ریسک‌ها و مزایای دارایی‌های مختلف

صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) چیست؟ روش سرمایه گذاری در صندوق ETF

در مقاله انواع صندوق های سرمایه گذاری کدامند به تفصیل درباره این صحبت کردیم که استفاده از این صندوق‌ها یکی از بهترین گزینه‌های پیش روی سرمایه‌گذاران ایرانی است. حال، در این مقاله از سایت دکتر رضا درخشی می‌خواهیم بگوییم که کدام یکی از انواع صندوق‌های معاملاتی که شرح آن رفت، می‌تواند بهترین گزینه برای سرمایه گذاری باشد. در ریسک‌ها و مزایای دارایی‌های مختلف این مقاله به معرفی مفهوم ETF به زبان ساده می‌پردازیم و بررسی می‌کنیم آیا صندوق ETF بخریم یا نه؟ با ما همراه باشید.

صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بورس یا ETF چیست؟

اگر در بازار بورس ایران به دنبال استفاده به‌جا و مناسب از سرمایه خود برای برخورداری از سود هستید، قطعا این سوال برای شما ایجاد شده که ETF چیست؟ صندوق سرمایه گذاری قابل معامله یا Exchange-Traded Funds (که ETF مخفف آن است) برای اولین بار حدودا در سال ۱۹۹۳ به بازارهای مالی از جمله انواع بازار بورس راه پیدا کرد. اولین صندوق ETF بیش از ۲۰ سال پیش با نام اسپایدر ( SPDR ) به بازار معرفی شد که به منظور پیروی از شاخص S&P500 طراحی شده بود.

صندوق های ETF از همان ابتدا رشد خوبی را تجربه کردند و توانستند محبوبیت زیادی به‌دست آورند. با گذشت زمان، شناخت این مدل از سرمایه‌گذاری در بازار بورس اوراق بهادار بیشتر شد تا جایی که امروزه صندوق ETF به یکی از محبوب‌ترین روش‌های سرمایه‌گذاری تبدیل شده است. اصلی‌ترین دلیل این اتفاق، به وجود آمدن امکان خریداری اوراق بهادار با تنوع بالا بدون نیاز به صرف سرمایه زیاد توسط سرمایه‌گذاران در این روش است و از دیگر مزایای ETF می‌توان به کاهش ریسک در سرمایه‌گذاری اشاره کرد. البته در ادامه به بررسی کامل‌تر مزایا و معایب ETF خواهیم پرداخت.

صندوق ETF یک امکان برای سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار

صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس که به اختصار با نام ETF (ای تی اف) شناخته می‌شود یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری در بازار اوراق بهادار است که خود مجموعه‌ای از اوراق بهادار مانند سهام را شامل می‌شود (برای اطلاعات بیشتر درباره سهام، مقاله مزایای خرید سهام در بورس را مطالعه کنید). صندوق ETF اغلب تابع شاخص‌های معین بازار می‌باشد. ETF ‌ ها قادر هستند تا در بخش‌های مختلف صنعت اقدام به سرمایه‌گذاری کنند و یا استراتژی‌های خاص خود را رقم بزنند. ETF از جوانب بسیاری به صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک شباهت دارد. با این وجود در بازار بورس و معاملات می ‎ توان صندوق ETF را در طول روز درست مانند سهام عادی معامله کرد.

صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) در حقیقت سبدی با قابلیت خرید و فروش در بورس به شمار می‌آید که می‌تواند متشکل از اوراق بهادار مختلف مانند سهام، اوراق قرضه، کالاهای اقتصادی و یا ترکیب همه این‌ها باشد. داشتن سبد متنوع به مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و قابل معامله بودن همانند سهام، دو ویژگی جذاب ETF ها است. صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، سرمایه‌گذاری در سهام و سرمایه‌گذاری مختلط، همه می‌توانند صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله نیز باشند.

نحوه عملکرد صندوق ETF

همان طور که احتمالا می‌دانید، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در واقع پرتفویی از چندین مالی تشکیل می‌دهند و به سرمایه‌گذاران کمک می‌کنند تا برای کاهش ریسک در پرتفوی سرمایه‌گذاری خود بتوانند صاحب مجموعه‌ای از سهام، اوراق مشارکت و سایر دارایی‌های مختلف شوند. با خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، افراد می‌توانند در چندین دارایی به‌صورت همزمان اقدام به سرمایه‌گذاری کنند.

وقتی می‌گوییم ETF چیست یعنی باید با سازوکار آن آشنا شویم. صندوق سرمایه گذاری قابل معامله نیز سازوکاری مشابه با صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک دارد با این تفاوت که می‌توان واحد‌های آن را مانند سهام شرکت‌ها معامله کرد. برخی از این صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و قابل معامله می‌توانند دنباله‌روی یک بازار، یک صنعت یا یک کالای خاص باشند. برای مثال یک صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله طلا با تغییرات قیمت طلا در بازار نوسان می‌کند. روند یک صندوق سرمایه‌گذاری اوراق با قیمت بازار اوراق موجود در آن رابطه‌ای مستقیم دارد و یک صندوق سهامی روندی همچون بازار سهام طی می‌کند.

روش سرمایه گذاری در صندوق ETF

روند سرمایه گذاری در صندوق قابل معامله ETF چیست؟ ابتدا یک صندوق از سهام متنوع توسط تامین کننده، که اختیار صندوق دارایی‌های اساسی را دارا است، ایجاد می‌گردد. سپس سهام این صندوق برای فروش به سرمایه‌گذاران در نظر گرفته می‌شود. با این روش بخشی از صندوق قابل معامله در اختیار سهامداران قرار می‌گیرد؛ در صورتی که دارایی‌های اصلی این صندوق به‌صورت جداگانه به آن‌ها تعلق ندارد. با این حال سرمایه‌گذاران در ETF که در حال پیگیری شاخص سهام هستند می‌توانند سهام‌های تشکیل‌دهنده این شاخص را به‌صورت جداگانه برای خود خریداری کنند.

بنابراین روش سرمایه گذاری در صندوق ETF دارای ۳ مرحله است. اول اینکه ارائه دهنده ETF سبدی از دارایی‌ها از جمله سهام، اوراق قرضه، کالا یا ارز را ایجاد می‌کند که لازم است تا این سبد خرید را با یک نماد یکتا (مشابه نماد شرکت‌های فعال در بورس) مشخص ‌کند. در مرحله دوم، سرمایه‌گذاران می‌توانند مانند سهام یک شرکت، اقدام به خرید سهمی از آن سبد کنند. در مرحله آخر نیز خریداران و فروشندگان ETF ، درست مثل یک سهام عادی در طول روز به معامله آن‌ها می‌پردازند.

تفاوت صندوق ETF با سهام‌ها و صندوق مشترک

صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس با صندوق مشترک و سهام شباهت‌های بسیاری دارند. این صندوق‌ها روند کلی مشابهی را با سهام طی می‌کنند و از لحاظ ساختاری با صندوق‌های مشترک شباهت زیادی دارند. با این وجود تفاوت‌هایی بین صندوق ETF و سهام و همینطور بین صندوق قابل معامله و مشترک وجود دارد که این تفاوت‌ها را با هم مرور می‌کنیم.

تفاوت ETF با سهام‌ها

ETF ها به مانند سهام‌ها در بورس معامله می‌شوند و نمادهای یکتایی دارند که امکان پیگیری تغییر قیمت را به سهامداران خود می‌دهند. تفاوت سهام و ETF چیست؟ تفاوت در این است سهام فقط نشان‌دهنده یک شرکت است، اما ETF یک سبد دارایی را در بر می‌گیرد.

