پول یا ارز فیات چیست؟
پول فیات به واحد پولی گفته میشود که دولتها آن را منتشر میکنند، اما پشتوانه فیزیکی (مانند طلا ، نقره) ندارد.
به گزارش ایبِنا، ارز فیات یا پول بیپشتوانه مانند دلار آمریکا، در واقع یک پول قانونی است که ارزش خود را از دولت صادرکنندهاش میگیرد و برخلاف پول کالایی، ارزش آن به یک کالای فیزیکی بستگی ندارد. فیات از واژه لاتین به همین نام و به معنی «بگذارید انجام شود» گرفته شده است. دولتی که پول فیات را چاپ میکند، عامل تعیینکننده در ارزش آن است و در حال حاضر بسیاری از کشورها از سیستم ارز فیات برای خرید کالا، خدمات، سرمایهگذاری و سپردهگذاری استفاده میکنند. این سیستم پولی در واقع جایگزین استاندارد طلا و پول کالایی شده است.
در واقع پول فیات (Fiat Currency) به واحد پولی گفته می شود که دولتها آن را منتشر میکنند اما پشتوانه فیزیکی (مانند طلا، نقره) ندارد. ارزش این نوع پول بهجای آنکه وابسته به ارزش ذاتی داراییهایی دیگر بهعنوان پشتوانه باشد، ناشی از ارتباط بین میزان عرضه و تقاضا است.
متخصصین حوزه مالی و اقتصاددانان در حمایت از ارزهای فیات هم عقیده نیستند. مدافعان و مخالفان آن مزایا و معایب زیر را برای ارزهای فیات مطرح میکنند:
کمیابی (Scarcity): پول فیات از کمیابی کالا یا دارایی فیزیکی مانند طلا تاثیر نمیپذیرد.
هزینه: خلق پول فیات از نظر اقتصادی نسبت به پول کالایی بهصرفهتر است.
واکنشپذیر: پول فیات این قدرت را در اختیار دولت و بانک مرکزی قرار میدهد که نسبت به بحرانهای اقتصادی انعطاف کافی را داشته باشند.
مبادلات بینالمللی: ارزهای فیات توسط تعداد زیادی از کشورها در سرتاسر جهان مورد استفاده قرار میگیرند. این باعث ارائه فرم قابل قبولی از پول برای مبادلات تجاری شده است.
راحتی: برخلاف طلا، پول فیات به ذخایر فیزیکی که نیازمند نگهداری، محافظت، نظارت و دیگر امور هزینهزا باشد، نیست.
نبود ارزش ذاتی: ارزهای فیات فاقد ارزش ذاتی هستند. این به دولتها امکان «خلق پول از هیچ چیز» را میدهد که میتواند به ابرتورم و در نهایت سقوط سیستم اقتصادی یک کشور منجر شود.
سابقه تاریک: از نظر نمونههای تاریخی، پیادهسازی سیستم ارزی فیات معمولاً به سقوط نظامهای مالی ختم شده است که بیانگر خطرناک بودن استفاده از این سیستم پولی است.
پول یا ارز فیات (Fiat Currency) چیست؟
تنها مشابهت بین ارز فیات و ارز دیجیتال در نداشتن پشتوانه فیزیکی آنهاست. در حالی که ارز فیات توسط دولتها و بانکهای مرکزی کنترل میشود، ارزهای دیجیتال ماهیت غیرمتمرکزی دارند.
تفاوت آشکار این دو سیستم پولی، در نحوه ایجاد پولهای جدید در هر یک از آنهاست. بیت کوین به عنوان نمونه برتر ارزهای دیجیتال، در مقایسه با پولهای فیات که در کنترل بانکهاست و اساساً میتوانند بدون هیچ پایه و اساسی به وجود آیند، عرضه و تعداد سکه محدودی دارد.
به عنوان شکل دیجیتالی پول، ارزهای دیجیتال هیچ قرین فیزیکی ندارند و به هیچ مرزی محدود نمیشوند. علاوه بر این، تراکنشها در ارزهای دیجیتال برگشتناپذیر است در حالی که در ارزهای فیات اینگونه نیست.
