تغییر حجم مبنا برای بورس لازم است؟


حجم مبنا در بورس و فرابورس چیست؟

حجم مبنا چیست؟ نحوه محاسبه حجم مبنا و ۴ نکته مهم درباره آن

بازار بورس مثل هر بازار سرمایه دیگری، محل معامله و مبادله بسیاری از افراد است. بدیهی است که این بازار با این حجم از داد و ستد، مورد سواستفاده افراد سودجو قرار بگیرد تا بتوانند روی نوسانات قیمت سهم‌های بازار به نفع خود تاثیر بگذارند. برای پیش‌گیری از این اتفاق و برای آنکه سهامداران بتوانند با آرامش خاطر و امنیت زیاد، به داد و ستد بپردازند، قانونی به نام حجم مبنا وضع شده است. این قانون در واقع یک عامل کنترل‌کننده در برابر نوسانات شدید قیمت سهام بورسی است. برای آنکه بدانید حجم مبنا چیست، چطور محاسبه می‌شود و نکات مهم در خصوص آن کدامند، این مطلب را بخوانید تا اطلاعات گسترده‌تری درباره بورس و بازار سرمایه داشته باشید. مطمئنا در چنین شرایطی و با حجم وسیع اطلاعات، هر فرد حقیقی و حقوقی که در چرخه معاملات بازار بورس حضور دارد، راحت‌تر معامله و مبادله انجام می‌دهد؛ ضمن اینکه در راستای سرمایه‌گذاری درصد خطا و اشتباه کم می‌شود. پس تا انتها همراه ما باشید!

حجم مبنا چیست و چه تاثیری در معاملات دارد؟

ارزش مبنا در بورس عبارت است از حداقل تعداد اوراق بهاداری که باید روزانه خرید و فروش شود تا قیمت پایانی آن اوراق یا سهام، با میانگین وزنی قیمت در آن روز برابر شود.

وجود این قانون تاثیر مثبتی در معاملات روزانه می‌گذارد. احتمالا می‌پرسید به چه علت؟ به دلیل اینکه شما مطمئن هستید نوسانات قیمت هر سهم در بازار سرمایه، به دلیل خرید و فروش تعداد مشخصی از سهام شرکت صورت گرفته است؛ ضمن اینکه این قانون مداخلات افراد سودجو را بی‌تاثیر می‌کند و مانع از بروز قیمت‌های کاذب و غیرواقعی در بازار می‌شود.

احتمالا حالا که می‌دانید حجم مبنا چیست و چه تاثیراتی روی روند قیمت‌ها در بازار سرمایه می‌گذارد، می‌خواهید از نحوه محاسبه آن سردربیاورید. نگران نباشید! ما در بخش بعدی به صورت مفصل درباره نحوه محاسبه توضیح داده‌ایم.

حجم مبنا چگونه محاسبه می‌شود

طریقه محاسبه حجم مبنا به چه صورت است؟

حالا که می‌دانید حجم مبنا چیست، لازم است این نکته را هم بدانید که این قانون فقط منحصر به بورس اوراق بهادار نمی‌شود و شرکت‌های فرابورسی هم از این عامل بهره‌مند هستند. ما برای شما نحوه محاسبه را به صورت کامل و شفاف توضیح داده‌ایم تا جای هیچ ابهامی برایتان باقی نماند. این مطلب را از دست ندهید!

نحوه محاسبه حجم مبنای شرکت‌های بورسی

برای آنکه چم‌و‌خم سرمایه‌گذاری در بورس را بهتر بدانید، علاوه بر اینکه می‌دانید ارزش مبنا چیست، به محاسبه آن در بازار بورس هم توجه ویژه داشته باشید.

در سال ۱۳۹۸، سازمان بورس اوراق بهادار مصوبه‌­ا‌‌ی را به اجرا درآورد که در آن حجم مبنای تمامی شرکت‌­های پذیرفته شده در بورس تهران برابر با ضرب ۰.۰۰۰۴ در تعداد کل سهام­ شرکت است؛ همچنین برای شرکت‌­های بورسی حداقل ارزش مبنا را برابر با ۵۰ میلیارد ریال در نظر گرفته‌­اند.

حداکثر ارزش مبنا هر شرکت با توجه به سرمایه شرکت به صورت زیر تعیین می­شود:

  • شرکت‌­های با سرمایه ۲۰ هزار میلیارد ریال و بالاتر برابر با ۱۲۰ میلیارد ریال؛
  • شرکت­‌های با سرمایه کم‌تر از ۲۰ هزار میلیارد ریال برابر با ۱۰۰ میلیارد ریال؛

این تعداد در پایان هر هفته با توجه به قیمت پایانی هر سهم در آخرین روز معاملاتی هفته محاسبه و در اولین روز معاملاتی هفته بعد اعمال می‌شود.

نحوه محاسبه حجم مبنای شرکت‌های فرابورسی

شرکت­های فرابورس تا قبل از مصوبه سال ۹۸، ارزش مبنای برابر با یک داشتند، اما بعد از این مصوبه، حجم مبنای تمامی شرکت ­ ­های فعال در بازار اول، دوم و پایه فرابورس هم مثل شرکت‌­های بورسی محاسبه شد.

در فرابورس ارزش مبنا در شرکت‌­های بازار پایه براساس رنگ تابلو متفاوت است؛ در واقع در تابلوی زرد برابر با ۲۰ میلیارد ریال، تابلوی نارنجی برابر با ۱۰ میلیارد ریال و در تابلوی قرمز برابر با ۵ میلیارد ریال تعیین شده است.

ارزش مبنا در سایر شرکت‌­های فرابورسی مانند شرکت­‌های بورس است.

با توجه به مطالب فوق و افزایش سطح معلوماتتان، می‌توانید بهترین زمان معامله در بورس را انتخاب کنید، وارد سامانه کارگزاری مورد نظر خود شوید، با یک حساب و کتاب سرانگشتی و تحلیل‌های مورد نیاز، سهام موردنظرتان را خریداری کنید.

ضمنا ما در بخش‌های بعدی این مطلب، به هر سوال دیگری درباره اینکه حجم مبنا چیست و مطالب پیرامون آن کدامند، دارید پاسخ خواهیم داد؛ ما به سایر بخش‌های این مطلب بیایید!

۴ نکته مهم و کاربردی در خصوص قانون حجم مبنا

زمانی که در هر زمینه و موضوعی در حال تحقیق و بررسی هستید، سعی کنید نکات کاربردی، موثر درباره اصل موضوع و پیرامون آن را از دست ندهید، تا هم سطح دانش خود را ارتقا دهید و هم از چم و خم آن موضوع سر در بیاورید. انواع و اقسام مقوله‌‌های بورسی هم از این قاعده مستثنی نیست؛ ما برایتان ۴ نکته مفید و مهم را در ادامه آورده‌ایم تا هر زمان کسی از شما پرسید حجم مبنا چیست پاسخ کامل و دقیقی برای آن داشته باشید.

