بررسی تکنیکالی شاخص کل بورس

مشکلات محاسبه شاخص کل بورس

یکی از معیارهای اصلی برای تحلیل روند بازار سرمایه ایران، شاخص کل بورس است و این عدد را به عنوان نمایانگر وضعیت سهام شرکت ها می دانند و قطعا شما نیز تا حدودی با این مفهوم آشنا هستید؛ اما برخی از فعالان بازار سرمایه معتقدند که این شاخص معیار خوبی برای قضاوت درباره کلیت سهم ها نمی تواند باشد و نحوه محاسبه آن مشکلات جدی دارد و حتی شائبه هایی نیز در خصوص دستکاری این عدد مطرح می کنند. به همین دلیل در این مقاله به دنبال شناسایی مشکلات محاسبه شاخص کل بورس هستیم و قصد داریم این موارد را با شما به اشتراک بگذاریم، پس اگر شما نیز به این موضوع علاقه مند هستید، ما را تا پایان مقاله همراهی کنید.

شاخص کل بورس چگونه محاسبه می شود؟

برای شناسایی مشکلات محاسبه شاخص کل بورس، در ابتدا بایستی با نحوه محاسبه آن آشنا شویم.

شاخص کل بورس تهران همان عددی است که معمولا در اخبار و رسانه ها پخش می شود و به طور علمی تر، شاخص قیمت و بازده نقدی (TEDPIX) نام دارد و به طور کلی میانگینی از قیمت و بازده سهام شرکت ها بر اساس وزن آن ها به شما ارائه می کند و تاثیر شرکت های کوچک در محاسبه این شاخص در مقایسه با تاثیر شرکت های بزرگ این بازار با یکدیگر برابر نیست.

به عنوان مثال در کنکور ریاضی، مفهومی به نام «ضریب» وجود داشت که بر اساس آن نمرات درس فیزیک ضرب در 9 می شد و درسی مانند ادبیات ضرب در 4 می شد و قطعا تاثیر نمرات درس فیزیک از ادبیات بیشتر بود؛ در بورس تهران نیز وضعیت به همین شکل است و سهام شرکتی مانند فولاد مبارکه اصفهان (فولاد) که یکی از بزرگترین شرکت های بازار سرمایه است، در مقایسه با سهام شرکت ایران مرینوس «نمرینو» که یک شرکت کوچک با ارزش بازار پایین است، تاثیر بیشتری در نوسانات شاخص کل بورس دارد و به طور خلاصه شرکتی که تعداد سهام و قیمت بیشتری دارد، میزان تاثیرگذاری آن بیشتر است. بنابراین اصلی ترین نکته در خصوص محاسبه شاخص کل، وزن دادن به شرکت هاست که آن را با شاخص هم وزن متفاوت کرده است و به طور کلی شاخص کل بورس طبق فرمول زیر محاسبه می شود:

همانطور که در تصویر بالا مشاهده می کنید، شرکت هایی که تعداد سهام بیشتر و همچنین قیمت بالاتری دارند، قطعا تاثیر آن ها در محاسبه عدد شاخص کل بیشتر خواهد بود و تاثیر بسیار زیاد سهم های شاخص ساز یکی از اصلی ترین مشکلات محاسبه شاخص کل بورس است.

آیا شاخص کل بورس بیانگر وضعیت کلیت بازار است؟

قطعا برای شما نیز پیش آمده است که بازدهی سبد سرمایه گذاری شما با آنچه که در شاخص کل اتفاق افتاده، متفاوت بوده است. به عنوان مثال ممکن است در یک روز کاری، بازدهی کلیت پرتفوی شما منفی باشد، اما شاخص کل عدد مثبت را نشان می دهد و شما نیز احتمالا از این موضوع تعجب خواهید کرد. ریشه اصلی این اتفاق را بایستی در مشکلات محاسبه شاخص کل بورس و عوامل تاثیرگذار بر آن شناسایی کنیم.

مشکلات محاسبه شاخص کل بورس

بارها از سوی فعالان بازار سرمایه، نحوه محاسبه شاخص کل مورد انتقاد قرار گرفته است و حتی بعضی از افراد معتقدند این عدد در مواقع حساس، دستکاری می شود؛ اما آنچه که واضح است، مشکلات محاسبه شاخص کل بورس و عوامل تاثیرگذار بر آن است که در ادامه به برخی از آن ها اشاره می کنیم.

شرکت های شاخص ساز

برخی از شرکت های بازار سرمایه را اصطلاحا شاخص ساز می نامند و همانطور که که از اسم آن مشخص است، منظور از این عبارت، تاثیر نوسانات این شرکت ها در ساختن عدد شاخص کل است و در واقع این شرکت ها، بیشترین ارزش بازار را در میان شرکت های فعال در بازار سرمایه دارند. در تصویر زیر، صفحه اول سایت tsetmc را مشاهده می کنید.