لازم به اشاره است که بازار ارز دیجیتال دربرابر بازارهای سنتی و مبادلات ارزی بسیار کوچکتر و پرنوسانتر است. این یکی از دلایلی است که مانع از فراگیر شدن و پذیرش گسترده این ارزها در عرصه بینالمللی شده است. اما با رشد بازار ارزهای دیجیتال، به احتمال زیاد نوسان آن نیز کمتر و کمتر خواهد شد.
ارز فیات چیست و چه تفاوتی با ارزهای دیجیتال دارد؟
ارز فیات دقیقا هین پول هایی است که برای رد بدل کردن کالاهای خود استفاده میکنیم هر کشوری پول رایج خود را دارد در طول تاریخ بشریت همیشه برای مبادلات و رفع نیازهای انسان ها یک اوراق بها داری جابه جا شده و در نتیجه یک داد و ستد همیشه فروشنده و خریدار مبادلات خود را انجام داده اند. اما هیچ تضمینی برای آینده ارزهای فیات وجود ندارد.
دلیل اصلی آن هم تورمزا بودن ارزهای کاغذی یا همان فیاتمانی است. دلیل اصلی تورمزا بودن آنها نیز حکومتهای
کشورهای مختلف هستند که برای مقاصد مختلف دست به چاپ بدون حسابوکتاب ارز رایج خود میزنند . اما بیت کوین با توجه به محدود بودن تعداد و غیرمتمرکز بودن آن میتواند راه مناسبی برای جلوگیری از این ابر تورمها در نظر گرفت. این در حالی است که رمز ارزها هنوز راه درازی را در پیش دارند.
تاریخچه پول کاغذی (فیات مانی)
مردم دنیا قرن ها پیش برای تبادل اقلام مورد نیاز خود از مبادله کالا به کالا استفاده می کردند. بعدها پول کاغذی در کشور چین چاپ شد. استان سی چوآن در قرن یازدهم میلادی صدور پول کاغذی یا همان فیات مانی را آغاز کرد. ابتدا امکان تبدیل این پول کاغذی به ابریشم، طلا و یا نقره وجود داشت ولی در نهایت طی قرن سیزدهم میلادی، یک سیستم ارز فیات تشکیل شد. مورخان نوشته اند که این سیستم پولی در سقوط امپراتوری مغول ها نقشی اساسی داشته است و هزینه های بیش از اندازه و ابرتورم ریشه اصلی مشکلات آن بودند.
در قرن هفدهم میلادی، پول فیات در اروپا توسط کشورهای اسپانیا، سوئد و هلند مورداستفاده قرار گرفت. البته سیستم فیاتمانی در سوئد شکست خورد و دولت مجبور شد آن را کنار بگذارد و از نقره استفاده کند. در طول دو قرن بعدی فرانسه، مستعمرات آمریکا و سپس دولت فدرال ایالت متحده امریکا از ارز کاغذی یا همان فیاتمانی استفاده کردند و نتایج خوبی گرفتند. با فرارسیدن قرن بیستم میلادی، آمریکا دوباره استفاده از ارز کالا محور را در دستور کار قرارداد ، اما این بار بهصورت محدود. در سال ۱۹۳۳ ، دولت امکان تبدیل پول کاغذی به طلا را از بین برد. در سال ۱۹۷۲ (دوران ریاست جمهوری نیکسون) ایالاتمتحده استاندارد طلا را کنار گذاشت و از سیستم ارز فیات یا همان پول کاغذی استفاده کرد. درنتیجه این اقدام، طلا در سطح جهانی از میان تبادلات و معاملات کنار گذاشته شد و کشورهای مختلف تصمیم گرفتند از فیات استفاده کنند. این سرآغاز پولهای کاغذی از ابتدای تاریخ بشریت و تبادلات کالا به کالا تا به شکل امروزی بود.
ارزهای فیات چگونه کار می کنند؟
ارزهای فیات یا همان پول کاغذی امروزی توسط هیچ کالای فیزیکی پشتیبانی نمی شود، بلکه با اعتقاد افراد و دارندگان آن ارزشمند و به موجب دستورات دولتی و قانونی ارزش گذاری می شود. پول کاغذی به عنوان یک وسیله ذخیره سازی برای قدرت خرید و جایگزینی برای سیستم مبادله ای نقش بازی می کند. این به مردم اجازه می دهد تا محصولات و خدمات را همان طور که نیاز دارند، بدون نیاز به مبادله کالا با کالا خریداری کنند.
