استخر نقدینگی در AMM چیست؟

تغییر در ارزش کل دارایی (محور عمودی) – قیمت فعلی به عنوان درصدی از قیمت ابتدایی (محور افقی)

Uniswap چیست و چگونه کار می کند؟

‏Uniswap مجموعه ای از برنامه های کامپیوتری است که روی بلاک چین اتریوم اجرا می شود و امکان مبادله توکن های غیرمتمرکز را فراهم می کند. با کمک تک شاخ ها (همانطور که در لوگوی آنها نشان داده شده است) کار می کند.

معامله‌گران می‌توانند توکن‌های اتریوم را در Uniswap بدون اینکه نیازی به اعتماد سرمایه‌شان به کسی داشته باشند، مبادله کنند. در همین حال، هر کسی می‌تواند کریپتو خود را به ذخایر خاصی به نام استخر نقدینگی قرض دهد.

در ازای ارائه پول به این استخرها، کارمزد دریافت می کنند.
چگونه این تک شاخ های جادویی یک توکن را به دیگری تبدیل می کنند؟ برای استفاده از Uniswap به چه چیزی نیاز دارید؟ بیایید بخوانیم

معرفی

صرافی های متمرکز ارز دیجیتال سال هاست که ستون فقرات بازار ارزهای دیجیتال بوده است. آنها زمان تسویه سریع، حجم معاملات بالا و بهبود مستمر نقدینگی را ارائه می دهند.

با این حال، دنیایی موازی در قالب پروتکل‌های غیرقابل اعتماد ساخته می‌شود. صرافی های غیرمتمرکز (DEX) به هیچ واسطه یا متولی برای تسهیل تجارت نیاز ندارند.

با توجه به محدودیت‌های ذاتی فناوری بلاک چین، ساختن DEXهایی که به طور معناداری با همتایان متمرکز خود رقابت می‌کنند، یک چالش بوده است.

اکثر DEX ها می توانند هم از نظر عملکرد و هم از نظر تجربه کاربر بهبود یابند.

بسیاری از توسعه دهندگان به راه های جدیدی برای ایجاد یک صرافی غیرمتمرکز فکر کرده اند. یکی از پیشگامان این امر Uniswap است. نحوه عملکرد Uniswap ممکن است کمی دشوارتر از یک DEX سنتی تر باشد. با این حال، به زودی خواهیم دید که این مدل مزایای جذابی را به همراه دارد.

در نتیجه این نوآوری، Uniswap به یکی از موفق ترین پروژه هایی تبدیل شده است که بخشی از جنبش مالی غیرمتمرکز (DeFi) است.

بیایید ببینیم Uniswap چیست، چگونه کار می‌کند، و چگونه می‌توان توکن‌های آن را به سادگی با کیف پول اتریوم تعویض کرد.برای خرید اتریوم کافیست به صرافی فراچنج مراجعه کنید.
‏

Uniswap چیست؟

‏Uniswap یک پروتکل تبادل غیرمتمرکز است که بر روی اتریوم ساخته شده است. به بیان دقیق تر، این یک پروتکل نقدینگی خودکار است.

هیچ دفترچه سفارش یا هیچ حزب متمرکزی برای انجام معاملات لازم نیست. Uniswap به کاربران اجازه می دهد تا بدون واسطه، با درجه بالایی از عدم تمرکز و مقاومت در برابر سانسور، تجارت کنند.

‏Uniswap نرم افزار منبع باز است. می توانید آن را خودتان در Uniswap GitHub بررسی کنید.

خوب، اما چگونه معاملات بدون دفترچه سفارش اتفاق می افتد؟ خوب، Uniswap با مدلی کار می کند که شامل ارائه دهندگان نقدینگی است که استخرهای نقدینگی ایجاد می کنند.

این سیستم مکانیزم قیمت گذاری غیرمتمرکز را ارائه می دهد که اساساً عمق دفترچه سفارش را صاف می کند. با جزئیات بیشتر به نحوه عملکرد آن خواهیم پرداخت.

در حال حاضر، فقط توجه داشته باشید که کاربران می توانند بدون نیاز به دفترچه سفارش، به طور یکپارچه بین توکن های ERC-20 مبادله کنند.

از آنجایی که پروتکل Uniswap غیرمتمرکز است، هیچ فرآیند فهرست بندی وجود ندارد. اساساً هر توکن ERC-20 را می توان تا زمانی که یک استخر نقدینگی برای معامله گران موجود باشد راه اندازی کرد. در نتیجه، Uniswap هیچ هزینه‌ای برای فهرست‌بندی دریافت نمی‌کند. به یک معنا، پروتکل Uniswap به عنوان نوعی کالای عمومی عمل می کند.

پروتکل Uniswap توسط هیدن آدامز در سال 2018 ایجاد شد. اما فناوری زیربنایی که الهام‌بخش اجرای آن بود، اولین بار توسط بنیانگذار اتریوم، ویتالیک بوترین، توصیف شد.
‏

Uniswap چگونه کار می کند؟

‏Uniswap معماری سنتی مبادلات دیجیتال را پشت سر می گذارد زیرا دفترچه سفارش ندارد. با طرحی به نام Constant Product Market Maker کار می کند که نوعی از مدلی به نام Automated Market Maker (AMM) است.

بازارسازان خودکار قراردادهای هوشمندی هستند که ذخایر نقدینگی (یا استخرهای نقدینگی) را نگه می دارند که معامله گران می توانند با آنها معامله کنند.

این ذخایر توسط تامین کنندگان نقدینگی تامین می شود. هر کسی می تواند یک ارائه دهنده نقدینگی باشد که ارزشی معادل دو توکن را در استخر سپرده گذاری کند. در ازای آن، معامله گران هزینه ای را به استخر می پردازند که سپس با توجه به سهم آنها از استخر بین تامین کنندگان نقدینگی توزیع می شود.

بیایید با جزئیات بیشتر به نحوه عملکرد این روش بپردازیم.

