بازار اولیه و بازار ثانویه در بورس چیست؟
بازار اولیه و بازار ثانویه چه بازارهایی هستند؟ چه ويژگی هایی دارند و مزیا و معایب هر یک از آنها چیست؟ بازار اولیه، بازاری است که در آن اوراق بهادار شرکتها برای اولین بار به سرمایه گذاران عرضه و به آنها فروخته می شود و در مقابل، بازار ثانویه بازاری است که دارایی هایی که یک بار در بازار اولیه مورد معامله قرار گرفته اند برای خرید و فروش عرضه می شوند. در این مقاله قصد داریم تا اطلاعات جامع و کاملی در مورد بازار اولیه و ثانویه به شما ارائه داده و شما را کامل با ويژگی های هر یک از آنها آشنا سازیم. آنچه در این مقاله به آن خواهیم پرداخت :
بازار اولیه بورس چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟
تعریف بازار ثانویه در بورس چیست؟
با اهداف و ویژگی های بازار اولیه و بازار ثانویه بیشتر آشنا شوید.
ریسکهای جدی بازار سرمایه را بشناسید.
بازار اولیه بورس چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟
بازار اولیه، بازاری است که در آن انواع سهام، بدهی و اوراق بهادار برای اولین بار در یک فرآیند جمعآوری سرمایه بلندمدت فروخته میشود. این بازار با صدور سهام جدید سروکار دارد؛ بنابراین به آن بازار اولیه صدور سهام نیز گفته میشود. وقتی سهمی برای اولین بار به بازار عرضه میشود، در بازار اولیه به آن رسیدگی میشود.
در بازارهای اولیه، وامگیرندگان اوراق بهادار را برای مدت زمان طولانی معامله میکنند؛ بنابراین بازار اولیه سبب تسهیل شکلگیری سرمایه میشود. سه روش برای افزایش سرمایه در بازار اولیه وجود دارد: عرضه عمومی، حق تقدم سهام و سرمایهگذاری خصوصی. انتشار عمومی یا عرضه عمومی سهم به آن دسته از سهامی گفته میشود که بهتازگی در بازار سرمایه منتشرشده است یا یک شرکت تازه تأسیس قصد صدور سهام خود را برای اولین بار داشته باشد.
حق تقدم سهام به آن حقی گفته میشود که به سهامدار فعلی شرکت تعلق دارد و به این ترتیب سهامداران فعلی در خرید سهام جدید منتشر شده با قیمت مناسب اولویت بیشتری دارند. سهام جدید معمولاً به تناسب بین سهامداران فعلی تقسیم میشود. سرمایهگذاری خصوصی به روشی برای فروش و توزیع خصوصی سهام به هر موسسه، نهاد یا گروهی از افراد به طور اختصاصی گفته میشود. از اصلیترین ویژگیهای بازار اولیه این است که این بازار با مسائل مربوط به صدور سهام جدید سر و کار دارد. این بازار جای مشخصی ندارد و روشهای مختلفی برای افزایش سرمایه شناور در این بازار به کار برده میشود.
تعریف بازار ثانویه در بورس چیست؟
بازار ثانویه، بازاری برای خرید اوراق بهادار دست دوم است؛ به عبارت دیگر اوراق بهاداری که از بازار اولیه عبور کردهاند، دیگر در بازار ثانویه معامله میشوند. فروش ثانویه اوراق بهادار به این معنی است که اوراق برای اولین بار در بازار اولیه دادوستد شده است. سهام و اوراقی که در بازار اولیه معامله شدهاند، مجدداً در بازار ثانویه مورد معامله قرار میگیرند.
در حالت کلی، بازار ثانویه بازاری مداوم و منظم برای خرید و فروش انواع اوراق بهادار است. با توجه به مکانیسمهای موجود قیمتگذاری، قیمت هر سهم مشخص میشود و در بازار ثانویه به طور منظم داد و ستد میشود. این بازار شامل کلیه شرکت های بورسی است که توسط دولت به رسمیت شناخته شده است. اصلیترین هدف بازار ثانویه ایجاد نقدینگی در بازار و جامعه است.
نقدینگی به معنای تبدیل اوراق بهادار به پول نقد است، در واقع هر زمانی که نیاز به پول نقد داشتید میتوانید در بازار ثانویه اوراق خود را بفروشید و هر زمانی که پول مازادی داشتید میتوانید این پول را در بازار بورس سرمایه گذاری و اوراق بهادار را خریداری کنید. روندهای خاصی برای خرید اوراق بهادار در زمان رکود بازار وجود دارد، بهاینترتیب در زمان صعود بازار میتوان سهام را فروخت و سود بیشتری کسب کرد؛ بنابراین تعادل ایجاد شده در بازار ثانویه منجر به ایجاد نقدینگی خوبی در بازار میشود.
با اهداف و ویژگی های بازار اولیه و بازار ثانویه بیشتر آشنا شوید.