تفاوت صندوق مشترک و ETF چیست؟

بخش بزرگی از جذابیت ETF ها به داشتن هزینه کمتر نسبت به صندوق‌های مشترک بازمی‌گردد. این عامل باعث می‌شود تا سرمایه‌گذاران تمایل بیشتری را برای وارد شدن به این نوع از معاملات از خود نشان دهند. یکی دیگر از مزایای ETF معافیت بالقوه مالیاتی است که برای سرمایه‌داران گزینه ایده‌آلی جلوه می‌کند. اصولا شاهد گردش مالی بیشتری در یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک در مقایسه با ETF هستیم. به خصوص آن‌هایی که در حال اداره شدن به طور فعال هستند و معاملات آن‌ها می‌تواند افزایش سرمایه را نتیجه دهد. به همین ترتیب زمانی که سرمایه‌گذاران اقدام به فروختن صندوق مشترک می‌کنند، مدیر با فروش اوراق بهادار امکان جمع کردن نقدینگی را دارد. در هر یک از حالات مختلف سرمایه‌گذاران با مالیات درگیر می‌شوند. این در حالی است که ETF از این مالیات معاف است.

با وجود این که صندوق‌های ETF امروزه رواج بیشتری دارند، اما همچنان تعداد صندوق‌های مشترک موجود به وضوح بیشتر است. این دو صندوق ساختارهای مدیریتی متفاوتی را شامل می‌شوند. مدیریت صندوق‌های مشترک به‌صورت فعال یا اکتیو صورت می‌پذیرد؛ اما شیوه مدیریت در صندوق‌های ETF به صورت منفعل یا پسیو است. روش سرمایه گذاری در صندوق ETF شباهت بسیاری به سرمایه گذاری در صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک دارد. اما تفاوت اصلی صندوق قابل معامله با صندوق‌های سرمایه‌گذاری دیگر، امکان ایجاد نقدشوندگی با بهره‌گیری از پتانسیل بازار سهام است.

نقدشوندگی صندوق های ETF

ETF اقدام به حذف رکن ضامن نقدشوندگی کرده است و زمینه نقدشوندگی واحدهای سرمایه گذاری ETF را در بازار رکن جدیدی به نام بازارگردان فراهم می‌کند. بازارگردان زمانی که عرضه‌کننده‌ای وجود نداشته باشد و یا خریداری تمایل به انجام معامله نداشته باشد دست به کار می‌شود و با خرید یا فروش واحدهای تقاضا شده یا عرضه شده، کار خود را انجام می‌دهد.

مزایا و معایب صندوق ETF چیست؟

شما با دانستن مزایا و معایب صندوق های قابل معامله می‌توانید عملکرد منطقی‌تر و مطمئن‌تری هنگام سرمایه‌گذاری داشته باشید. صندوق ETF نیز به مانند هر یک از روش‌های سرمایه‌گذاری و گردش پول، مزایا و معایبی را شامل می‌شود. برای موفقیت در سرمایه‌گذاری باید هر یک از خواص و ویژگی‌ها را شناخت و با بررسی جنبه‌های مختلف به انتخاب بهترین روش برای خود اقدام کرد.

مزایای صندوق ETF

با اینکه صندوق های قابل معامله همه‌گیری صندوق‌های کهنه‌تر را ندارند، اما با بیان مزایای ETF می‌توان سرمایه‌گذاران را برای تغییر جهت به سوی خود ترغیب کرد. وجود صندوق های ETF به طور چشمگیری به گرمای رقابت بین صندوق‌ها و همچنین سهامداران افزوده است. مزایای صندوق ETF عبارتند از:

۱. ETF را می‌توان در بازار بورس معامله کرد. به همین دلیل یکی از روش‌های بسیار ساده سرمایه‌گذاری به شمار می‌رود

۲. هزینه کمتری را به دلیل داشتن واحدهای ارزان نسبت به صندوق‌های مشترک دارد

۳. بازده مشابهی را با وجود داشتن هزینه کمتر نسبت به بقیه صندوق‌ها دارد

۴. با وجود داشتن قابلیت بازگردانی، بستر لازم برای امکان افزایش نقدشوندگی واحدهای صندوق فراهم شده است

۵. سهام در آن ‎ ‌ها متنوع است. یعنی صندوق سرمایه گذاری قابل معامله این امکان را فراهم می‌کند تا سرمایه‌گذاران سهام صنایع مختلفی را در یک سبد جای دهند

۶. ETF در زمان و انرژی صرفه‌جویی می‌کند. چرا که برای خرید همه سهام‌های یک سبد خاص، پول و تلاش زیادی صرف می‌شود، اما فقط با کلیک بر روی یک دکمه می‌شود صندوق قابل معامله را به سبد خرید اضافه کرد

۷. قابلیت خرید و فروش آنلاین از مزیت‌های بدیهی و لازم ETF در دنیای دیجیتال امروز است که باعث استفاده بهینه و به روز بودن این نوع سرمایه‌گذاری می‌شود

۸. صندوق های قابل معامله دارای شفافیت بالایی هستند. هر فردی که به اینترنت دسترسی داشته باشد قادر خواهد بود تا تغییرات قیمت بر روی هر یک از ETF های خاص را در بورس مشاهده کند. علاوه بر این نکته باید گفت که منابع صندوق روز به روز برای عموم اطلاع‌رسانی می‌شود که این برخلاف سایر صندوق‌ها است که به صورت ماهانه و یا هر چند ماه یک بار اقدام به افشای این اطلاعات می‌کنند

۹. معاملات واحدهای صندوق ETF معافیت مالیاتی دارند که این خود از بارزترین مزایای ETF برای سهامداران خواهد بود

معایب صندوق ETF

صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله معایب زیادی ندارند و همین نکته می‌تواند به شما یادآوری کند که دلیل روند رو به رشد ETF چیست. اما به مانند هر روش دیگری نکاتی هست که باید به آن‌ها توجه لازم را داشت. در معامله واحد‌های ETF باید هزینه‌های معاملاتی آن را پرداخت کرد که این هزینه‌ها شامل هزینه کارمزد کارگزاری‌های آنلاین است. هرچند که این هزینه در معاملات سهام نیز وجود دارد.

مانند هر اوراق بهادار دیگری، قیمت واحد‌های صندوق های قابل معامله می‌تواند تحت تاثیر هیجان افراد تازه‌کار قرار گیرد و با توجه به نوسانات عرضه و تقاضای بازار دست‌خوش تغییرات بسیاری شود. البته که این مسائل در بازار بورس همواره وجود دارد و امری طبیعی به شمار می‌آید. یکی ریسک‌ها و مزایای دارایی‌های مختلف از محدودیت‌های صندوق ETF به دلیل معامله شدن مانند سهام این است که امکان دارد تا قبل از ناپدیدی آربیتراژ و برقراری تعادل به قیمت‌های متفاوت از NAV معامله شوند.