ارائه دهندگان نقدینگی با واریز ارزشی معادل دو توکن، بازاری را ایجاد می کنند. اینها می توانند ETH و یک توکن ERC-20 یا دو توکن ERC-20 باشند. این استخرها معمولاً از استیبل کوین‌هایی مانند DAI، USDC یا USDT تشکیل می‌شوند، اما این یک الزام نیست.

در مقابل، ارائه دهندگان نقدینگی “توکن های نقدینگی” را دریافت می کنند که نشان دهنده سهم آنها از کل استخر نقدینگی است.

این توکن‌های نقدینگی را می‌توان برای سهمی که در استخر نمایندگی می‌کنند بازخرید کرد.

بنابراین، بیایید استخر نقدینگی ETH/USDT را در نظر بگیریم.

ما بخش ETH از استخر را x و بخش USDT را y می نامیم. Uniswap این دو مقدار را می گیرد و آنها را ضرب می کند تا کل نقدینگی موجود در مجموعه را محاسبه کند.

بیایید این را k بنامیم. ایده اصلی پشت Uniswap این است که k باید ثابت بماند، به این معنی که کل نقدینگی در استخر ثابت است.

بنابراین، فرمول نقدینگی کل در استخر به صورت زیر است:X*Y=K

بنابراین، چه اتفاقی می افتد زمانی که شخصی می خواهد معامله ای انجام دهد؟
فرض کنید آلیس با استفاده از استخر نقدینگی ETH/USDT، 1 ETH را با 300 USDT خریداری می کند. با انجام این کار، او بخش USDT از استخر را افزایش می دهد و بخش ETH استخر را کاهش می دهد.

این به طور موثر به این معنی است که قیمت ETH افزایش می یابد. چرا؟ پس از انجام معامله، ETH کمتری در استخر وجود دارد و می دانیم که نقدینگی کل (k) باید ثابت بماند. این مکانیسم چیزی است که قیمت را تعیین می کند.

در نهایت، قیمت پرداخت شده برای این اتریوم بر اساس میزان تغییر نسبت بین x و y توسط یک معامله مشخص است.
شایان ذکر است که این مدل به صورت خطی مقیاس نمی شود.

در واقع، هر چه ترتیب بزرگتر باشد، بیشتر تعادل بین x و y را تغییر می دهد. این بدان معنی است که سفارشات بزرگتر به طور تصاعدی در مقایسه با سفارشات کوچکتر گرانتر می شوند و منجر به لغزش بیشتر و بیشتر می شود.

همچنین به این معنی است که هرچه استخر نقدینگی بزرگتر باشد، پردازش سفارشات بزرگ آسان تر است. چرا؟ در آن صورت، شیفت بین x و y کوچکتر است.
‏

Uniswap نسخه 3

فناوری پشت Uniswap تاکنون چندین بار تکرار شده است. به احتمال زیاد، اگر از Uniswap استفاده کرده اید، از Uniswap v2 استفاده کرده اید.

با این حال، همیشه پیشرفت های جدیدی در خط لوله وجود دارد. بیایید تاثیرگذارترین به‌روزرسانی‌های ارائه شده توسط Uniswap v3 را مرور کنیم.

بهره وری سرمایه

یکی از مهم‌ترین تغییراتی که با Uniswap نسخه 3 ایجاد می‌شود، مربوط به کارایی سرمایه است. ببینید، بیشتر AMM ها سرمایه بسیار ناکارآمدی دارند – یعنی بیشتر وجوه موجود در آنها در هر لحظه استفاده نمی شود.

این به دلیل ویژگی ذاتی این مدل x*y=k است که قبلاً مورد بحث قرار گرفت. به‌طور ساده‌تر، هرچه نقدینگی بیشتری در استخر وجود داشته باشد، سیستم می‌تواند سفارش‌های بزرگ‌تری را در محدوده قیمتی بزرگ‌تری پشتیبانی کند.

با این حال، ارائه دهندگان نقدینگی (LP) در این استخرها اساساً نقدینگی را برای منحنی قیمت (محدوده) بین 0 تا بی نهایت ارائه می کنند. تمام آن سرمایه برای سناریویی که یکی از دارایی های موجود در مجموعه 5x-s، 10x-s، 100x-s قرار دارد، در آنجا نشسته است.

اگر این اتفاق بیفتد، آن دارایی‌های بی‌کار تضمین می‌کنند که هنوز نقدینگی در آن بخش از منحنی قیمت باقی مانده است.

این بدان معنی است که تنها بخش کوچکی از نقدینگی در استخر در جایی است که بیشتر معاملات در آن انجام می شود.

به عنوان مثال، Uniswap در حال حاضر حدود 5 میلیارد دلار نقدینگی قفل شده دارد، در حالی که تنها حدود 1 میلیارد دلار در روز حجم دارد.

ممکن است فکر کنید این روش خاصی برای انجام کارها نیست، و به نظر می رسد که تیم Uniswap موافق است. Uniswap v3 این مشکل را برطرف می کند.
ارائه‌دهندگان نقدینگی اکنون می‌توانند محدوده‌های قیمتی سفارشی را تعیین کنند که می‌خواهند برای آن نقدینگی فراهم کنند.

این باید منجر به تمرکز بیشتر نقدینگی در محدوده قیمتی شود که بیشتر فعالیت های معاملاتی در آن اتفاق می افتد.

به نوعی، Uniswap v3 یک روش ابتدایی برای ایجاد یک کتاب سفارش زنجیره ای در اتریوم است، که در آن بازارسازان می توانند تصمیم بگیرند که نقدینگی را در محدوده قیمتی که تعیین می کنند، ارائه دهند.

شایان ذکر است که این تغییر به نفع بازارسازان حرفه ای نسبت به شرکت کنندگان خرده فروشی است. زیبایی AMM ها در این است که هر کسی می تواند نقدینگی را تامین کند و سرمایه خود را به کار گیرد.

با این حال، با این لایه اضافی از پیچیدگی، LP های “تنبل” نسبت به بازیکنان حرفه ای که می توانند به طور مداوم استراتژی خود را بهینه کنند، درآمد بسیار کمتری در کارمزد معاملاتی خواهند داشت. در عین حال، تصور جمع‌آوری‌کننده‌هایی مانند yearn.finance که روشی برای رقابتی ماندن در این محیط به LP‌های خرده‌فروشی ارائه می‌دهند، سخت نیست.

