(ارزش جاری بازار در زمان مبدا/ ارزش جاری بازار سهام در زمان محاسبه)* 100 = شاخص کل
صرافی ارزهای رمزنگاری شده چیست و چگونه کار میکند؟ نکاتی که به تجارت ارزهای رمزنگاری کمک خواهد کرد!
آیا برای شروع کار در صرافی ارزهای رمزنگاری شده آماده هستید؟ اگر در این کار تازهوارد بوده و میخواهید با شروع معامله وارد حوزه رمزنگاری بورس چیست و چگونه کار می کند؟ شوید، این مطلب از کوین نیک میتواند به شما کمک کند.
پیش از اینکه عمیقا وارد قضیه شویم و توضیح دهیم که بورس ارزهای رمزنگاری چگونه کار میکند، باید بدانید که این یک بازار تجارت ۲۴ ساعته بوده و دارای فرازونشیبهای زیادی است. بازاری که بیثباتی مخصوص به خودش را دارد!
صرافی ارزهای رمزنگاری شده چیست؟
صرافی ارزهای رمزنگاری شده اساسا وبسایتها یا پلتفرمهایی هستند که به شما امکان میدهند ارزهای رمزنگاری را با ارزهای دیجیتال دیگر یا ارزهای فیات مانند دلار آمریکا یا یورو بخرید، بفروشید یا مبادله کنید. بنابراین، هنگامی که برای اولینبار وارد دنیای رمزنگاری میشوید، برای خرید ارزهای رمزنگاری خود باید از ارز فیات استفاده کنید. فرض کنیم که شما میخواهید بیتکوین بخرید، بنابراین باید از دلار آمریکا یا یورو استفاده کنید. شما میتوانید با استفاده از بورس چیست و چگونه کار می کند؟ کارت اعتباری خود، ارز رمزنگاری را خریداری کنید. راه دیگری هم وجود دارد که از طریق آن میتوانید ارزهای رمزنگاری را با یکدیگر معامله کنید. بهعنوان مثال، میتوانید بیتکوین را با اتریوم یا هر ارز رمزنگاری دیگری معامله کنید. بنابراین، یک صرافی ارزهای رمزنگاری شده مانند پلی است که خریداران و معاملهگران را با ارزهای رمزنگاری بههم متصل میکند. اما بدیهی است که بورسها، هزینههای اندکی را بابت معامله درخواست میکنند. در واقع آنها به این صورت پول درمیآورند!
انواع صرافی ارزهای رمزنگاری شده
صرافی ارزهای رمزنگاری شده چیست؟ در حال حاضر ۳ نوع بورس وجود دارد:صرافیهای متمرکز ارزهای رمزنگاری (CEX)، صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) و صرافیهای هیبریدی.
۱. صرافی متمرکز نقش واسطهای را دارد که خریداران و فروشندگان را دور هم جمع میکند. بنابراین این بدان معنی است که شما باید به شخص دیگری اعتماد کنید تا پول شما را نگه دارد.
۲. صرافی غیرمتمرکز میتواند بهعنوان منطقه پایاپای تجارت نامیده شود. در اینجا خریداران و فروشندگان، معاملهها را مستقیما با یکدیگر انجام میدهند و دیگر احتیاجی به یک واسطه نیست!
۳. صرافی ارزهای رمزنگاری شده هیبریدی بهنوعی ترکیبی از دو مورد ذکرشده در بالا است. بسیاری بر این باورند که چنین بورسهایی، آینده تجارت رمزنگاری هستند، زیرا مزایای CEX و DEX را با یکدیگر ادغام میکنند.
صرافی ارزهای رمزنگاری شده
چگونه میتوان معاملهها را با استفاده از صرافی ارزهای رمزنگاری شده آغاز کرد؟
شما ابتدا باید یک حساب کاربری درصرافی ارزهای رمزنگاری شده ایجاد کنید. سپس این حساب را به حساب بانکی خود (کارت اعتباری) متصل کنید تا بتوانید پولهایتان را به کیف پول خود انتقال دهید. پس از آن، با استفاده از این بورس، ارز رمزنگاری را با ارز فیات میخرید. برای این کار باید بورسی را انتخاب کنید که امکان استفاده از ارز فیات را برای خرید فراهم کند یا اگر از قبل ارز رمزنگاری داشته باشید، میتوانید آن را از طریق یک صرافی به حساب کاربری خود انتقال دهید. سپس در حالی که قیمت سایر ارزهای رمزنگاری موجود را رصد میکنید، این صرافی از ارزهای رمزنگاری شما نگهداری خواهد کرد. پس از آن، هنگامی که معامله مورد نظر خود را انتخاب کردید، سفارشهای خرید یا فروش خود را ارزیابی میکنید و این صرافی، معامله شما را تکمیل میکند.
چیزی بهنام «آربیتراژ تجاری» وجود دارد که به شما امکان میدهد، بسته به اینکه چه مدتزمانی میخواهید برای تحقیق صرف کنید، سود کمی را از قیمتهای متفاوت بیتکوین کسب کنید. شما باید مراقب باشید و مطمئن شوید که اگر تصمیم دارید بیتکوینهای خود را با مبلغی بهقیمت بالاتر بفروشید و سپس آن را با قیمت ارزانتر خریداری کنید، هزینههای معامله و هزینههای انجامشده توسط صرافیهای مختلف فراتر از اختلاف این ارزش نباشد. بدین ترتیب، این کار ارزشش را نخواهد داشت!
۵ عاملی که باید هنگام انتخاب پلتفرم صرافی در نظر بگیرید
تعداد زیادی پلتفرم صرافی ارزهای رمزنگاری شده وجود دارد و تصمیمگیری برای انتخاب یکی از آنها آسان نیست. انتخاب پلتفرم مناسب بسیار مهم است و عواملی وجود دارند که باید به آنها هم توجه کنید!
۱. امنیت؛ چه چیزی را میتوانیم از Mt. Gox Scandal بیاموزیم؟
Mt. Gox در سال ۲۰۱۰ راهاندازی شد و با تبدیلشدن به بزرگترین پلتفرم صرافی بیتکوین در سال ۲۰۱۳ به اوج خود رسید. این شرکت در توکیوی ژاپن مستقر بود و بر اساس اطلاعات ویکیپدیا، بیش از ۷۰ درصد از کل معاملههای بیتکوین را در سراسر جهان اداره میکرد. در فوریه ۲۰۱۴،Mt. Gox معاملههای خود را بهحالت تعلیق درآورد، وبسایت و خدمات بورس خود را بست و پس از آن به پرداخت خسارت بابت ورشکستگی طلبکاران پرداخت.