در صورتی که سرمایه گذار اوراق بهادار را در گذشته خریداری کرده باشد و اکنون قصد فروش آن را داشته باشد، میتواند از طریق بازار ثانویه و به واسطه کارگزاران بورس اقدام به فروش آن کند. خرید و فروش در بازار بورس اغلب از طریق سامانههای معاملاتی آنلاین انجام می شود. پنل های معاملاتی جهت افزایش رفاه سرمایه گذاران نسبت به گذشته تغییرات قابل توجهی پیدا کرده است. کارگزار بورس نهاد یا موسسهای است که رابط بین سرمایه گذار و بازار بورس است.
در واقع فرآیند ثبت نام ، عضویت و خرید و فروش سهام در بازار بورس بر عهده کارگزار است. در حقیقت کارگزار بورس کار خرید و فروش سهام و اوراق بهادار را به نمایندگی از طرف مشتریان انجام می دهد. معمولاً کارگزاران بورس اشخاص حقوقی با تجربه و آشنا به مسائل مالی هستند. در انتخاب کارگزاری باید دقت کافی به خرج داد تا با یک انتخاب آگاهانه و مناسب از دردسرهای احتمالی به دور ماند. زمانی که شما قصد ورود به بازار بورس را دارید، یکی از مراحلِ اولیه ورود به بورس، انتخاب کارگزاری است. در واقع نقطه ورود به بازار سرمایه از طریق خرید و فروش سهام در کارگزاری میسر است.
از جمله اصلیترین ویژگیهای بازار ثانویه میتوان گفت که بازار ثانویه باعث ایجاد نقدینگی در بازار و جامعه میشود. جایگاه بازار ثانویه پس از بازار اولیه است. این بازار جایگاه مشخص و ویژهای دارد. سرمایهگذاران جدید و تازهوارد به بازار بورس انگیزه زیادی برای سرمایهگذاری در بازارهای ثانویه دارند. برخلاف بازارهای اولیه که مکان مشخصی ندارد، معاملات بازار ثانویه در مکان خاصی به نام بورس اوراق بهادار انجام میشود که زمینهساز بسیاری از سرمایهگذاریهای جدید در اقتصاد است.
ریسکهای جدی بازار سرمایه را بشناسید.
جنبه بعدی مربوط به بازار سرمایه، شناخت ریسکهای بازار سرمایه است. قبل از سرمایهگذاری در دنیای بورس بهتر است انواع ریسکهای موجود در این بازار را کامل بشناسید. سرمایه گذاری و دید بلند مدت در بازار بورس همواره نسبت به کوتاه مدت دارای ریسک کمتر و سود بیشتری است. قبل از اقدام به هر گونه خرید و فروش در بازار بورس باید ملاحظاتی را مد نظر قرار دهید. قیمت سهام بر خلاف سپردههای بانکی یا اوراق قرضه دولتی نوسانات گستردهای دارد، سپردههای بانکی و اوراق دولتی معمولاً عاری از هر گونه ریسک سرمایهگذاری هستند. فرضیههای کارآمد بازار نشان میدهد که عوامل مؤثری در تغییر قیمت سهام در بورس نقش دارند. بنا به مطالعات انجام شده نشان داده شده است که روندهای خاص و منظمی در قیمتگذاری سهام در بورس در دورههای مختلف اقتصادی وزمانی تکرار می شود.
این بدان معناست که رکود و رونق بازار بر روی قیمت سهام تأثیر دارد. تحقیقات نشان میدهد که حتی عوامل روانشناختی نیز بر قیمت گذاری سهام در بازار بورس تأثیرگذار است. برخی اوقات با منتشر شدن اخبار ضد و نقیض قیمت سهام در بازار افزایش یا کاهش مییابد. این نوسانات ناشی از تأثیر روانی آن خبر است. نوع دیگر ریسک معمولاً در بازار اوراق بهادار روی میدهد. ریسک بازار اوراق بهادار ناشی از تغییرات نرخ بهره است.
بین نرخ بهره و قیمت اوراق بهادار رابطه معکوس وجود دارد. بدان معنی که اگر نرخ بهره افزایش یابد، قیمت اوراق قرضه کاهش مییابد و با کاهش نرخ بهره، قیمت اوراق افزایش خواهد داشت. قیمت اوراق بهادار نسبت به سیاستهای پولی و تغییرات اقتصادی کشور حساس است.
بازار ثانویه چیست و چه اهمیتی دارد؟
در بازار بورس و خرید و فروش سهام، با مفاهیمی از جمله بازار اولیه و ثانویه مواجه هستید. در این مقاله روی صحبت ما بازار ثانویه است که یک مکانیزم کاربردی و مفید در بورس به وجود آورده است. منظور از بازار ثانویه این است که هنگامی که اوراق بهادار در مرحله پذیره نویسی در بازارهای ثانویه به فروش رسید، سرمایه گذاران مجدداً بتوانند آنها آشنایی با بازار ثانویه و ساختار آن را خرید و فروش کنند. نکته مهم اینجاست که بازار اولیه در بورس بدون بازار ثانویه عملکرد درستی نخواهد داشت. در ادامه بیشتر در مورد اهمیت بازار ثانویه و ساختار آن توضیح خواهیم داد؛ با ما همراه باشید.
