دست رفتن این سطح حمایتی شاید برگشت بازار کار دشواری باشد، قرار گیری در یک کانال نزولی، از دست رفتن سطح حمایتی مهم، خروج نقدینگی از بازار بورس به سمت بازار بدهی همگی منجر به تشدید رکود در بازار سرمایه میشود.
دولت با اینکه می‌داند این وضعیت نرخ بهره منجر به چه ساختاری در بازار سرمایه میشود بازهم رویه خود را تغییر نمی‌دهد، بازار فرابورس هم افت ۱۹ واحدی داشت، در بازار امروز نمادهای فارس، فملی، شستا، شپدیس، شبندر، حکشتی و شپنا بیشترین تأثیر منفی را بر بازار بورس گذاشتند و در بازار فرابورس نمادهای آریا، شاوان ، کگهر، شگویا بیشترین میزان تأثیر منفی را داشتند.
بازار بورس و فرابورس چه تغییراتی کرد؟
شاخص کل بازار بورس تهران امروز با افت پنج هزار ۹۴۵ واحدی به سطح یک میلیون ۴۲۰ هزار ۷۸۱ واحد رسید و شاخص کل هم وزن با رشد ۳۹۹ واحدی در سطح ۴۱۰ هزار ۷۷۴ واحد قرار گرفت.
تعداد نمادهای مثبت بازار بورس: ۱۷۴
تعداد نمادهای منفی بازار بورس: ۲۱۴
شاخص کل فرابورس هم امروز با افت ۱۹ واحدی به سطح ۱۹ هزار ۱۷۶ واحد رسید.
تعداد نمادهای مثبت بازار فرابورس: ۱۴۷
تعداد نمادهای منفی بازار فرابورس: ۱۳۸
ارزش و نکاتی در رابطه با شاخص کل بورس حجم معاملات
ارزش معاملات: بازار بورس و فرابورس به ۲۶ هزار ۷۷۵ و ۱۰۰ هزار ۸۵۲ میلیارد ریال بود.
حجم معاملات: بازار بورس و فرابورس به ترتیب چهار میلیارد ۱۷۳ و دو میلیارد ۱۷۶ میلیون برگه سهم بود.
بیشترین ارزش معامله
بیشترین حجم معامله
بیشترین افزایش قیمت
بیشترین کاهش قیمت
وضعیت تکنیکالی شاخص کل
حمایت: محدوده یک میلیون ۴۲۰ واحد.
مقاومت: یک میلیون ۴۵۰ هزار واحد.
تحلیل: یکی از مهمترین سطوح حمایتی در حال شکسته شدن است، در صورتی که این سطح فردا از دست برود روند نزولی بازار تداوم خواهد داشت.
۴ همت از املاک شهرداری برای تعادل بازار مسکن در بورس عرضه میشود
ابوالفضل فلاح گفت: این آمادگی را داریم که حدود چهار هزار میلیارد تومان از املاک شهرداری تهران را عرضه و به تعادل بازار مسکن کمک کنیم. با این کار می‌توانیم باعث شفافیت و مولدسازی دارایی و به حداقل رساندن سفته‌بازی شویم.
بررسی جزئیات اسناد قابل ارائه برای افزایش سرمایه ناشران
به گزارش همفکران روز گذشته ابلاغیه‌ای از سوی مدیریت نظارت بر بازار اولیه سازمان بورس و اوراق بهادار با موضوعیت اصلاح مصوبه هیئت مدیره سازمان در خصوص نکات تکمیلی در ارزیابی دارایی‌ها جهت انجام افزایش سرمایه در سرفصل زمین در ساختمان منتشر شد.
بر اساس این گزارش سازمان بورس در این ابلاغیه وضعیت و نوع مالکیت در مورد اقلام موجود در طبقه زمین و ساختمان را به تفکیک خواسته است. همچنین براساس این ابلاغیه، تنها ارزش زمین‌ها و ساختمان‌هایی جهت انتقال سرمایه قابل قبول است که تحت مالکیت مسلم شرکت متقاضی افزایش سرمایه و دارای سند مالکیت رسمی یا در حکم سند رسمی باشد.
وحید روشن قلب معاونت نظارت بر بازار اولیه سازمان بورس در این خصوص به همفکران گفت: اسنادی که مطابق با قانون در حکم سند رسمی هستند از قبیل سند تک برگ، منگوله دار یا صادره بر اساس حکم دادگاه و نشان دهنده مالکیت نسبت به کلیه حقوق مالکانه ملک باشد (بخشی از حقوق مالکانه متعلق به اشخاص ثالث نباشد) و خدشه‌ای بر مالکیت شرکت بر ملک وجود نداشته باشد.