این شرکت اعلام کرد که ۸۵۰.۰۰۰ بیتکوین متعلق به مشتریان مفقود شده و از این شرکت مقداری به ارزش ۴۵۰ میلیون دلار در آن زمان دزدیده شده است. دلیل سرقت، هک یا کلاهبرداری مشخص نبود. بنابراین، شما باید در انتخاب پلتفرم صرافی ارزهای رمزنگاری مراقب باشید و به امنیت آن توجه کنید!
۲. شهرت و اعتبار
بورسهایی را بررسی کنید که اعتبار خوبی دارند. برخی از مهمترین بورسهای ارزهای رمزنگاری عبارتاند از (ارز دیجیتال بایننس) Binance، (کوین بیس) Bybit ،Coinbase، (بیت مکس) Bitmex و غیره. این امر واقعا مهم است که قبل از انتخاب هرکدام، نظرها را بررسی کنید و تحقیقهای لازم را در گوگل انجام دهید. رتبهبندی صرافیها را بررسی کنید، زیرا باید آن را مدنظر قرار دهید، چرا که میخواهید یکی از مورد اعتمادترینها را انتخاب کنید!
۳. هزینهها و پرداختها
اطمینان حاصل کنید که میدانید صرافی مورد نظرتان چه روش پرداختی را به شما ارائه میدهد. این روش میتواند از طریق یک بانک محلی، پیپال یا کارت اعتباری باشد. هزینههای صرافی را بررسی کرده و مطمئن شوید که برای چه چیزی ثبتنام میکنید، شرایط و ضوابط را هم با دقت مطالعه کنید.
۴. معامله اهرم
معاملهگران میتوانند مبلغ مشخصی از وجوه مربوط به معاملهها را بر اساس میزان وجوهی که در صرافی نگه میدارند، وام بگیرند. به این کار معامله اهرم گفته میشود. اگر علاقهمند به آموزش اهرم هستید، باید هنگام انتخاب پلتفرم صرافی دقت کنید، زیرا برخی از آنها قوانین خاصی راجع به میزان واریز و مارجین کال (اخطار کسری سرمایه) دارند، اگرچه صرافیهای چندگانه در هر نقطه از ×۱ تا ×۱۰۰ اهرم ارائه میدهند.
۵. ظرفیت
صرافی ارزهای رمزنگاری شده با ظرفیت بالایی از شرکتکنندگان، بهترین مواردی هستند که میتوانید آنها را انتخاب کنید. اگر بهدنبال فروش مقدار مشخصی بیتکوین هستید، ممکن است نتوانید این کار را در یک پلتفرم با ظرفیت کم انجام دهید، زیرا در چنین صرافیهایی پیشنهادهای کافی برای خرید بیتکوین شما با پیشنهادهای بالاتر وجود نخواهد داشت، بنابراین ممکن است مجبور شوید بیتکوین خود را به پیشنهاد کمتری در آن بورس بفروشید.
نتیجهگیری
امیدوارم که این مقاله برای شما سودمند باشد و چیزی از آن آموخته باشید. صرافی ارزهای رمزنگاری شده زیادی وجود دارند و انتخاب صحیح یکی از آنها دشوار است. اگرچه ما ۵ مورد را برای شما بیان کردیم که هنگام انتخاب صرافی ارزهای رمزنگاری شده خود به آنها توجه کنید و قبل از هر اقدامی مطمئن شوید که تحقیقات خود را انجام دادهاید!
اوراق تبعی چیست و چگونه کار میکند؟
فائزه رهنی - ارسلان پوربابایی کارشناسان بازار سرمایه در بازار سهام ایران که تنها در جهت رشد بازار میتوان سود کرد، افت شدید قیمتها باعث ترس و هراس سهامداران میشود؛ به گونهای که گاه شاهد تصمیمات هیجانی در رابطه با فروش سهم هستیم. اوراقتبعی ایدهای بود که همزمان با ریزش شدید بورس تهران از سمت مسوولان بازار سرمایه به فعالان ابلاغ شد. این اوراق با توجه به نگرانیهایی که سهامداران خرد داشتند، بهعنوان ابزاری برای بیمه کردن ارزش سهام معرفی شد تا توسط آن نوسانات و زیان سهم بیمه شود. در واقع سهامدار میتواند با در اختیار داشتن اوراق تبعی ریسک سیستماتیک را به حداقل برساند.
ناشر اوراقتبعی با توجه به شناختی که نسبت به سهم و پتانسیلهای آن دارد، اوراق با قیمت مشخص را منتشر میکند و کسی که این اوراق را خریداری میکند در تاریخ اعمال در صورتیکه قیمت سهم پایینتر از نرخ اعمال اوراق تبعی باشد زیان او جبران میشود. لازم بهذکر است که ناشر اوراق تبعی در بازار سرمایه ایران معمولا سهامدار عمده بوده یا تامین مالی ناشر توسط سهامدار عمده صورت میگیرد.
فرایند اجرایی اوراق تبعی
اطلاعیه اوراق تبعی منتشر میشود و پس از بازگشایی تا اتمام حجم عرضه مورد نظر، هر شخص سرمایهگذاری میتواند ورقه تبعی را خریداری کند.
ساز و کار اولیه این طرح به این شکل است که ناشر، اوراقی را تحتعنوان آپشن یا اختیار فروش تبعی منتشر میکند و از این طریق ریسک سرمایهگذاران خرد را کاهش میدهد. با این طرح سهام بهطور کامل بیمه میشود، اما امکان انجام معاملات ثانویه روی اوراق تبعی وجود ندارد و خریدار فقط میتواند از اختیار خود استفاده کند، اما در عین حال کسیکه یک آپشن را خریداری کرده آسودگیخاطر دارد که این سهام را در یک دوره مشخص بالاتر از رقم کنونی به فروش خواهد رساند.
نکتهای که باید به آن توجه کرد این است که این اوراق در بازار ثانویه عرضه نمیشوند و بنابراین قابل معامله نیستند.