در تصویر بالا، در یکی از بخش های این سایت که با رنگ قرمز کادر بندی شده است، سهم هایی را مشاهده می کنید که بیشترین تاثیر را در نوسانات شاخص کل داشته اند و شرکت های شاخص ساز در این قسمت شناسایی می شوند. بنابراین عدد شاخص کل بورس، به جای نمایان کردن وضعیت کل سهم های بازار، بیشتر بیانگر وضعیت سهام شرکت های شاخص ساز است؛ به همین دلیل عدد شاخص کل نمی تواند معیار خوبی برای بررسی وضعیت سهم های کوچک بازار سرمایه باشد و اگر شما به عنوان یک سرمایه گذار، پرتفویی متشکل از سهم های کوچک در اختیار داشته باشید، احتمالا عدد شاخص کل بورس، کارایی زیادی برای شما نخواهد داشت.

شاخص کل بورس تهران از فرابورس متمایز است

یکی دیگر از مشکلات محاسبه شاخص کل بورس، تاثیر نداشتن سهم های فرابورسی است و نکته ای که سرمایه گذاران باید به آن دقت کنند، این است که شاخص کلی که در رسانه ها به آن اشاره می شود، مخصوص بورس اوراق بهادار تهران است و شرکت های بررسی تکنیکالی شاخص کل بورس فرابورس، نقشی در به وجود آوردن این عدد ندارند و شاخص کل بورس برای افرادی که سبد سرمایه گذاری خود را از میان شرکت های فعال در فرابورس انتخاب می کنند، نمی تواند معیار مناسبی باشد.

نقش عرضه اولیه شرکت ها در شاخص کل

یکی دیگر از مشکلات محاسبه شاخص کل بورس، تاثیر عرضه اولیه ها در بالا رفتن این عدد است. در سالیان اخیر ده ها شرکت کوچک و بزرگ در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده اند و همانطور که می دانید، معمولا برای بالا بردن جذابیت خرید عرضه های اولیه، قیمت آن را منصفانه و یا حتی پایین تر از ارزش واقعی، در نظر می گیرند و این موضوع باعث بالا رفتن تقاضا برای خرید سهام این شرکت ها می شود و در روزهای بعد از عرضه اولیه، صف خرید سنگین بر روی این نمادها به وجود می آید و چند روز پشت سرهم قیمت سهام این شرکت ها بالا می رود و این موضوع باعث بالا رفتن عدد شاخص کل می شود؛ اما با توجه به میزان تخصیص کم سهام شرکت های عرضه شده برای اولین بار، بالا رفتن قیمت آن تاثیر چندانی در پرتفوی سهامداران ندارد.

به عنوان مثال پس از عرضه اولیه شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی (شستا) در اوایل سال 1399 که با مشارکت خوب سرمایه گذاران روبرو شد، در روزهای بعد، صف های خرید سنگین برای این نماد به وجود آمد و بالا رفتن قیمت آن باعث افزایش عدد شاخص کل شده بود.

بنابراین بخشی از رشد شاخص کل بورس در سال های اخیر مربوط به عرضه اولیه شرکت های مختلف است و ارتباطی با بازدهی شرکت های فعال در آن ندارد و این موضوع را می توان به عنوان یکی از مشکلات محاسبه شاخص کل بورس در نظر گرفت.

آیا عدد شاخص کل دستکاری می شود؟

منظور از دستکاری در شاخص کل بورس به اینصورت است که ممکن است در بعضی از مواقع که کلیت سهم های بازار منفی هستند، با ایجاد هیجانات و بالا بردن قیمت سهم های شاخص ساز، عدد شاخص کل را مثبت کنند؛ اما وقتی که سهامداران به پرتفوی خود مراجعه می کنند، هیچ تناسبی میان سبد خود و بازدهی شاخص کل نمی توانند به وجود بیاورند.

به عنوان مثال در یک روز کاری ممکن است بیشتر سهم ها در محدوده منفی معامله شوند، اما با استفاده از نمادهایی مانند فولاد، فملی، شستا، کچاد، کگل و. که وزن سنگینی در محاسبه این عدد دارند، بتوانند شاخص کل بورس را مثبت کنند.

جمع بندی

شاخص کل بورس یکی از اعدادی است که معمولا در میان فعالان بازار سرمایه شنیده می شود و از آن به عنوان معیاری برای تحلیل وضعیت بازار سرمایه استفاده می کنند؛ اما نحوه محاسبه این شاخص، دارای مشکلاتی از قبیل تاثیر سهم های شاخص ساز، تاثیر عرضه اولیه شرکت ها در بالا بردن آن و. است.

حمایت مهم ۱ میلیون و ۲۱۰ هزار واحد شاخص کل بورس را پیش رو داریم

وطن خواه می گوید: تجربه ثابت کرده است هر تصمیمی که با ذات و ماهیت بازار سنخیت نداشته باشد محکوم به شکست است. اما اگر بخواهیم از لحاظ تکنیکال بازار را بررسی کنیم می بینیم که هم اکنون حمایت مهم یک میلیون و دویست و ده هزار تا یک میلیون و دویست و پنج هزار را پیش رو داریم.

حمیدرضا پیرهادی؛ گروه بورس: محمدوطن خواه، کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار «بازار» ضمن تحلیل وضعیت تکنیکالی بازار گفت: همانطور که شاهد بودیم در هفته گذشته با تصمیماتی که در خصوص دامنه نامتقارن توسط سازمان بورس گرفته شد دو سه روزی هیجان مثبت در بازار بود که موفق به شکست کانال نزولی خودش شد. اما همانطور که پیش بینی می شد این تصمیمات قطعا در رویه کوتاه مدت اثر معکوس در بازار دارد.