کاهش ریسک با سرمایه‌گذاری در ETF

ما در این مقاله سایت دکتر درخشی سعی کردیم تا پاسخ مناسبی به سوال ETF چیست برای شما عزیزان ارائه دهیم و شما را با صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بورس آشنا کنیم. همچنین روش سرمایه گذاری در صندوق ETF را برای شما توضیح دادیم. آنچه در مجموعه‌ این آگاهی‌ها بیشتر خودنمایی می‌کند این است که صندوق های قابل معامله با ترکیب اوراق بهادار، ریسک سرمایه‌گذاری را تا حد قابل توجهی کاهش می‌دهند. بنابراین ETF یکی از آن گزینه‌هایی است که شما با بهره‌گیری روشمند، دقیق و آگاهانه از آن می‌توانید به عنوان یکی از روش‌های با ریسک پایین برای سرمایه‌گذاری در بورس ایران استفاده‌اش کنید. البته این شیوه بهره‌گیری نیازمند آموزش، کسب تجربه و مهم‌تر از هر چیزی، داشتن متخصصی باتجربه در کنار خود است و ما همگی این ارکان را در دوره آموزش مقدماتی بورس برای شما عزیزان گرد هم آورده‌ایم. پیشنهاد می‌کنیم حتما از این دوره دیدن کنید تا از مزایای ارزشمند آن بی‌بهره نمانید.

اگر سوالی درباره صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) دارید، در قسمت نظرات پایین صفحه مطرح کنید تا کارشناسان سایت دکتر ریسک‌ها و مزایای دارایی‌های مختلف درخشی پاسخگوی شما عزیزان باشند.

چرا در بازار مالی سرمایه گذاری کنیم ؟

بازارهای مختلفی برای سرمایه‌گذاری وجود دارد و اگر شما بدون کسب دانش لازم وارد این بازارها شوید نمی‌توانید در آن‌ها موفق شوید. همانطور که می دانید بعضی از این بازار ها مانند ارز دیجیتال نیازمند دانش تخصصی است و لازم است شما حتما زیر نظر یک استاد حرفه ای آموزش ارز دیجیتال را بیاموزید. چون معامله‌گری در بازارهای مالی جزو سخت‌ترین مشاغل دنیا است اما برای هر کار سخت، یک روش آسان برای انجام آن وجود دارد. افرادی که به‌تازگی با بازارهای مالی آشنا می‌شوند، به فکر درآمد میلیاردی از آن هستند و از هر روشی که پیش پای آن‌ها قرار بگیرد استفاده می‌کنند که متأسفانه در اکثر مواقع باعث ضرر آن‌ها می‌شود. چون استراتژی معاملاتی خاصی ندارند و با روانشناسی بازار آشنایی ندارند.

چطور سیگنال ارز دیجیتال را دریافت کنیم

شاید بهترین کار برای دریافت سیگنال ارز دیجیتال در زمانی که مبتدی هستید قرار گرفتن در کنار افراد حرفه ای تر است تا بتوانیم از روند معامله گری آن ها یاد بگیریم.

با پول بسیار اندک وارد معامله شوید

برای کسب درآمد در بازارهای مالی باید ریسک کنید اما این ریسک هیچ‌گاه به صفر نمی‌رسد، دلیل هم مشخص است، جذابیت بازارهای مالی و شغل معامله‌گری به اندازه‌ای بالا است که هر فردی به راحتی می‌تواند در این چاه بیافتند. مشکلی که خیلی از افراد در بحث معامله‌گری با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند، این است که بلافاصله پس از یادگیری روش‌های تحلیلی و استراتژی‌های معاملاتی، سریعاً به سراغ افتتاح حساب در یک کارگزاری فارکس یا کارگزاری بورس می‌روند، تمام سرمایه خود را روی حساب معاملاتی خود شارژ می‌کنند و سپس در عرض یک چشم به‌هم زدن یک تصمیم معاملاتی اشتباه می‌گیرند و سرمایه خود را تباه می‌کنند. و این در حالی است که هیچ گونه دانشی از میزان ریسک و مدیریت سرمایه را هم نمی دانند.

ریسک خود را مدیریت کنید.

برای بقا در این بازار مدیریت ریسک حرف اول را می‌زند. تکنیک‌های مختلف مدیریت ریسک مانند Stop-loss به شما این امکان را می‌دهد تا میزان ریسک را در هر معامله محدود کنید. تکنیک دوم این است که اگر در سه معامله متوالی متحمل ضرر شدید برای مدتی از معامله کردن دست بکشید.

در سرمایه خود تنوع ایجاد کنید.

تنوع ایجاد کردن کلید اصلی در دنیای تجارت رمز ارزها است. گسترش سرمایه‌گذاری در انواع مختلف ارز دیجیتال به شما در موفقیت کمک می‌کند. تمام سرمایه و معاملات خود را در یک نوع ارز دیجیتال محدود نکنید. چراکه در غیر این صورت سقوط ارزش یکی از رمز ارزها، تمام دارایی شما به خطر می‌افتد.

بدون تحقیق رمز ارز نخرید.

قبل از خرید یک نوع رمز ارز خاص باید تمام اطلاعات ممکن درباره آن را جمع‌آوری کنید. برای مثال: هدف آن رمزارز خاص چیست؟ چه کسی و یا چه کسانی پشت آن هستند؟ بدون دانستن جزئیات رمز ارزی را خریداری نکنید.

سبد سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال چیست؟

سبد سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال به گروهی از ارزهای دیجیتالی گفته می شود که متعلق به یک سرمایه گذار یا معامله گر است. یک کیف پول معمولا دارایی های مختلفی از جمله آلت کوین ها و محصولات مالی ارزهای دیجیتال را در خود جای می دهد. این بسیار شبیه به یک سبد سرمایه گذاری سنتی است، با این تفاوت که شما فقط در یک دسته از دارایی ها سرمایه گذاری می کنید. می‌توانید سبد سرمایه‌گذاری ارز دیجیتال خود را به صورت دستی با استفاده از صفحه گسترده یا به‌طور خودکار با استفاده از ابزارها و نرم‌افزارهای تخصصی برای محاسبه دارایی‌ها و سود خود پیگیری کنید.

هنگام ساخت سبد سرمایه گذاری، باید با مفاهیم تنوع و توزیع دارایی آشنا باشید. تنوع دارایی اشاره به سرمایه گذاری در کلاس های مختلف از دارایی های (مانند ارزهای دیجیتال، سهام، اوراق قرضه، فلزات گرانبها، ارز بدون پشتوانه، و غیره). تخصیص دارایی به اشاره توزیع از صندوق های سرمایه گذاری دارایی ها و یا بخش های مختلف. به عنوان مثال، می توانید سهام خود را با سرمایه گذاری در زمینه های مختلف مانند کشاورزی، فناوری، انرژی و بهداشت و درمان توزیع کنید. این دو استراتژی می توانند ریسک کلی سرمایه گذاری شما را کاهش دهند.

از نظر فنی، ارزهای دیجیتال یک طبقه دارایی هستند. اما در یک سبد سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال، می توانید سرمایه گذاری های خود را در محصولات، سکه ها و توکن هایی که اهداف و موارد استفاده متفاوتی دارند، پخش کنید. به عنوان مثال، می توانید سبد سرمایه گذاری خود را متنوع کنید تا شامل 40 درصد بیت کوین، 30 درصد استیبل کوین، 15 درصد توکن های غیرقابل تعویض (NFT) و 15 درصد آلت کوین باشد.