فرجام این اوراق یکی از دو حالت ذیل است:
۱. درصورتیکه قیمت پایانی سهم پایه در روز سررسید بزرگتر یا مساوی قیمت اعمال باشد، «اوراق اختیارفروش تبعی» اعمال آن بیمعنی است چراکه دارنده اختیار میتواند سهم خود را با قیمت بالاتر در بازار سهام به فروش برساند.
۲. درصورتیکه قیمت پایانی سهم پایه در روز سررسید از قیمت اعمال کمتر باشد، اعمال «اوراق اختیار فروشتبعی» منوط به ارائه درخواست از سوی سهامدار و از طریق کارگزار وی به بورس حداکثر تا ساعت۱۳ آن روز انجام خواهد شد.
لازم به ذکر است کسانی میتوانند اوراق اختیار تبعی را بخرند که مالک سهام پایه باشند. بدیهی است که تعداد سهم باید بهاندازه اوراق تبعی یا از آن بیشتر باشد. در صورت خرید اوراقتبعی فروش، حتما باید سهم موردنظر تا تاریخ اعمال نگهداری شود و در صورت فروش سهم، برگههای اختیار فروشتبعی خود به خود ابطال میشود.
فرض کنید که قیمت اعمال برای اختیار تبعی فروش یک سهم در تاریخ سررسید ۱۵۰۰ تومان و قیمت پایانی سهم در آن تاریخ ۱۰۰۰ تومان باشد. دارنده اختیار به دلیل بالاتر بودن قیمت اعمال اختیار خود میتواند سهم خود را با قیمت ۱۵۰۰ تومان به ناشر اوراق تبعی بفروشد یا مابهالتفاوت قیمت سهم و قیمت اختیار را بهصورت نقدی دریافت کند. چگونگی اعمال آن در اطلاعیه منتشرشده اعلام میشود که میتواند نقدی یا سهمی باشد.
احتمال رشد قیمت سهام با نزدیک شدن به تاریخ اعمال!؟
با توجه به ریزشهای اخیر بازار سرمایه و راهحلهایی که برای آن مطرح میشد موضوع سهام تبعی نیز موردتوجه ارکان بازار قرار گرفت. در کل انتظار میرفت که سهامداران با توجه به تضمین حداقل سود مورد انتظار از نوسانات بازار هراسی نداشته باشند و تصمیمات هیجانی اتخاذ نکنند. حال با نزدیکشدن به تاریخ اعمال برخی از اوراق تبعی منتشر شده آنچه که اهمیت دارد سیاست ناشر اوراق تبعی در روزهای منتهی به روز سررسید است.
برخی از اهالی بازار سرمایه معتقدند با توجه به اینکه در اکثر سهمها قیمت اعمال از قیمت روز سهام بیشتر است، این امکان وجود دارد که ناشر برای اجتناب از زیان قیمت سهم را تا قیمت اعمال بالا ببرد.
بهنظر میرسد که با توجه به حجم اوراق تبعی موضوع حمایت ناشر اوراق تا رسیدن قیمت سهم به قیمت اعمال چندان قابلاستناد نبوده و این مسالهای نیست که ناشر اوراق بخواهد روند سهم را به هر قیمتی و در بازار منفی تا تاریخ سررسید تغییر دهد؛ چراکه بالا بردن قیمت سهم در بازار منفی هزینه بهمراتب بیشتری را به سهامدار عمده تحمیل میکند. علاوه بورس چیست و چگونه کار می کند؟ بر آن با توجه به قیمت سهام پس از ریزشهای اخیر، ناشر اوراق میتواند سهمها را در بازههای نسبتا ارزنده خریداری کند.
بهعنوان نمونه قیمت ورقه تبعی بانک صادرات که در تاریخ ۲۳/ ۱۲/ ۱۳۹۹ سررسید میشود، ۳۷۵۰ ریال است. اگر برای مثال قیمت پایانی سهم در نزدیکی تاریخ اعمال ۳هزار ریال باشد، با توجه به حجم ۵ میلیاردی اوراق تبعی سهم، حداکثر زیان ناشی از اعمال حدود ۴۰۰ میلیارد تومان است. گذشته از آن به نظر میرسد بخشی از دارندگان اوراقتبعی قبل از سررسید سهام خود را فروخته و اوراق تبعی آنها باطل شده باشد. بنابراین در ظاهر هزینه رشد قیمت سهم تا قیمت اعمال به مراتب بیشتر از زمانی است که ناشر اقدام به خرید سهام بهصورت نقدی یا سهمی در تاریخ اعمال کند.
با توجه بورس چیست و چگونه کار می کند؟ به اینکه انتظار میرود بازار طی هفتههای آتی با افزایش تقاضا روبهرو باشد و با توجه به افت قیمت سهام و جذابیت خرید آنها، ممکن است ناشر اوراق تبعی جهت تامین مالی برای زمان اعمال ترجیح دهد با فروش سهام در بازار تامین نقدینگی کند. این موضوع میتواند بهنوعی منجر به رشد حجم عرضه در بازار شود.
بورس چیست ؟ (معرفی انواع بورس و نهاد های مرتبط با آن در ایران)
از زمانهای گذشته مردم یک جامعه نیازمند معامله با یکدیگر بودهاند؛ این معاملات بین طرفین به صورت گستردهتر شکل گرفته و بازار را تشکیل میدهد؛ به محل یا مکانی که عدهای به عنوان فروشنده محصول کالای خود را عرضه میکنند و در قبال آن، پول یا کالایی دریافت میکنند، بازار می گویند. بورس همانند دیگر بازار ها است که از 3 رکن داراییها، فروشندگان و خریداران تشکیل شده است، با این تفاوت که مکان ثابت و مشخصی نیست. بیشتر در قالب شبکه اینترنتی انجام میشود و اینکه دارایی مورد معامله شامل سهام، اوراق مشارکت و … میباشد. در بورس برخلاف دیگر بازارها دارایی مورد معامله جنبه فیزیکی ندارد و جنبه مالی دارد؛ پس این سوال برای افراد پیش میآید که آیا سرمایهگذاری در چنین بازاری خوب است یا خیر؟
مزایای بورس :
کسب درآمد
یکی از اهداف هر فرد کسب سود از بازار است. در بازار بورس سهامدار یا سرمایهگذار به 2 طریق میتواند کسب درآمد کند.