وی یادآور شد: همانطور که در هفته گذشته و این هفته شاهد هستیم بازار دچار فشار فروش بسیاری است و اصلا نقدینگی جابه جا نمی شود.

هم اکنون حمایت مهم ۱ میلیون و ۲۱۰ هزار تا ۱ میلیون و ۲۰۵ هزار واحد را در پیش رو داریم
وطن خواه عنوان کرد که تجربه ثابت کرده است هر تصمیمی که با ذات و ماهیت بازار سنخیت نداشته باشد محکوم به شکست است. از این ها هم که بگذریم و از لحاظ تکنیکال بازار را بررسی کنیم می بینیم که هم اکنون حمایت مهم یک میلیون و دویست و ده هزار تا یک میلیون و دویست و پنج هزار را پیش رو داریم.

این صاحب نظر بازار سهام تاکید کرد که البته تا یک میلیون دو دویست هزار هم می توان حد حمایت را در نظر گرفت که پولبک به سمت کانال شکسته شده کانال نزولی است. در صورتی که بازار در این نقطه با برگشت خوبی (منظور برگشت کوتاه مدت نیست) مواجه نشود، به شرط اینکه چند روزی بازار مثبت شود و بتواند دوباره از سطح مقاومت قبلی خودش که عدد یک میلیون و دویست و شصت و پنج تا شصت و هشت هزار است با قدرت عبور کند.

او ادامه داد: همچنان به اهداف قبلی که گفته بودیم پایبند هستیم و مقاومت های پیش رو بعد از شکستن سقف ذکر شده، یک میلیون و سیصد هشتاد هزار و یک میلیون و چهارصد هزار است و پس از آن بازار یک میلیون و شصت و پنجاه تا یک میلیون و هفتصد و پنجاه را در پیش رو دارد.

اگر بازار موفق به پولبک نشود اولین سطح حمایتی بین ۱ میلیون و ۱۵۰ تا ۱ میلیون و ۵۰ هزارواحد است
وطن خواه گفت: ولی در صورتی که موفق به پولبک و برگشت نباشد اولین سطح حمایتی ما یک میلیون و صد و پنجاه هزار و پس از آن یک میلیون و صد هزار است و در نهایت یک میلیون و پنجاه هزار است که در این عدد در بسیاری از اندیکاتورها به مرحله اشباع فروش می رسیم و قطعا با حمایت خیلی خوبی مواجه می شویم.

کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: اما در بدبینانه ترین حالت، شاخص کل عدد نهصد و پنجاه هزار واحد است که دیگر کف کفه RSI است و به احتمال زیاد بعید می دانم که به آن نقطه برسیم.

وطن خواه درانتها یادآور می شود که با این حال در بازار بورس مخصوصا بازار بورس ایران که هر روز دست خوش تصمیمات خلق الساعه مدیران هستیم، هیچ چیزی بعید نیست و بررسی تکنیکالی شاخص کل بورس بایستی همواره در تحلیل هایمان چاشنی ریسک های تصمیمات را در نظر بگیریم.

بررسی بنیادی شرکت‌های بزرگ با کوچک و متوسط و تحلیل تکنیکال دو شاخص بورس

کارشناس بازار سرمایه ضمن بررسی متغیرهای جریان نقدینگی و بنیادی صنایع کوچک و متوسط بازار نسبت به شرکت‌های بزرگ‌، شاخص هم وزن و کل را از لحاظ تکنیکالی مورد ارزیابی قرار داد.

به گزارش سرمایه نگر ، سارا فلاح با انتشار مطلبی با عنوان “ترافیک تقاضا در صنایع کوچک” در دنیای اقتصاد اعلام کرد: بازار را می‌توان به دو دسته شرکت‌های بزرگ و کوچک و متوسط دسته‌بندی کرد. شاخص‌کل بیانگر وضعیت شرکت‌های بزرگ بر اساس ارزش بازار و شاخص هموزن نماینده سهم‌های کوچک و متوسط بازار است. با توجه به روند حرکتی شاخص‌ کل و هم‌وزن به‌رغم رکود کلی که در بازار وجود دارد شاخص هم‌وزن بازدهی بهتری نسبت به شاخص‌کل داشت.

دلیل این موضوع را در چند متغیر می‌توان یافت. اولین متغیر ارزش معاملات خرد سهام است که نشان می‌دهد پول‌های زیاد پارک‌شده‌ای وجود دارند که به دلیل ریسک سیستماتیک و فضای ابهام‌آلود سیاسی ترجیح دادند فعلا وارد بازار نشده و نظاره‌گر باشند. بنابراین حجم نقدینگی کافی برای اثر‌گذاری و تکان دادن سهم‌های بزرگ در بازار وجود ندارد و همین نقدینگی موجود در بازار از یک صنعت کوچک به صنعت دیگر می‌رود که این موضوع باعث‌شده این صنایع بازدهی بهتری نسبت به سهام‌ صنایع بزرگ داشته باشند.