بازارساز خودکار (AMM) در ارزهای دیجیتال چیست و چگونه کار می‌کند؟

امروز در رایانیوز می خواهیم به این موضوع که بازارساز خودکار (AMM) در ارزهای دیجیتال چیست و چگونه کار می‌کند، بپردازیم. بازارسازان خودکار پیچیده‌تر از آنچه هستند به نظر می‌رسند. تاکنون به این فکر کرده اید که صرافی های غیرمتمرکز (DEX) چگونه معاملات را پردازش کرده و قیمت ها را کشف می کنند؟

برخلاف صرافی‌های سنتی، یک DEX از یک بازارساز خودکار (AMM) برای فعال کردن یک سیستم معاملاتی سیال که با استقلال، نقدینگی و اتوماسیون مرز دارد، استفاده می‌کند. برای درک مفهوم بازارساز خودکار و چگونگی قدرت بخشیدن به مبادلات غیرمتمرکز با تیم رایانیتا در ادامه بازارساز خودکار (AMM) در ارزهای دیجیتال چیست و چگونه کار می‌کند همراه باشید.

بازارسازی چیست؟

قبل از اینکه به نکات فنی مرتبط با AMM ها بپردازیم، درک روش های ایجاد بازار در چشم انداز مالی بسیار مهم است. همان طور که از نام آن پیداست، بازارسازی به فرآیندی اشاره دارد که در تعیین قیمت دارایی ها و به طور همزمان تامین نقدینگی به بازار انجام می شود. به عبارت دیگر، یک بازارساز برای یک دارایی مالی نقدینگی ایجاد می کند. باید راهی برای پاسخگویی به درخواست های خرید و فروش معامله گران پیدا کند که به نوبه خود در قیمت گذاری دارایی مذکور نقش دارد.

به عنوان مثال، یک صرافی بیت کوین از یک دفترچه سفارش و یک سیستم تطبیق سفارش برای تسهیل معاملات بیت کوین استفاده می کند. در اینجا، دفتر سفارش، قیمت‌هایی را که معامله‌گران می‌خواهند بیت کوین بخرند یا بفروشند، ثبت و نمایش می‌دهد. از سوی دیگر، سیستم تطبیق سفارش، سفارشات خرید و فروش را مطابقت و تسویه حساب می کند. در هر زمان معین، جدیدترین قیمتی که بیت کوین با آن خریداری شده است به طور خودکار به عنوان قیمت بازار دارایی دیجیتال نشان داده می شود.

برای کاهش این رخداد، برخی از صرافی‌های رمزنگاری از خدمات معامله‌گران حرفه‌ای در قالب کارگزاران، بانک‌ها و سایر سرمایه‌گذاران نهادی برای تامین نقدینگی مستمر استفاده می‌کنند. این ارائه‌دهندگان نقدینگی با ارائه سفارش‌های پیشنهادی که مطابق با سفارش‌های معامله‌گران باشد. اطمینان می‌دهند که همیشه طرف‌هایی برای معامله با آن ها وجود دارد. فرآیندی که در تامین نقدینگی وجود دارد. همان چیزی است که ما به آن بازارسازی می گوییم و آن نهادهایی که نقدینگی ارائه می کنند، بازارسازان هستند.

بازارساز خودکار چیست؟

با توجه به توضیحات بالا، مشخص است که سازندگان بازار ارز دیجیتال برای کاهش نوسانات قیمت با ارائه سطح مناسب نقدینگی، شبانه روز تلاش می کنند. اگر راهی برای دموکراتیزه کردن این فرآیند وجود داشت که یک فرد عادی بتواند به عنوان یک بازارساز عمل کند. اینجاست که بازارسازان خودکار وارد بازی می شوند.

برخلاف صرافی‌های متمرکز، پروتکل‌های معاملاتی غیرمتمرکز دفترچه‌های سفارش، سیستم‌های تطبیق سفارش‌ها و نهادهای مالی را که به‌عنوان بازارساز عمل می‌کنند حذف می‌کنند. هدف حذف ورودی اشخاص ثالث است تا کاربران بتوانند معاملات را مستقیما از والت شخصی خود انجام دهند. از این رو، اکثر فرآیندها توسط قراردادهای هوشمند اجرا و اداره می شوند.

به عبارت دیگر، AMM به معامله گران اجازه می دهد تا با قراردادهای هوشمند برنامه ریزی شده برای فعال کردن نقدینگی و کشف قیمت ها تعامل داشته باشند. در حالی که این مفهوم AMM را خلاصه می‌کند. فرآیندها و سیستم‌های زیربنایی را که این امکان را می‌دهد توضیح نمی‌دهد.

پس از تغییر نام فیسبوک توکن MANA با افزایش روبرو شد جهت مطالعه بیشتر در این مورد خبر زیر را از دست ندید.

نحوه کار AMM ها

اول از همه، این را در ذهن خود داشته باشید که AMMها از فرمول های ریاضی از پیش تعیین شده برای کشف و حفظ قیمت ارزهای دیجیتال جفت شده استفاده می کنند. همچنین، توجه داشته باشید که AMM به هر کسی اجازه می‌دهد نقدینگی برای دارایی‌های جفت شده فراهم کند. این پروتکل به هر کسی اجازه می دهد تا یک ارائه دهنده نقدینگی (LP) شود.

برای توضیح بیشتر این موضوع، اجازه دهید Uniswap را به عنوان یک مطالعه موردی در نظر بگیریم. این پروتکل از معادله محبوب x*y=k استفاده می کند که در آن X نشان دهنده مقدار دارایی A و Y نشان دهنده مقدار دارایی B است. K یک مقدار ثابت است. از این رو، صرف نظر از تغییرات در ارزش دارایی های A یا B، محصول آن ها باید همیشه برابر با یک ثابت باشد.