بازار ثانویه چیست و ساختار آن چگونه است؟
secondary markets یا بازار ثانویه امکان معامله اوراق بهادار را مجددا برای صاحبان سرمایه فراهم میکند. درصورتی که یک سرمایه گذار بعد از خریداری اوراق بهادار، تمایل نداشته باشد که آنها را تا موعد سررسید نگه دارند بایستی این امکان را داشته باشد تا به آسانی و با کمترین هزینه اوراق خود را به فروش برساند. اینجاست که بازارهای ثانویه اهمیت پیدا میکنند.
بازار ثانویه فعال برای سرمایه گذاران این اطمینان را فراهم میکنند تا در هر زمانی که بخواهند اوراق بهادار خود را در بازارها بفروشند. اگرچه گاهی موارد چنین فروشهایی میتواند به ضرر سرمایه گذار تمام شود اما باز هم ضرر کردن بهتر از این است که اصلا نتواند اوراق بهادار خود را بفروشد.
حجم معاملات در بازار ثانویه در مقایسه با بازارهای اولیه بسیار بالاتر است. هدف اصلی این بازار افزایش قابلیت نقد شوندگی اوراق منتشر شده است. برای شرکتهای مختلف، بازار ثانویه نقطه استراتژیک محسوب میشود؛ آنها به کمک این بازار میتوانند روی معاملهها نظارت داشته و به تصمیمهای مدیریتی خود جهت ببخشند. بازارهای جهانی همانند بورس اوراق بهادار نیویورک NYSE و نزدک (NASDAQ) از جمله بازارهای ثانویه میباشند.
ویژگیهای بازار ثانویه
بازار ﺑﻮﺭﺱ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻧﻬﺎﺩ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ جهت ﻣﻌﺎﻣﻼﺕ سهام و ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺑﻬﺎﺩﺍﺭ میباشد. بازار ثانویه پلتفورمی است که در آن ابزارهای مالی مانند اوراق و سهام، مورد معامله قرار میگیرند. در این بازار، سرمایه گذاران، اوراق بهادار را به جای شرکت صادر کننده از سرمایه گذاران دیگر میخرند. مهمترین ویژگیهایی که اهمیت بازار ثانویه را بیش از پیش محرز میکنند، به شرح زیر هستند:
- پایین بودن هزینه معامله به دلیل حجم بالای معاملات
- فراهم سازی نقدینگی برای سرمایه گذاران
- فروش راحت اوراق بهادار به دلیل حضور تعداد زیادی خریدار در بازار ثانویه
- انعکاس سریع هرگونه اطلاعات جدید در ارتباط با شرکت دربازار ثانویه
- کمک به کشف قیمت در این بازار با عرضه و تقاضای موجود در اقتصاد
- جایگزینی مطمئن برایپس انداز
- تضمین ایمنی پول سرمایه گذاران به دلیل مقررات سنگین دولتی
تفاوت بازار اولیه و بازار ثانویه
در بازار اولیه شرکتها بعد از پذیره نویسی میتوانند سهام خود را بفروشند و بعد از آن سهامشان در بازار ثانویه مورد خرید و فروش قرار میگیرد. همانطور که پیشتر به آن اشاره کردیم، بازار اولیه بدون وجود بازار ثانویه عملکرد درستی نخواهد داشت. از جمله تفاوتهای بازار اولیه و ثانویه میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- در بازار اولیه درآمد حاصل از فروش سهام در اختیار شرکت منتشر کننده اوراق قرار میگیرد؛ اما دربازار ثانویه، این درآمدها به سرمایه گذاری تعلق میگیرد که اوراق را میفروشد.
- در بازار اولیهسرمایه گذاران خرد به طور معمول اوراق بهادار نمیخرند؛ زیرا شرکت صادرکننده، اوراق خود را به صورت عمده می فروشد و مسلماً خرید آن به سرمایه زیادی نیاز دارد؛ ولی در بازار ثانویه، سرمایه گذاران امکان خرید هر تعداد سهام مورد نظر خود را دارند.
- در بازار اولیه فروش اوراق از طریق بانک انجام میشود ولی دربازار ثانویه، سرمایه گذاران از طریق کارگزار، خرید و فروش های خود را انجام میدهند.
- در بازار اولیه، سرمایه گذاران سهام را مستقیماً از خود شرکت میخرند، اما دربازار ثانویه سهام را از سرمایه گذاران دیگر میخرند.
- شرکتها در بازار اولیه برای نخستین بار سهام خود را از طریق عرضه عمومی به فروش میرسانند. ولی دربازار ثانویه سرمایه گذاران سهامی که قبلا معامله شده را از طریق بورس اوراق بهادار میخرند.