روش اول: دریافت سود نقدی شرکتها
روش دوم: افزایش قیمت سهام که این روش بیشتر مد نظر است در بین سهام داران
امنیت و شفافیت در معاملات
یکی از مهمترین مزایای سرمایهگذاری در بورس ، امنیت در بورس چیست و چگونه کار می کند؟ سرمایهگذاری و برخورداری از حمایت قانون و مقررات است. همچنین شرکتهایی که در آنها سرمایهگذاری میکنید موظف هستند که همه اطلاعات مهم خود مانند اطلاعات مالی، برنامهها و… را به بورس اعلام کنند.
حفظ ارزش پول در مقابل تورم
تورم هر ساله به خصوص در کشور ما رشد کرده و هر ساله ارزش پول نقد کمتر میشود؛ به طور مثال ارزش 5 میلیون تومان در سال 1389 خیلی بیشتر از ارزش 5 میلیون تومان در سال 1399 است؛ اما چگونه با سرمایهگذاری در بازار بورس ارزش پول ما در مقابل تورم حفظ میشود؟ افراد با خرید سهام یک شرکت در واقع به نسبت سهمی که خریداری کردهاند، در منافع این شرکت یعنی داراییهای شرکت و همچنین سود و زیان آن سهیم میشوند. در طول زمان، ارزش داراییهای شرکت متناسب با تورم افزایش مییابد و شرکت در اثر فعالیتهای اقتصادی که انجام میدهد سود قابل قبولی به دست میآورد. در نتیجه افرادی که اقدام به خرید سهام شرکتها میکنند میتوانند از سرمایه خود در مقابل تورم محافظت کنند.
قابلیت نقد شوندگی بالا
یکی از مشکلات دیگر بازارها نقد شوندگی کم در آنهاست؛ اما نقد شوندگی چیست؟ نقد شوندگی یعنی آنکه در کمترین زمان ممکن بتوان داراییهای خود را با پول معامله کرد یا بطور کلی بتوانیم بفروشم؛ فرض کنید شما یک ماشین یا ملک دارید و بنا به دلیلی نیازمند پول نقد میشوید. پس باید دارایی خود را بفروشید، اما سختیهایی پیش رو دارید که خریدار پیدا شود، قیمت روز دارایی شما چقدر است و ….. .
اما در بازار بورس در چند ثانیه میتوان تمام دارایی خود را نقد کرد و اینکه از قیمت روز دارایی خود خبر دارید و امنیت خیلی بالایی در معامله برقرار است.
هدایت سرمایه های سرگردان به سمت سرمایه گذاری های هدفمند
سرمایه های سرگردان مردم عادی با ورود به بورس به سمت سرمایه گذاری های هدفمند و مطمئن روانه میشود و باعث رونق اقتصاد می گردد.
استفاده از سرمایه گذاری های خرد و کوچک تا بسیار بزرگ
افرادی که وارد بازار بورس میشوند برخلاف دیگر بازارها که به سرمایه اولیه نسبتا زیادی نیاز دارند با سرمایه کوچکی میتوانند شروع به کار و سرمایهگذاری کنند.
مستمر و مداوم بودن بازار
بازار بورس یک بازار مستمر و مداوم است که امکان سرمایه گذاری های کوتاه مدت، میانمدت و بلندمدت را برای سرمایهگذاران فراهم میکند.
وجود اوراق بهادار با ریسک و بازدهی های مختلف
در بازار بورس، اوراق بهادار متفاوتی با درصد بازدهی متفاوت و میزان ریسک پذیری متفاوت وجود دارد که این بستر را فراهم کرده است تا هر فرد بتواند با میزان ریسک پذیری که دارد در این بازار سرمایهگذاری کرده و کسب درآمد کند.
بورس بازاری است که در آن داراییهای مختلف مورد معامله قرار میگیرد؛ از این رو، انواع بازارها را میتوان به سه دستهی کلی زیر طبقهبندی کرد:
1- بورس کالا
بازاری که در آن خرید و فروش کالاهای معین صورت میگیرد و به طور منظم و دائم فعال است، بورس کالا نام دارد. در بورس کالا معمولا مواد خام و مواد اولیه مورد معامله قرار میگیرد. هر بورس کالایی را با نام همان کالایی که مورد معامله قرار میگیرد، نامگذاری میکنند؛ مثل بورس نفت و بورس گندم.
2- بورس ارز
در بورس ارز، همان طور که از نام آن مشخص است، کار خرید و فروش پولهای خارجی انجام میگیرد. این بورس در کشور ما فعال نیست؛ اما در کشورهای پیشرفته فعالیت چشمگیری دارد.
3- بورس اوراق بهادار
در بورس اوراق بهادار داراییهای مالی از قبیل سهام، اوراق مشارکت و… مورد معامله قرار میگیرد.
کار اصلی بورس اوراق بهادار این است که زمینهای فراهم میآورد تا دو گروه از مردم، به طور قانونی، در یک فعالیت اقتصادی شریک و علاوه بر تامین نیازهای یکدیگر، از منفعت و سود این فعالیت بهره مند شوند.
نهاد های بورسی:
شورای عالی بورس
شورای عالی بورس، بالاترین رکن بازار اوراق بهادار است و مهمترین وظیفه آن تصویب سیاستهای کلان و خط مشیهای بازار و همچنین اعمال نظارت بر اجرای قانون بازار اوراق بهادار است. اعضای شورای بورس شامل وزیر امور اقتصاد و دارایی در سمت ریاست شورا، وزیر بازرگانی، رئیس بانک مرکزی، روسای اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران و اتاق تعاون، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در سمت دبیر شورا و سخنگوی سازمان، ۳ نفر خبره مالی از بخش خصوصی با مشورت تشکلهای حرفهای بازار به پیشنهاد وزیر امور اقتصاد و دارایی و تصویب هیئت وزیران، یک نفر خبره از بخش خصوصی به پیشنهاد وزیر ذیربط و تصویب هیئت وزیران برای هر بورس کالایی
سازمان بورس
یک موسسه عمومی غیر دولتی است که به وسیله یک هیئت مدیره ۵ نفره که از میان کارشناسان بخش غیردولتی که دارای حسن شهرت و تجربه در رشته مالی هستند با پیشنهاد رئیس شورا و تصویب شورا انتخاب میشوند، اداره میشود. بر اساس قانون بازار اوراق بهادار این نهاد ایجاد شده تا زیر نظر شورای عالی بورس به تدوین قوانین و مقررات و نظارت بر اجرای آنها و سایر وظایف تعیینشده در قانون بازار بورس و اوراق بهادار میپردازد. به عبارت دیگر مقام ناظر در بازار اوراق بهادار ایران به دو نهاد شورای عالی بورس و سازمان بورس و اوراق بهادار تقسیم میشود.