  1. در گذشته و پیش از آنکه قوانین جدید برای محاسبه ارزش مبنای شرکت‌های فرابورس ایران تصویب شود، عدد یک به عنوان مبنای محاسبه سهام شرکت‌ها در نظر گرفته می‌شد؛ اما امروزه فقط در شرایطی مثل: توقف نماد، خرید و فروش‌های عمده و … عدد ۱ به عنوان مبنا در سهم‌های فرابورسی قرار داده می‌شود؛
  2. کاربرد اصلی حجم مبنا در محاسبه قیمت پایانی نمادهای فعال در بازار بورس تهران است. میزان این حجم به طور خودکار، توسط سامانه معاملات اندازه‌گیری می‌شود. در واقع هیچ یک از سرمایه‌گذاران و معامله‌گران در محاسبه دخالتی ندارند و آن را در سایت شرکتمدیریت فناوری بورستهران، برای هر نماد مشاهده می‌کنند؛
  3. زمانی که حجم معاملات از ارزش مبنا خیلی پایین‌تر است، نوسان قیمت وجود ندارد و سهام قفل می‌شود؛ رفع این مشکل بر عهده سازمان بورس است؛ در واقع سازمان در یک مدت زمان مشخص، نماد سهام را بدون حجم مبنا یا دامنه نوسان باز می‌کند تا قیمت سهم مشخص شود؛
  4. حجم مبنا علاوه بر تاثیر مثبت و مزایا، یک تاثیر منفی هم دارد؛ در واقع هنگام تشکیل صف خرید و فروش، نوسان قیمت در روند نزولی و یا صعودی کند می‌شود و مقدار زیادی پول، بلوکه می‌شود؛

حالا که با نکات کاربردی هم آشنا شدید، وقت آن است که صادقانه از خودتان بپرسید، آیا حوصله، وقت، انرژی و دانش کافی را بر قدم گذاشتن در دنیای بورس و بازار سرمایه دارم؟! ضمن اینکه بودن در این بازار، ریسک‌پذیری زیادی می‌طلبد.

تنها موردی که در عرصه بورس و بازار سرمایه ریسک کم‌تری دارد و خرید آن در ۹۰ درصد مواقع برایتان سود به همراه دارد، عرضه اولیه سهام است؛ البته لازم به ذکر است که عرضه اولیه هم دانش و تخصص می‌خواهد تا ضرری متحمل نشوید.

اگر شما فرد ریسک‌پذیری نباشید، باید به روش‌های دیگری که برای سرمایه‌گذاری میزان ریسک کم‌تری می‌خواهد، روی بیاورید. روش‌هایی مثل دریافت وام، خرید طلا، سکه و… ما در بخش بعد به شما در این باره مفصل‌تر توضیح داده‌ایم.

سایر روش‌های سرمایه‌گذاری به جز بورس و حجم مبنا

اگر تمایلی به حضور در بازار سرمایه ندارید، این بخش را بخوانید!

ممکن است شما جزو دسته افرادی باشید که ریسک حاصل از سرمایه‌گذاری به روش نوین را نمی‌پذیرید و همیشه احتیاط را در نظر می‌گیرید. در واقع افراد محتاط پایشان را اندازه گلیمشان دراز می‌کنند و تمایلی به حضور در عرصه بورس و بازار سرمایه ندارند؛ بلکه به دریافت یک وام فوری و مدیریت هزینه‌های جاری زندگی به این شیوه بسنده می‌کنند.

برای آنکه شما بتوانید با ریسک کم‌تر و همچنین بی‌دغدغه‌تر وارد حوزه سرمایه‌گذاری شوید، نیازی نیست بدانید حجم مبنا چیست، نیازی نیست در دنیای بورس و … وارد شوید؛ بلکه شما می‌توانید با بودجه نسبتا زیادتری (البته اگر نقدینگی شما زیاد است)، خانه و یا یک زمین در منطقه‌ای از شهر بخرید و شاهد رشد قیمت آن در سالیان پیش رو باشید؛ چون ملک در اکثر مواقع، موجبات پیشرفت شما و داراییتان را فراهم می‌کند.

همچنین می‌توانید با بودجه و پس‌انداز مورد نظرتان، طلا و سکه بخرید و سرمایه خود را زیاد کنید.

ضمنا در دنیای امروز که قیمت کالاها روز به روز درحال افزایش است، دریافت وام خرید کالا و تهیه محصولات مورد نیاز شما هم تقریبا می‌تواند یکی از راه‌های پس‌انداز و سرمایه‌گذاری باشد.

ریسک حاصل از سرمایه‌گذاری با تمام روش‌هایی که ذکر کردیم، از تزریق دارایی در بازار سرمایه کم‌تر است و نیازی نیست اضطراب و استرس رشد یا افت قیمت سهام را داشته باشید.

ضمنا پلتفرم لندو این کار را برای شما آسان کرده است. با یک کلیک وارد سامانه خرید قسطی لندو شوید و درباره خدمات آن بیشتر بدانید.

سوالات متداول درباره حجم مبنا چیست؟

حجم مبنا را از چه طریق می‌توان مشاهده کرد؟

برای مشاهده حجم مبنا لازم است وارد سایت سازمان بورس اوراق بهادار تهران شوید، بعد از آن سهم مورد نظرتان را از تابلوی معاملاتی جستجو کنید و در نهایت در پایین قسمت قیمت معاملاتی میزان حجم مبنا را مشاهده کنید.

حداقل و حداکثر ارزش مبنا در شرکت‌های بورسی چقدر است؟

حداقل ارزش مبنا برای تمام شرکت‌ها معادل ۵۰ میلیارد ریال است. حداکثر ارزش مبنا برای شرکت‌های با سرمایه ۲۰ هزار میلیارد ریال و بالاتر، ۱۲۰ میلیارد ریال و برای شرکت‌های با سرمایه کمتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال، ۱۰۰ میلیارد ریال تعیین شده است.

اگر در اثر وجود حجم مبنا، سهمی قفل شود، سازمان بورس چه راهکاری ارائه می‌کند؟

اگر سازمان بورس با چنین وضعیتی مواجه شود، برای یک بازه کوتاه سهم را بدون در نظر گرفتن قانون ارزش مبنا برای معامله باز می‌کند. در نتیجه معاملات دوباره جریان می‌گیرد و سهم بر اساس عرضه و تقاضا قیمت‌گذاری خواهد شد.