- در بازار اولیه از آنجایی که سهام به قیمت اسمی فروخته میشود معمولا دچار نوسان نمیشود؛ اما دربازار ثانویه قیمت سهام به طور روزانه دچار نوسان میشود.
نحوه قیمت گذاری در بازار ثانویه چگونه است؟
دیگر تفاوتی که میان بازار اولیه و ثانویه وجود دارد، نحوه قیمت گذاری است. قیمت گذاری اوراق بهادار در بازار اولیه، از قبل و طبق قیمت اسمی صورت میگیرد؛ اما در بازار ثانویه قیمت اوراق بهادار طبق میزان عرضه و تقاضای آن تعیین میشود.
مثلاً اگر اکثر سرمایه گذاران فکر کنند که سهامی روند خوبی در آینده دارد، تقاضا برای آن افزایش پیدا میکند، به مرور قیمت آن افزایش خواهد یافت و بالعکس.
دلایل اهمیت بازار ثانویه
بازار ثانویه شاخصی دقیق و خوبی برای مشخص کردن وضعیت اقتصادی یک کشور است؛ درواقع افزایش یا افت بازار سهام نشان دهنده رونق یا رکود اقتصادی محسوب میشود. بازار ثانویه میتواند نقدینگی را برای سرمایه گذاران تضمین نماید زیرا آنها میتوانند به راحتی در این بازار اوراق بهادار خود را خرید و آشنایی با بازار ثانویه و ساختار آن فروش نمایند.
به علاوه این بازار فرصتی طلایی در اختیار سرمایه گذاران قرار میدهد تا از پول ساکن خود برای سرمایه گذاری و کسب سود استفاده کنند. همچنین به شرکت کمک میکند که بر ادراک عمومی، نظارت داشته باشد. از دیگر دلایل اهمیت بازار ثانویه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
منظور از بازار اولیه و بازار ثانویه چیست؟
در معمولترین تقسیمبندی، بازار سرمایه به دو بازار اولیه و بازار ثانویه تقسیم میشود.
بازار اولیه
بازار اولیه(primary market) زمانی شکل میگیرد که دارایی برای بار اول مورد معامله قرار میگیرد؛ بهعبارتدیگر بازاری که در آن اوراق بهادار شرکتها برای اولین بار عرضه و فروخته میشود، بازار اولیه نام دارد. در این بازار شرکتها بهطور مستقیم سرمایه مورد نیاز خود را از طریق فروش سهام به مردم تأمین میکنند که این کار در قالب پذیرهنویسی صورت میگیرد. پذیرهنویسی از طریق بانکی که نماینده شرکت است یا سایر مؤسسات مجاز صورت میپذیرد. در این بازار فروشنده اوراق همیشه خود شرکتی است که سهامش در حال عرضه است.
بازار ثانویه
داراییهایی که ابتدا در بازار اولیه مورد معامله قرارگرفته است(مرحله پذیرهنویسی)، برای معاملههای بعدی و مجدد، نیاز به بازار ثانویه(secondary market) دارد؛ مثلاً اگر فردی که سهام شرکتی را در مرحله پذیرهنویسی آشنایی با بازار ثانویه و ساختار آن خریداری کرده و حال قصد فروش این سهم به سایر سرمایهگذاران بازار را دارد، باید به بازار ثانویه مراجعه کرده و اقدام به فروش سهم خود کند. پس میتوان گفت که تمام معاملات سهام در بازار بورس، جزء معاملات بازار ثانویه هستند و در این بازار، اوراق بهادار میان سرمایهگذاران معامله میشود و شرکت در آن نقشی ندارد.
وجود این بازار بسیار ضروری است، زیرا که قابلیت نقد شوندگی و معامله مستمر اوراق را پدید میآورد و شرکتهای بورسی ترسی از سررسید قرارداد ندارند که فرضا سرمایهگذار در سرسید کل پولش را تقاضا کرده و به شرکت فشار وارد کند و به موهبت وجود بازار ثانویه، میتواند بهطور نامحدود با پول سرمایهگذاران فعالیت کند و حتی افزایش سرمایه و جذب سرمایه جدید انجام دهد. بهعبارتدیگر، در بازار سرمایه اگر سهامداری بخواهد از بازار خارج شود و اصل سرمایهاش را بگیرد، باید سهامش را به سرمایهگذاران دیگر بازار بفروشد و نمیتواند مستقیماً به شرکت مراجعه کرده و آنها را تحت فشار قرار دهد.
بازار ثانویه چیست؟
بازار ثانویه (secondary markets) مکانیزمی کاربردی را به وجود میآورد تا بعد از اینکه در مرحله پذیره نویسی، اوراق بهادار در بازار اولیه به فروش رسیدند، سرمایه گذاران بتوانند آنها را دوباره خرید و فروش کنند. بازارهای اولیه بدون وجود بازارهای ثانویه نمیتوانند به خوبی فعالیت کنند. اگر یک سرمایه گذار پس از آنکه اوراق بهاداری را خریداری کرد، تمایل نداشته باشد آن را تا موعد سررسید نگهداری کند باید بتواند به راحتی و با کمترین هزینه اوراق خود را بفروشد. وجود بازارهای ثانویه فعال این اطمینان را برای خریداران اوراق بهادار فراهم میسازند تا آنها بتوانند در هر زمانی که بخواهند اوراق بهادار خود را در این بازارها بفروشند. البته چنین فروشی میتواند با زیان نیز همراه باشد. اما گاهی زیان بهتر از آن است که سرمایه گذار اصلا نتواند اوراق بهادار خود را بفروشد.