مقایسه پرتفولیوی انباشته و توزیع شده از ارزهای دیجیتال

اکثر نکات به شما در مورد توزیع سرمایه گذاری های سبد ارزهای دیجیتال شما هشدار می دهد. اگرچه توزیع برای سرمایه گذاران عادی است، اما توزیع سرمایه در دارایی های مختلف دارای مزایا و معایبی است. قبلاً اشاره کردیم که پرتفوی سرمایه گذاری توزیع شده ریسک و نوسانات کلی را کاهش می دهد. ضررها را می توان با سود برابر کرد و موقعیت خود را ثابت نگه داشت. فرصت های بیشتری برای سبد سرمایه گذاری شما وجود دارد که با هر ارز اضافی به دست آورید.

اما هرچه پرتفوی شما بیشتر باشد، روند کلی بازار را بیشتر دنبال خواهد کرد. اکثر معامله گران و سرمایه گذاران به دنبال عملکرد بهتر از بازار و دستیابی به سود بالاتر هستند. یک سبد سرمایه گذاری با توزیع بالا نسبت به یک سبد تلفیقی موفق بازده متوسط ​​بیشتری را به همراه خواهد داشت. اما دارایی هایی که بدترین عملکرد را دارند می توانند دارایی های با بازده بالاتر را جبران کنند.

مدیریت سبد سرمایه گذاری تلفیقی نیازمند زمان و تلاش بیشتری است. برای اینکه بتوانید موفقیت آمیز سرمایه گذاری کنید، باید بدانید که چه چیزی می خرید، و هر چه پرتفوی بزرگتر باشد، شانس کمتری برای درک درست همه دارایی ها خواهید داشت. اگر کیف پول شما در بلاک چین های مختلف پخش شده است، ممکن است لازم باشد از چندین کیف پول و پلتفرم معاملاتی برای دسترسی به دارایی های خود استفاده کنید.

ریسک‌ها و مزایای دارایی‌های مختلف

آنچه در مورد مزایا و معایب صندوق های قابل معامله در بورس باید بدانید

عصر خودرو- افراد در گذشته سعی داشتند با جمع‌آوری و حفظ بخشی از درآمد ماهانه خود، یک پس‌اندازی برای روز مبادا داشته باشند. بسیاری از افراد پول‌های خود را در بانک‌ها نگه‌داری می‌کردند و در نهایت به صورت ماهانه سود عایدشان می‌شد.

به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، این روزها با وجود تورم و وضعیت نه چندان خوب اقتصادی، استراتژی پس انداز و نگه‌داری پول در بانک پاسخگوی نیاز افراد ریسک‌ها و مزایای دارایی‌های مختلف نیست. تورم یکی از عامل‌های بد اقتصادی است که هم باعث رشد قیمت کالاها شده و هم روز به روز از ارزش پول فرد کاسته می‌شود. صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله، یکی از بهترین گزینه‌های حفظ ارزش پول و کسب سود در بازار سرمایه هستند. در این مقاله، بررسی می‌کنیم که etf چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟

صندوق‌ سرمایه‌گذاری etf چیست؟

قبل از این که به بررسی صندوق‌های قابل معامله بپردازیم و بگوییم etf چیست؟ لازم است ابتدا کمی درباره مفهوم صندوق سرمایه‌گذاری و انواع آن صحبت کنیم. صندوق‌ سرمایه گذاری یکی از ابزارهای معروف و پرطرفدار در بازاربورس است که سرمایه‌گذاران می‌توانند پول‌های خود را در این بستر با خیال آسوده سرمایه‌گذاری کنند. امور صندوق‌های سرمایه‌گذاری توسط یک تیم حرفه‌ای و تحت نظر مدیر متخصص و مجرب، برنامه‌ریزی و مدیریت می‌شوند. برای همین، میزان ریسک سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری نسبت به روش خرید و فروش مستقیم در بازاربورس کمتر است. صندوق‌های سرمایه‌گذاری بنا به نوع ترکیب‌ دارایی که دارند، از انواع مختلفی تشکیل می‌شوند.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری بیشتر مناسب افرادی هستند که دانش یا زمان کافی برای انجام معاملات به صورت مستقیم در بازاربورس را ندارند؛ گرچه سایر سرمایه‌گذاران هم می‌توانند از مزایای صندوق‌های سرمایه‌گذاری در شرایط مختلف بازار بهره‌مند شوند. یکی از دغدغه‌های افراد برای سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها، انتخاب نوع صندوق مطابق با اهداف و خواسته‌های آن‌ها است، برای همین لازم است ابتدا با انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازاربورس آشنا شویم.

انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری

همان‌طور که اشاره کردیم، صندوق‌های سرمایه‌گذاری بنا به نوع ترکیب دارایی‌شان از انواع مختلفی تشکیل می‌شوند. انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازاربورس عبارت‌اند از:

· صندوق‌های در سهام

· صندوق‌های با درآمد ثابت

· صندوق‌های مختلط

البته صندوق‌های دیگری هم در بازارهای جهانی وجود دارند که بنا به محدودیت‌هایی که در ایران وجود دارد، امکان ایجاد یا فعالیت در این صندوق‌ها برای سرمایه‌گذاران وجود ندارد.

منظور از صندوق قابل معامله یا etf چیست؟

صندوق‌های قابل معامله (ETF) از انواع متنوعی به وجود می‌آیند که سرمایه‌گذاران بنا به اهداف و نوع استراتژی خود، از مزایای صندوق‌های قابل معامله در بازاربورس بهره‌مند می‌شوند. چند مورد از صندوق‌های قابل معامله در بازاربورس عبارت‌اند از:

صندوق با درآمد ثابت: صندوق‌های با درآمد ثابت نوعی از صندوق‌های ETF هستند که بیشتر مناسب افرادی است که از ریسک زیاد بازار دوری می‌کنند. تقریبا 70 درصد دارایی این صندوق‌ها از اوراق با درآمد ثابت، اوراق بانکی و اوراق مشارکت تشکل می‌شود و به خاطر همین میزان ریسک سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها نسبت به سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری کم‌تر است.

صندوق سهامی: همان‌طور که از نام این صندوق مشخص است، دارایی صندوق‌های سهامی به صورت عمده از سهام شرکت‌های بورسی تشکیل می‌شود و به نسبت صندوق‌های با درآمد ثابت، دارای ریسک بیشتری برای سرمایه‌گذاری است. به عبارت دیگر، 70 درصد دارایی صندوق‌های سهامی در بازاربورس از سهام شرکت‌های مختلف تشکیل می‌شود. این صندوق‌ها در شرایط خوب بازار، سود‌های قابل توجهی را برای سرمایه‌گذاران کسب می کند.

صندوق مختلط: صندوق‌های مختلط حالتی میان صندوق‌های سهامی و با درآمد ثابت هستند. در حقیقت 40 درصد از دارایی این صندوق‌ها را سهام شرکت‌های بورسی و 40 درصد را اوراق با درآمد ثابت تشکیل می‌دهند. 20 درصد باقی‌مانده بنا به نظر مدیریت صندوق، از بین سایر سهم‌ها یا اوراق مختلف انتخاب می‌شود.