بورس اوراق بهادار تهران
یک شرکت سهامی عام انتفاعی است که عملیات اجرایی بازار اوراق بهادار را برعهده دارد. از مهمترین وظایف این نهاد میتوان به مواردی از قبیل تشکیل، سازماندهی و اداره بازار اوراق بهادار، پذیرش اوراق بهادار، وضع و اجرای ضوابط حرفهای و انضباطی برای اعضا و نظارت بر فعالیت آنها و نظارت بر حسن انجام معاملات اوراق بهادار پذیرفتهشده اشاره کرد. اداره بورس اوراق بهادار تهران بر عهده هیئت مدیره ۷ نفره است که اعضای آن را مجمع عمومی انتخاب میکند. اعضا برای مدت ۲ سال انتخاب میشوند. اداره امور اجرایی هم بر عهده مدیرعامل شرکت است که توسط هیئت مدیره انتخاب میشود.
بورس کالای ایران
بازار متشکل و منسجمی است که تعداد زیادی از عرضه کنندگان، کالای خود را در آن عرضه میکنند.
این کالاها توسط کارشناسان قیمتگذاری شده و سپس به خریداران فروخته میشود. از مهمترین اهداف بورس کالا میتوان به موارد ذیل اشاره نمود .
- ایجاد بازاری قانونمند و سازمان یافته جهت تسهیل داد و ستد کالاها
- ساماندهی بازار کالاها
- کشف شفاف قیمت کالاها بر اساس تعامل و تقابل عرضه و تقاضا و نیاز بازار
- برقراری امکان اعمال مدیریت ریسک در بازار
- امکان انجام معاملات نقد، نسیه، سلف، آتی و اختیار با استفاده از ابزارهای نوین مالی
- توسعه سرمایهگذاری و فراهمسازی تسهیلات مالی برای خرید و فروش
- اطلاع رسانی درباره وضعیت بازار داخلی و خارجی کالاهای پذیرش شده
سایت کدال
سامانه جامع اطلاعرسانی ناشران اوراق بهادار تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار است. این سامانه الکترونیکی طبق ماده ۲، قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب اول آذر ۱۳۸۴ سازمان بورس و اوراق بهادار، برای حمایت از سرمایهگذاران و با هدف ساماندهی، حفظ و توسعه بازار شفاف و کارای اوراق بهادار به منظور نظارت بر حسن اجرای این قانون تشکیل شده است. در این سامانه اطلاعات دستهبندی شده شرکتها در زمینه صورتهای مالی دورهای و میان دورهای، گزارش مجامع شرکتها، گزارش هیئت مدیره شرکتها، اطلاعیهها، پیشبینی درآمدها قرار دارد.
بازار گردان
بازارگردانان وظیفه حفظ مداوم و منظم بازار را برای سهام نماد یا نمادهایی خاص برعهده دارند. این نهاد مالی، در مواردی که سهام خاص خریدار ندارد در نقش خریدار و در مواردی که سهم خاص فروشنده نداشته باشد در نقش فروشنده در بازار فعالیت میکنند. طبق ماده ۱ قانون بازار اوراق بهادار بازارگردان، کارگزار معاملهگری است که پس از دریافت مجوز لازم با تعهد به افزایش نقدشوندگی و تنظیم عرضه و تقاضای اوراق بهادار معین و تحدید دامنه نوسان قیمت آن، به معامله آن اوراق میپردازد.
کارگزاران
کارگزاران به عنوان نهاد واسط بین خریداران و فروشندگان به معامله (داد و ستد) میپردازند و در مقابل، درصدی از ارزش ناخالص معامله را تحت عنوان حق (کارمزد) کارگزاری دریافت میکنند. شرکتهای کارگزاری با اخذ مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار به ارائه خدماتی مانند مشاوره تخصصی، سبدگردانی، تاسیس صندوقهای سرمایهگذاری، علاوه بر انجام معامله اوراق بهادار برای خریداران و فروشندگان میپردازند.
شاخص کل بازار بورس چیست؟
شاخص کل بورس نشان دهنده چیست و چگونه محاسبه می شود؟ در مورد شاخص کل بورس خیلی از افراد به ویژه تازه واردان بورسی سوالات زیادی دارند. مهم ترین و پرتکرارترین سوال این است که شاخص کل بازار بورس چیست و فرمول محاسبه آن از چه قرار است؟ یا این که شرکت های بورسی چگونه در عدد شاخص کل بازار بورس تاثیر می گذارند و آیا تاثیر همه شرکت ها یکسان است یا خیر؟ در این مطلب قصد داریم تمام ابهامات در مورد شاخص کل بازار بورس تهران را برطرف کنیم و به شما قول می دهم که در انتهای این مطلب مختصر و ساده، شما قادرید شاخص کل بورس را برای اطرافیان خود تعریف کنید و به اطلاعات بورسی خود اضافه کنید، پس همه چیز راجب شاخص کل بازار سرمایه رو در این مطلب بخونید.
شاخص کل بازار بورس
چنانچه شما هم پیگیر وضعیت بورس باشید، حتما کلمه شاخص بورس زیاد به گوشتان خورده است. در واقع این همان شاخصی است که بارها در تلویزیون، رادیو و دیگر رسانه ها از رشد و افت آن صحبت به عمل می آید. در یک تعریف ساده، شاخص های بورس معیار سنجش بازار بورس ایران به حساب می آیند. بورس اوراق بهادار که در حال حاضر جایگاه خاصی در بین صاحبان سرمايه پیدا کرده است و دارای اصطلاحاتی است كه فعالان اين بازار بايد آگاهی كافی در اين زمينه داشته باشند و به اصطلاح عاميانه با چم و خم آن آشنا باشند.