تغییر حجم مبنا در بورس و فرابورس از روز دوشنبه

شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران از تغییر حجم مبنا در معاملات بازار بورس از روز دوشنبه (۱۲ اسفند) خبر دادند.

شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران از تغییر حجم مبنا در معاملات بازار بورس از روز دوشنبه (۱۲ اسفند) خبر دادند.

به گزارش تسنیم، شرکت بورس اوراق بهادار تهران با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد: با توجه به افزایش قابل ملاحظه ارزش معاملات در اکثر نمادهای بورس اوراق بهادار تهران و به منظور ارتقای سطح اثربخشی و کارآمدی مدل محاسباتی حجم مبنا براساس بررسی‌های به‌عمل آمده و تقاضای بورس اوراق بهادار تغییر حجم مبنا برای بورس لازم است؟ تهران و همچنین مصوبه هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار و شورای عالی بورس، شیوه محاسبه حجم مبنا از روز دوشنبه، 12 اسفند 1398 به شرح پیوست اعمال خواهد شد:

حجم مبنای کلیه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بر اساس فرمول قبلی (ماده واحده مصوبه 28 بهمن 1393 هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار) 4 در 10 هزار سهام شرکت می‌باشد، به‌شرطی که حداقل ارزش مبنا برای تمامی شرکت‌ها برابر با 50 میلیارد ریال و حداکثر ارزش مبنا برای شرکت‌های با سرمایه 20 هزار میلیارد ریال و بالاتر، 120 میلیارد ریال و برای شرکت‌های با سرمایه کمتر از 20 هزار میلیارد ریال، 100 میلیارد ریال تعیین گردید.

بر اساس این اطلاعیه، تعداد حجم مبنای هر سهم بر اساس قیمت پایانی سهم در آخر روز معاملاتی هر هفته محاسبه و از اولین روز معاملاتی هفته بعد اعمال می‌گردد. همچنین در صورت اقدامات شرکتی تغییرات حجم مبنا بر اساس مقررات و با رعایت نصاب‌های این مصوبه محاسبه و اعمال می‌شود.

گفتنی است به حداقل تعداد سهامی که باید در طول یک روز معامله شود تا قیمت اصلی (پایانی) آن سهم بتواند نوسان مثبت یا منفی داشته باشد، «حجم مبنا» گفته می‌شود. حجم مبنا ابزاری است که تنها در بورس تهران برای کمک به حفظ آرامش در معاملات از آن استفاده می‌شود. به‌این‌ترتیب که این ابزار باعث کاهش هیجانات کاذب قیمت سهام شرکت‌های بورسی شده و همچنین از افت یا رشد بی‌رویه آن جلوگیری می‌کند. در تعیین میزان آن هیچ معامله‌گری دخالت نداشته و به‌طور خودکار توسط سامانه معاملات اندازه‌گیری می‌شود. برای مشاهده حجم مبنای مربوط به هر نماد بورسی، می‌بایست در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران (tsetmc.com) به جست‌وجوی نماد موردنظر پرداخت. همزمان با اجرای تصمیم یاد شده در فرابورس نیز اقدامی مشابه صورت گرفته این شرکت نیز در نظر دارد تا با اعمال حجم مبنا، رویه‌های موجود در محاسبه قیمت سهام را نسبت به گذشته تغییر دهد. بنا بر اعلام این شرکت، با عنایت به موافقت شورای عالی بورس و اوراق بهادار و مصوبات روز چهارشنبه (7 اسفند 98) موضوع ششصد و بیست و هفتمین جلسه هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار مقرر شد از روز دوشنبه (12 اسفندماه جاری) برای تمامی شرکت‌های مندرج در بازارهای اول، دوم و پایه فرابورس ایران حجم مبنا 4 در 10 هزار تعداد سهام شرکت اعمال شود.

لازم به ذکر است حداقل و حداکثر ارزش مبنای قابل اعمال به شرح زیر تعیین می‌شود:

حداقل ارزش مبنا برای بازارهای اول و دوم 50 میلیارد ریال و در بازار پایه حداقل ارزش مبنا برای تابلوی زرد 20 میلیارد ریال، تابلوی نارنجی 10 میلیارد ریال و تابلوی قرمز 5 میلیارد ریال می‌باشد. همچنین در تمامی این بازار حداکثر ارزش مبنای شرکت‌های با سرمایه 20 هزار میلیارد ریال و بالاتر، 120 میلیارد ریال و شرکت‌های با سرمایه کمتر از 20 هزار میلیارد ریال، 100 میلیارد ریال تعیین می‌شود. بر پایه این اطلاعیه، تعداد حجم مبنای هر سهم، بر اساس قیمت پایانی سهام در آخرین روز معاملاتی هر هفته محاسبه و از اولین روز معاملاتی هفته بعد اعمال می‌شود. همچنین در صورت اعمال اقدامات شرکتی، تغییرات حجم مبنا بر اساس مقررات و با رعایت نصاب‌های این مصوبه محاسبه و اعمال می‌شود.

گفتنی است به حداقل تعداد سهامی که باید در طول یک روز معامله شود تا قیمت اصلی (پایانی) آن سهم بتواند نوسان مثبت یا منفی داشته باشد، «حجم مبنا» گفته می‌شود. حجم مبنا ابزاری است که تنها در بورس تهران برای کمک به حفظ آرامش در معاملات از آن استفاده می‌شود. به‌این‌ترتیب که این ابزار باعث کاهش هیجانات کاذب قیمت سهام شرکت‌های بورسی شده و همچنین از افت یا رشد بی‌رویه آن جلوگیری می‌کند. در تعیین میزان آن هیچ معامله‌گری دخالت نداشته و به‌طور خودکار توسط سامانه معاملات اندازه‌گیری می‌شود. برای مشاهده حجم مبنای مربوط به هر نماد بورسی، می‌بایست در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران (tsetmc.com) به جست‌وجوی نماد موردنظر پرداخت.

حجم مبنا در بورس چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

Article Hajm Mabna

شرایطی را تصور کنید که فقط با خرید یک عدد سهام یک شرکت در بورس، قیمت نماد معاملاتی آن شرکت از مثبت 5% به منفی 5% تغییر پیدا کند. این اتفاق برای خیلی از معامله‌گران بسیار زیان‌‌ده است و بازار را از مسیر واقعی خود جدا می‌کند. مسیر واقعی بازار براساس گردش سرمایه‌های کلان تعیین می‌شود که به آن خرد جمعی می‌گوییم. بنابراین برای اینکه بتوانیم مسیر بازار را به سمت مسیر واقعی کنترل کنیم به سیستمی نیاز داریم که بتواند تاثیر معاملات خرد را از معاملات کلان جدا کند. یکی از بهترین راه‌حل‌ها برای این قضیه استفاده از حجم معامله‌شده در بازار دارایی مدنظر است. سیستمی که براساس حجم معاملات در طول روز کاری تعریف شده را حجم مبنا می‌گوییم. در این مقاله می‌خواهیم درباره این مفهوم صحبت کنیم. با مدرسه تحلیل همراه باشید.