متغیر بعدی قیمت‌های جهانی کامودیتی‌ها است. با توجه به سیاست‌های انقباضی در سراسر جهان و در راس آنها فدرال‌ رزرو، شاخص دلار رشد بی‌سابقه‌ ای داشت و باعث‌ شد کامودیتی‌ها وارد مرحله رکود و نزولی شوند. به‌طوری‌که کل جهان در حال سوق پیدا‌کردن به یک رکود بزرگ است. البته با ابرتورم ایجاد شده در آمریکا و اروپا چاره دیگری جز ادامه تهاجمی سیاست‌های انقباضی نیست.

لذا وضعیت قیمت کامودیتی‌ها با رکود احتمالی در اقتصاد آمریکا و به‌دنبال آن اقتصاد اروپا و جهان در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته و اغلب کامودیتی‌ها دچار نزول قیمتی شدند. البته در برخی کامودیتی‌های استثنا نیز وجود دارند که نه‌تنها دچار ریزش نشدند بلکه شاهد رشد بودند که این استثنا‌ها نیز دلایل بنیادی خاص دارند.

با توجه به اینکه سهم‌های بزرگ بازار سرمایه اکثرا صادرات و کامودیتی‌ محور هستند، کاهش قیمت‌های جهانی روی سودآوری آنها اثر عمیقی می‌گذارد. بنابراین اقبال از سمت این شرکت‌ها کمتر شده و معامله‌گران ترجیح می‌دهند تا زمانی‌که ابهام‌ها در مورد قیمت کامودیتی‌ها برطرف نشود و شاهد ثبات قیمتی در آنها نباشند سهم بسیار پایین‌تری به این شرکت‌ها در پرتفوی اختصاص دهند.

ابهام در حصول برجام نیز از دیگر دلایل عدم‌گرایش خریداران به سمت سهم‌های برجامی و چینش پرتفوی بر اساس برجام است که بعضا جزو صنایع بزرگ بازار به‌حساب می‌آیند مانند خودروسازهای بزرگ و بانک‌ها. سهام‌ صنایع کوچک و متوسط بازار طی یک‌سال گذشته نزول‌های شدیدتری را تحمل کرده و به نقاط جذابی برای خرید رسیده‌اند و قیمت بسیاری از آنها تفاوت معناداری با ارزش ذاتی آنها دارد که فروشندگان را از فروش پشیمان می‌کند.

رفتار حقوقی‌ها در برخی سهم‌های بزرگ با شناوری بالا نیز جزو عواملی است که باعث‌ شده خریداران حقیقی از سمت این سهم‌ها دور شوند. طی چند‌ماه گذشته حقوقی‌های برخی سهم‌های بزرگ در روزهایی که سهم ‌درصدهای مثبت را تجربه می‌کرد، دست به‌فروش‌های مدیریت‌نشده‌ای زدند که نتیجه‌ای جز ناامیدی و دلسردی جریان نقدینگی نداشت.

از طرفی برخی اتفاقات در هر صنعت بطور جداگانه باعث‌شده برای خریداران جلب‌ توجه کنند. در گروه محصولات کاغذی به دلیل افزایش نرخ انرژی در اروپا و قطع صادرات چوب و خمیرکاغذ از سمت روسیه، قیمت جهانی برخی محصولات کاغذی افزایش پیدا کرده که روی سودآوری این صنعت اثر مستقیم گذاشت. در گروه شوینده‌ها بعد از رشد شدید قیمت مواد اولیه در چند‌ ماه گذشته، نرخ مواد اولیه کاهش داشت و همین موضوع باعث شد تا حدی بازار به سمت این گروه اقبال نشان دهد.

افزایش نرخ در برخی محصولات گروه کاشی و سرامیک و ارزش بازار پایین این صنعت باعث توجه جریان نقدینگی به برخی نمادهای این گروه شده است. افزایش نرخ و انتظار افزایش حاشیه سود ناخالص در گروه غذایی باعث شد سهم‌های این گروه مورد‌ توجه واقع شوند. بنابراین می‌توان بطور کلی نتیجه گرفت بازار از سمت شرکت‌های صادرات‌ محور و سود محور به سمت شرکت‌های دارایی‌ محور و سهم‌های با بازیگران حقیقی رفته البته نه تمام سهم‌های این صنایع بلکه سهم‌هایی با P/E مناسب و گزارش‌های مطلوب ماهانه.

در این میان سهم‌های کوچک عمدتا رشدی به‌حساب می‌آیند که هم سودهای بزرگ‌تر دارند و سهم در زمان نزول بازار ریزش‌های بیشتری را تجربه می‌کنند و همچنین به دلیل شناوری پایین اکثر این سهام، قفل‌ شدن در صف خرید و فروش دور از انتظار نیست. لذا ارتباط مستقیمی میان بازدهی و ریسک این سهم‌ ها وجود دارد و نسبت به بازدهی بالا ریسک بالاتری دارند. هرچند قانون جدید دامنه‌ نوسان برای سهم‌های فرابورسی می‌تواند تا حدی این مشکل را برطرف کند. از طرفی شرکت‌های بزرگ و بالغ دارای بازدهی پایین‌تر و بالطبع ریسک پایین‌تری هستند.