تفاوت صندوق‌های دیگر با صندوق etf چیست؟

1. سرمایه‌گذاری به صورت آسان و راحت
2. امکان محاسبه لحظه‌ای ارزش خالص دارایی‌های صندوق
3. عدم نیاز به پرداخت مالیات در فرایند خرید و فروش
4. دارای دوره فعالیت نامحدود
5. عدم لحاظ قوانین حداقل و حداکثر سرمایه برای ورود به صندوق

معایب صندوق‌های قابل معامله

ممکن است برای شما هم سوال پیش بیاید که معایب صندوق etf چیست؟ دو نکته را می‌توان به عنوان معایب این صندوق‌ها مطرح کرد. اول این که سرمایه‌گذاران در این صندوق‌ها امکان اعمال استراتژی شخصی خود را ندارند و فقط پول خود را وارد صندوق می‌کنند. مورد دوم هم این که، ممکن است در شرایط بد بازار، عدم نقدشوندگی در صندوق برای شخص سرمایه‌گذار مشکلاتی را به وجود بیاورد. با تمام این تفاسیر، صندوق‌های قابل معامله بستر خوبی ریسک‌ها و مزایای دارایی‌های مختلف برای سرمایه‌گذاری هستند و افراد بسیاری پول‌های خود را در این صندوق‌ها تزریق می‌کنند.

شرایط خرید واحد‌ صندوق‌های قابل معامله در بورس

سرمایه‌گذاران برای خرید واحد‌های صندوق‌های قابل معامله، باید در گام اول کد بورسی خود را از طریق کارگزاری‌های‌بورس دریافت کنند. در گام بعدی باید صندوق قابل معامله خود را در بازار ارزیابی کنند و در نهایت سفارش خرید خود را از طریق سامانه آنلاین معاملات کارگزاری مورد نظر، ثبت کنند. افراد می‌توانند در هر زمان، تمام یا بخشی از دارایی صندوق خود را به راحتی به فروش برسانند.

کلام آخر

صندوق etf چیست؟ این نوع صندوق چه مزایا و معایبی دارد؟ این دو، سوالات مهمی هستند که سرمایه‌گذاران بازاربورس با آن‌ها مواجه می‌شوند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری یکی از بهترین ابزارهای سرمایه گذاری در بورس هستند که سرمایه‌گذاران پول‌های خود را در این صندوق‌ها تزریق کرده و سودهای قابل توجهی را به دست می‌آورند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری بنا به نوع ترکیب دارایی‌شان از انواع مختلفی تشکیل شده‌اند و سرمایه‌گذاران بنا به میران ریسک‌پذیری که دارند، واحد‌های این صندوق‌ها را خریداری می‌‌کنند. صندوق‌های قابل معامله نسبت به سایر صندوق‌های دیگر، از جذابیت بیشتری نزد سرمایه‌گذاران برخوردار هستند که در این مقاله به به صورت کامل به آن‌ها اشاره کردیم. در نظر داشته باشید که واحد‌ صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله را به راحتی می‌توانید از طریق سامانه معاملات آنلاین کارگزارهای‌بورس خرید کنید و در صورت نیاز تمام یا بخشی از دارایی صندوق خود را به فروش برسانید.

برای آگاهی از تازه های جهان خودرو، جدیدترین قیمت ها و بازار خودرو ایران اینستاگرام خودرو امروز را دنبال کنید

مدل CAPM یا مدل قیمت گذاری دارایی‌های سرمایه

در امور اقتصادی و کارهایی مانند خرید و فروش اوراق بهادار یا انجام سرمایه گذاری، معمولا درصدی ریسک وجود دارد. طبیعتا هیچ سرمایه گذاری علاقه ندارد که متحمل ریسک زیادی شود یا دچار ضرر و زیان گردد؛ از این رو باید به دنبال روشی بگردیم که میزان این گونه ریسک‌ها را تا حد امکان کاهش داده و کمتر کند.

اگر در بازار بورس و اوراق بهادار مشغول به خدمت شوید، ممکن است گاهی مجبور شوید اوراق پر ریسک را خرید و فروش کنید. برای قیمت‌گذاری اوراق بهادار پر ریسک و تخمین زیان یا بازده، می‌توانید از روش‌های مختلفی استفاده کنید.

یکی از روش‌های کاربردی و شناخته شده در این زمینه که به صورت گسترده مورد استفاده افراد زیادی قرار می‌گیرد، مدل CAPM یا مدل قیمت گذاری دارایی‌های سرمایه است. CAPM در واقع مخفف Capital Asset Pricing Model است و در این مقاله قصد داریم با این روش قیمت گذاری بیشتر آشنا شویم و نکات مربوط به آن را مورد بررسی بیشتری قرار دهیم.

مدل CAPM یا مدل قیمت گذاری دارایی ‌های سرمایه چیست؟

همان طور که گفتیم CAPM در واقع مخفف Capital Asset Pricing Model است و از این مدل بیشتر برای قیمت گذاری اوراق بهادار پر ریسک استفاده می‌شود. این مدل نخستین بار توسط شخصی به نام مارکویتز و در سال ۱۹۵۲ میلادی ابداع شد و سپس شخصی به نام ویلیام شارپ آن را توسعه داد و تکمیل کرد.

این مدل بازده مورد انتظار یک دارایی مانند اوراق بهادار را تعیین می‌کند و طبق آن بازده دارایی به عواملی بستگی دارد. در واقع این مدل برای مشخص کردن رابطه بین میزان ریسک و بازده مورد استفاده قرار می‌گیرد. منظور از میزان ریسک اختلاف بین بازده مورد انتظار و بازده واقعی به دست آمده است.

طبیعتا هر چقدر که میزان بازده مورد انتظار شما بیشتر باشد مجبور خواهید بود که ریسک بیشتری را تحمل کنید. پس اگر قدرت ریسک بالایی ندارید میزان انتظارات خود را بهتر است کاهش دهید.

سرمایه گذارانی که خواهان بازده بالاتری نسبت به بازده بازارهستند، باید ریسک بیشتری نسبت به ریسک سیستماتیک بازار تحمل کنند؛ در نتیجه این اشخاص بهتر است از مدل قیمت گذاری دارایی‌های سرمایه استفاده کنند.

مفهوم ریسک سیستماتیک بازار

به طور کلی ریسک کردن به معنی قدم گذاشتن در مسیری است که نمی‌توان آن را کاملا پیش بینی کرد. ریسک و ریسک کردن به خصوص در زمینه بازار بورس و اوراق بهادار وجود دارد.

به ریسکی که بر کل بازار بورس و اوراق بهادار حاکم است و هیچ ربطی به شرکت یا سهام به خصوصی ندارد، ریسک سیستماتیک، ریسک بازار یا ریسک غیرقابل‌حذف می‌گویند. این ریسک بر کل بازار حاکم بوده و در اکثر مواقع غیر قابل پیشگیری است. علاوه بر این ریسک، هر شرکتی می‌تواند یک ریسک مختص به خود را نیز تجربه کند.

فرمول CAPM، محاسبه آن و ذکر یک مثال

در ادامه فرمول CAPM یا روش محاسبه قیمت گذاری دارایی‌های سرمایه را بیان کرده و برای درک بهتر آن یک مثال ذکر می‌کنیم:

_بازده مورد انتظار کل بازار )×ضریب بتای سهم a + نرخ بازده بدون ریسک = بازده مورد انتظار سهم a نرخ بازده بدون ریسک)

فرمول بالا را طی یک مثال توضیح می‌دهیم تا درک آن راحت‌تر شود: فرض کنید بازده اوراق قرضه دولتی ۲% می‌باشد و میانگین مازاد بازده سالیانه بازار سهام طی سالیان قبل ۷% است، اگر بتای سهم برابر ۱.۲ باشد ( یعنی میانگین بازدهی ۲/۱ برابر بازده بازار بوده است. ) بازده مورد انتظار برای این سهام فرضی از مدل CAPM به این صورت محاسبه خواهد شد:

(۷% ×۱٫۲ )+۲% =نرخ بازده مورد انتظار

مفهوم و محاسبه بتا در فرمول CAPM یا قیمت گذاری دارایی‌ها

متغیر بتا در فرمول CAPM یا قیمت گذاری دارایی‌ها در واقع تعیین می‌کند که قیمت یک سهم خاص با نوسانات کلی بازار چگونه تغییر خواهد کرد. در صورتی که تغییرات سهام یک شرکت کاملا با تغییرات بازار هماهنگ بوده و بر آن منطبق باشد میزان بتا را با عدد یک مشخص می‌کنیم.