توجه داشته باشید که معادله ای که به عنوان مثال برجسته شده است تنها یکی از فرمول های موجود است که برای متعادل کردن AMM ها استفاده می شود. Balancer از فرمول پیچیده تری استفاده می کند که به پروتکل خود اجازه می دهد تا حداکثر هشت توکن را در یک استخر جمع کند.

در حالی که روش‌های مختلفی برای AMM وجود دارد. همانطور که Uniswap و Balancer نشان می‌دهند. این واقعیت باقی می‌ماند که آن ها برای عملکرد صحیح و نفی لغزش‌ها به نقدینگی نیاز دارند. به این ترتیب، این پروتکل‌ها با ارائه سهمی از کمیسیون تولید شده توسط استخرهای نقدینگی و توکن‌های حاکمیتی، به ارائه‌دهندگان نقدینگی انگیزه می‌دهند. به عبارت دیگر، زمانی که سرمایه ای را برای اجرای استخرهای نقدینگی فراهم می کنید، کارمزد تراکنش دریافت می کنید.

استخر نقدینگی چیست؟ سرمایه هایی که DeFi را در حال اجرا نگه می دارند

دنیای مالی با نقدینگی کار می کند. بدون بودجه در دسترس، سیستم های مالی متوقف می شوند. DeFi یا امور مالی غیرمتمرکز یک اصطلاح فراگیر برای خدمات مالی و محصولات در بلاک چین تفاوتی ندارد.

فعالیت‌های DeFi مانند وام‌دهی، استقراض یا تعویض توکن به قراردادهای هوشمند متکی هستند،کاربران پروتکل های DeFi دارایی های رمزنگاری شده را در این قراردادها قفل می کنند که به آنها استخر نقدینگی می گویند تا دیگران بتوانند از آنها استفاده کنند.

استخر نقدینگی ها یک نوآوری در صنعت کریپتو هستند که در امور مالی سنتی معادل فوری ندارند، استخرهای نقدینگی علاوه بر فراهم کردن راه نجات برای فعالیت‌های اصلی پروتکل دی‌فای، به عنوان بستری برای سرمایه‌گذارانی که تمایل به ریسک و پاداش بالا دارند نیز عمل می‌کنند.

استخر نقدینگیol چگونه کار می کنند؟
فراتر از زبان فنی نگاه کنید و متوجه خواهید شد که منطق اساسی استخر نقدینگی بصری است.

برای اینکه هر فعالیت اقتصادی در DeFi اتفاق بیفتد، باید رمزارز وجود داشته باشد. و آن رمزارز باید به نحوی عرضه شود، این دقیقاً همان کاری است که استخر نقدینگی قرار است انجام دهند.

وقتی کسی توکن A را برای خرید توکن B در یک صرافی غیرمتمرکز می‌فروشد، به توکن‌های موجود در A/B, استخر نقدینگی که توسط سایر کاربران ارائه می‌شود متکی است.

هنگامی که آنها توکن های B را خریداری می کنند، اکنون توکن های B کمتری در استخر وجود خواهد داشت و قیمت B افزایش می یابد. این یک اقتصاد عرضه/تقاضا ساده است.

استخر نقدینگی قراردادهای هوشمندی هستند که حاوی توکن های رمزنگاری قفل شده هستند که توسط کاربران پلتفرم عرضه شده اند.

آنها خوداجرا هستند و نیازی به واسطه ندارند تا بتوانند کار کنند. آنها توسط کدهای دیگری مانند سازندگان بازار خودکار (AMM) پشتیبانی می شوند که به حفظ تعادل در استخر نقدینگی ها قراردادهای هوشمندی هستند که حاوی توکن های رمزنگاری قفل شده هستند که توسط کاربران پلتفرم عرضه شده اند. از طریق فرمول های ریاضی کمک می کنند.

ضرر ناپایدار چیست و چگونه اتفاق می‌افتد؟

در این مقاله در مورد یکی از مهم‌ترین نکاتی که باید پیش از تأمین نقدینگی برای این پلتفرم‌ها بدانید، یعنی مفهوم ضرر ناپایدار (Impermanent Loss)، صحبت خواهیم کرد.

اگر با دیفای و پروژه های مربوط به آن مانند صرافی های غیرمتمرکز (DEX) آشنا باشید، به احتمال زیاد اصطلاح ضرر ناپایدار یا Impermanent Loss را شنیده اید؛ اما سوالاتی که مطرح می شود این است که «اساسا چرا ضرر ناگهانی وجود دارد؟» یا «آیا با تهیه نقدینگی برای استخرها ممکن است ضرر کنیم؟» اما واقعا ضرر ناپایدار چیست ؟ در این مقاله به تعریف این مفهوم و نحوه وقوع، نحوه محاسبه می پردازیم.

صرافی های غیرمتمرکزی مانند سوشی سواپ، پنکیک سواپ یا یونی سواپ دارای حجم معاملات و نقدینگی زیاد هستند. این پروتکل های دیفای به کسانی که منابع مالی دارند، اجازه می دهند به یک بازارساز (Market Maker) تبدیل شوند و از کارمزد معاملات درآمد کسب کنند. دموکراتیک و غیرمتمرکز کردن بازارسازی، زمینه بروز فعالیت های اقتصادی را بدون اصطکاک زیاد در فضای کریپتو استخر نقدینگی در AMM چیست؟ ایجاد کرده است.پس اگر بخواهیم با وجود مفهوم ضرر ناپایدار برای این پلتفرم ها نقدینگی مورد نیاز را تامین کنیم، چه چیزهایی را باید بدانیم؟ در این مقاله، ما یکی از مهمترین مفاهیم را مورد بحث قرار می دهیم – ضرر ناپایدار.

ضرر ناپایدار یا Impermanent Loss چیست؟

ضرر ناپایدار زمانی رخ می دهد که شما برای یک استخر، نقدینگی لازم را فراهم می آورید و سپس قیمت دارایی های سپرده تان نسبت به زمانی که آنها را به استخر واریز کرده اید، تغییر می یابد. هر چه این تغییر بزرگ تر باشد، بیشتر در معرض این خطر خواهید بود. در این حالت، مقصود از ضرر این است که شما در مقایسه با زمان سپرده گذاری، در هنگام برداشت دارایی خود دلارهای کمتری را دریافت خواهید کرد.