حجم مبنا چیست؟

برای کنترل حرکت قیمتی سهام، حداقل تعداد سهامی از یک شرکت بسته به ارزش آن شرکت تحت عنوان حجم مبنای آن نماد تعریف می‌شود. این تعداد سهام باید در طول روز معامله شود تا قیمت پایانی سهم که برابر با میانگین وزنی قیمت (Volume-Weighted Average Price(VWAP)) است بتواند تا ۵ درصد قیمت پایانی جلسه معاملاتی قبل که ماکزیمم دامنه مجاز نوسان است، افزایش یا کاهش یابد.

بصورت ساده اگر قیمت پایانی یک سهام بخواهد تا سقف مجاز دامنه نوسان یعنی مثبت ۵ درصد و یا کف قیمتی منفی ۵ درصد در طول روز حرکت کند باید حداقل تعداد مشخصی از آن سهام در روز معامله شود که این حداقل تعداد را سازمان بورس برای هر شرکت تعیین می کند و به آن حجم مبنا می‌گوییم.

در تصویر بالا حجم مبنای نماد فملی را مشاهده می کنید که عدد ۲۲.۱۴ میلیون سهم را نشان می دهد. این به این معنی است که برای تغییر قیمت پایانی این سهام تا سقف و کف دامنه نوسان ۵ درصد باید حداقل ۲۲.۱۴ میلیون سهم در این قیمت‌ها معامله شود. حجم معاملات نشان می دهد که در این نماد ۳۴.۴۶۶ میلیون سهم معامله شد که این مقدار از حجم مبنا بالاتر است. بنابراین قیمت پایانی سهام توانست با توجه به نوسان روز تا محدوده ۰.۳۷ درصد ریزش داشته باشد.

هدف از تعیین حجم مبنا در بورس

حجم مبنا به منظور کنترل رشد و ریزش بی‌رویه قیمت سهام در سال ۱۳۸۲ تصویب شد. هدف از تعیین حجم مبنا، این است که سرمایه گذاران اطمینان داشته باشند نوسانات قیمت سهام، در نتیجه خرید و فروش تعداد مشخص و قابل توجهی سهام صورت بگیرد. چرا که اگر حجم مبنا وجود نداشت، معامله حتـی چند عدد سهم یک شرکت، می تواند قیمت سهام این شرکت در بورس را تحت تأثیر قرار بدهد و منجر به تغییرات قیمت های غیرواقعی و کاذب بشود.

حجم مبنا و تاثیر آن بر قیمت پایانی

برای درک حجم مبنا و نحوه تاثیرگذاری آن بر قیمت سهام، شناخت دو قیمت از پنج قیمت اصلی لازم است:

  • نرخ آخرین معامله(Close Price): قیمت آخرین معامله انجام‌شده بین خریدار و فروشنده در انتهای روز معاملاتی است.
  • قیمت پایانی (Closing Price): میانگین وزنی قیمت های معامله‌شده در بازه زمانی روز است که حجم مبنا در محاسبه این میانگین تاثیر بسزایی دارد. قیمت پایانی دامنه نوسان روز بعد را تعیین می کند.

سامانه معاملاتی بازار بورس، پس از محاسبه میانگین قیمت سهم در طول روز که به صورت خودکار و لحظه‌ای محاسبه می‌شود، میزان حجم معاملات را با حجم مبنا مقایسه می کند. اگر حجم معاملات سهم حداقل به اندازه حجم مبنا باشد، میانگین محاسبه‌شده به عنوان قیمت پایانی سهم در تابلوی معاملات ثبت خواهد شد. اما اگر حجم معاملات انجام‌شده از حجم مبنا کمتر باشد به همان نسبت از میزان افزایش یا کاهش قیمت پایانی سهم کاهش می‌یابد و این قیمت در تابلوی معاملات ثبت می‌شود.

نحوه محاسبه حجم مبنا

حجم مبنای کلیه شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس برابر با ۰.۰۰۰۴ (چهار ده هزارم) تعداد سهام شرکت است. حداکثر ارزش حجم مبنا با توجه به سرمایه شرکت ها می تواند ۱۲۰ میلیارد ريال برای شرکت‌های با ارزش سرمایه ۲۰ هزار میلیارد ریال و بیشتر و ۱۰۰ میلیارد ریال برای شرکت‌های با ارزش سرمایه کمتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال و حداقل آن ۵۰ میلیارد ریال باشد که تعداد آن براساس قیمت پایانی سهم در آخرین روز معاملاتی هر هفته محاسبه و از اولین روز معاملاتی هفته بعد اعمال می‌شود.

نکته: این فرمول براساس اطلاعیه شماره ۷۲۱۷۶ر۱۸۱ مورخ هشتم اسفند ماه ۹۸ محاسبه می‌شود.

مراحل محاسبه حجم مبنا

طبق این قانون برای محاسبه حجم مبنا کافی است مراحل زیر را طی کنیم:

  1. ابتدا تعداد سهام شرکت را در عدد ۴ ضرب و بر عدد ۱۰۰۰۰ تقسیم می‌کنیم.
  2. عدد بدست‌آمده حجم مبنای ما خواهد بود. اما لازم است تبصره‌های زیر را در آن رعایت کنیم.
  3. عدد بدست‌آمده را در قیمت پایانی سهم در روز چهارشنبه (آخرین روز کاری هفته) ضرب می‌کنیم:
  4. اگر عدد بدست‌آمده در آخرین روز کاری هفته (معمولا چهارشنبه) عددی بین ۵۰ میلیارد ریال و ۱۰۰ میلیارد ریال بود: حجم مبنای ما برای روز شنبه همان عدد بدست آمده در بالا خواهد بود.
  5. اگر عدد بدست آمده کمتر از ۵۰ میلیارد ریال بود حجم مبنای ما برای روز شنبه برابر خواهد بود با ۵۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی روز چهارشنبه.
  6. اگر عدد بدست‌آمده بیشتر از ۱۰۰ میلیارد ریال بود، در صورتی که ارزش سرمایه شرکت کمتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال بود، حجم مبنای جدید از حاصل تقسیم ۱۰۰ میلیارد ریال بر قیمت پایانی روز چهارشنبه بدست می‌آید.
  7. اگر عدد بدست‌آمده از ۱۰۰ میلیارد ریال بیشتر بود ولی از ۱۲۰ میلیارد ریال کمتر بود و همچنین سرمایه شرکت بیش از ۲۰ هزار میلیارد ریال بود، عدد محاسبه شده حجم مبنای جدید است.
  8. اگر عدد بدست آمده از ۱۲۰ میلیارد ریال بیشتر بود، حجم مبنای جدید حاصل تقسیم ۱۲۰ میلیارد ریال بر قیمت پایانی روز چهارشنبه خواهد بود.