به این شاخص، شاخص قیمت و بازده نقدی نیز گفته می شود که نشان دهنده سطح عمومی قیمت ها و سود نقدی سهام شرکت های بورسی است. در حقیقت این شاخص بیانگر میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس است. شاخص بورس از جمله معیارهای اصلی بازار بورس محسوب می شود كه آشنايی با آن و كاربردهايش در روند سرمايه گذاری فعالان اين بازار اثرات زیادی دارد. در اين مطلب راهنما تلاش کرده ایم تا اطلاعات مورد نیاز برای اين كه بدانيد شاخص بورس یعنی چه و چطور بر مبنای نمودار شاخص بورس سرمايه گذاری كنيد ارائه شود، پس تا انتها با وب سایت تخصصی سرمایه گذاری آنلاین مای مانی همراه بمانید.
شاخص کل بازار بورس چیست؟
اصطلاح شاخص یا Index نشان دهنده عددی است که با استفاده از آن می توان تغییرات یک یا چند متغیر را در طول مدت زمان معینی مورد ارزیابی قرار داد. در بازار بورس هم شاخص های بسیاری برای نشان دادن وضعیت عمومی این بازار وجود دارند. هر شاخص از فرمول محاسباتی خاص خود داراست و هر کدام از آن ها جنبه های مختلفی از وضعیت گذشته و فعلی بازار بورس را نشان می دهند.
به این منظور که بدانید شاخص بورس چیست ، با ید با مفهوم شاخص کل یا TEPIX آشنا شوید. شاخص کل یا شاخص قیمت پرکاربردترین شاخص بورس به حساب می آید و نشان دهنده میزان تغییرات قیمت سهام شرکت های حاضر در بورس می باشد که می تواند بازدهی این بازار را نشان دهد، لذا چنانچه شاخص کل بورس در ابتدای سال ۲۰ هزار واحد باشد و در پایان سال با ۱۰ هزار واحد افزایش به ۳۰ هزار واحد برسد، معنای آن این است که میانگین بازدهی بورس از محل افزایش قیمت سهام شرکتها در آن سال ۵۰ درصد بوده است.
البته نباید این نکته را از یاد برد که تاثیر شرکت های بزرگ در افزایش یا کاهش شاخص کل بسیار زیاد است و این امر شاید یکی از نقاط ضعف این شاخص باشد. به عنوان مثال چنانچه اغلب سهام بازار با درصدهای منفی معامله شوند، چند معامله با درصد مثبت بر روی سهام شرکت های بزرگ می تواند شاخص کل بورس را مثبت کند و برعکس. البته برای رفع این مشکل از شاخص کل هم وزن استفاده به عمل می آید که در ادامه به آن اشاره خواهیم داشت. در شاخص هم وزن، تاثیر معاملات و قیمت سهام های مختلف بازار بر روی شاخص یکسان است و شرکت بزرگ و کوچک معنایی ندارد.
شاخص بورس چیست و چگونه کار می کند؟ کل بورس نشان دهنده چیست ؟
شاخص ها عمدتا معیارهای رکود یا رونق اقتصادی در بازار سرمایه هستند، از همین روی فعالان بازار سرمایه با بررسی اين شاخص ها قادرند به وضعیت کلی بازار اشراف پیدا کرده و حتی تغییرات احتمالی قیمت ها در آینده را پیش بینی نمایند، از طرفی سهامداران از طریق شاخص ها، قادرند تغییرات یک پدیده را در دو زمان متفاوت با يكديگر مقايسه نمایند. برای مثال با استفاده از شاخص قیمت می توان صنایع مختلف را با یکدیگر مورد مقایسه قرار داد و فهمید که در حال حاضر بهترین صنعت برای سرمایه گذاری و حتی نوسان گیری کدام است.
اما در نظر داشته باشید که شاخصی كه در اخبار راديو و تلويزيون از آن به عنوان شاخص بورس نام می برند، شاخص كل است كه بورس چیست و چگونه کار می کند؟ همه شركت های بورس را در برمی گیرد. شاخص كل در حقیقت مهم ترین شاخص بورس به شمار می رود. به بیان دیگر شاخص کل بیان کننده رفتار عمومی تمام فعالان بازار است. اگر سرمایه گذاران به بازار سهام اقبال نشان دهند، سمت خریدار کمی سنگین تر از سمت فروشنده خواهد شد.
می توان گفت که این عدم تعادل شاخص را به سمت بالا هدایت خواهد کرد، ولی خروج سرمایه ها از بازار می تواند شاخص را به سمت کاهش سوق دهد. در مجموع شاخص کل نشان می دهد که سرمایه دارها چقدر به بازار سرمایه امید دارند. حالا فرض کنید که قیمت هیچ سهمی تغییر نکند. آیا باز هم امکان دارد شاخص بورس تغییر کند؟ بله! با تغییر در مقدار سود شرکت ها. البته در واقعیت هرگز شاهد همچین اتفاقی نخواهیم بود، به خاطر این که تغییر در سود هر سهم قطعا بر روی قیمت سهام تاثیر می گذارد.
تعریف شاخص کل بورس به زبان ساده
منظور از شاخص بورس عددی است که وضعیت کلی بورس و جریان رشد یا کاهش این بازار را نشان می دهد. ما در بورس شاخص های گوناگونی داریم که هریک از آن ها وضعیت بورس را از جنبه های مختلف به ما نشان می دهند، که محاسبه هر یک از این شاخص ها با فرمول های متفاوتی صورت می پذیرد. یعنی برای تحلیل آن ابتدا باید کارکرد آن شاخص را بدانیم. نکته حائز اهمیت دیگر در مورد شاخص بورس این است که مثبت یا منفی بودن شاخص همیشه به معنی سودآوری یا ضرردهی بودن کل بورس نیست، بلکه شاخص وضعیت کلی بورس را مشخص می کند.
طریقه محاسبه شاخص شاخص کل بازار بورس
به منظور درک بهتر نحوه محاسبه شاخص کل ابتدا لازم است توضیح دهیم که بازدهی سرمایه گذاران که در بورس سرمایه گذاری کرده اند در بورس اوراق بهادار به دو روش محاسبه می شود. در ابتدا بازدهی حاصل از دریافت سود نقدی در پایان هر سال مالی شرکت است و دوم تغییر قیمت سهم در طول دوره سرمایه گذاری سهامدار.