برای درک مفهوم بتا باید گفت که یک بازه زمانی خاص مثلا یک ماه را در نظر می‌گیریم و در آن بازه زمانی خاص بازدهی روزانه یک سهم را با بازدهی روزانه بازار مقایسه می‌کنیم. در اصل مقدار بتا میزان پاداشی برای سرمایه گذاران را نشان می‌دهد که برای رسیدن به این پاداش ریسک اضافی‌تر از ریسک سیستماتیک را متحمل شده‌اند.

سهامی که بتای بالاتری دارد در اکثر موارد بازدهی بالاتری را نیز خواهد داشت اما با این حال لازم است توجه کنید که در شرایط رکود و در طولانی مدت سهام با بتای بالا، عملکرد به مراتب بدتری خواهد داشت.

عوامل موثر بر بازده مورد انتظار برای یک دارایی

میزان بازدهی که یک سرمایه گذار از دارایی خود دارد، طبق مدل CAPM به عوامل زیر ربط دارد:

• در شرایط بدون ریسک و خطر ارزش زمانی پول چقدر است؟ بر اساس نرخ بازده بدون ریسک، می‌توانید این مورد را محاسبه کنید. همان طور که از نام آن مشخص است این مورد هیچ ریسکی نداشته و بر اساس گذر زمان پاداش آن دریافت خواهد شد.
• پاداش پذیرش ریسک سیستماتیک: مفهوم ریسک سیستماتیک توضیح داده شد، این ریسک یعنی ریسکی که بر کل بازار حاکم است و غیر قابل اجتناب می‌باشد.
• میزان ریسک سیستماتیک: این عامل میزان ریسک سیستماتیک یک دارایی به خصوص را نسبت به ریسک سیستماتیک پرتفوی بازار نشان می‌دهد و از فرمول بالا ضریب بتای سهام آن را نشان می‌دهد.

مفروضات مدل CAPM یا مدل قیمت گذاری دارایی‌های سرمایه

• بازده مورد انتظار در ریسک‌های بازده مبنایی برای تصمیمات بعدی سرمایه گذار است.
• لازم است همه سرمایه گذاران در یک دوره زمانی همسان سرمایه گذاری کنند.
• لازم است سرمایه گذاران تصمیمات خود را بر اساس منطق بگیرند و حداق ریسک را در برنامه خود داشته باشند.
• حداقل اختلاف نظر بین سرمایه گذاران وجود داشته باشد و بازار کاملا به صورت رقابتی باشد.
• انتظارات تمامی افراد سرمایه گذار در مورد ریسک دارایی‌ها و بازده مورد انتظار آنها مشابه هم باشد.
• نرخ بازده مورد انتظار حمایت کنندگان مالی شرکت به علت شروع پروژه‌های جدید تغییر چندانی نداشته باشد.
• اندازه شرکت نسبت به اندازه پروژه مورد نظر سرمایه گذاران بزرگ و عظیم باشد.

بررسی مفروضات این مدل

• یکی از مفروضات این مدل این است که افق سرمایه گذاری یکسان در نظر گرفته می‌شود؛ یعنی طبق این فرض سرمایه گذاران باید سرمایه گذاری خود را در یک بازه زمانی یکسان انجام دهند مثلا این بازه زمانی برای تمامی سرمایه گذاران ۶ ماه یا ۱۲ ماه باشد؛ البته این فرض خیلی با واقعیت‌های موجود در بازار هماهنگی و هم خوانی ندارد.
• از دیگر مفروضات این مدل این است که لازم است بازار سرمایه مورد نظر ما یک بازار کامل باشد. مفهوم این گفته آن است که تمامی اوراق بهادار در چنین بازاری به صورت کاملا صحیح ارزش گذاری شده باشند، چیزی تحت عنوان مالیات یا هزینه معاملات در میان نباشد، تمامی سرمایه‌گذاران به صورت آزادانه و کامل به اطلاعات موجود دسترسی داشته باشند و در نتیجه انتظارات همه آنها یکسان باشد، تعداد سرمایه گذاران در بازار بسیار زیاد باشد و همه آنها افرادی کاملا منطقی باشند که خرید و فروش آنها کاملا بر پایه منطق باشد و از اصول پیروی کند.
• همان طور که مشاهده می‌کنید مفروضات مدل CAPM یا قیمت گذاری دارایی‌ها، زیاد و غیر قابل دسترسی ریسک‌ها و مزایای دارایی‌های مختلف است. یعنی چنین مفروضاتی نیازمند یک شرایط ایده‌آل و غیر واقعی است و همین موضوع را کارشناسان جزو مشکلات و نقایص این مدل به حساب می‌آورند.

چرا باید از مدل CAPM استفاده کنیم؟

اگر چه امروزه کارشناسان اعتقاد دارند که این مدل یک مدل کامل و بدون عیب و نقص نیست و در ضمن به عیوب و مشکلات آن اشاراتی نیز کرده‌اند؛ اما با این حال باز هم مشاهده می‌کنیم که این مدل توسط سرمایه گذاران به صورت گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد و همچنان محبوبی و کاربرد خود را از دست نداده است.

شاید بتوان گفت مهم‌ترین دلیل این امر آن است که استفاده و کار کردن با مدل CAPM راحت است و نیز به سرمایه گذاران دید جامع و خوبی نسبت به اوراق بهادار یا وضعیت بازار بورس می‌دهد. سرمایه گذاران همیشه تمایل دارند آینده سهام و سرمایه خود را پیش بینی کنند تا متوجه شوند که آیا در مسیر درست گام برمی‌دارند یا خیر.

در اصل این اشخاص برای رسیدن به چنین هدفی و پیش بینی تقریبی آینده سهامشان می‌توانند از مدل مدل CAPM یا مدل قیمت گذاری دارایی‌های سرمایه استفاده کنند.

مدل CAPM یا مدل قیمت گذاری دارایی‌های سرمایه چه مشکلاتی دارد؟

سوال مهمی که در این زمینه ممکن است به ذهن شما رسیده باشد این است که آیا مدل CAPM یا مدل قیمت گذاری دارایی‌های سرمایه یک مدل مطمئن است و آیا نواقص و مشکلاتی دارد؟ در واقع این مدل مشکلات و عیوبی هم دارد اما با این حال در مجموع مدل خوبی برای قیمت گذاری دارایی‌ها به حساب می‌آید.

طی آزمایش‌هایی که در طول زمان روی این مدل انجام گرفته است، کارشناسان به این نتیجه دست یافته‌اند که این مدل کاملا صحیح نیست و گاهی در نتایج حاصل از آن خطاهایی هم دیده می‌شود.

مثلا یکی از نقدهای وارد شده به این مدل در مورد متغیر بتا است. این متغیر تعیین می‌کند که با نوسانات سهام میزان ریسک چقدر است؛ اما کارشناسان اعتقاد دارند که دوره‌ای که برای محاسبه نوسانات در نظر گرفته شده است نیست. همچنین گفته شده است که مفروضات این مدل زیاد بوده و فاصله آن با وضعیت بازار واقعی غیر قابل چشم پوشی است.