ارزش پول فیات بستگی به نحوه عملکرد اقتصادی یک کشور، نحوه اداره کشور و تأثیر این عوامل بر نرخ بهره بانکی دارد. کشوری که بی ثباتی سیاسی را تجربه می کند، احتمالاً دارای یک ارز فیات ضعیف و قیمت های تورم زا است، که خرید محصولاتی که مردم نیاز روزانه دارند را برای آن ها دشوار می کند. یک ارز فیات زمانی به خوبی کار می کند که عموم مردم به توانایی آن ارز اعتقاد و برای قدرت خرید، اعتماد کافی داشته باشند. همچنین باید اعتبار کامل دولت حاکم را برخوردار باشد و البته به میزان چاپ این ارزها توسط بانک های مرکزی دولت ها نیز مربوط است.
مزایا و معایب استفاده از ارز فیات
مهم ترین ویژگی ارزهای فیات، بر خلاف کالاهایی مانند طلا، مس و نقره، ثبات ارزش آن است. استفاده از پول فیات در قرن بیستم رایج شد، زیرا دولت ها و بانک ها برای محافظت از اقتصاد خود در برابر رکودهای مکرر چرخه تجاری وارد عمل شدند. ارزهای مبتنی بر کالا به دلیل چرخه تجاری منظم و رکودهای ارز فیات یا استاندارد طلا؟ دوره ای نوسان داشتند. بانک های مرکزی می توانند در صورت نیاز پول کاغذی را چاپ یا نگهداری کنند و بر روی آن ها کنترل بیشتری در عرضه پول، نرخ بهره و نقدینگی داشته باشند.
به عنوان مثال، کنترل فدرال رزرو بر عرضه و تقاضای پول، آن را قادر ساخت تا بحران مالی جهانی سال 2008 را از آسیب رساندن بیشتر به سیستم مالی ایالات متحده و اقتصاد جهانی مدیریت کند. اگر چه پول ارز فیات یا استاندارد طلا؟ فیات به عنوان ارز باثبات تری در دنیا دیده می شود که می تواند در برابر رکود کاهش یابد، اما بحران مالی جهانی خلاف آن را ثابت کرد. حتی فدرال رزرو که عرضه پول را کنترل می کند، نتوانست از وقوع بحران جلوگیری کند. منتقدان پول فیات استدلال میکنند که عرضه محدود طلا آن را به ارز ثابت تری نسبت به پول فیات که عرضه نامحدودی دارد، تبدیل می کند.
شکست ارزهای فیات
در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی، بانک مرکزی زیمباوه به علت مشکلات اقتصادی، چاپ پول ملی خود را به میزان شگفت انگیزی افزایش داد. این اقدام منجر به ابرتورم در این کشور شد و در سال ۲۰۰۸ نرخ تورم این کشور بین ۲۳۰ تا ۵۰۰ میلیارد درصد قرار داشت. قیمت ها به سرعت در حال افزایش بودند و شرایط به حدی بد شده بود که مشتریان برای خرید مایهتاج روزانه خود دچار مشکل شده بودند. آن ها محبور به حمل کیسه هایی پر از پول بودند. در اوج بحران اقتصادی این کشور، ۱۰۰ تریلیون دلار زیمباوه ای، معادل ۴۰ سنت از ارز کشور آمریکا بود.
تفاوت ارز فیات با طلا در چیست؟
طلا امکان تبدیل اسکناس های کاغذی به طلا را فراهم میکرد و پشتوانه تمام پول های کاغذی این سیستم، مقداری مشخصی از این فلز گران بها بود که توسط دولت نگهداری می شد. در یک سیستم ارزی کالا محور، دولت ها و بانک ها تنها در صورتی می توانند ارز جدید وارد چرخه اقتصاد کنند که مقدار متناسبی از طلا در ذخایر خود داشته باشند. چنین سیستمی توانایی دولت برای تولید پول و افزایش ارزش آن (صرفا بر اساس فاکتورهای اقتصادی) را محدود می کند. در اکوسیستم ارزهای فیات، پول را نمی توان به چیز دیگری تبدیل کرد.