یعنی فرض کنیم که شخصی سهامی را به ارزش هر سهم ۵۰۰ تومان در ابتدای یک سال خریداری کرده است، قیمت هر سهم این شرکت در پایان سال ۶۰۰ تومان شده و شرکتی که سهام آن خریداری شده است نیز در پایان سال ۵۰ تومان به ازای هر سهم سود نقدی تقسیم کرده است، لذا این سرمایه گذار روی سهام توانسته تا پایان این سال در مجموع ۱۵۰ تومان به ازای هر سهم سود کند و در حقیقت بازدهی این سرمایه گذار در پایان سال ۳۰ درصد بوده است، به خاطر این که سرمایه وی از ۵۰۰ تومان به ۶۵۰ تومان افزایش یافته است. حالا روش و فرمول محاسبه شاخص کل بورس نیز بر همین شکل است :
(ارزش جاری بازار در زمان مبدا/ ارزش جاری بازار سهام در زمان محاسبه)* 100 = شاخص کل
به این معنی که شاخص کل افزایش قیمت کلیه سهام های منتشر شده در بورس و همچنین تقسیم سود نقدی این شرکت های سهامی را در نظر گرفته و بدین ترتیب بازدهی کلیه سهام ها و در واقع بازدهی کل بورس را محاسبه می کند که به آن شاخص کل بورس یا بازدهی نقدی بازار بورس گفته می شود.
ارزش جاری بازار، از مجموع ارزش جاری شرکت های پذیرفته شده در بورس حاصل می شود. خود ارزش جاری هر شرکت برابر است با حاصل ضرب تعداد سهام آن شرکت در قیمت هر سهم شرکت. ارزش جاری بازار در زمان مبدا نیز مربوط به مجموع ارزش جاری شرکت های پذیرفته شده در بورس در سال پایه می شود. جالب است بدانید که در بورس اوراق بهادار تهران، سال ۱۳۶۹ به عنوان سال پایه در نظر گرفته شده است.
تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن
برخی کارشناسان و تحلیل گران بر این باورند که شاخص کل، معیار مناسبی برای سنجش وضعیت کلی بازار سهام نمی باشد. برای رفع این مشکل شاخص دیگری با نام “شاخص کل هم وزن” معرفی شده است. در محاسبه شاخص کل هم وزن، تمام شرکت های بورسی با وزنی برابر در محاسبه شاخص کل حضور دارند، بنابراین نوسان شرکت های کوچک و بزرگ به اندازه مساوی در تغییرات شاخص کل هم وزن سهیم هستند.
به علاوه شاخص کل، شاخص دیگری به نام شاخص هم وزن وجود دارد که اندازه شرکت ها در محاسبه آن اثری ندارد و وزن همه شرکت ها در آن به صورت مساوری در نظر گرفته شده است. برای مثال در گروه شیمیایی، شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس، شرکتی با اندازه بزرگ و ارزش بازار بالاست و از طرف دیگر در همین گروه، نماد شکربن (شرکت کربن ایران) شرکتی بسیار کوچک تر با ارزش بازار پایین تر است. چنانچه شاخص کل بر مبنای هم وزن محاسبه شود، معاملات این دو سهم در بازار تاثیر یکسانی روی شاخص هم وزن دارد.
تفاسیر مهم هم زمان از شاخص کل قیمت و شاخص کل هم وزن
- 1) وقتی که شاخص کل صعودی است، ولی شاخص هم وزن نزولی؛ بدین معنی است که بیشتر سهام بازار نزول داشته اند در حالی که شاخص کل به دلیل رشد چند سهم مهم شاخص ساز مثبت شده است.
- 2) وقتی که شاخص کل نزولی است و شاخص هم وزن صعودی؛ بدین معنی است که سهام شاخص ساز و بزرگ بازار به دلایل مختلف نزول کرده اند و در نتیجه شاخص کل کاهش پیدا کرده است، ولی عموم سهام بازار افزایش قیمت را تجربه کرده اند. اگر این حالت طی دو الی ۴ روز کاری اتفاق بیفتد به این معنی خواهد بود که سرمایه گذاران برای کسب سود باید به سمت سهام کوچک و متوسط حرکت کنند.
- 3) اگر هر دو شاخص باهم نزول کنند؛ در این حالت عموم بازار با کاهش قیمت مواجه شده است و اگر این موضوع براتی چندین روز متوالی رخ دهد، بستگی به شرایط حاکم بر بازار امکان دارد شاهد این تفسیر باشیم که بازار به سمت رکود پیش می رود.
- 4) اگر هر دو شاخص صعود کنند؛ در این حالت عموم سهام بازار بورس صعودی خواهند بود و رخداد این حالت در طی چند روز می تواند حکم به صعودی بودن بازار طی روزها یا ماه های آتی را بدهد.
نکات مهم در خصوص شاخص کل بازار بورس
- ** در نظر داشته باشید که افزایش شاخص کل، لزوما به معنای سودآوری سهام تمامی شرکت های بورسی نیست، همان طور که کاهش شاخص کل نیز لزوما به معنای ضرردهی سهام همه شرکت ها در بورس نیست، به خاطر این که همان طور که گفتیم، شاخص کل، نشان دهنده میانگین بازدهی بورس است و چه بسا، در برخی موارد، علیرغم رشد چشم گیر شاخص کل بورس، برخی سهام با افت قیمت مواجه شده و سهامداران خود را با زیان مواجه سازند یا در شرایطی که شاخص کل با کاهش مواجه است، برخی سرمایه گذاران که سهام ارزنده ای را در سبد سهام خود دارند، سود قابل قبولی کسب نمایند.
- ** مورد بعدی ارتباط بین شاخص کل و سبد سهام است. یکی از اصول بسیار مهم سرمایه گذاری در بورس، تشکیل سبد سهام متنوع است. هر اندازه سبد سهام یک سرمایه گذار، متنوع تر و به ترکیب سهام شرکت های موجود در بورس نزدیک تر باشد، بازدهی آن سرمایه گذار نیز به متوسط بازدهی کل بورس که به وسیله شاخص کل نشان داده می شود، نزدیک تر می شود تا آنجا که اگر فردی بتواند ترکیب سهام موجود در سبد سهام خود را به صورت کامل، منطبق بر ترکیب تمامی سهام حاضر در بورس کند، بازدهی وی نیز به صورت کامل منطبق بر نوسانات شاخص کل بورس خواهد بود و به عنوان مثال با رشد 30 درصدی شاخص، وی نیـز حدودا ۳۰ درصد سود کسب خواهد کرد.