مزایا و نقاط مثبت مدل CAPM یا مدل قیمت گذاری دارایی ‌ها چیست؟

در حدود نیم قرن یا ۵۰ سال است که سرمایه گذاران در سراسر دنیا از مدل CAPM یا مدل قیمت گذاری دارایی‌ها استفاده می‌کنند و اکثر آنها هم از آن رضایت دارند.

دلیل این امر می‌تواند این موضوع باشد که این مدل در کنار نواقص و مشکلاتی که دارد ( فرض کردن یک بازار ایده‌آل و کامل و سایر مفروضات این مدل) نقاط مثبت و مزایایی نیز دارد که باعث شده است مورد استقبال افراد زیادی واقع شود. برخی از مزایا و نقاط مثبت مدل CAPM یا مدل قیمت گذاری دارایی‌ها در ادامه آورده شده است:

• این مدل نسبت به سایر مدل‌ها سختی زیادی ندارد و در نتیجه کار کردن با این مدل راحت است.
• در این مدل عملا ریسک غیر سیستماتیک بطور موثری از بین رفته است؛ زیرا در این روش فقط ریسک سیستماتیک را در نظر می‌گیرند.
• موضوعات مورد بحث در این مدل؛ یعنی ریسک سیستماتیک و رخ بازده مورد انتظار برای آزمایشات تجربی و انجام تحقیقات مناسب و کاربردی هستند.
• از آنجایی که این مدل سطح ریسک سیستماتیک یک شرکت خاص را با کل بازار سهام در نظر گرفته و می‌سنجد، روش بسیار خوب و کارآمدی نسبت به سایر مدل‌ها ارائه می‌دهد.
• این مدل به سرمایه گذاران در بیشتر مواقع یک دید کلی و تقریبی از آینده سهامشان ارائه می‌دهد.

نظریه پولی اروینگ فیشر چیست؟

کمترین بازدهی که یک سرمایه گذار برای سرمایه گذاری خود در نظر دارد نرخ بهره بدون ریسک است. البته عملا چیزی به نام نرخ بهره بدون ریسک وجود ندارد؛ زیرا کمابیش در هر سرمایه گذاری، حتی اگر بسیار امن و مطمئن باشد، مقداری ریسک وجود دارد. هنگام محاسبات برای نرخ بهره بدون ریسک از نرخ بهره سه‌ماهه اوراق خزانه آمریکا استفاده می‌شود.

همچنین بخوانید : قیمت گذاری چیست؟

حال کمترین نرخ بازدهی که از سرمایه‌های بدون ریسک دریافت می‌شود ﻧﺮخ ﺑﺎزده ﺑﺪون رﻳسک نام دارد. در عمل در یک دوره مشخص مقداری پول یا هزینه صرف فعالیت‌های اقتصادی می‌شود که همان نرخ بازده بدون ریسک است. عامل موثر روی نرخ بازده بدون ریسک میزان تورم است و مقدار نرخ بازده بدون ریسک با تغییرات میزان تورم تغییر می‌کند.

مفهوم دیگر در این زمینه صرف ریسک بازار است که این مفهوم به اختلاف بین شاخص بازار و بازده بدون ریسک اطلاق می‌شود.

تفاوت بازار سرمایه در دنیای واقعی با بازار سرمایه در مدل CAPM چیست؟

اولین و بزرگترین تفاوتی که بین بازار سرمایه در مدل CAPM یا قیمت گذاری دارایی‌ها با بازار سرمایه واقعی وجود دارد، این است که یک بازار سرمایه واقعی بازاری کامل و ایده‌آل نیست در حالی که مفروضات مدل CAPM یا قیمت گذاری دارایی‌ها بر اساس یک بازار کامل بیان می‌شوند.

مثلا در یک بازار واقعی برخی از اوراق بهدار اشتباه قیمت گذاری می‌شوند یا بازارهای واقعی کاملا توسعه یافته و با کارایی بسیار بالا نیستند.

اگرچه طبق نظر کارشناسان اقتصادی احتمال اینکه در یک بازار واقعی ارز و اوراق بهادار رابطه‌ای خطی بین بازده مورد انتظار سرمایه گذاران و ریسک سیستماتیک یا ریسک کلی حاکم بر بازار وجود داشته باشد زیاد است؛ اما باز هم مدل CAPM یا مدل قیمت گذاری دارایی‌های سرمایه، مدلی کاملا ایده‌ـآل است که معمولا فاصله قابل توجهی با واقعیت و بازارهای واقعی دارد.

مدل قیمت گذاری آربیتراژ و تفاوت آن با مدل CAPM

یکی از مدل‌هایی که برای ایجاد یک رابطه تعادلی بین ریسک و بازده و نیز قیمت گذاری دارایی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، مدل آربیتراژ است که کارشناسان مسائل اقتصادی برای آن مزیت‌هایی شمرده‌اند. در ادامه به بررسی برخی از تفاوت ‌هایی که بین مدل قیمت گذاری آربیتراژ و مدل CAPM وجود دارد می‌پردازیم:

• این مدل نسبت به مدل CAPM مفروضات کمتری دارد و بیشتر به بازارهای سرمایه گذاری واقعی نزدیک است.
• پس مقایسه بازارهای مد نظر این مدل با بازارهای سرمایه گذاری واقعی کاری راحت‌تر و عملی‌تر است.
• این مدل از نظر کارشناسان این حوزه آزمون پذیری بیشتری دارد و همچنین از مقبولیت تجربی بیشتری نیز برخوردار است.
• یکی از مزایای این مدل این است که نتیجه آن به رفتار میانگین واریانس و نیز پرتفوی بازار متکی نیست.
• همچنین این مدل چند فاکتوری است؛ این در حالی است که مدل CAPM بر یک فاکتور تاکید داشت یا به عبارتی مدل CAPM مدلی تک فاکتوری است.

خلاصه مقاله و نتیجه گیری

افرادی که در بازارهایی مانند بازار بورس یا اوراق بهادار سرمایه گذاری می‌کنند، تمایل زیادی دارند که میزان ریسک سرمایه گذاری خود را مشخص کرده و به این ترتیب به سرمایه گذاری مطمئن‌تری دست پیدا کنند. مدل CAPM یا مدل قیمت گذاری دارایی‌های سرمایه، روشی محبوب و پر کاربرد است که در حدود نیم قرن توسط سرمایه گذاران مختلف در سراسر دنیا استفاده می‌شود.

CAPM در واقع مخفف Capital Asset Pricing Model بوده و برای مشخص کردن رابطه بین میزان ریسک و بازده، توسط سرمایه گذاران مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اگر چه کارشناسان عیوب و مشکلاتی برای این مدل در نظر گرفته‌اند برای مثال مفروضات این روش را بیش از اندازه دانسته و بازار مورد استفاده در این مدل را با بازارهای واقعی بسیار متفاوت می‌دانند؛ اما باز هم با این حال این روش مزایایی دارد که باعث شده برای مدت طولانی همچنان مورد استفاده قرار بگیرد.

برای مثال کار کردن با این مدل به نسبت بسیاری از مدل‌های دیگر راحت است و نیز این مدل می‌تواند یک دید کلی از آینده به سرمایه گذاران بدهد. در مدل CAPM یا مدل قیمت گذاری دارایی‌های سرمایه از مفاهیمی مانند نرخ بازده بدون ریسک و ریسک سیستماتیک استفاده می‌شود که توضیحات مربوط آن را در این مقاله بیان کردیم.