در این سیستم، مسئولین می توانند به صورت مستقیم روی ارزش پول تاثیر گذاشته و افزایش یا کاهش قیمت آن را به شرایط اقتصادی وابسته کنند. بنابراین دولت ها و بانک های مرکزیشان اختیارات بیشتری خواهند داشت و با به کار گیری ابزارهای مختلف می توانند نسبت به انواع شرایط و بحران های اقتصادی، واکنش مناسب نشان دهند. بانک داری ذخایر کسری (Fractional Reserve Banking) و کاهش کمی (Quantitative easing) از جمله ابزارهایی هستند که این سیستم در اختیار دولت ها و بانک ها قرار می دهد. طرفداران طلا ادعا می کنند سیستم یک ارز کالا محور به دلیل پشتوانه فیزیکی و ارزشمندش، ثبات بیشتری دارد. در مقابل، طرفداران سیستم پولی فیات می گویند که قیمت طلا هرگز با ثبات نبوده است. نوسان و تغییر در میزان ارزش، هم برای ارز کالا محور و هم برای ارز فیات اتفاق می افتد، ولی در سیستم فیات، دولت در شرایط اقتصادی اضطراری اختیار عمل بیشتری دارد.
تفاوت ارز فیات با ارزهای دیجیتال
ارز فیات و ارزهای دیجیتال پشتوانه فیزیکی ندارند و این تنها وجه تشابه آن ها با یکدیگر است. در حالی که پول فیات توسط دولت ها و بانک های مرکزی کنترل می شود، رمز ارزها اصولا به خاطر یک دفتر کل توزیع شده به نام بلاک چین، ساختاری غیر متمرکز دارند. نحوه تولید این دو نوع پول نیز کاملا متفاوت است. بیت کوین مثل بیشتر کریپتوکارنسی ها، یک موجودی محدود و کنترل شده دارد، اما در مقابل، بانک ها می توانند هر مقدار از ارز فیات را بدون هیچ پیش نیازی و با توجه به صلاح دیدشان برای اقتصاد کشور، تولید کنند.
رمز ارزها پول دیجیتالی هستند و معادل فیزیکی ندارند و مرزی برای آن ها ارز فیات یا استاندارد طلا؟ تعیین نشده است. بنابر این برای انجام تراکنش های بینالمللی محدودیت های کمتری دارند. علاوه بر این، تراکنش های رمزارزی برگشت ناپذیر هستند و با توجه به ماهیت رمزارزها، دنبال کردن و پیگیری امور مالی در مقایسه با سیستم فیات بسیار دشوارتر خواهد بود. در حال حاضر، بازار ارزهای دیجیتال خیلی کوچک تر و در نتیجه پُر نوسان تر از بازارهای سنتی است. این نوسان زیاد احتمالا یکی از دلایل اصلی پذیرفته نشدن رمزارزها در بخش اصلی اقتصاد بوده است، اما با ادامه رشد این اقتصاد نوپا و پخته شدن کاربران آن، نوسانات نیز کاهش خواهد یافت.
نظر شما در رابطه با ارز فیات و آینده آن ها چیست؟
دیدگاه خود را در بخش نظرات برای ما بنویسید.
سوالات متداول:
ارز فیات دقیقا هین پول هایی است که برای رد بدل کردن کالاهای خود استفاده میکنیم هر کشوری پول رایج خود را دارد در طول تاریخ بشریت همیشه برای مبادلات و رفع نیازهای انسان ها یک اوراق بها داری جابه جا شده و در نتیجه یک داد و ستد همیشه فروشنده و خریدار مبادلات خود را انجام داده اند. اما هیچ تضمینی برای آینده ارزهای فیات وجود ندارد.
تفاوت ارز فیات با ارزهای دیجیتال در چیست؟
ارز فیات و ارزهای دیجیتال پشتوانه فیزیکی ندارند و این تنها وجه تشابه آن ها با یکدیگر است. در حالی که پول فیات توسط دولت ها و بانک های مرکزی کنترل می شود، رمز ارزها اصولا به خاطر یک دفتر کل توزیع شده به نام بلاک چین، ساختاری غیر متمرکز دارند. نحوه تولید این دو نوع پول نیز کاملا متفاوت است.