افزایش سرمایه غزر
پیشنهاد هیئت مدیره به مجمع عمومی فوق‌العاده در خصوص افزایش سرمایه شرکت زر ماکارون ، درصد افزایش سرمایه: ۱۲۵ درصد محل تأمین افزایش سرمایه: سود انباشته، مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها
تعلیق خصدرا
به اطلاع می‌رساند؛ مطابق با اطلاعیه منتشره در تارنمای کدال، به استناد بند ۷ ماده ۱۳ مکرر ۲ دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات اوراق بهادار در فرابورس ایران، نماد معاملاتی ( خصدرا ۱) بنا به تشخیص شرکت فرابورس ایران حداکثر تا تاریخ ۱۴۰۱/۰۶/۲۹ تعلیق شد.
درصد سهام سرخابی‌ها به بخش غیردولتی اختصاص می‌یابد
حمید سجادی، وزیر ورزش اظهار کرد: اقدام سنگین حکومت در مورد واگذاری سهام دو باشگاه پرسپولیس و استقلال اتفاق افتاد و قرار است در مرحله اول ۵۱ درصد سهام دو باشگاه به بخش غیردولتی اختصاص یابد.
شاخص بورس چیست؟
بازار بورس اوراق بهادار، به مانند هر بازار دیگر، دستخوش اصل و قانون عرضه و تقاضا کالا قرار دارد.
برای نمایش رونق این بازار باید روش‌ها و شاخص‌های ارزیابی مناسبی ابداع و محاسبه شود.
ابتدا بازار یا بورس اوراق بهادار را معرفی کرده سپس به شاخص‌های کارایی چند بورس مطرح خواهیم پرداخت و شیوه محاسبه هر یک را مشخص خواهیم کرد.
در انتها نیز با شاخص بورس تهران آشنا شده و نحوه محاسبه آن را تعیین خواهیم کرد. البته به غیر از شاخص کل به شاخص‌های دیگری که در تابلو بورس اوراق بهادار تهران نمایش داده میشود نیز خواهیم پرداخت.
انواع شاخص بورس
هر چند روش‌های مختلفی برای دسته‌بندی و تفکیک شاخص‌های بازارهای مالی وجود دارد، ولی شاید بهترین روش تفکیک آن‌ها بر اساس محل یا ناحیه‌ای باشد که محاسبه شاخص بازار در آن صورت می‌گیرد.
شاخص‌های ملی و شاخص‌های جهانی
بر اساس ناحیه یا محلی که شاخص بازار در آن اندازه‌گیری میشود، می‌توان شاخص‌ها را به معیارهای محلی (Local) یا ملی (National) و جهانی (Global) طبقه‌بندی کرد.
این امر از این جهت مناسب است که اگر بخواهیم دو یا چند بازار مالی را در بین دو یا چند کشور مقایسه و مشخص کنیم که کدام کشور، محل مناسبی برای سرمایه‌گذاری خارجی است، از شاخص‌های جهانی کمک می‌گیریم.
ولی اگر واحد ارزی یا پولی کشورها مهم نباشد، بهترین شرایط برای سرمایه‌گذاری توسط شاخص‌های مالی محلی صورت می‌گیرد. شاخص بازار در ناحیه یورو یا شاخص‌های بازار آمریکا لاتین از جمله شاخص‌های ناحیه‌ای هستند.
برای مثال شاخص‌هایی نظیر MSCI-World یا S&P 100 بر اساس چند کشور و ناحیه می‌تواند یک شاخص جهانی باشند و در مقابل شاخص‌های مربوط به بازارهای مشخص مانند شاخص آمریکایی S&P 500 یا Nikkei 225 در ژاپن به عنوان شاخص‌های ملی شناسایی می‌شوند زیرا شرکتهای چند ملیتی در محاسبه این شاخص‌ها نقش کمرنگ‌تری دارند.
شاخص‌های وزنی
از نظر نحوه محاسبه شاخص بازار مالی می‌توان آن‌ها را به شاخص‌های وزنی و بدون وزن نیز تقسیم‌بندی کرد.
در شاخص‌های وزنی، حجم شرکتها و سرمایه اولیه آن‌ها و همچنین تعداد سهام شناور در تعیین شاخص بورس به کار گرفته می‌شوند.