در نگاهی تکنیکالی هر زمان نماگر هم وزن روند صعودی بگیرد نشانه اقبال بازار به سمت سهم‌های کوچک و متوسط بازار است و هر زمان نزولی شود برتری روند شاخص کل به شاخص هم‌وزن را بیان می‌کند. به طوری که از ابتدای سال شاخص هم وزن روند صعودی گرفته و کف‌های ماژور بالاتری را ثبت کرده و از چندین ماه پیش با عبور این شاخص نسبتی از کف نزولی تکنیکالی نوید بازدهی بیشتر سهم های کوچک و متوسط را صادر کرد.

با عبور معتبر و موفق شاخص نسبتی از سقف قبلی انتظار می رود همچنان در این کانال صعودی به مسیر ادامه دهد و تا محدوده نسبت ۳. ۰ درصد که هم سقف کانال صعودی بررسی تکنیکالی شاخص کل بورس و هم کلاستر دو فیبوناچی اکسپنشن و ریتریسمنت است ادامه داشته باشد و در حال حاضر نیز چشم انداز شاخص هم‌وزن روشن‌تر از شاخص کل به نظر می‌رسد.

بررسی تکنیکال شاخص کل بورس تفسیر پیروزی گاوها بر خرس ها در نمودار شاخص کل

شاخص بورس تهران پس از 24 ماه رکود و پشت سر گذاشتن روند فرسایشی با نزدیک شدن به روز اجرای برجام استارت صعود را آغاز و در 14 روزکاری بیش از 6000 واحد رشد کرد.

خوش بینی به آینده اقتصاد در دوران پسا تحریم موجب شد نقدینگی جدیدی به سوی صنایع خودرویی ، بانکی وبیمه ای بورس ،روانه شود چرا که این صنایع بیشترین تاثیر منفی را از تحریم های سال های اخیر پذیرفته بودند.گروه های خودرو،بانک ،بیمه و حمل و نقل بیشترین تاثیر مثبت را در رشد روزهای اخیر بورس ایفا کردند. به گزارش TSEpress آرام ملک محمد تحلیلگر بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار اقتصاد آنلاین خوش بینی به تحول در بنگاه های اقتصادی و انعقاد قرارداد با شرکت های معتبر دنیا را دلیل اصلی بالا رفتن حجم و ارزش معاملات گروه خودرو عنوان کرد و افزود: از سویی با لغو تحریم سوئیت و رفع تحریم 12 بانک ایرانی اقبال فعالین بازار سرمایه به گروه بانکی نیز افزایش یافت. وی ابلاغ فرمول خوراک پتروشیمی ها توسط وزارت نفت را یکی دیگر از عوامل رشد بورس برشمرد و تصریح کرد:تعیین نرخ خوراک پتروشیمی ها به یکی از مهمترین ابهامات بزرگ و چالش های بازار سرمایه در دوسال اخیر پایان داد .

این تحلیلگر تکنیکال در خصوص روند شاخص کل بورس تهران گفت: بعد از شکستن روند نزولی بلند مدت طی روز های گذشته امروز شاخص کل با رشد 779.69 واحدی بر مدار67740 نشست و از سد خط روند نزولی ترسیم شده گذشت. ملک محمد تصریح کرد: این در حالی است که کمی بالاتر و در محدوده 68500 مقاومت فیبو اکسپنشن و در محدوده 70400 سقف کانال نزولی (فرضی) را داریم از طرفی اندیکاتور استوکاستیک در محدوده اشباع خرید قرار گرفته است و خوش بینی مفرط و رفتار هیجانی در بازار موج میزند و در این مقطع، بازار شایعات داغ است. وی تاکید کرد:به نظر میرسد قدرت این موج صعودی رو به اتمام است و عرضه های سنگین حقوقی ها درگروه بانک باعث عقب نشینی حقیقی ها شده است لذا به نظر میرسد بازار نیاز به یک استراحت و اصلاح اندیکاتورها دارد و به احتمال زیاد بیشینه رشد شاخص همان سقف کانال می باشد و بعد از آن تا محدوده 65 هزار میتواند اصلاح کند. این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به چشم انداز روشن اقتصادی کشور و ورود موج نقدینگی با نگاه سرمایه گذاری بلند مدت به بورس ،خاطر نشان کرد:بخشی از این نقدینگی در انتظار اصلاح قیمت سهام شرکت ها است لذا به سرمایه گذاران توصیه کرد در خرید و فروش های خود هیجانی عمل نکنند و دغدغه از جا ماندن از روند رو به رشد را نداشته باشند زیرا فرصت خرید همیشه وجود دارد.

شاخص کل بورس چیست؟ – فرمول محاسبه شاخص کل بورس

در یک تعریف ساده؛ شاخص کل بورس در واقع معیار سنجش بازار بورس ایران است. شاخص بازار بورس در واقع برای ارزیابی بازار سرمایه ایجاد شده است و بر اساس فرمول محاسبه شاخص کل بورس ، محاسبه می شود. بسیار از افراد برای ورود به بازار بورس ایران ، به تحلیل شاخص کل بورس به عنوان معیار اصلی می پردازند تا از روند صعودی بازار اطمینان حاصل کنند. شاخص کل بورس امروز در شرایط بسیار خوبی و بالای عدد روانی ۱ میلیون واحد قرار دارد و این عدد برای شاخص کل بورس عددی است که کسی خوابش را هم نمی دید. یکی دیگر از نگرانی بورس بازان، ریزش شاخص بورس است که با توجه به رشد شارپ شاخص کل بورس در سالیان اخیر، کمی نگرانی در دل سهامداران بورسی انداخته است.