ساختار بازار ثانویه به چه شکلی است؟
ﺑﻮﺭﺱ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺑﻬﺎﺩﺍﺭ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻧﻬﺎﺩ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺑﺮﺍی ﻣﻌﺎﻣﻼﺕ سهام و ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺑﻬﺎﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ. بازار ثانویه مکانی است که در آن ابزارهای مالی که قبلا منتشر شدهاند، مانند اوراق قرضه و سهام، مورد خرید و فروش قرار میگیرند. مثلا اگر فردی سهام یک شرکت را در مرحله پذیره نویسی خریداری کرده است و اکنون قصد فروش آن سهم به سایر سرمایه گذاران بازار را دارد باید برای فروش سهم خود به بازار ثانویه مراجعه کند. در واقع این بازار، محلی است که سرمایه گذاران، اوراق بهادار را به جای شرکت صادر کننده از دیگر سرمایه گذاران خریداری میکنند. حجم معاملات در بازار ثانویه، نسبت به بازارهای اولیه بسیار بیشتر است. این بازار با هدف امکان سازی معامله اوراق منتشر شده در بازار اولیه و افزایش قابلیت نقد شوندگی آنها ایجاد شده است. بازار ثانویه برای شرکتها نقطهای استراتژیک به شمار میرود که از مسیر آن میتوانند روی معاملهها نظارت و کنترل داشته باشند و به تصمیمهای مدیریتی خود جهت دهند.
برای درک بهتر ساختار بازار اولیه و ثانویه تصویر بالا را ملاحظه کنید. در ابتدا، شرکتها سهام و اوراق بهادار خود را اولین بار برای سرمایه گذاران منتشر میکنند که در اصطلاح مالی، آن را IPO (عرضه عمومی اولیه) مینامند. پس از ورود این شرکتها در لیست بورس اوراق بهادار یعنی پس از پذیرش در بورس، سرمایه گذاران به بازار ثانویه میروند و سهام خود را به سرمایه گذاران دیگر میفروشند. سرمایه گذاران در بازار ثانویه میتوانند سهام خود را بخرند یا بفروشند، سود کسب کنند یا از ضرر بیشتر در آینده جلوگیری نمایند. بازارهای جهانی مانند بورس اوراق بهادار نیویورک NYSE و نزدک (NASDAQ) نمونههایی از بازارهای ثانویه هستند.
بازار ثانویه چه ویژگیهایی دارد؟
هزینه معامله کمتر به دلیل حجم بالای معاملهها
برای سرمایه گذاران نقدینگی به همراه میآورد. هر فروشندهای که نیاز به پول نقد داشته باشد، میتواند به دلیل حضور تعداد زیادی از خریداران در این بازار، اوراق بهادار خود را به راحتی به فروش برساند.
در بازار ثانویه، هرگونه اخبار یا اطلاعات جدید در رابطه با شرکت به سرعت در قیمت سهام آن منعکس میشود.
عرضه و تقاضای موجود در اقتصاد به کشف قیمت در این بازار کمک میکند.
جایگزینی برای پس انداز است.
بازارهای ثانویه با مقررات سنگینی از جانب دولت روبرو هستند. چون منبع اصلی شکل گیری سرمایه و نقدینگی برای شرکتها و سرمایه گذاران به حساب میآیند و این مقررات در سطح بالا، ایمنی پول سرمایه گذاران را تضمین میکند.
قیمت گذاری در بازار ثانویه چگونه صورت میگیرد؟
در بازار اولیه، قیمت اوراق بهادار از قبل و براساس قیمت اسمی تعیین میشود. اما در بازار ثانویه قیمت اوراق براساس میزان عرضه و تقاضای آن مشخص میشود. به عنوان مثال، اگر بیشتر سرمایه گذاران معتقد باشند که سهامی در آینده روند خوبی دارد، تقاضا برای آن افزایش مییابد و به همین ترتیب، قیمت آن بالا میرود. به دنبال آن اگر سرمایه گذاران احساس کنند که سهامی ارزش خود را از دست خواهد داد، برای فروش آن اقدام میکنند و در نتیجه قیمت سهام افت پیدا خواهد کرد.
اهمیت بازار ثانویه در چیست؟
این بازار، شاخصی خوب برای تعیین وضعیت اقتصادی یک کشور است که افزایش یا افت بازار سهام نشانگر رونق یا رکود در اقتصاد است.