در واقع این ضرر را می توان تفاوت میان ارزش وجوه نگهداری شده در بازارساز خودکار (AMM) با وجوه داخل کیف پول دیجیتال دانست. ضرر ناپایدار زمانی اتفاق می افتد که ارزش وجوه استیک شده در AMM به طور چشمگیری دستخوش نوسان قرار می گیرد. اساساً این نوسانات قیمت به دلیل بی ثباتی جفت ارزهای معاملاتی موجب از دست رفتن سرمایه افراد می گردند.

استخرهایی که حاوی دارایی هایی با بازه قیمتی نسبتاً محدود هستند، کمتر در معرض خطر ضررهای ناپایدار قرار خواهند گرفت. برای مثال، استیبل کوین ها یا نسخه های رپد (wrapped) گوناگون از یک کوین در بازه نسبتاً محدودی از قیمت حفظ می گردند. در این حالت، خطر ضرر ناپایدار برای تأمین کنندگان نقدینگی (LPها) کمتر خواهد بود.

با این حساب و با توجه به اینکه خطر ضرر بالقوه همواره وجود دارد، چرا تأمین کنندگان نقدینگی همچنان به کار خود ادامه می دهند؟ علت آن است که کارمزدهای معاملات تا حدی اثر Impermanent Loss را خنثی می کنند. در حقیقت، حتی استخرهای موجود در یونی سواپ که تا حد زیادی مستعد ضرر ناپایدار هستند نیز به لطف کارمزدهای معاملات می توانند سودآور باشند.

یونی سواپ به ازای هر معامله ۳/۰ درصد کارمزد دریافت می کند که این کارمزد مستقیماً به حساب تأمین کنندگان نقدینگی منتقل می گردد. اگر در یک استخر به خصوص، حجم معاملاتی قابل توجهی در جریان باشد، تأمین نقدینگی برای آن، حتی با وجود خطر بسیار بالای ضرر، می تواند سودآور تلقی گردد. البته این امر بستگی به نوع پروتکل، استخر به خصوص، دارایی های سپرده گذاری شده و چه بسا وضعیت کلی بازار خواهد داشت.

ضرر ناپایدار چگونه اتفاق می افتد؟

از آنجایی که پلتفرم های بازار ساز خودکار هیچ اتصالی به بازارهای بیرونی ندارند، تغییرات صورت گرفته در قیمت توکن ها در بازارهای بیرونی قیمت این توکن ها را در AMMها تغییر نخواهد داد.برای اینکه قیمت ها در AMM تغییر کنند، بایستی آربیترها دارایی های فاقد قیمت را خریداری کنند یا دارایی های بیش قیمت گذاری شده توسط AMM را به فروش برسانند. با این کار آربیتراژرها برای خودشان سود زیادی فراهم می کنند و منجر به پدیدآمدن ضرر ناپایدار استخر نقدینگی در AMM چیست؟ می گردند.در اینجا با ذکر یک مثال، نحوه بروز این ضرر برای یک تأمین کننده نقدینگی را مورد بررسی قرار می دهیم.

فرض کنید آلیس ۱ واحد اتر (ETH) و ۱۰۰ واحد رمزارز دای (DAI) را در یک استخر نقدینگی سپرده گذاری می کند. در این بازار ساز خودکار (AMM) به خصوص، بایستی ارزش جفت توکن های سپرده با هم برابر باشد. این بدان معنا است که در زمان سپرده گذاری، قیمت هر واحد اتر برابر با ۱۰۰ توکن دای بوده است. همچنین معنای دیگر این گزاره آن است که سپرده آلیس در زمان سپرده گذاری ارزشی معادل ۲۰۰ دلار آمریکا دارد.

علاوه بر این، مجموعاً ۱۰ ETH و ۱۰۰۰ DAI نیز از قبل توسط دیگر تأمین کنندگان نقدینگی در استخر ذخیره شده است. با این حساب، آلیس ۱۰ درصد از سهم استخر را در اختیار دارد و نقدینگی کل استخر نیز برابر با ۱۰۰۰۰ توکن خواهد بود.اکنون فرض کنید که قیمت ETH به قدری افزایش یابد که هر واحد آن معادل ۴۰۰ DAI گردد. در این بین، معامله گران آربیتراژ نیز با افزودن DAI به استخر و حذف ETH از آن، این نسبت قیمت را برقرار می سازند.

به خاطر داشته باشید که AMMها فاقد دفاتر ثبت سفارش هستند و آن چیزی که قیمت دارایی ها را تعیین می کند، نسبت میان این توکن ها در استخرهای تامین نقدینگی است.بدین ترتیب در حالی که نقدینگی استخر ثابت (۱۰۰۰۰) باقی می ماند، نسبت دارایی ها در آن تغییر می کند.

اکنون که هر واحد ETH ارزشی معادل ۴۰۰ DAI دارد، نسبت میان مقدار ETH و مقدار DAI موجود در استخر نیز تغییر یافته است. به لطف اقدامات معامله گران آربیتراژ، استخر ما اکنون حاوی 5 ETH و ۲۰۰۰ DAI خواهد بود.

در اینجا آلیس تصمیم می گیرد سرمایه خود را برداشت کند. همان طور که پیش تر دانستیم، وی سهمی معادل ۱۰ درصد از استخر را در اختیار دارد و در نتیجه، قادر به برداشت ۵/۰ ETH و ۲۰۰ DAI، مجموعاً معادل ۴۰۰ دلار آمریکا خواهد بود. با توجه به اینکه میزان سپرده آلیس در ابتدا معادل ۲۰۰ دلار آمریکا بوده است، می توان گفت که وی سود قابل توجهی را به دست آورده است. اما اگر او تصمیم می گرفت صرفاً ۱ واحد اتر و ۱۰۰ واحد ارز دای خود را نگه دارد چه اتفاقی می افتاد؟ ارزش ترکیبی دارایی وی به دلار اکنون چیزی حدود ۵۰۰ دلار می بود.