با موافقت شورای عالی بورس و اوراق بهادار و طبق مصوبه های جلسه هشتم اسفندماه ۹۸ هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار مقرر شد که برای شرکت های موجود در بازارهای اول، دوم و پایه فرابورس ایران حجم مبنا معادل ۴ در ده هزار تعداد سهام شرکت اعمال شود. فرابورس ایران اعلام کرد که حداقل ارزش مبنا در بازارهای اول و دوم فرابورس، ۵۰ میلیارد ریال و در تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز بازار پایه به ترتیب ۲۰، ۱۰ و ۵ میلیارد ریال در نظر گرفته شده است. همچنین حداکثر ارزش مبنا برای شرکت های با سرمایه ۲۰ هزار میلیارد ریال و بالاتر ۱۲۰ میلیارد ریال تعیین شده است و برای شرکت های با سرمایه کمتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال، حداکثر ارزش مبنا ۱۰۰ میلیارد ریال خواهد بود.

در نتیجه خواهیم داشت:

مثال ۱

تعداد سهام کل شرکت در نماد فملی ۴۰۰ میلیارد و قیمت پایانی سهام در پایان روز مبلغ ۵۳۲۰ ریال بوده است:

۴۰۰،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰ × ۴ ÷ ۱۰،۰۰۰ = ۱۶۰،۰۰۰،۰۰۰

۱۶۰،۰۰۰،۰۰۰ × ۵۳۲۰ = ۸۵۱،۲۰۰،۰۰۰،۰۰۰ ریال

عدد بدست آمده مبلغی بالاتر از ۱۲۰ میلیارد ریال بوده بنابراین با توجه به قانون حجم مبنا برای شرکت های با سرمایه بالاتر از ۲۰ هزار میلیارد حداکثر ارزش حجم مبنا ۱۲۰ میلیارد ریال محاسبه می شود.

حجم مبنای نماد فملی برای هفته بعد می شود:

۱۲۰،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰ ÷ ۵۳۲۰ = ۲۲،۵۵۶،۳۹۰ سهم

مثال ۲

تعداد سهام کل شرکت در نماد غگل ۶،۱۰۷،۰۰۰،۰۰۰ سهم و قیمت پایانی سهام در پایان روز مبلغ ۴۰۹۰ ریال می باشد:

۶،۱۰۷،۰۰۰،۰۰۰ × ۴ ÷ ۱۰۰۰۰ = ۲،۴۴۲،۸۰۰

۲،۴۴۲،۸۰۰ × ۴۰۹۰ تغییر حجم مبنا برای بورس لازم است؟ تغییر حجم مبنا برای بورس لازم است؟ = ۹،۹۹۱،۰۵۲،۰۰۰ ریال

عدد بدست آمده مبلغی کمتر از ۵۰ میلیارد ریال است با توجه به قانون حجم مبنا اگر عدد بدست آمده کمتر از ۵۰ میلیارد ریال بود حجم مبنای ما برای روز شنبه برابر خواهد بود با ۵۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی روز.

حجم مبنای نماد غگل برای هفته بعد می شود:

۵۰،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰ ÷ ۴۰۹۰ = ۱۲،۲۲۴،۹۳۸ سهم

جمع‌بندی

در این مقاله درباره مفهوم حجم مبنا و نحوه محاسبه آن صحبت کردیم. همچنین درباره تاثیر آن بر قیمت پایانی توضیحاتی دادیم. شما تا چه اندازه با این مفهوم آشنایی دارید؟ فکر می‌کنید استفاده از حجم مبنا چه کاربردی دارد؟ لطفا نظرات خود را با ما در میان بگذارید.

سوالات متداول

بصورت ساده اگر قیمت پایانی یک سهام بخواهد تا سقف مجاز دامنه نوسان یعنی مثبت ۵ درصد و یا کف قیمتی منفی ۵ درصد در طول روز حرکت کند باید حداقل تعداد مشخصی از آن سهام در روز معامله شود که این حداقل تعداد را سازمان بورس برای هر شرکت تعیین می کند و به آن حجم مبنا می‌گوییم.

حجم مبنای کلیه شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس برابر با ۰.۰۰۰۴ (چهار ده هزارم) تعداد سهام شرکت است. حداکثر ارزش حجم مبنا با توجه به سرمایه شرکت ها می تواند ۱۲۰ میلیارد ريال برای شرکت‌های با ارزش سرمایه ۲۰ هزار میلیارد ریال و بیشتر و ۱۰۰ میلیارد ریال برای شرکت‌های با ارزش سرمایه کمتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال و حداقل آن ۵۰ میلیارد ریال باشد که تعداد آن براساس قیمت پایانی سهم در آخرین روز معاملاتی هر هفته محاسبه و از اولین روز معاملاتی هفته بعد اعمال می‌شود.

حجم مبنا در بورس و فرابورس چیست؟

آموزش تخصصی بورس در مشهد | کلاس بورس در مشهد | آموزش تحلیل بنیادی در مشهد | آموزش تحلیل تکنیکال در مشهد | ثبت نام کد بورسی رایگان | پارسیان بورس

فعالیت در بازار بورس همواره با ریسک همراه است؛ سازمان بورس و اوراق بهادار از سال 1382 برای کاهش ریسک فعالان این بازار، حجم مبنا را به عنوان ابزاری برای حفظ امنیت سرمایه‌گذاری‌های سهام داران منظور کرده است.

در این مقاله به توضیح کامل این ابزار می‌پردازیم.

حتما بخوانید:

همچنین برای مطالعه مجموعه مقالات آموزشی ” تحلیل بنیادی ” می‌توانید اینجا کلیک کنید.

حجم مبنا چیست؟

به حداقل تعداد سهامی که باید در طول یک روز معامله شود تا قیمت اصلی (پایانی) آن سهم بتواند نوسان مثبت یا منفی داشته باشد، «حجم مبنا» گفته می‌شود.

از حجم مبنا در بورس و فرابورس برای جلوگیری از هیجانات کاذب و آرامش در معاملات و همچنین برای جلوگیری از رشد و یا ریزش کاذب بازار استفاده می‌شود.