بنابراین هر چه شرکت بزرگ‌تر و یا سرمایه بیشتری باشد، دارای سهم بیشتری در تعیین شاخص بورس خواهد بود.
به این ترتیب وزن‌ها نشان دهنده سهم یا اهمیت بیشتر یک شرکت در تعیین شاخص بورس است. در نتیجه با افزایش یا افول سهام این گونه شرکتها، شاخص رشد یا نزول بیشتری را نشان خواهد داد.
در عوض نوع دیگری از شاخص‌ها بدون در نظر گرفتن وزن، محاسبه می‌شوند.
به این ترتیب همه شرکتها (چه بزرگ و چه کوچک) در شیوه محاسبه شاخص بورس یا بازار مالی، نقش یکسانی دارند و به این ترتیب رشد یا رکود شرکتهای کوچک نیز در تغییرات شاخص بورس تاثیر گذار است.
به این ترتیب با توجه به اختلاف در شاخص وزنی و بدون وزن پی می‌بریم که بازار به سمت صنایع بزرگ تمایل دارد یا صنایع کوچک بازده و کارایی بهتری دارند.
در ادامه به معرفی بعضی از شاخص‌های معروف بازارهای مالی می‌پردازیم و خصوصیت هر یک را بیان خواهیم کرد.
ابتدا شاخص‌های جهانی مورد بررسی قرار گرفته سپس به شاخص‌های محلی یا بازارهای مالی در کشورها خواهیم پرداخت.
شاخص بازار اوراق بهادار تهران نیز در آخر به طور مفصل‌تر مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد.
شاخص کل قیمت چیست؟
همانطور که پیش از این نیز مطرح شد شاخص نماگری است که سطح عمومی قیمت یا بازدهی را برای گروهی یا کل سهام نشان می‌دهد.
بنابراین شاخص کل قیمت نشان‌دهنده سطح عمومی قیمت کلیه سهام موجود در بازار بورس است.
از آنجایی که شاخص یک عدد است و واحد اندازه‌گیری خاصی برای آن تعریف نشده است به منظور اینکه قابلیت تفسیر و تحلیل پیدا کند به این صورت عمل می‌گردد.
یک سال مشخص را به عنوان سال پایه تعریف می‌کنند و تمامی ارقام شرکتها در آن سال را به عنوان ارقام مبنا در سال پایه تعریف می‌کنند.
پس از آن تغییرات قیمتی سهام در سال‌های بعد را نسبت به آن سال می‌سنجند و از این طریق رشد یا نزول شاخص اتفاق می‌افتد.
نکاتی مهم در رابطه با شاخص کل قیمت:
در این شاخص زمانی که شرکتها از محل آورده نقدی و مطالبات سهامداران افزایش سرمایه می‌دهد و یا تعداد شرکتها کم و یا زیاد می‌شوند تعدیل می‌گردد که به دلیل پیچیدگی محاسبات از تشریح شیوه آن خودداری می‌گردد.
زمانی که یک سهم به دلایل مختلفی مانند شفاف‌سازی؛ برگزاری مجمع عمومی عادی و یا به طور فوق‌العاده بسته میشود قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی به عنوان مبنای قیمتی آن سهم در شاخص منظور می‌گردد.
از آنجایی که شاخص کل از تعداد سهام شرکتهای مختلف اثر می‌پذیرد و بنابراین شرکتهای بزرگ‌تر موجب تغییرات بزرگ‌تر شاخص بورس می‌گردند
نبایستی صرفاً تغییرات این شاخص را مبنا قرار داد و برای تحلیل و ارزیابی وضعیت کلی بازار بایستی از سایر شاخص‌ها نیز کمک گرفت.
یکی از اتفاقات رایج در بازار این هست که کلیت بازار نزولی است اما چون سه تا ۵ سهم بزرگ بازار صعود سنگین داشته‌اند شاخص کل رشد قابل‌توجهی را ثبت می‌کند.
سازمان بورس و اوراق بهادار سهام پذیرش شده در بازار بورس را بر اساس میزان نقدشوندگی، درصد شناوری سهام، وضعیت سودآوری، تعداد سهام و … در دو بازار اول و دوم تقسیم‌بندی می‌کند.
شاخص قیمت کل برای سهام پذیرفته‌شده در هر کدام از این بازارها به تفکیک محاسبه می‌گردد و از آن به عنوان شاخص بازار اول و نکاتی در رابطه با شاخص کل بورس بازار دوم یاد می‌گردد.