- ** از آنجایی که شاخص کل از تعداد سهام شرکت های مختلف اثر می گیرد، پس شرکت های بزرگ تر باعث تغییرات بزرگتر شاخص بورس می گردند نباید تنها تغییرات این شاخص را مبنا قرار داد و برای تحلیل و ارزیابی بورس چیست و چگونه کار می کند؟ وضعیت کلی بازار بایستی از سایر شاخص ها نیز کمک گرفت. یکی از اتفاقات رایج در بازار این هست که کلیت بازار نزولی اس، ولی به خاطر این که 3 الی 5 سهم بزرگ بازار صعود سنگین داشته اند، شاخص کل رشد چشم گیری را ثبت می کند که این امر موجب تعجب همگان می شود و دلیل آن همین موضوع تاثیر وزن شرکت در شاخص کل است که خیلی از افراد نمی دانند.
نتیجه گیری و کلام پایانی
در مورد شاخص های بورسی و قیمتی باید گفت که نیازی به بررسی تمامی شاخص هایی که در این زمینه وجود دارند نیست و از میان آن ها تنها باید شاخص کل و شاخص کل هم وزن بورس را مورد بررسی داد و دلیل این موضوع که شاخص های قیمتی دیگر را اصلا عنوان نکردیم دقیقا همین موضوع است که دانستن و تجزیه و تحلیل آن ها شما را گیج خواهد کرد و در عین حال بررسی آن ها هم کمکی به روند انجام معاملات شما نخواهد داشت و از این جهت در این مقاله در مورد آن ها حرفی نزدیم.
همان طور که گفتیم، در خیلی از مواقع امکا ندارد چند شرکت بزرگ وزن زیاد و ارزش بازار بزرگی داشته باشند و با مثبت یا منفی شدنشان شاخص کل را مثبت یا منفی کنند و این در حالی است که وضعیت بسیاری از شرکت های دیگر این چنین نباشد! در این جور مواقع، شاخص هم وزن قیمت یا شاخص کل هم وزن میتواند به شکل بهتری وضعیت کلی بازار را به ما نشان دهد. به این دلیل که در شاخص هم وزن، وزن تمام شرکت های بورسی یکسان است و شرکت های بزرگ نمی توانند شاخص را به واسطه سرمایه زیادشان تحت تاثیر قرار دهند.
البته این نکته را باز هم عنوان می کنیم که خرید و فروش سهام شرکت ها و سرمایه گذاری در بورس نباید صرفا با توجه به تغییرات روزانه شاخص باشد و مواردی مانند تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی ، آموزش تابلوخوانی در بورس ، روانشناسی بازار و رفتار شناسی معامله گران و … می تواند در روند یک سهم و حتی بازار موثر باشد.
در پایان امیدوارم از این مطلب که درباره شاخص کل بازار بورس بود، نهایت استفاده رو برده باشید.
هر سوال یا ابهامی در خصوص شاخص های بورسی و غیر بورسی داشتید، حتما در بخش دیدگاه ها بنویسید تا تک تک پاسخ بدم.
آموزش بورس به زبان ساده (قسمت دوم) / سهام چیست و بازار سهام چطور کار می کند؟
بیش از ۶٠٠ شرکت مختلف در بازار بورس مشغول به فعالیت هستند و صدها هزار سهامدار روزانه به داد و ستد سهام شرکت های مختلف می پردازند.
بورس24 : بیش از 600 شرکت مختلف در بازار بورس مشغول به فعالیت هستند و صدها هزار سهامدار روزانه به داد و ستد سهام شرکت های مختلف می پردازند.
در ادامه سلسله بحث های آموزش بورس به زبان ساده که با همکاری مشترک "عصر ایران" و " بورس24 " منتشر می شود، امروز بخش دوم "آموزش بورس به زبان ساده" منتشر می شود.
قبل از این که شما وارد بازار سرمایه بشوید و اقدام به خرید و فروش سهام کنید حتما این سوال را از خودتان پرسیده اید؛ سهام چیست و بازار سهام چطور کار می کند؟
پاسخ این سوال ساده نیست، اما اگر بخواهیم به طور خلاصه و با زبان ساده سهام را توضیح دهیم باید بگوییم: شرکت های مختلف هنگام ورود به بازار بورس، سهامی منتشر می کنند که کوچک ترین واحد دارایی شرکت به حساب می آید.
سرمایه گذاران می توانند این سهام را بسته به نیاز و توانایی مالی خرید یا فروش کنند. در واقع، هر برگ سهام سندی است که مالکیت دارنده بر بخشی از شرکت را نشان می دهد. اما این سهام ها کجا خرید می شوند؟
بورس بازاری است که در آن خرید و فروش سهام و اوراق بهادار در آن صورت می گیرد. بازاری بزرگ با دسترسی آسان و سریع که در همه کشورهای دنیا دیده می شود. مکانی که سرمایه گذاران با پذیرش ریسک معقول، پول را به سرمایه و سهام شرکت های مختلف تبدیل می کنند و منتظر بازدهی دارایی باقی می مانند.
البته در بازار سرمایه امکان ورود به بازار بورس اوراق بهادار و فرابورس (اوراق بهادار)، بورس کالا، بورس انرژی، معاملات آتی سکه نیز وجود دارد اما آنچه ما به شکل عام می شناسیم و با آن کار داریم بورس اوراق بهادار است که در آن سرمایه گذاری در سهام صورت می گیرد.
شرکت های بورسی جزو شرکت های سهامی عام محسوب می شوند و سایر شرکت های با مسوولیت محدود، تعاونی، تضامنی، مختلط، نسبی یا سهامی خاص باید پیش از ورود به بازار به سهامی عام تبدیل شوند تا برای همگان قابل معامله شوند.
شرکت های مختلفی در بازار سرمایه فعال هستند، از سهام شرکت های خودروساز، فولادی و پتروشیمی تا محصولات غذایی، پیمانکاران و خدمات انفورماتیک که در گروه بندی مشخص قرار گرفته اند.
بیش از 600 شرکت مختلف در بازار بورس مشغول به فعالیت هستند و صدها هزار سهامدار روزانه به داد و ستد سهام شرکت های مختلف می پردازند. مجموع افزایش یا کاهش قیمت سهام مختلف در نهایت روند کلی بازار را شکل می دهد.
دیدگاه شما