میزان حجم مبنا توسط سامانه معاملات به صورت خودکار اندازه گیری می‌شود و هیچ معامله گری در تعیین آن نقشی ندارد.

برای مشاهده حجم مبنای هر سهم در بورس و فرابورس به سایت زیر مراجعه کنید.

حجم مبنا در بورس و فرابورس چیست؟ | آموزش تخصصی بورس در مشهد | کلاس بورس در مشهد | آموزش تحلیل بنیادی در مشهد | پارسیان بورس

حجم مبنا در بورس و فرابورس چیست؟

قیمت پایانی چه ارتباطی با حجم مبنا دارد؟

قیمت پایانی عبارت است از قیمتی که بر اساس میانگین وزنی معاملات هر نماد در یک روز به دست می‌آید. از این جهت، حجم مبنا کاملاً در قیمت پایانی نمادهای بورسی و فرابورسی نقش دارد. در نماد‌های بورسی و فرابورسی برای به دست آمدن قیمت پایانی هر روز عدد حاصل از میانگین وزنی را متناسب با حجم مبنا تعیین شده برای آن نماد تعیین می‌کنند.

حجم مبنا در بورس و فرابورس چیست؟ | آموزش تخصصی بورس در مشهد | کلاس بورس در مشهد | آموزش تحلیل بنیادی در مشهد | پارسیان بورس

قیمت پایانی و حجم مبنا

قیمت آخرین معامله آیا با حجم مبنا ارتباطی دارد؟

آخرین قیمتی که یک سهم بین خریدار و فروشنده معامله می‌شود، قیمت آخرین معامله است و حجم مبنا در آن تاثیری ندارد.

حجم مبنا در بورس و فرابورس چیست؟ | آموزش تخصصی بورس در مشهد | کلاس بورس در مشهد | آموزش تحلیل بنیادی در مشهد | پارسیان بورس

قیمت آخرین معامله و حجم مبنا

چگونگی اثر گذاری حجم مبنا بر قیمت پایانی

شرکتی را در نظر بگیرید که بازه قیمت یک روز آن بین 950 تا 1400 ریال باشد و حجم مبنای آن 2000 سهم می‌باشد. دو حالت ممکن است پیش بیاید:

الف – اگر حجم معاملات سهام کمتر از حجم مبنا باشد.

فرض میکنیم 1000 برگ سهم (برابر با نیمی از حجم مبنا) با میانگین وزنی 1200 ریال معامله شده است:

(قیمت پایانی روز قبل 900 ریال بوده است)

قیمت پایانی روز قبل + [حجم مبنا / (تعداد سهام معامله شده * (قیمت پایانی روز قبل – میانگین وزنی قیمت معامله شده))] = قیمت پایانی

طبق فرمول بالا قیمت پایانی امروز 1050 ریال است.

ب – اگر حجم معاملات سهام بیشتر از حجم مبنا باشد.

قیمت پایانی برابر است با میانگین وزنی همه قیمت‌های معامله شده در طی یک روز معاملاتی.

محاسبه حجم مبنا

بر اساس ابلاغیه دو شرکت بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران، از تاریخ 12 اسفند 98 روش جدید محاسبه حجم مبنا اجرا شده است. بر این اساس محاسبات حجم مبنا در بورس و فرابورس مطابق روال گذشته بعد از پایان آخرین روز معاملاتی هر هفته انجام شده و برای هفته آینده لحاظ می‌گردد.

برای محاسبه فرمول حجم مبنا کافیست، عدد 0.0004 را در تعداد سهام شرکت مورد نظر ضرب کنیم تا حجم مبنای آن شرکت محاسبه شود.

ارزش مبنا

با ضرب کردن حجم مبنای به دست آمده در بالا در قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی هفته ارزش مبنا به دست می‌آید.

لازم است به چند نکته در خصوص ارزش مبنا در شرکت‌های بورسی دقت شود:

برای شرکت‌هایی با تعداد سهام کمتر از ۲۰ میلیارد:

– اگر عدد به دست آمده کمتر از ۵۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۵۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

برای شرکت‌هایی با تعداد سهام بیشتر از ۲۰ میلیارد:

– اگر عدد به دست آمده کمتر از ۵۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۵۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته.

– اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۲۰ میلیارد ریال باشد: حجم مبنا = ۱۲۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته.

حجم مبنای سهام فرابورس

برای نخستین بار طبق تصمیم شورای عالی بورس و اوراق بهادار، حجم مبنا برای تمامی شرکت‌های مندرج در بازارهای اول، دوم و پایه فرابورس ایران از دوشنبه ۱۲ اسفندماه سال 98 اعمال شده است.

طبق این دستور حجم مبنا معادل ۴ در ۱۰ هزار تعداد سهام شرکت اعمال می‌شود.

فرابورس ایران اعلام کرد که حداقل ارزش مبنا در بازارهای اول و دوم فرابورس، ۵۰ میلیارد ریال و در تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز بازار پایه به ترتیب ۲۰، ۱۰ و ۵ میلیارد ریال در نظر گرفته شده است.

همچنین حداکثر ارزش مبنا برای شرکت‌های با سرمایه ۲۰ هزار میلیارد ریال و بالاتر، ۱۲۰ میلیارد ریال تعیین شده است. برای شرکت‌های با سرمایه کمتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال، حداکثر ارزش مبنا ۱۰۰ میلیارد ریال خواهد بود.

بر پایه این اطلاعیه، تعداد حجم مبنای هر سهم، بر اساس قیمت پایانی سهام در آخرین روز معاملاتی هر هفته محاسبه و از اولین روز معاملاتی هفته بعد اعمال می‌شود. همچنین در صورت اعمال اقدامات شرکتی، تغییرات حجم مبنا بر اساس مقررات و با رعایت نصاب‌های این مصوبه محاسبه و اعمال می‌شود.

آیا حجم مبنا در بورس و فرابورس سرمایه‌گذاری را مطمئن‌تر می‌کند‌؟ (معایب ومزایا)

حجم مبنا از شیب ناگهانی قیمت جلوگیری می‌کند و همچنین مانع از ایجاد قیمت کاذب می‌شود.

هنگامی که حجم معاملات از حجم مبنا بسیار پایین تر است، نوسان قیمت وجود ندارد و به اصطلاح سهم خشک می‌شود؛ برای رفع این مشکل سازمان بورس در یک بازه زمانی معین، نماد سهام را بدون هیچگونه حجم مبنا و یا دامنه نوسان باز می‌کند تا قیمت سهم بر اساس عرضه و تقاضا مشخص شود.