بنابراین می توانیم ببینیم که آلیس با هودل کردن (HODLing) دارایی های خود، سود بیشتری در مقایسه با سپرده گذاری آنها در استخر نقدینگی به دست می آورد. این همان چیزی است که ما از آن به عنوان ضرر ناپایدار یاد می کنیم. در مثال فوق، از آنجایی که مبلغ سپرده اولیه نسبتاً اندک بوده است، ضرر آلیس چندان چشمگیر نیست. با وجود این، به یاد داشته باشید که Impermanent Loss می تواند به زیان های قابل توجه (از جمله کسر قابل توجهی از سپرده اولیه) بینجامد.

البته در مثال آلیس کارمزد معاملاتی که به ازای تأمین نقدینگی به وی تعلق می گیرد، کاملاً نادیده گرفته شده است. در موارد بسیاری، کارمزد به دست آمده این زیان ها را جبران می کند و منجر می گردد که علی رغم این موضوع، تأمین نقدینگی به امری سودمند مبدل گردد. با وجود این، درک مفهوم ضرر ناپایدار پیش از تأمین نقدینگی برای یک پروتکل DeFi ضروری است.

دلیل نامگذاری ناپایدار

واژه Impermanent را می توان با معادل هایی چون «موقت»، «گذرا» یا «ناپایدار» ترجمه کرد. این بدان معنا است که از دست رفتن سرمایه تأمین کنندگان نقدینگی امری موقتی است و دائمی نیست. در واقع، نتیجه ای که از این تعریف می شود گرفت این است که می توان سرمایه ازدست رفته را مجدداً بازگرداند.

چگونه می توان از Impermanent Loss جلوگیری کرد؟

یکی از راه هایی که از طریق آن می توانید از خود در برابر ضررهای ناپایدار محافظت کنید و میزان از دست دادن سرمایه خود را به حداقل برسانید، استفاده از استیبل کوین ها است.استخرهایی که نقدینگی شان از محل استیبل کوین های قفل شده در یک قرارداد هوشمند تأمین می گردد، ثبات بیشتری دارند و اساساً به کاهش خطر ضرر ناپایدار کمک می کنند.

راه دیگری که می توانید خطر ضرر ناپایدار را کاهش دهید، از طریق پیوستن به استخرهایی است که امکان واریز سپرده های با وزن دلخواه را به شما می دهند.استخرهای نقدینگی بسیاری به کاربران این حق انتخاب را می دهند که سپرده های مربوط به دو نوع دارایی خود را با نسبت های ۵۰/۵۰، ۲۰/۸۰ یا ۲/۹۸ به استخر اضافه نمایند. به این ترتیب از اثر ضررهای ناپایدار کاسته می شود.

محاسبه یا برآورد ضرر ناپایدار

همان طور که گفتیم، ضرر ناپایدار زمانی رخ می دهد که قیمت دارایی های موجود در استخر نقدینگی دستخوش تغییر قرار می گیرد. اما این تغییر دقیقاً به چه میزان است؟ در نمودار زیر برآورد مقدار این ضرر ترسیم شده است. دقت داشته باشید که در این نمودار از کارمزدهای به دست آمده در ازای تأمین نقدینگی چشم پوشی شده است.

تغییر در ارزش کل دارایی (محور عمودی) – قیمت فعلی به عنوان درصدی از قیمت ابتدایی (محور افقی)

• ۲۵/۱ برابر تغییر قیمت = ۶/۰ درصد ضرر
• ۵۰/۱ برابر تغییر قیمت = ۰/۲ درصد ضرر
• ۷۵/۱ برابر تغییر قیمت = ۸/۳ درصد ضرر
• ۲ برابر تغییر قیمت = ۷/۵ درصد ضرر
• ۳ برابر تغییر قیمت = ۴/۱۳ درصد ضرر
• ۴ برابر تغییر قیمت = ۰/۲۰ درصد ضرر
• ۵ برابر تغییر قیمت = ۵/۲۵ درصد ضرر

یک نکته بسیار مهم نیز در این خصوص وجود دارد که بایستی آن را به خوبی درک کنید. ضرر ناپایدار صرف نظر از آنکه قیمت در چه جهتی تغییر می کند، رخ خواهد داد. در واقع، تنها فاکتور حائز اهمیت در تعیین این ضرر، نسبت قیمت ها در برابر زمان سپرده گذاری است.

ریسک ارائه نقدینگی به AMM

اگر بخواهیم صادق باشیم، ایراداتی از جهت نامگذاری به عبارت ضرر ناپایدار یا Impermanent Loss وارد است. علت اینکه به آن ناپایدار گفته می شود این است که تنها در زمان برداشت کوین هایتان از استخر نقدینگی متوجه ضرر خواهید شد. این در حالی است که دیگر در این زمان، این پول های ازدست رفته به ضررهایی دائمی تبدیل شده اند. اگرچه ممکن است کارمزدهایی که به دست می آورید، بتوانند جبران این ضررها را بکنند، اما همچنان این نامگذاری اندکی گمراه کننده است.

هنگامی که می خواهید وجوه خود را در یک AMM سپرده گذاری کنید، بایستی دقتی مضاعف به خرج دهید. همان طور که پیش تر بحث کردیم، برخی از استخرهای نقدینگی در مقایسه با سایرین بیشتر در معرض ضررهای ناپایدار قرار دارند. به عنوان یک قاعده ساده، هر چه دارایی های موجود در استخر ثبات قیمت کمتری داشته باشند، احتمال آنکه با ضرر ناپایدار مواجه گردید بیشتر خواهد بود. همچنین بهتر است با سپرده گذاری با مبالغ اندک شروع کنید. به این ترتیب، می توانید پیش از تخصیص سپرده های کلان تر، برآوردی تقریبی از میزان بازگشت سرمایه مورد انتظار خود داشته باشید.