فیات در ارز دیجیتال چیست و معایب و مزایای آن کدام است؟
دوستان و هموطنان عزیزی که قصد دارند در بازار ارز دیجیتالی که امروزه سر و صدای زیادی به پا کرده است فعالیت کنند، باید با اصطلاحات و مفاهیم زیادی که در این بازار به کار می روند، آشنا شوند تا بتوانند فعالیت مناسبی در این عرصه داشته باشند.
از این رو همکاران ما در وب سایت توکن باز تصمیم گرفتند که مطالبی را در این راستا برای شما عزیزان تهیه کنند تا به کمک آنها بتوانید اطلاعات مورد نیاز خود را به دست آورید.
پس اگر قصد دارید که در این زمینه اطلاعاتی به دست آورید و با فیات در ارز دیجیتال آشنا شوید، با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.
فیات در ارز دیجیتال چیست؟
به صورت کلی ارز فیات به پول بدون پشتوانه گفته می شود که مانند دلار آمریکا یک پول قانونی است و ارزش آن بر اساس دولت صادر کننده ی آن تعیین می شود و ارزش آن به کالای فیزیکی هیچ ارتباطی ندارد.
پول فیات جایگزینی برای استاندارد طلا و پول کالایی است و بسیاری از کشور ها از پول فیات برای سرمایه گذاری و یا سپرده گذاری های خود استفاده می کنند.
تاریخچه پول فیات چگونه است؟
تاریخچه ایجاد پول فیات به قرن های گذشته باز می گردد که در کشور چین شخصی به نام سیچوآن تصمیم گرفت تا پول کاغذی را چاپ کند. سرانجام در قرن یازدهم او به انجام این کار پرداخت و پول کاغذی را به چاپ رساند.
در زمان پیدایش پول فیات ابتدا از آن تنها برای مبادله طلا، نقره ارز فیات یا استاندارد طلا؟ و ابریشم استفاده می شده است اما پس از مدتی شخصی به نام قوبلای خان در چین بر روی کار آمد و به راه اندازی سیستم ارزی فیات در قرن سیزدهم اقدام کرد.
سپس در قرن 17 ام پول فیات به کشور های اروپایی مانند: اسپانیا، هلند و سوئد راه پیدا کرد و دو قرن بعد از آن یعنی در قرن نوزدهم، فرانسه و مستعمره ی سیزده گانه آمریکا نیز از این سیستم استفاده کردند و سرانجام در قرن بیستم پول فیات به عنوان یک مقیاس جهانی معرفی گردید.
مزایا و معایب پول فیات چیست؟
پول فیات با مزایا و معایبی همراه است که بسیاری از متخصصین در این زمینه به وجود مزایا و معایب آن به شرح زیر معتقد هستند:
- پول فیات هیچ تاثیری از کمیابی کالاها و یا دارایی های فیزیکی نمی گیرد.
2. به کمک پول فیات این قابلیت در اختیار بانک مرکزی و دولت قرار می گیرد تا نسبت به بحران های اقتصادی در جامعه انعطاف کافی داشته باشند زیرا پول فیات از قابلیت واکنش پذیری برخوردار است.
3. پول فیات قابل مبادله به صورت بین المللی است و می توان آن را در بسیاری از کشور ها در سراسر جهان مبادله کرد. انجام این کار باعث شده است تا فرم قابل قبولی از پول برای مبادلات وجود داشته باشد.
4. پول فیات به هیچ گونه نگهداری و ارز فیات یا استاندارد طلا؟ مراقبت و محافظت نیاز ندارد و مانند طلا در این زمینه نیست و این مساله یکی از مزیت های پول فیات به حساب می آید.
5. پول های فیات هیچ گونه ارزش ذاتی ندارند و دولت ها به این واسطه می توانند بدون هیچ چیزی به خلق پول بپردازند و در این شرایط امکان سقوط اقتصادی یک کشور وجود دارد.