یکی دیگر از تاثیرات حجم مبنا در هنگام تشکیل صفوف خرید و یا فروش است که حجم مبنا نوسان قیمت را در روند نزولی و یا صعودی کند میکند و باعث بلوکه شدن مقدار زیادی پول می‌گردد.

سازمان بورس و اوراق بهادار همواره در پی آن بوده که سرمایه‌گذاری در این بازار را امن‌تر کند.

با وجود معایب در کنار مزایا، حجم مبنا به عنوان ابزاری کارآمد و اطمینان دهنده معرفی شده است تا به حفظ آرامش سرمایه گذاران کمک کند.

حجم مبنا چیست و قانون جدید چگونه در معاملات سهام اثر می‌گذارد؟

حجم مبنا

در بازارهای سهام موجود در کشورهای مختلف، قانون تغییر حجم مبنا برای بورس لازم است؟ گذاران به دنبال ایجاد شرایطی هستند که علاوه بر تعیین مناسب قیمت‌ها در چهارچوب خرید و فروش معامله گران، جلوی مداخلات اشخاص فرصت‌ طلب یا سوء استفاده‌گر گرفته شود.

به همین دلیل، همیشه راه‌حل‌هایی برای جلوگیری از اعمال نفوذ این افراد در چرخه طبیعی معاملات و به دنبال آن نوسان‌های غیر معمول قیمت در نظر گرفته می‌شود تا علاوه بر جلوگیری از ضرر کردن سهامداران، مسیر طبیعی معاملات اوراق بهادار به درستی و بدون ایجاد مشکل طی شود.

به همین دلیل، یکی از عواملی که می‌تواند به جریان مناسب داد و ستدها در بازارهای مالی کمک کند، ایجاد چهار چوبی است که به وسیله آن تمام طرف‌های موجود از جمله ناشران – شرکت‌هایی که نماد معاملاتی آنها در بازار معامله می‌شوند – کارگزاران و هر یک از اشخاص حقیقی یا حقوقی که به شکلی در چرخه معاملات بازار دخالت دارند، بتوانند به راحتی و با حداکثر امنیت در آن به داد و ستد بپردازند.

به همین دلیل است که در تمامی بازارهای اوراق بهادار از جمله بورس نیویورک، بورس‌های شانگهای، توکیو، فرانکفورت و غیره، نهادهایی برای حفظ چهارچوب معاملات و کنترل بر شیوه انجام آن فعالیت می‌کنند. در ایران نیز سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان متولی انجام معاملات در بازار سرمایه، از طریق شرکت‌های زیر مجموعه خود – شامل شرکت بورس اوراق بهادار تهران و شرکت فرابورس ایران – در انجام معاملات سهام نظارت دارد. در ادامه به توضیح حجم مبنا می‌پردازیم.

کلیات حجم مبنا

در همین راستا یکی از ابزارهایی که از سال ۱۳۸۲ و در زمان تصدی دکتر حسین عبده تبریزی برای کمک به حفظ آرامش در معاملات سهام از آن استفاده می‌شود، حجم مبنا است. با استفاده از این ابزار، امکان نوسان غیر معمول و کاذب برای سهم‌های بورسی از بین می‌رود. کاربرد اصلی حجم مبنا در محاسبه قیمت پایانی نماد‌های فعال در بورس تهران است.

این ابزار تنها در بورس تهران مورد استفاده قرار می‌گیرد و میزان آن به طور خودکار، توسط سامانه معاملات اندازه گیری می‌شود. بنابراین هیچ یک از معامله‌گران در محاسبه آن دخالتی ندارند و می‌توانند آن را همیشه در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران (tsetmc) و برای هر یک از نمادها مشاهده کنند. برای آنکه بتوانیم حجم مبنا را به خوبی توضیح دهیم ابتدا لازم است تعریفی دقیق از قیمت پایانی داشته باشیم.

قیمت پایانی چیست؟

قیمت پایانی به طور ساده عبارت است از قیمتی که بر اساس میانگین وزنی معاملات هر نماد در یک روز به دست می‌آید. اما آنچه که قیمت پایانی در بورس تهران را از نمادهای مورد معامله در فرابورس جدا می‌کند میزان حجم مبنا تعیین شده از سوی هر یک از این بازارها است. درحالی که بورس تهران حجم مبنا نمادها را بر اساس قوانین داخلی محاسبه می‌کند، مطابق با دستورالعمل‌های به کار گرفته شده در فرابورس، حجم مبنا برای تمامی نمادهای این بازار «عدد یک» در نظر گرفته شده است.

بنابراین قیمت پایانی در هر یک از نمادهای فرابورسی برابر با میانگین موزون تمامی معاملات انجام شده در روز خواهد بود. این در حالی است که نمادهای بورسی باید برای به دست آمدن قیمت پایانی هر روز عدد حاصل از میانگین وزنی را متناسب با حجم مبنا تعیین شده برای آن نماد تعدیل کنند.

لازم به ذکر است از تاریخ ۱۲ اسفند ۹۸، حجم مبنا در شرکت های بورسی تغییر کرده و در شرکت های فرابورسی نیز حجم مبنا جهت محاسبه قیمت پایانی قرار داده شده و دیگر حجم مبنای این شرکت ها یک نیست. که در ادامه به توضیح جزییات این قانون نیز پرداخته خواهد شد.

تعریف حجم مبنا

مطابق با تعریف مندرج در تارنمای شرکت بورس اوراق بهادار تهران، حجم مبنا عبارت است: آن تعداد از یک نوع اوراق بهادار که باید در هر روز مورد دادوستد قرار گیرد تا تمام درصد تغییرات مجاز در آن روز در تعیین قیمت روز بعد لحاظ شود.

هدف از تعیین حجم مبنا این است که سرمایه گذاران اطمینان داشته باشند که نوسانات قیمت سهام در نتیجه خرید و فروش تعداد مشخصی از سهام شرکت صورت گرفته است و در نتیجه وجود حجم می تواند مانع از ایجاد قیمت های غیراقعی و کاذب در بازار می شود.

با موافقت شورای عالی بورس و اوراق بهادار و طبق مصوبه های جلسه هفتم اسفندماه ۹۸ هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار مقرر شد که برای شرکت های موجود در بازارهای اول، دوم و پایه فرابورس ایران حجم مبنا معادل ۴ در ده هزار تعداد سهام شرکت اعمال شود. فرابورس ایران اعلام کرد که حداقل ارزش مبنا در بازارهای اول و دوم فرابورس، ۵۰ میلیارد ریال و در تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز بازار پایه به ترتیب ۲۰، ۱۰ و ۵ میلیارد ریال در نظر گرفته شده است.