نقدینگی را برای سرمایه گذاران تضمین میکند چون آنها میتوانند در این بازار به راحتی اوراق بهادار خود را خرید و فروش کنند.
این بازار به سرمایه گذاران فرصتی را ارائه میدهد تا از پول ساکن خود برای کسب بازده و سرمایه گذاری استفاده کنند.
کمک میکند تا شرکت بر ادراک عمومی، کنترل و نظارت داشته باشد.
بازار اولیه و بازار ثانویه چه تفاوتی با هم دارند؟
شرکتها پس از پذیره نویسی در بازار اولیه میتوانند سهام خود را به فروش بگذارند اما پس از آن دیگر سهامشان در بازار ثانویه (بورس اوراق بهادار) مورد معامله قرار خواهد گرفت.
در بازار اولیه، درآمد حاصل از فروش سهام به شرکت منتشر کننده اوراق تعلق میگیرد. اما در بازار ثانویه، این درآمدها متعلق به سرمایه گذاری است که اوراق را میفروشد.
معمولا سرمایه گذاران خرد در بازار اولیه اوراق بهادار را خریداری نمیکنند. چون شرکت صادرکننده، اوراق خود را به صورت عمده به فروش میگذارد و خرید آن نیازمند سرمایه بزرگی است. اما در بازار ثانویه، سرمایه گذاران میتوانند هر تعداد سهام مورد نظر خود را خریداری کنند.
در بازار اولیه فروش اوراق از طریق بانک سرمایه گذاری انجام می شود اما در بازار ثانویه، سرمایه گذاران از طریق کارگزار، معاملات خود را انجام می دهند.
در بازار اولیه، سرمایه گذاران سهام را به طور مستقیم از خود شرکت خریداری میکنند. اما در بازار ثانویه، سرمایه گذاران، سهام و سایر اوراق بهادار را از سایر سرمایه گذاران خریداری میکنند.
در بازار اولیه، شرکتها برای اولین بار سهام خود را از طریق عرضه عمومی میفروشند. اما در بازار ثانویه، سرمایه گذاران سهامی که قبلا معامله شده است را از طریق بورس اوراق بهادار خریداری میکنند.
در بازار اولیه، سهام به قیمت اسمی به فروش میرسد و معمولا دچار نوسان نمیشود. اما در بازار ثانویه قیمت سهام به طور روزانه در نوسان است.
چرا بازار ثانویه مهم است؟
مسیر خروج عالی برای سرمایه گذاران IPO
به دلیل بالا بودن نقدینگی در بازار ثانویه، صرف ریسک آن به مراتب کمتر است. شما به عنوان یک سرمایه گذار میتوانید سهام خود را با بیشترین سرعت ممکن در بازار بورس اوراق بهادار بفروشید و چون این کار را به قیمت فعلی بازار انجام میدهید، ریسک درک شدهتان بسیار کمتر خواهد بود. چنین بازاری صرف ریسک را از طریق نقدینگیاش کاهش میدهد؛ یعنی ارزش داراییهای مالی معامله شده افزایش مییابند. در نتیجه، بازار ثانویه برای سرمایه گذاران IPO بهترین استراتژی خروج است.
آزادی جهت خرید و فروش
بازار ثانویه مکانی سازمان یافته است که در آن خریداران و فروشندگان میتوانند در کنار هم به خرید و فروش سهام بپردازند و دیگر نیازی به نگرانی در خصوص هرگونه کلاه برداری وجود ندارد.
امکان خرید و فروش بیشتر
اگر چنین بازاری وجود نداشته باشد چه اتفاقی خواهد افتاد؟ مثلا تصور کنید افرادی که میخواهند از بازار اولیه خانه بخرند، این کار را از ترس اینکه فرصتی برای فروش خانههای جدید شان در بازار پیدا نکنند، انجام ندهند. این استدلال در مورد سهام نیز صادق است. از آنجایی که در خصوص سهام و اوراق قراضه، بازاری به نام بازار ثانویه وجود دارد (بورس اوراق بهادار)، مردم دیگر نگران فروش سهامشان در آینده و نگهداری دائم آن نیستند. بنابراین سهام خود را بدون هیچ گونه نگرانی از بازار اولیه خریداری میکنند. در واقع بدون وجود این بازار، فرصت خرید یا فروش بیشتر نیز وجود ندارد.
بازارهای خصوصی
برای شرکتهای نوپا و کوچک، همیشه عرضه عمومی جهت تامین منابع مالی امکان پذیر نیست و وجود چنین بازاری شرایط را برای آنها آسانتر کرده است. علاوه بر این، در حال حاضر شرایط بسیاری برای کسب مجوز IPO وجود دارد. اینگونه شرکتها دیگر نگران تامین منابع مالیشان نیستند، زیرا با وجود بازار ثانویه میتوانند سهام خود را در فرابورس و از طریق شبکه معامله گران بفروشند. این در حالی است که همه چیز کاملا خصوصی باقی میماند. بدون وجود بازار ثانویه، بازار خصوصی نیز وجود نخواهد داشت.