6. این پول از سابقه تاریکی برخوردار است. زیرا در طول تاریخ پیاده سازی این سیستم باعث سقوط نظام های مالی شده است و نشان می دهد که استفاده از این سیستم مالی خطرناک است.
تفاوت و شباهت پول فیات با ارز دیجیتال چیست؟
پول فیات و ارز دیجیتال هر دو دارای پشتوانه فیزیکی هستند و این مساله تنها وجه شباهت این دو نوع پول است. در خصوص تفاوت های میان این دو باید گفت که پول فیات توسط دولت ها و بانک مرکزی تحت کنترل قرار می گیرد اما ارز های دیجیتالی از ماهیت غیر متمرکز برخوردار هستند.
از دیگر تفاوت موجود در بین این دو باید به تفاوت در خصوص حصول پول جدید اشاره کرد. به عنوان مثال: بیت کوین که از بهترین ارزهای دیجیتالی است بدون هیچ پایه و اساسی به وجود می آید و از عرضه و تعداد سکه محدودی برخوردار است. در حالی که پول فیات در کنترل بانک ها قرار گرفته است. برخلاف ارزهای دیجیتالی که به هیچ مرزی محدود نمی شوند، پول های فیات این گونه نیستند و برگشت پذیر می باشند.
بازار ارز دیجیتالی که در آن ارز دیجیتال مبادله می شود، در مقایسه با بازار سنتی که در آن پول فیات رد و بدل می شود، بسیار پر نوسان تر است و این مساله یکی از مسائلی است که باعث شده تا سرعت فراگیر شدن این ارز ها کمتر شود.
نقش طلا در بازنشانی پولی جهانی
دنیای معدن: طلا نقش مهمی در "بازنشانی پولی" جهانی آینده خواهد داشت زیرا دلار آمریکا سلطه خود را از دست میدهد.
به گزارش دنیای معدن به نقل از کیتکو، بازنشانی پولی جهانی اجتنابناپذیر است زیرا ارزهای فیات به دلیل چاپ بیش از حد پول در حال کاهش هستند. ماکسیم برنیر، بنیانگذار و رهبر حزب کانادا اظهار کرد که دلار آمریکا به عنوان ارز ذخیره غالب جهانی توسط ارزهایی که توسط سبدی از کالاها از جمله طلا حمایت میشود، سقوط خواهد کرد.
او بیان کرد: یک سیستم پولی با پشتوانه کالا اتفاق خواهد افتاد. نمیدانم چه زمانی اما یک سیستم پولی فیات نمیتواند بیش از حد عمر کند و پس از چندین دهه، با این همه بدهی و چاپ پول در سراسر آمریکا، کانادا و اروپا، باید به پایان برسد.
او گفت: باید به بانکهای مرکزی بگوییم که هدف تورم صفر را داشته باشند. برنیر گفت: بعد از آن، من معتقدم که ما باید در سطح بینالمللی بازنشانی پولی داشته باشیم؛ پولی که بر اساس طلا یا سایر کالاها باشد، مانند آنچه در قرن ۱۹ داشتیم.
برنیر گفت که چاپ بیش از حد پول و افزایش بار بدهی فدرال منجر به تورم بالا در کانادا شده است. نرخ تورم کانادا در ماه ژوئن ۸.۱ درصد است. وی توضیح داد: به دلیل سیاست پولی بد تورم داریم. ما باید بودجه را متعادل کنیم. باید از خرج کردن پولی که نداریم دست برداریم.
وی با اشاره به برنامه کشورهای بریکس برای راه اندازی ارز ذخیره جهانی جدید گفت: شما میتوانید در حال حاضر روند دلارزدایی را با روسیه، چین و هند مشاهده کنید. آنها به دنبال داشتن یک ارز جدید بر اساس کالاها و شاید طلا هستند.
ارز فیات یا استاندارد طلا؟
پول فیات به واحد پولی گفته میشود که دولتها آن را منتشر میکنند، اما پشتوانه فیزیکی (مانند طلا ، نقره) ندارد.