اخبار شاخص کل بورس امروز رو میتونید از روند شاخص و عدد آن متوجه شوید؛ شاخص قوی مثبت نشان دهنده رشد سهام های شاخص ساز و بعضا سهام های کوچک است و شاخص منفی نشان از منفی بودن اغلب بازار و مخصوصا سهام های شاخص ساز دارد. تحلیل شاخص کل بازار سرمایه نشان داده است که اگر شاخص کل منفی باشد، دلیلی بر منفی بودن سهام های کوچک بازار نیست، چون اندازه شرکت های پذیرفته شده در بورس روی شاخص کل بازار سرمایه تاثیر گذار است، ولی شاخص کل هم وزن به این صورت نیست و وزن تمامی شرکت های بورسی را یک اندازه در نظر می گیرد، پس شاخص کل هم وزن بورس بیشتر می تواند نشان دهنده وضعیت بازار بورس باشد.

حال این که شاخص کل بورس چیست ، نحوه محاسبه آن از چه قرار است و اینکه امکان ریزش شاخص بورس وجود دارد یا خیر و همچنین پیش بینی شاخص بورس را می توانید در این مقاله مطالعه کنید. همچنین عنوان خواهیم کرد که شاخص کل بازار بورس با شاخص کل هم وزن چه تفاوت هایی دارند و چگونه باید بررسی تکنیکالی شاخص کل بورس از اعداد و روند شاخص، تصمیم گیری برای معامله را انجام داد. توصیه دارم به هیچ عنوان این مطلب آموزشی مختصر که به زبان ساده به موضوع شاخص های بازار سرمایه (شاخص بورس) پرداخته است را از دست ندهید.

شاخص کل بورس

در حقیقت شاخص‌ های بورس معیار های حائز اهمیتی هستند که با بررسی و تحلیل آن ‌ها، می ‌توان وضعیت گذشته و حال بورس را از جنبه‌ های گوناگون، مورد بررسی قرار داد و حتی با کمک شیوه ‌های نموداری روند آینده بورس را پیش ‌بینی و به نوعی آینده بورس را تخمین زد، پس طبیعتا با توجه به نقش مهمی که شاخص‌ های بورس در تصمیم‌ گیری سرمایه ‌گذاران دارند، نوسانات شاخص ‌ها نیز برای سرمایه‌ گذاران موضوع مهم و قابل بحثی است.

در نظر داشته باشید که شاخص ‌های بورس، انواع گوناگونی دارند که هر کدام، وضعیت بورس را از جنبه‌ مختلفی به نمایش می گذارد، لذا سرمایه‌ گذاران در تحلیل شاخص‌ های بورس باید به کارکرد هر شاخص توجه داشته باشند. از همین روی، در این مقاله قصد داریم تا کارکرد شاخص کل بازار سرمایه رو براتون به صورت کامل توضیح دهیم و کاربرد ها و نحوه استفاده از آن را مشخص کنیم.

شاخص کل بورس چیست ؟

در بورس تهران شاخص بازدهی یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی با نام TEDPIX معروف است که در واقع این شاخص همان شاخصی است که همیشه در اخبار و رسانه ‌ها از آن به عنوان شاخص کل بازار سرمایه می شناسید. شاخص کل در میان سرمایه ‌گذاران از پرکاربردترین شاخص ‌هاست. این شاخص نشان دهنده سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت ‌های پذیرفته شده در بورس می باشد، این بدین معنی است که تغییرات شاخص کل نشان دهنده میانگین بازدهی سرمایه‌ گذاران در بورس است.

به منظور درک آسان ‌تر مفهوم شاخص کل، این طور فرض کنید که شما از همه شرکت های بورسی متناسب با وزن آن ‌ها در شاخص کل بورس سهام بخرید، در این صورت تغییرات شاخص کل بورس برابر با میزان بازدهی سبد سهام شما می شود. در حقیقت شاخص کل تغییرات قیمت سهام و سودهای سالیانه‌ ای را که شرکت‌ ها فراهم می آورند را مورد محاسبه قرار می دهد.

درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، مشاوره خرید … بهره مند بررسی تکنیکالی شاخص کل بورس شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.

در ادامه باید گفت که شاخص کل، با عنوان شاخص قیمت و بازده نقدی هم معروف است. نکته‌ ای که هنگام بررسی شاخص باید توجه زیادی به آن داشته باشید این است که میزان تغییرات شاخص کل به چه عوامل و چه شرکت هایی وابسته است. به عنوان مثال چنانچه شاخص کل بورس اوراق بهادار در طی یک سال از عدد ۸۰۰ هزار به ۱٫۵۰۰ هزار واحد برسد، بیانگر این است که میانگین بازدهی بورس طی یکسال اخیر برابر با ۴۵ درصد بوده است.