نکته آخری که باید به آن توجه داشته باشید این است که به سراغ بازار سازهای خودکار تست شده و مطمئن بروید. پروتکل دیفای این امکان را برای افراد فراهم آورده که به آسانی بازارسازهای خودکار ازپیش موجود را فورک کنند و با اعمال تغییرات اندک روی آنها، AMMهای خود را بسازند. این در حالی است که چنین کاری، ممکن است باگ ها یا اشکالاتی را برای شما به بار آورد و به طور بالقوه موجب گردد که سرمایه هایتان تا ابد در داخل AMM به دام بیفتند. بنابراین، اگر یک استخر نقدینگی وعده بازگشت سرمایه ای نامعمول را به شما می دهد، احتمالاً بده بستان (Trade off) در کار است و در نتیجه خطرات همراه با آن نیز بیشتر خواهد بود.

سخن پایانی

ضرر ناپایدار یکی از مفاهیم بنیادینی است که هر فردی که می خواهد به تأمین نقدینگی برای بازار سازهای خودکار بپردازد، بایستی با آن آشنایی داشته باشد. به طور خلاصه اگر قیمت دارایی های سپرده نسبت به زمان واریز تغییر یابد، ممکن است تأمین کنندگان نقدینگی در معرض خطر این قبیل ضررها قرار گیرند.

توصیه آخر ما به شما این است که پیش از آنکه قدم در دنیای DeFi بگذارید، حتماً تحقیق کافی را توشه راه خود بسازید و خودتان را برای خطرات پیش رو آماده کنید. همان طور که گفتیم، تأمین نقدینگی برای استخرهای نقدینگی می تواند اقدامی سودآور تلقی گردد، به شرط آن که مفهوم ضرر ناپایدار را در گوشه ذهن خود مدنظر داشته باشید.

بازارساز خودکار (AMM) در کریپتو چیست؟

وقتی صحبت از تجارت کریپتو می‌شود، اصطلاحات جدید زیادی برای یادگیری وجود دارد. یکی از این اصطلاحات، بازارساز خودکار (AMM) است که اکنون روزانه توسط معامله گران برای انجام معاملات استفاده می‌شود. در این مقاله به معرفی کامل این ابزار جدید در صنعت کریپتو، خواهیم پرداخت.

اقتصاد آنلاین – حسین قطبی؛ درک اینکه چگونه همه چیز در صنعت کریپتو کار می‌کند، ممکن است کمی طول بکشد. این مطمئناً می‌تواند، برای معاملات کریپتو مورد نیاز باشد، زیرا تعدادی ابزار ضروری مختلف با ویژگی‌های اضافی در این مهارت استفاده می‌شوند. یکی از این ابزارها، بازارساز خودکار (Automated Market Makers) است که اکنون روزانه توسط معامله گران برای انجام معاملات استفاده می‎شود. اما بازارساز خودکار چیست و آیا می‌تواند برای شما مفید باشد؟

بازارساز خودکار (AMM) چیست؟

یکی از آرزوهای کلیدی بسیاری از دارندگان ارزهای دیجیتال، تجارت با اعتماد است. متأسفانه، اشخاص ثالث و مقامات مرکزی می‌توانند، در امور مالی مشکل ساز و وقت گیر باشند، بنابراین خدمات مالی غیرمتمرکز (DeFi) برای حذف این مسائل طراحی شده است. اینجاست که بازارسازان خودکار کمک کننده هستند.

بازارساز خودکار یک ابزار یا پروتکل دیجیتالی است که برای تسهیل تراکنش‌های رمزنگاری شده غیر قابل اعتماد، یعنی بدون شخص ثالث استفاده می‌شود. در حالی که همه صرافی‌های ارزهای دیجیتال از آنها استفاده نمی‌کنند، اما توسط همه صرافی‌های غیر متمرکز ارزهای دیجیتال (DEX) استفاده می‌شوند. با این حال، امروزه بسیاری از صرافی‌های بزرگ ارزهای دیجیتال، مانند کوین‌بیس و کراکن، از مدل غیرمتمرکز استفاده نمی‌کنند که می‌تواند برای برخی ناامیدکننده باشد، زیرا کل ایده ارزهای دیجیتال عمدتاً مبتنی بر تمرکززدایی است. بنابراین، اگر می‌خواهید از یک صرافی کاملاً غیرمتمرکز استفاده کنید، با یک بازارساز خودکار سر و کار دارید.

اولین صرافی غیرمتمرکز که یک بازارساز خودکار موفق را راه اندازی کرد یونی سواپ بود که در بلاکچین اتریوم وجود دارد. از زمان راه اندازی آن در سال 2018، سازندگان بازار خودکار در حوزه DeFi بسیار رایج تر شده‌اند. در هیچ کجای خارج از صنعت DeFi یک بازارساز خودکار پیدا نخواهید کرد. آنها اساساً جایگزینی برای دفترهای سفارش معمولی هستند که توسط صرافی‌های معمولی استفاده می‌شود. به جای اینکه یک کاربر برای خرید دارایی از کاربر دیگر قیمتی ارائه دهد، AMM ها وارد عمل می‌شوند و دارایی‌ها را تا حد امکان دقیق قیمت گذاری می‌کنند.

یک بازارساز خودکار چگونه کار می کند؟

بازارسازان خودکار به فرمول‌های ریاضی، برای قیمت گذاری دارایی‌ها به طور خودکار و بدون دخالت انسان متکی هستند. استخرهای نقدینگی نقش کلیدی دیگری در این فرآیند دارند. در یک صرافی رمزنگاری، یک استخر نقدینگی واحد حاوی انبوهی از دارایی‌هایی است که در یک قرارداد هوشمند قفل شده‌اند. هدف اصلی این توکن‌های قفل‌شده، تامین نقدینگی است، از این رو نام آن‌ها هم در این راستا گذاشته شده است. استخرهای نقدینگی برای ایجاد بازار به ارائه دهندگان نقدینگی (یعنی ارائه دهندگان دارایی) نیاز دارند. این استخرهای نقدینگی را می‌توان برای اهداف متعددی مانند؛ استیک کردن و بازده و استقراض یا وام‌دهی استفاده کرد.