به گزارش درآمد نیوز، ارز فیات یا پول بیپشتوانه مانند دلار آمریکا، در واقع یک پول قانونی است که ارزش خود را از دولت صادرکنندهاش میگیرد و برخلاف پول کالایی، ارزش آن به یک کالای فیزیکی بستگی ندارد. فیات از واژه لاتین به همین نام و به معنی «بگذارید انجام شود» گرفته شده است. دولتی که پول فیات را چاپ میکند، عامل تعیینکننده در ارزش آن است و در حال حاضر بسیاری از کشورها از سیستم ارز فیات برای خرید کالا، خدمات، سرمایهگذاری و سپردهگذاری استفاده میکنند. این سیستم پولی در واقع جایگزین استاندارد طلا و پول کالایی شده است.
در واقع پول فیات (Fiat Currency) به واحد پولی گفته می شود که دولتها آن را منتشر میکنند اما پشتوانه فیزیکی (مانند طلا، نقره) ندارد. ارزش این نوع پول بهجای آنکه وابسته به ارزش ذاتی داراییهایی دیگر بهعنوان پشتوانه باشد، ناشی از ارتباط بین میزان عرضه و تقاضا است.
متخصصین حوزه مالی و اقتصاددانان در حمایت از ارزهای فیات هم عقیده نیستند. مدافعان و مخالفان آن مزایا و معایب زیر را برای ارزهای فیات مطرح میکنند:
کمیابی (Scarcity): پول فیات از کمیابی کالا یا دارایی فیزیکی مانند طلا تاثیر نمیپذیرد.
هزینه: خلق پول فیات از نظر اقتصادی نسبت به پول کالایی بهصرفهتر است.
واکنشپذیر: پول فیات این قدرت را در اختیار دولت و بانک مرکزی قرار میدهد که نسبت به بحرانهای اقتصادی انعطاف کافی را داشته باشند.
مبادلات بینالمللی: ارزهای فیات توسط تعداد زیادی از کشورها در سرتاسر جهان مورد استفاده قرار میگیرند. این باعث ارائه فرم قابل قبولی از پول برای مبادلات تجاری شده ارز فیات یا استاندارد طلا؟ است.
راحتی: برخلاف طلا، پول فیات به ذخایر فیزیکی که نیازمند نگهداری، محافظت، نظارت و دیگر امور هزینهزا باشد، نیست.
نبود ارزش ذاتی: ارزهای فیات فاقد ارزش ذاتی هستند. این به دولتها امکان «خلق پول از هیچ چیز» را میدهد که میتواند به ابرتورم و در نهایت سقوط سیستم اقتصادی یک کشور منجر شود.
سابقه تاریک: از نظر نمونههای تاریخی، پیادهسازی سیستم ارزی فیات معمولاً به سقوط نظامهای مالی ختم شده است که بیانگر خطرناک بودن استفاده از این سیستم پولی است.
پول یا ارز فیات (Fiat Currency) چیست؟
تنها مشابهت بین ارز فیات و ارز دیجیتال در نداشتن پشتوانه فیزیکی آنهاست. در حالی که ارز فیات توسط دولتها و بانکهای مرکزی کنترل میشود، ارزهای دیجیتال ماهیت غیرمتمرکزی دارند.
تفاوت آشکار این دو سیستم پولی، در نحوه ایجاد پولهای جدید در هر یک از آنهاست. بیت کوین به عنوان نمونه برتر ارزهای دیجیتال، در مقایسه با پولهای فیات که در کنترل بانکهاست و اساساً میتوانند بدون هیچ پایه و اساسی به وجود آیند، عرضه و تعداد سکه محدودی دارد.
به عنوان شکل دیجیتالی پول، ارزهای دیجیتال هیچ قرین فیزیکی ندارند و به هیچ مرزی محدود نمیشوند. علاوه بر این، تراکنشها در ارزهای دیجیتال برگشتناپذیر است در حالی که در ارزهای فیات اینگونه نیست.
لازم به اشاره است که بازار ارز دیجیتال دربرابر بازارهای سنتی و مبادلات ارزی بسیار کوچکتر و پرنوسانتر است. این یکی از دلایلی است که مانع از فراگیر شدن و پذیرش گسترده این ارزها در عرصه بینالمللی شده است. اما با رشد بازار ارزهای دیجیتال، به احتمال زیاد نوسان آن نیز کمتر و کمتر خواهد شد.
دیدگاه شما