کمک به رشد اقتصادی
در بازار اولیه، آزادی محدود است. اما در بازار ثانویه اینگونه نیست و میتوانید انتخاب کنید که در کدام سهام سرمایه گذاری و کدام سهام را رها کنید. چون در چنین وضعیتی، رشد اقتصادی بیشتری برای سرمایه گذار ایجاد میشود که در نهایت به رشد کلی اقتصاد نیز کمک خواهد شد. بنابراین بازار ثانویه به عنوان یک کل، به ایجاد پیشنهادهای سرمایه گذاری هرچه پربازدهتر و رونق و رشد اقتصادی کمک میکند.
مکانی عالی برای نظارت و کنترل شرکتها
بازار ثانویه، به شرکتهایی که در بورس اوراق بهادار پذیرفته نشدهاند اجازه معامله نمیدهد و برای شرکتهایی که پذیرفته شدهاند نیز فرصتی را فراهم میکند تا از این بازار سود کسب کنند. این بازار به عنوان واسطهای عمل میکند که به شرکتها در رابطه با تقاضای سهامشان در بازار و همچنین هر حرکت نزولی یا صعودی، اطلاعات ارائه میدهد. در نتیجه، وجود بازار ثانویه به شرکتها این امکان را میدهد تا به سرعت اقدام کنند و اگر مشکلی پیش بیاید میتوانند بدون تأخیر در جمع آوری اطلاعات، کارهای لازم را برای بهبود وضعیتشان انجام دهند.
تفاوت بازار اولیه و بازار ثانویه در بورس
تفاوت-بازار-اولیه-و-بازار-ثانویه-در-بورس
مقدمه
همانطور که می دانید معاملات در بازار بورس و سرمایه در دو بازار اولیه و بازار ثانویه صورت می پذیرد. قبلا در مقالاتی به صورت مفصل در خصوص هر یک از این بازار ها صحبت کردیم. اما شاید برای شما سوال باشد که تفاوت بازار ثانویه و بازار اولیه در بورس چیست؟ در این مقاله قصد داریم تا مفصلا در خصوص تفاوت بازار اولیه و بازار ثانویه در بورس و در واقع تفاوت های این دو بازار صحبت کنیم. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.
بازار اولیه
بازار اولیه در واقع اولین مرتبه حضور یک نماد و یا شرکت در بازار بورس است. در بازار اولیه سهام ، اوارق بهادار و به طور کلی دارایی های یک شرکت منتشر شده و به فروش می رسد. در بازار اولیه سهام داران و سرمایه گذاران می توانند سهام هر شرکت را با قیمت مشخص شده، به طور مستقیم از عرضه کننده آن خریداری کنند. در واقع در این بازار سهام هر شرکت و نماد مستقیما از همان شرکت خریداری می شود. این بازار مزیت هایی نیز دارد برای مثال:
- سود و بازدهی بالا
- قیمت کارشناسی شده
- خرید مستقیم از شرکت و نماد
- توزیع اوراق بهادار جدید
- معرفی شرکت های جدید در بورس
- افزایش رشد سرمایه شرکت
- و غیره.
بازار ثانویه
همانطور که گفته شد بازار اولیه محلی برای فروش سهام شرکت ها برای اولین بار در بورس می باشد. اما اگر سهام دار مایل باشد که سهام مورد نظر خود را قبل از موعد سر رسید بفروشد و آن را به نقدینگی تبدیل کند، باید چه کند؟ در این صورت است که اهمیت بازار ثانویه بر همگان مشخص می شود. در بازار ثانویه سرمایه گذاران می توانند به خرید و فروش سهام در نماد های مختلف بپردازند. به عبارت دیگر سهام و دارایی هایی که در بازار اولیه خریداری شده می تواند بار ها و بار ها مورد معامله قرار بگیرید. اما نکته قابل اهمیت این است که معامله در بازار ثانویه نیازمند دانش، مهارت و آنالیز بازار و نوسانات قیمت می باشد. از مزیت های این بازار می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- امکان خرید سهام بیشتر
- امکان فروش سهام و تبدیل به نقدینگی
- کسب سود و بازدهی بالا
- امکان نقد شوندگی بالا برای سرمایه گذاران
- کاهش هزینه های معاملاتی و غیره.
اما شاید برای شما نیز سوال باشد که تفاوت بازار اولیه و بازار ثانویه در بورس چیست؟
تفاوت بازار اولیه و بازار ثانویه در بورس
در خصوص تفاوت های بازار اولیه و ثانویه در بورس می توان اذعان داشت که مهم ترین تفاوت این دو بازار، امکان خرید و فروش و معامله در بازار ثانویه می باشد. در صورتی که در بازار ثانویه امکان فروش سهام وجود ندارد. در این بازار پس از تایید شرکت مربوطه در بورس و دریافت کد تایدیه، می توان سهام آن را در بازار ثانویه نیز مورد معامله قرار داد. اما دیگر تفاوت های این دو بازار در چیست؟
یکی از مهم ترین تفاوت های بازار اولیه و ثانویه در این است که در بازار اولیه فروش اوراق از طریق بانک سرمایه گذاری انجام می شود. این در صورتی است که در بازار ثانویه، سرمایه گذاران از طریق کارگزاری معاملات خود را انجام می دهند. در بازار اولیه، شرکت و نماد ها برای اولین بار سهام خود را از طریق عرضه عمومی یا عرضه اولیه به فروش می رسانند. اما در بازار ثانویه، سرمایه گذاران سهامی که قبلا در بازار اولیه معامله شده است را از طریق بورس اوراق بهادار خریداری و معامله می کنند.