شاخص کل هم‌وزن:
شیوه محاسبه شاخص کل هم‌وزن مشابه شاخص قیمت کل است با این تفاوت که از تعداد سهام شرکت در محاسبه شاخص استفاده می‌گردد.
در واقع در این شاخص فارغ از اینکه شرکتها چه اندازه‌ای دارند اثر یکسانی را خواهند داشت در حالی که در شاخص قیمت کل تعداد سهام یک شرکت به عنوان وزن قیمت‌ها اثر بااهمیتی در محاسبات دارند.
تفاسیر مهم هم‌زمان از شاخص کل قیمت و شاخص کل هم‌وزن:
در بازار بورس تفاسیر هم‌زمان شاخص قیمت کل و شاخص هم‌وزن بسیار رایج است.
زمانی که شاخص کل صعودی است اما شاخص هم‌وزن نزولی است به این معنی است که اغلب سهام بازار نزول داشته‌اند در حالی که شاخص کل به دلیل رشد چند سهم مهم شاخص ساز مثبت شده است.
زمانی که شاخص کل نزولی است و شاخص هم‌وزن صعودی است به این معنی است که سهام شاخص ساز و بزرگ بازار به دلایل مختلف نزول کرده‌اند و در نتیجه شاخص کل نکاتی در رابطه با شاخص کل بورس کاهش پیدا کرده است.
اما عموم سهام بازار افزایش قیمت را تجربه کرده‌اند اگر این حالت طی دو الی ۴ روز کاری اتفاق بیفتد به این معنی خواهد بود که سرمایه‌گذاران برای کسب سود بایستی به سمت سهام کوچک و متوسط متمایل شوند.
اگر هر دو شاخص باهم نزول کنند:
در این حالت عموم بازار با کاهش قیمت روبه‌رو شده است و اگر این موضوع براتی چندین روز متوالی اتفاق بیفتد بستگی به شرایط حاکم بر بازار ممکن است شاهد این تفسیر ایجاد گردد که بازار به سمت رکود پیش می‌رود.
اگر هر دو شاخص صعود کنند:
در این حالت عموم سهام بازار بورس صعودی می‌شوند و رخداد این حالت در طی چند روز می‌تواند حکم به صعودی بودن بازار طی روزها یا ماه‌های آتی را بدهد.
شاخص قیمت و بازده نقدی چیست؟
شاخص قیمت و بازده نقدی بیانگر بازدهی کل بورس اوراق بهادار تهران است.
لازم به ذکر است که سود حاصل از سرمایه‌گذاری در بازار بورس از دو محل است:
سود نقدی مصوب مجامع
سود ناشی از افزایش قیمت سهام
شاخص اخیر هر دو مورد را در خود دارد و هر دو را نمایش می‌دهد.
این شاخص به شاخص TEDPIX معروف است.
شاخص بازده نقدی چیست؟
این شاخص تنها بازدهی ناشی از سود مصوب مجامع را که به سود نقدی معروف است محاسبه می‌نماید و از این دریچه بازدهی ناشی از کلیه سودهای پرداختی توسط شرکتهای بورسی را محاسبه می‌نماید.
نکته مهم آنکه وقتی این شاخص نزول نماید به این معنی است که در مجامع سود کمتری پرداخت می‌گردد و در این حالات نبایستی خیلی به انتظار کسب سود نقدی سنگین باشیم و انتظارات و یا سبک معامله‌گری خود را اصلاح نماییم.
شاخص صنعت و شاخص مالی:
پیش از اینکه بخواهیم در رابطه با این دو شاخص مطالبی را خدمت شما بیان کنیم لازم است تا به این نکته اشاره‌کنیم که شرکتها را بر اساس ماهیت فعالیتشان می‌توان تقسیم‌بندی کرد.
شرکتهای تولیدی و خدماتی دو دسته اصلی شرکتهای بورسی را شامل می‌شوند.
بیش نکاتی در رابطه با شاخص کل بورس از ۶۰ درصد شرکتهای فعال در بورس را شرکتهای تولیدی تشکیل می‌دهند.
همچنین مشاوره مالی و شرکتهای تأمین سرمایه جزو خدمات مالی محسوب می‌شوند.
شرکتهای حاضر در دسته اول را در زمره شاخص صنعت و شرکتهای حاضر در حوزه دوم را در شاخص مالی تقسیم‌بندی می‌کنند.