تامین مالی مبتنی بر بدهی چیست؟

تامین مالی شرکت‌ها می‌تواند به روش‌های متفاوتی انجام شود. انتشار سهام، دریافت وام بانکی، گواهی سپرده و اسناد خزانه نمونه این روش‌ها هستند. روش‌های تامین مالی دسته‌بندی‌های مختلفی دارد و یکی از این دسته‌بندی‌ها مربوط به تامین مالی از طریق بازار سرمایه است و شامل دو شیوه «مبتنی بر بدهی» و «مبتنی بر سرمایه» می‌شود.

موضوع این مطلب تامین مالی از بازار سرمایه به شیوه مبتنی بر بدهی است. در ابتدا بررسی می‌کنیم که تامین مالی مبتنی بر بدهی چیست؟ و در ادامه به بررسی ویژگی‌ها، مزایا و معایب این روش خواهیم پرداخت.

تامین مالی مبتنی بر بدهی چیست؟

برای درک ریسک‌ها و مزایای دارایی‌های مختلف اینکه تامین مالی مبتنی بر بدهی چیست، شرایطی را در نظر بگیرید که شرکتی نیاز به تامین مالی دارد. این شرکت (با توجه به شرایط جاری خود) می‌تواند اقدام به انتشار سهام کند یا با دعوت از شرکای جدید، در کنار استفاده از منابع مالی آنها، مالیک شرکت را با شرکا تقسیم کند. روش دیگر قرض گرفتن وجه مورد نیاز است. احتمالا اولین روش استقراضی که به ذهن شما می‌رسد، وام‌های بانکی هستند. البته این تصور اشتباه نیست، اما در بازار سرمایه، ابزارهای تامین مالی دیگری هم وجود دارند که بدون دعوت از شرکای جدید و بر مبنای قرض وجه شکل گرفته‌اند. زمانی که شرکتی از این ابزارها استفاده کند، روش تامین مالی مبتنی بر بدهی را انتخاب کرده است.

روش‌های تامین مالی مبتنی بر بدهی

روش‌های تامین مالی مبتنی بر بدهی در بازار سرمایه به شرح زیر است:

- صکوک سفارش ساخت

- گواهی سپرده خاص

- اوراق سلف موازی استاندارد

- اوراق اختیار فروش تبعی

اگرچه روش‌های تامین مالی مبتنی بر بدهی در بازار سرمایه بسیار متنوع است اما برخی از آنها کاربردی‌تر هستند، در واقع شرکت‌ها بیشتر از ابزارهایی مانند صکوک، گواهی سپرده خاص، اوراق سلف موازی استاندارد و اوراق اختیار فروش تبعی برای تامین مالی مبتنی بر بدهی استفاده می‌کنند.

ویژگی‌های تامین مالی مبتنی بر بدهی

حتما برای شما هم این سوال پیش آمده: تامین مالی مبتنی بر بدهی، روش خوبی است یا نه؟ پاسخ این سوال تا حد زیادی به شرایط شرکت، اولویت مالکان و سهامداران، میزان نیاز مالی، اهداف و برنامه‌های شرکت بستگی دارد. اما قبل از هر نوع بررسی نسبت به شرایط شرکت، ما باید با ویژگی‌های تامین مالی مبتنی بر بدهی آشنا شویم.

در واقع انتخاب روش تامین مالی، موضوعی دو طرفه است. از یک طرف آگاهی نسبت به مزایا و معایب روش‌های مختلف تامین مالی و از طرف دیگر شرایط شرکت و در نهایت تطبیق این دو موضوع با یکدیگر، باعث می‌شود بتوانیم بهترین روش را انتخاب کنیم. برای درک ساده‌تر ویژگی‌های تامین مالی مبتنی بر بدهی، ابتدا مزایا و سپس معایب آن را بررسی می‌کنیم.

مزایای تامین مالی مبتنی بر بدهی

مزایای تامین مالی مبتنی بر بدهی به شرح زیر است:

وقتی مالکیت شرکت تقسیم ‌می‌شود، سودی که در آینده به دست می‌آید هم باید تقسیم شود. بنابراین از سهم افراد در سود کاسته خواهد شد که خوشایند هیچ سهامدار و سرمایه‌گذاری نیست. پس اولین مزیت تامین مالی مبتنی بر بدهی، عدم تقسیم مالکیت شرکت است.

از آنجایی که نرخ سود وام، قبل از محاسبه مالیات پرداخت می‌شود، پس در آینده به عنوان سپر مالیاتی عمل خواهد کرد و از مبلغ مالیات کاسته خواهد شد.

وقتی از صکوک (اوراق قرضه اسلامی) به عنوان ابزار تامین مالی مبتنی بر بدهی استفاده می‌کنیم، نقدینگی بانی افزایش می‌یابد. دارایی‌هایی با نقدینگی پایین یا غیر نقد از ترازنامه خارج می‌شوند و وجوه نقد جای آن را می‌گیرد.

همچنین با توجه به اینکه اوراق صکوک با پشتوانه دارایی یا منفعت آن منتشر می‌شوند، ریسک آن بسیار کم است و هزینه تامین مالی را کاهش می‌دهد.

از مزایای دیگر تامین مالی مبتنی بر بدهی می‌توان به امکان تامین مالی با حجم بالا، امکان بازپرداخت بلندمدت و معافیت مالیاتی سود اوراق برای خریداران اشاره کرد.

معایب تامین مالی مبتنی بر بدهی

قطعا معایب تامین مالی مبتنی بر بدهی کمتر از مزایای آن است. در ادامه به چند مورد اصلی اشاره می‌شود.

در روش تامین مالی مبتنی بر بدهی، بازپرداخت در سررسیدهای مقرر انجام می‌شود. پس شرکت باید در موعد بازپرداخت از نقدینگی کافی برخوردار باشد.

انتخاب روش تامین مالی مبتنی بر بدهی، یعنی شرکت قصد دارد طرح سودآوری را اجرا کند و ریسک‌ها و مزایای دارایی‌های مختلف با سود آن، بازپرداخت وام را انجام دهد. نکته این جا است که اگر مبلغ وام‌ها برای اجرای طرح زیاد باشد، سود حاصل تنها برای بازپرداخت صرف خواهد شد و هیچ جریان نقدی مثبتی باقی نمی‌ماند.

برای دریافت وام‌هایی با مبلغ بالا، دست‌اندکاران شرکت باید بتوانند وام‌دهندگان را درباره سودآوری طرح قانع کنند. همچنین برای تضمین بازپرداخت بدهی، ارائه وثیقه‌های مکفی الزامی است.

سخن آخر

برای انتخاب روش تامین مالی، شناخت بازار سرمایه، جزئیات روش‌های مختلف و چگونگی بهره‌گیری از ابزارهای آن اهمیت زیادی دارد. در این مطلب آموختیم که تامین مالی مبتنی بر بدهی چیست و با مزایا و معایب آن آشنا شدیم. همانطور که متوجه شده‌اید تامین مالی مبتنی بر بدهی یک از کاربردی‌ترین روش‌های تامین سرمایه در بازار است که شرکت‌های بزرگ و کوچک از آن بهره می‌برند. پیشنهاد می‌شود که برای شناخت بهتر این ابزارها، به مطالعه مقالات حوزه تامین مالی بپردازید.