در داخل استخرهای نقدینگی، دو دارایی مختلف با هم جمع می‌شوند تا یک جفت معاملاتی را تشکیل دهند. به عنوان مثال، اگر در یک بورس غیرمتمرکز، دو نام دارایی را در کنار یکدیگر مشاهده کرده‌اید که با یک اسلش رو به جلو (مانند USDT/BNB، ETH/DAI) از یکدیگر جدا شده‌اند، پس یک جفت معاملاتی را مشاهده کرده‌اید. این جفت‌های نمونه، توکن‌های ERC-20 در بلاکچین اتریوم هستند (همانطور که اکثر صرافی‌های غیرمتمرکز هستند). نسبت مقدار یک دارایی به دارایی دیگر در یک جفت معاملاتی، لزوماً نباید برابر باشد. به عنوان مثال، یک استخر نقدینگی می‌تواند، دارای ۸۰ درصد توکن اتریوم و ۲۰ درصد تتر باشد که نسبت کلی آن ۴:۱ است. اما استخرها نیز می‌توانند نسبت مساوی داشته باشند.

هر کسی می‌تواند با واریز نسبت از پیش تعیین شده دو دارایی در یک جفت معاملاتی به یک بازارساز تبدیل شود. معامله گران می‌توانند به جای معامله مستقیم با یکدیگر، دارایی‌ها را در مقابل استخر نقدینگی معامله کنند. صرافی‌های غیرمتمرکز مختلف، می‌توانند از فرمول‌های مختلف AMM استفاده کنند. درAMM یونی سواپ از یک فرمول نسبتاً ساده استفاده می‌شود، اما با این وجود بسیار موفق بوده است. در ابتدایی ترین شکل خود، این فرمول خود را به صورت "x * y = k" نشان می‌دهد. در این فرمول، "x" مقدار اولین دارایی در یک استخر نقدینگی و یک جفت معاملاتی و "y" مقدار دارایی دیگر در همان استخر و جفت است. با این فرمول خاص، هر مجموعه معینی که از AMM استفاده می‌کند، باید همان نقدینگی کل را بر مبنای ثابت حفظ کند، به این معنی که "k" در این معادله یک ثابت است. سایر DEX ها از فرمول‌های پیچیده‌تری استفاده می‌کنند.

جوانب مثبت بازارسازان خودکار

همانطور که قبلاً ذکر شد، AMM ها می‌توانند واسطه‌ها را از بین ببرند و تجارت در DEX ها را کاملاً غیرقابل نیاز به اعتماد، عنصری ارزشمند برای بسیاری از دارندگان کریپتو، کنند. AMM ها همچنین به کاربران انگیزه‌ای برای تامین نقدینگی در استخرها می‌دهند. اگر فردی یک استخر معین را با نقدینگی فراهم کند، می‌تواند از طریق کارمزد تراکنش‌های سایر کاربران درآمد غیرفعالی کسب کند. این نوع درآمد، دلیلی است که ارائه دهندگان نقدینگی در DEX بسیار زیاد هستند.

به همین دلیل، AMM ها مسئول آوردن نقدینگی به یک صرافی هستند که در واقع اصل و اساس آنهاست. بنابراین، در یک DEX، AMM ها بسیار مهم هستند. علاوه بر این، ارائه‌دهندگان نقدینگی می‌توانند از طریق AMM و استخرهای نقدینگی از بازده استیکینگ بهره ببرند. سود ناشی از این مورد، شامل شخصی می‌شود که از رمزارزهای خود برای دریافت دارایی‌های استخر نقدینگی در ازای ارائه نقدینگی استفاده می‌کند. ارائه دهندگان همچنین می‌توانند دارایی‌های خود را بین استخرها جا به جا کنند تا بازده خود را به حداکثر برسانند. این بازده معمولاً به صورت بازدهی درصدی سالانه (APY) است.

معایب بازارسازان خودکار

در حالی که AMM ها بسیار مفید هستند، می‌توانند جنبه های منفی خاصی نیز داشته باشند، از جمله لغزش یا افت (slippage) که زمانی اتفاق می‌افتد که بین قیمت پیش بینی شده یک سفارش و قیمت سفارشی که در نهایت اجرا می‌شود، تفاوت وجود دارد. این امر با افزایش مقدار نقدینگی در یک استخر معین کاهش می‌یابد.

علاوه بر این، AMM ها و استخرهای نقدینگی نیز با زیان دائمی همراه هستند. این شامل از دست دادن وجوه از طریق نوسانات در یک جفت معاملاتی است. این نوسان به قیمت یک یا هر دو دارایی در جفت اشاره دارد. اگر ارزش دارایی در هنگام برداشت کمتر از آن باشد که در هنگام سپرده گذاری بوده است، دارنده آن متحمل زیان دائمی و حاصل شده، می‌شود. از دست دادن دائمی، یک مشکل رایج در استخر نقدینگی در AMM چیست؟ سراسر DEX است، زیرا ارزهای رمزپایه طبیعتاً فرار و غیرقابل پیش بینی هستند. با این حال، در برخی موارد، یک دارایی از افت قیمت خود بهبود می‌یابد، به همین دلیل است که این نوع از دست دادن ارزش به عنوان "ناپایدار" شناخته می‌شود.

خطر بازارسازان خودکار در DeFi ها

در حالی که سازندگان بازار خودکار، می‌توانند در داخل DEX بسیار مفید باشند، مطمئناً خطرات خاصی را برای معامله گران و سرمایه گذاران ایجاد می‌کنند. به همین دلیل، بسیار مهم است که هنگامی که از خدمات یک پلتفرم DeFi که می‌خواهید استفاده کنید، قبل از پرداخت هر وارد کردن سرمایه‌‌ای خود مطلع شوید. به این ترتیب، می‎توانید تا حد امکان برای افت قیمت یا سقوط غیرمنتظره آماده شوید.

سلب مسئولیت: سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال و سایر عرضه‌ اولیه‌های آن‌ها (ICO) بسیار پرخطر و گمانه زنی است و این مقاله توصیه‌ای از طرف اقتصاد آنلاین یا نویسنده به عنوان سیگنالی برای خرید یا فروش رمزارزها تلقی نمی‌شود. از آنجایی که موقعیت هر فردی منحصر به فرد است، همیشه باید قبل از تصمیم گیری مالی با یک متخصص واجد شرایط مشورت شود.