بر اساس فرمول محاسبه شاخص کل بورس ، هر چه شرکت‌ ها بزرگ تر باشند و سرمایه بیشتری داشته باشند، تاثیر به مراتب بالاتری بر روی شاخص کل خواهند داشت. برای مثال اثر تغییرات قیمت شرکت‌‌ های بزرگ مثل صنایع پتروشيمی خليج فارس، فولاد مبارکه اصفهان خیلی بیشتر از اثر شرکت‌های کوچکی مثل سیمان اصفهان یا قند هکمتان بر شاخص کل خواهد بود.

نکات مهم در خصوص با شاخص کل بازار سرمایه

1. مورد اول که پیش از این هم اشاره هایی به آن داشتیم این است که افزایش شاخص کل، الزاما به معنای سودآوری سهام تمامی شرکت‌ های پذیرفته شده در بورس نیست، به همان صورت که کاهش شاخص کل هم الزاما به معنای ضرردهی سهام تمامی شرکت ‌ها فعال در بورس نیست؛ بخاطر این که شاخص کل، نشان دهنده میانگین بازدهی بورس است و در واقع بعضی اوقات، علیرغم رشد چشم گیر شاخص کل بورس، بعضی سهام ها با افت قیمت روبرو می شوند، یا در شرایطی که شاخص کل روند نزولی دارد، بعضی سرمایه ‌گذاران که سهام ارزنده ‌ای را بررسی تکنیکالی شاخص کل بورس در پرتفوی سهام خود دارند، سود مناسبی کسب می کنند. لذا سرمایه‌ گذاران نباید تنها با اتکا به اخبار رشد شاخص کل و بدون بررسی کامل درباره ارزش ذاتی سهام، اقدام به سرمایه ‌گذاری کنند و حتی در شرایط رشد مستمر شاخص‌ کل نیز در انتخاب سهام باید نهایت دقت و توجه به موارد دیگر مانند؛ تحلیل تکنیکال ، تحلیل بنیادین ، تابلو خوانی در بورس و … را در دستور کار خود داشته باشند.
2. مورد بعدی ارتباط میان شاخص کل و سبد سهام شما می باشد. حتما می دانید که یکی از قواعد اصلی سرمایه گذاری در بورس، تشکیل سبد سهام متنوع به حساب می آید. هر اندازه سبد سهام شما، متنوع‌ تر و به ترکیب سهام شرکت ‌های موجود در بورس نزدیک ‌تر باشد، بازدهی آن سرمایه‌ گذاری هم به متوسط بازدهی کل بورس که این شاخص بیانگر آن است، نزدیک ‌تر می شود تا آنجا که چنانچه فردی بتواند ترکیب سهام موجود در سبد سهام خود را کاملا منطبق بر ترکیب تمامی سهام حاضر در بورس بچیند، بازدهی او هم کاملا منطبق بر نوسانات شاخص کل بورس رقم خواهد خورد و مثلا با رشد ۳۰ درصدی شاخص، وی نیـز تقریبا ۳۰ درصد رشد قیمت را در پرتفوی سرمایه گذاری خود خواهد دید.

فرمول محاسبه شاخص کل بازار سرمایه

گفتنی است که شاخص قیمت و بازده نقدی یا همان شاخص کل با نماد TEDPIX از فروردین۱۳۷۷ در بورس تهران ارزیابی و در اختیار سرمایه گذاران بورس قرار گرفته است. تغییرات این شاخص نشان دنده بازده کل بورس است و از تغییرات قیمت و بازده نقدی پرداختی تاثیر می گیرد.

این شاخص همه شرکت‌ های پذیرفته شده در بورس است و وزن هر شرکت به اندازه حجم سرمایه و سهامی که دارد، روی این شاخص اثر بیشتری دارد و این اثرات را در فرمول محاسبه شاخص کل بورس هم می توان دید.

به عنوان مثال؛ فردی را در نظر بگيريد که سهام شرکت X را در ابتدای سال، با قيمت ۱۵۰ تومان بخرد. در ادامه و چنانچه قيمت سهام اين فرد در پايان همان سال، به ۱۸۰ تومان برسد و همین طور شرکت در پايان سال نيز ۱۵ تومان به عنوان سود نقدی، به ازای هر سهم میان سهماداران خود توزیع کند، اين فرد در کل ۴۵ تومان سود از محل افزايش قيمت سهم و دريافت سود نقدی کسب کرده است، پس بازدهی این شخص در پايان سال، ۳۰ درصد خواهد بود، بخاطر این که سرمايه او از ۱۵۰ تومان به ۱۹۵ تومان افزايش پیدا کرده است.