شرکت ها و نماد های بورس پس از پذیره نویسی در بازار اولیه می توانند به منظور تامین سرمایه های مورد نیاز خود، سهام و اوراق بهادار خود را به فروش بگذارند. در بازار اولیه سود حاصل از فروش سهام متعلق به شرکت ارائه دهنده آن می باشد. اما در بازار ثانویه شرکت و نماد دیگر نمی تواند سهام خود را به فروش بگذارد. زیرا در این بازار معاملات توسط سرمایه آشنایی با بازار ثانویه و ساختار آن گذاران انجام می شود. در این حالت گرچه شرکت مربوطه نیز سود خواهد داشت. اما بخش قابل توجهی از سود و بازدهی معاملات بازار ثانویه متعلق به سرمایه گذاران و سهام داران می باشد.
تفاوت بازار اولیه و بازار ثانویه در بورس
نکته مهمی که در خصوص تفاوت بازار اولیه و بازار ثانویه در بورس وجود دارد این است که معمولا شرکت ها در بازار اولیه، سهام خود را به صورت عمده به فروش می گذارند. به همین دلیل معمولا سرمایه گذاران خرد در بازار اولیه اوراق بهادار را خریداری نمی کنند. اما در بازار ثانویه، سرمایه گذاران می توانند هر تعداد سهام مورد نظر خود را خریداری کنند. در بازار ثانویه با هر میزان سرمایه و پول می توان فعالیت کرد.
همانطور که گفته شد در بازار اولیه، درآمد حاصل از فروش سهام به شرکت منتشر کننده اوراق تعلق دارد. اما در بازار ثانویه، این درآمد ها متعلق به سرمایه گذار است. به عبارت دیگر سرمایه گذاران به منظو کسب سود و بازدهی بیشتر می توانند به خرید و فروش اوراق و سهام بپردازند. در بازار اولیه، سهام به قیمت اسمی به فروش می رسد و معمولا دچار نوسان نمی شود. اما در بازار ثانویه قیمت سهام به طور روزانه در نوسان است. بنابراین امکان کسب سود و بازدهی بیشتر در بازار ثانویه بیشتر به چشم می خورد. اگرچه با توجه به نوسانات قیمتی، احتمال ضرر و زیان نیز برای سرمایه گذار وجود دارد. در این بازار همه چیز به میزان دانش، تجربه و مهارت سرمایه گذار بستگی دارد.
سخن آخر
بازار ثانویه نسب به بازار اولیه از آزادی بیشتری برخور دار است. به این معنی که سرمایه گذار در بازار اولیه می تواند سهامی را از یک شرکت خریداری کند یا نکند. اما در بازار ثانویه می توانید انتخاب کنید که در کدام سهام سرمایه گذاری و کدام سهام را رها کنید. در واقع در بازار ثانویه با مطالعه صورت های مالی شرکت ها و آنالیز بازار می تواند آزادانه به خرید و فروش سهام آن شرکت بپردازد. در چنین وضعیتی، رشد اقتصادی بیشتری برای سرمایه گذار ایجاد می شود. در نهایت به رشد کلی اقتصاد نیز کمک خواهد شد. بنابراین بازار ثانویه به عنوان یک کل، به ایجاد پیشنهاد های سرمایه گذاری پر بازده تر و رونق و رشد اقتصادی کمک قابل توجهی می کند.
در خصوص تفاوت بازار اولیه و بازار ثانویه در بورس همینطور می توان اذعان داشت که امکان نقد شوندگی در بازار ثانویه بسیار بالا است. در بازار ثانویه سهام دار می تواند در هر زمانی ( به جز زمان توقف نماد ) نسب به فروش سهام و دارایی های خود اقدام کرده و آن را به پول نقد تبدیل کند. اما در بازار اولیه چنین امکانی وجود ندارد. به عبارت دیگر اگر بازار ثانویه وجود نمی آشنایی با بازار ثانویه و ساختار آن داشت، سرمایه گذار باید تا زمان سر رسید موعد قرارداد برای واگذاری و یا فروش سهام خود صبر می کرد. از این که تا پایان مقاله تفاوت بازار اولیه و بازار ثانویه در بورس با ما همراه بودید از شما سپاس گزاریم. امیدواریم که از مطالعه این مقاله لذت برده باشید.
دیدگاه شما