برای مثال شرکت پتروشیمی زاگرس و پتروشیمی فن‌آوران که به تولید متانول اشتغال دارند در شاخص صنعت و شرکت تأمین سرمایه نوین و تأمین سرمایه لوتوس پارسیان در شاخص مالی تقسیم‌بندی می‌گردند.
لازم به ذکر است که شیوه محاسبه هر دو شاخص بر اساس میانگین موزون شرکتهای فعال در آن شاخص هستند، در واقع مشابه شاخص کل قیمت محاسبه می‌گردند و تفاوت آن‌ها با شاخص مزبور در تعداد شرکتهای حاضر در آن صنعت است.
شاخص سهام آزاد شناور(TEFIX) :
عموماً برخی از شرکتهای حقوقی مالکیت اصلی و عمده شرکتهای سهامی را بر عهده دارند.
زمانی که یک شرکت یا شخص حقوقی یا حقیقی درصد بالایی از سهام یک شرکت را در اختیار داشته باشد به عنوان سهامدار اصلی آن شرکت شناخته میشود و سهام تحت مالکیت آن‌ها معمولاً جزو سهامی به حساب نمی‌آید که به صورت فعال در بازار معامله شود.
شناوری سهام به درصدی از سهام یک شرکت اشاره دارد که نزد سرمایه‌گذاران خرد (غالبا حقیقی) قرار دارد و قابلیت فروش مجدد در آینده نزدیک را دارد و خرید سهام با هدف نگهداری و یا افزایش کنترل و نفوذ در شرکت خریداری نمی‌گردد.
درصد شناوری یک سهم در سایت بورس اوراق بهادار نمایش داده میشود.
شاخص سهام آزاد شناور، تغییرات آن بخش از سهام یک شرکت را محاسبه می‌کند که توسط سرمایه‌گذاران خرد مورد معامله قرار می‌گیرد.
شیوه محاسبه مشابه شاخص کل قیمت است و تفاوت با آن شاخص در تعداد سهامی است که به عنوان ضریب قیمت لحاظ می‌گردد.
شاخص ۵۰ شرکت برتر:
سازمان بورس اوراق بهادار هر سه ماه یک‌بار فهرست ۵۰ شرکت برتر بورس را که بالاترین درجه نقد شوندگی را دارند ارائه می‌نماید.
شاخص ۵۰ شرکت برتر میانگین وزنی این ۵۰ شرکت را ارائه می‌نماید.
بنابراین شیوه محاسبه این شاخص مشابه شاخص کل قیمت است با این تفاوت که تعداد شرکتهای لحاظ شده در این شاخص تنها ۵۰ شرکت است در حالی که در شاخص کل بیش از ۱۰۰ شرکت در آن لحاظ می‌گردند.
شاخص ۳۰ شرکت بزرگ‌تر:
بزرگی شرکتها در سایت سازمان بورس بر اساس ارزش روز یک شرکت محاسبه میشود.
برای محاسبه ارزش روز سهام یک شرکت از رابطه زیر کمک گرفته میشود:
قیمت پایانی سهام × تعداد کل سهام شرکت = ارزش روز یک شرکت
۳۰ شرکت بزرگ‌تر شامل شرکت‌هایی میشود که در صدر ۳۰ شرکت بزرگ بورس قرار بگیرند و شاخص سی شرکت بزرگ‌تر میانگین وزنی این ۳۰ شرکت را برآورد می‌نماید و شیوه محاسبه آن مشابه شاخص کل قیمت است.
معمولاً در دوران رکود بازار و زمانی که شاخص مسیر مشخصی ندارد با انجام معاملات بلوکی در سهامی که جزو ۳۰ شرکت بزرگ‌تر هستند رقم شاخص را تغییر بااهمیتی می‌دهند.
کلام آخر:
در بالا به تشریح مهمترین شاخص‌های محاسبه شده در سازمان بورس پرداختیم.
نکته مهم و حیاتی پیرامون شاخص این هست که با استفاده از تحلیل شاخص‌ها صرفاً می‌توان یک دیدگاه کلی از وضعیت جاری بازار کسب کرد و اینکه برای ارزیابی تغییر وضعیت در بازار (برای مثال از رکود به رونق) باید رفتار شاخص را طی چندین روز و یا چندین هفته بررسی کرد تا بتوان به نتیجه قطعی دست یافت.
دیدگاه شما