تغييرات این شاخص هم کاملا نشان دهنده ميانگين بازدهی بورس است، لذا چنانچه برای مثال، این شاخص در ابتدای سال، ۸۰۰ هزار واحد باشد و در پايان سال، با ۸۰۰ هزار واحد افزايش، به ۱٫۶۰۰ هزار واحد برسد، این معنی را خواهد داد که ميانگين بازدهی بورس از محل افزايش قيمت سهام شرکت‌ ها و تقسيم سود نقدی میان سهامداران بورس در آن سال، ۱۰۰ درصد بوده است که به این صورت محاسبه شده است : (ميزان رشد شاخص در طول سال) ۱٫۶۰۰٫۰۰۰= ۱۰۰% × ۸۰۰٫۰۰۰

سرمایه ‌گذاری بر مبنای شاخص

چنانچه شاخص مثبت باشد، باز هم می توان در بازار ضرر کرد. در یک بازار نزولی که به آن بازار خرسی هم گفته میشود هم می شود به سود رسید. شاخص به تنهایی به شما نخواهد گفت که اوضاع هر مورد سرمایه‌ گذاری به صورت جداگانه چطور است، ولی دو نوع سرمایه‌ گذاری وجود دارد که می تواند به طور مستقیم با شاخص کل در ارتباط باشد. اولی سرمایه ‌گذاری طبق شاخص نام دارد. در این نوع سرمایه‌ گذاری فرد تلاش دارد که تغییرات شاخص را بر روی سبد خودش اعمال کند. این سبد با بالا رفتن شاخص بالا خواهد رفت و با پایین آمدن آن پایین خواهد آمد.

برای پیش گرفتن این استراتژی معاملاتی به تعداد زیادی سهم احتیاج خواهید داشت. بهترین کار این است که یک پرتفو از تمام سهم ‌های شاخص‌ ساز تشکیل داده باشید. شاید یک شخص حقیقی نتواند سرمایه مورد نیاز برای این کار را سرمایه گذاری کند، به همین منظور صندوق ‌های سرمایه‌ گذاری مشترک ابزار خوبی برای این کار به حساب می آیند. دومین سرمایه‌ گذاری بر مبنای شاخص، سرمایه ‌گذاری معکوس یا خرسی است.

در این صندوق تلاش بر این است که عکس تغییرات شاخص در سبد اعمال شود، به این صورت که سرمایه‌ گذار بررسی تکنیکالی شاخص کل بورس سهمی که ندارد را به فروش می رساند تا در آینده پول آن را پرداخت کند. بازار دو طرفه در بورس هم به همین معنی است که قرار است در آینده در بورس ایران هم پیاده سازی شود و هم اکنون هم برای بعضی از سهام های بورسی و همچنین در بورس کالا اجرایی دشه است. به این ترتیب چنانچه قیمت سهم کاهش بیابد، او سود خواهد کرد. در بازارهای نزولی (خرسی) از این نوع سرمایه ‌گذاری بسیار استفاده می شود.

نتیجه گیری نهایی

تفاوت شاخص کل بازار سرمایه با شاخص کل هم وزن به این صورت است که در شاخص کل، وزن و اندازه شرکت ها در میزان تاثیرگذاری آن ها بر شاخص موثر است ولی در شاخص کل هم وزن ، وزن تمامی شرکت ها یکسان در نظر گرفته شده است و می توان به خوبی نشان دهنده وضعیت کل بازار بورس باشد.

پس در جواب به سوال شاخص کل بورس چیست باید گفت که شاخص بازار بورس در واقع معیاری برای سنجش بازار سرمایه است و بیشتر نشان دهنده وضعیت شرکت های بزرگ بورسی می باشد و عدد آن برای سرمایه گذاران بازار بورس از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، تا آن جا که برای شاخص هم روند، حمایت و مقاومت و تحلیل تکنیکال را اعمال می کنند تا از وضعیت کلی شاخص در آینده اطلاع پیدا کنند.

همچنین با فرمول محاسبه شاخص بازار سرمایه آشنا شدیم و دیدیم که عدد شاخص کل که در تلویزیون، سایت ها، روزنامه ها و … بسیار از آن شنیده ایم، به چه صورتی محاسبه می شود و چه کاربردی را در نحوه سرمایه گذاری و چینش استراتژی معاملاتی ما دارد.

عبارتی که امروزه بسیار به چشم می خورد؛ ریزش شاخص بورس است که می گویند بورس حباب دارد و ریزش شاخص بورس را شاهد خواهیم بود! در نظر داشته باشید که به جو هیجانی که برخی از افراد راه می اندازند توجه نداشته باشید و بدانید که سهام های مناسب و بنیادی که طبق تحلیل باید سود خوبی را برای سهامداران خود به ارمغان بیاورند، راه خود را در هر بازاری خواهند رفت و در حال حاضر هم می توان گفت که پیش بینی شاخص بورس به این قرار است که شاخص کل در حال حاضر صعودی است و نباید به شایعات و بلکه باید به تحلیل خود اعتماد داشته باشید.

الان دیگر باید متوجه شده باشید که منظور از شاخص بورس چیست و اینکه تحلیل های صورت گرفته نشان از صعودی بودن بازار دارد. نمودار شاخص بورس ایران رو میتوانید از سایت های مختلف ببینید و تحلیل خود را روی آن اعمال کنید و شاخص کل بازار سرمایه را هم در کنار موارد دیگر مبنای تصمیم گیری خود برای خرید و فروش سهام قرار دهید.

امیدوارم از این مقاله آموزشی نهایت استفاده رو برده باشید. هر گونه سوال و یا ابهامی در خصوص با شاخص های بازار سرمایه داشتید، از بخش ارسال نظرات و دیدگاه ها با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.