همچنین حداکثر ارزش مبنا برای شرکت های با سرمایه ۲۰ هزار میلیارد ریال و بالاتر ۱۲۰ میلیارد ریال تعیین شده است و برای شرکت های با سرمایه کمتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال، حداکثر ارزش مبنا ۱۰۰ میلیارد ریال خواهد بود.

تغییر حجم مبنا برای بورس لازم است؟
طبقه بندی حداقل ارزش ارزش
حداقل ارزش مبنای بازار اول و دوم فرابورس ۵۰ میلیارد ریال
حداقل ارزش مبنای تابلو زرد۲۰ میلیارد ریال
حداقل ارزش مبنای تابلو نارنجی ۱۰میلیارد ریال
حداقل ارزش مبنای تابلو قرمز ۵میلیارد ریال

طبقه بندی حداکثر ارزش ارزش
حداکثر ارزش مبنای شرکت با سرمایه ۲۰ هزار میلیارد ریال و بالاتر ۱۲۰میلیارد ریال
حداکثر ارزش مبنای شرکت با سرمایه کمتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال ۱۰۰میلیارد ریال

از سوی دیگر، تعداد حجم مبنای هر سهم، بر اساس قیمت پایانی سهام در آخرین روز معاملاتی هر هفته محاسبه و از نخستین روز معاملاتی هفته بعد اعمال می شود. همچنین در صورت اعمال اقدامات شرکتی، تغییرات حجم مبنا بر اساس مقررات و با رعایت نصاب های یادشده محاسبه و اعمال خواهد شد. این حجم مبنا داینامیک است یعنی برای هفته بعد در آخرین روز کاری هفته به روزرسانی می شود لذا اگر قیمت سهام بالا رود حجم مبنا کاهشی و اگر قیمت پایین آید افزایشی است.

همچنین از تاریخ ۱۲ اسفند ماه تغییر در حجم مبنای شرکت های بورسی را شاهد هستیم و حداقل ارزش حجم مبنا (تعداد حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی چهارشنبه هر هفته) ۵۰ میلیارد ریال و در شرکت هایی با سرمایه ۲۰ هزار میلیارد ریال و بالاتر، ۱۲۰ میلیارد ریال و با سرمایه کمتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال ۱۰۰ میلیارد ریال تعیین می گردد. در فرمول قبلی حداقل ارزش ۵۰۰ میلیون ریال و حداکثر ارزش ۱۰ میلیارد ریال بود.

کارکرد قانون جدید حجم مبنا در بورس

کارکرد تغییر قانون حجم مبنا، به نوعی هم اسکیل کردن روند رشد با وضعیت ورود نقدینگی در بازار است. در تغییر حجم مبنا برای بورس لازم است؟ بازار فرابورس، انتظار می رود این قانون از سرعت رشد بازار کم کند، اما این موضوع تاثیر خود را بیشتر در سهام شرکت های کوچک تری نشان خواهد داد که پیش از این و در عدم وجود حجم مبنا با دستکاری قیمت ها، پروژه شدن و با حجم کوچکی از پول رشد می کردند.

گرچه حجم معاملات اکثر این شرکت ها بیش از دو برابر فرمول اتخاذ شده در روز می باشد و با توجه به در نظر گرفتن قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی هفته برای محاسبه حجم مبناء هرچه قیمت بالاتر برود نیاز به حجم مبنای کمتری خواهد بود و این موضوع قیمت ها را به سمت بالاتر سوق می دهد.

بنظر می رسد این قانون کمک کند، نزولی شدن متداوم و قفل شدن در صف فروش نداشته و در صف فروش نیز حجم متناسبی دست به دست شود که با ورود سهامدار جدید از شدت نزول کاسته خواهد شد و در صورت عدم معامله قیمت پایانی ترمز نزول قیمت را خواهد کشید و این مسئله در روزهای منفی به کمک بازار خواهد آمد.

در مجموع با توجه به ورود حجم بالایی از نقدینگی، انتظار می رود چهارچوب های قانونی نیز به مراتب حرفه ای تر و تکمیل شوند، این قانون کمک می کند قیمتها مبتنی بر حجم های واقعی تر مشخص شده و اثر قیمت سازی در بازار کمرنگ تر شود.

در انتها، توضیح ساده این مفهوم چنین است که اگر حجم مبنا برابر با حجم معاملات یک روز یک نماد باشد، قیمت پایانی معاملات آن روز برابر با میانگین وزنی تمامی معاملات در روز یاد شده خواهد بود. اما اگر میزان معاملات انجام شده در یک روز تنها درصدی از حجم مبنا باشد دیگر نمی‌توانیم قیمت پایانی را تنها با گرفتن میانگین وزنی از همه معاملات آن روز به دست بیاوریم.

چگونگی محاسبه حجم مبنا

برای آنکه چگونگی به کارگیری حجم مبنا را به خوبی توضیح دهیم با مثالی ساده کار را پی می‌گیریم. فرض کنید که یک نماد، حجم مبنایی برابر با ۲ میلیون سهم دارد. در چنین شرایطی اگر قیمت پایانی این نماد در روز گذشته ۱۲۰ تومان باشد و میزان معاملات آن در روز مورد نظر به یک میلیون سهم (یعنی ۵۰ درصد حجم مبنا) برسد.

در اولین قدم از محاسبه قیمت پایانی روز جاری، ابتدا میانگین وزنی معاملات آن روز را به دست می‌آوریم. سپس تفاوت میانگین به دست آمده با قیمت پایانی روز گذشته را در نسبت معاملات امروز به حجم مبنا ضرب می‌کنیم و آن را به قیمت پایانی روز گذشته اضافه خواهیم کرد تا قیمت پایانی به دست آمده در این روز محاسبه شود. در این حالت اگر فرض کنیم که میانگین وزنی معاملات روز جاری ۱۳۰ باشد، قیمت پایانی نماد برابر با ۱۲۵ تومان خواهد بود.

میانگین وزنی معاملات امروز: ۱۳۰

قیمت پایانی روز گذشته: ۱۲۰ تومان

حجم مبنا: ۲ میلیون سهم

حجم معاملات روز جاری: ۱ میلیون سهم

تفاوت میانگین وزنی معاملات امروز با قیمت پایانی در روز گذشته:

۱۳۰-۱۲۰=۱۰

تعدیل با حجم مبنا:

۵=۱۰*۰.۵

قیمت پایانی امروز:

۱۲۵=۱۲۰+۵

بنابراین مبنای تغییرات قیمت‌ها و سقف مجاز نوسان روز بعد، در بازه ۵ درصد مثبت و ۵ درصد منفی خواهد بود.



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.