بازارهای مالی و معرفی انواع آن‌ها

ابزارهای مشتقه پیچیدگی‌ها و ریزه‌کاری‌های زیادی دارند و شاید استفاده از آن‌ها برای تازه‌کارها فکر خوبی نباشد. اما آشنایی کلی با این ابزارها می‌تواند ما را با جذابیت‌های بازارهای مالی آشنا کند و کمک‌مان کند تا در زمان مناسب ابزارهای مناسب برای شیوه سرمایه‌گذاری خودمان را انتخاب کنیم و بازدهی سرمایه‌مان را به حداکثر برسانیم

معرفی انواع بازار بورس در ایران

در چند سال اخیر بحث بورس نه تنها بین سرمایه‌گذاران مالی که بین عموم مردم داغ و پرهیاهو بوده است. احتمالا شما نیز در این بحث‌ها بوده‌اید. اما آیا تعریف بورس را می‌دانید؟ می‌دانید انواع بورس وجود دارد؟ شاید بگویید بورس یک نهاد، سازمان‌یافته است که از جمله نهادهای عمده و اساسی در بازار سرمایه به حساب می‌آید. در ادامه با ما همراه باشید تا تعریف ساده‌ای از بورس ارائه کنیم.

بورس در ایران

وقتی از واژه بورس و انواع بورس استفاده می‌کنیم، آنچه در ذهن همه شکل می‌گیرد همان بورس اوراق بهادار است. اما لازم است بدانید که بورس ایران تنها مختص به این بازار نیست. انواع بورس در ایران به چهار دسته تقسیم می‌شود:

البته در دسته بندی انواع بورس، نوع دیگری از بورس با عنوان بورس ارز نیز وجود دارد. خرید و فروش پول‌های خارجی در بورس ارز انجام می‌شود که البته هنوز پای این نوع بورس به بازار ایران باز نشده است.

بورس اوراق بهادار

بورس اوراق بهادار یک بازار رسمی و دائمی است. در این بورس دسته‌ای از ابزارهای مالی مثل سهام شرکت‌ها و واحدهای تولیدی، تجاری و خدماتی، اوراق مشارکت و دیگر اوراق بهادار مورد معامله قرار می‌گیرد. بورس اوراق بهادار مهم‌ترین و اصلی‌ترین بخش بازار سرمایه است.

هر شرکت با نماد بورسی که دارد در تابلوی بورس ظاهر می‌شود و سهام آن در ساعات کاری بازار سرمایه مورد معامله قرار می‌گیرد. شرکت‌های پذیرفته شده و شرکت‌های فعال در بورس به دو دسته “تولیدی” و “سرمایه‌گذاری” تقسیم می‌شوند. شرکت‌های تولیدی با هدف تولید کالای خاصی فعالیت می‌کنند و در گروه صنایع فعال در بورس قرار می‌گیرند. شرکت های دسته سرمایه‌گذاری، نهادهای مالی هستند که کار واسطه گری مالی را انجام می‌دهند. مثل بانک ها، شرکت های تامین سرمایه، هلدینگ‌ها و…

بورس اوراق بهادار خود به دو دسته بازار اول و بازار دوم تقسیم می‌شود. سازمان بورس سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس را بر اساس برخی معیارها به دو دسته بازار اول و بازار دوم تقسیم می‌کند. معیارهایی مثل حداقل مبلغ سرمایه ثبت شده، حداقل درصد سهام شناور، عدم وجود زیان انباشته، حجم معاملات، حداقل قیمت بازار سهام، درصد حقوق صاحبان سهام، تعداد سهامداران و…شرکت‌هایی که بر اساس این معیار ها وضعیت مساعدی دارند در دسته بازار اول بورس قرار می‌گیرند.

برای آموزش بهتر بورس، ما در مقاله شاخص بورس و ریسک و بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس به توضیح برخی از مفاهیم مهم بورس پرداخته‌ایم.

بورس کالا

یکی دیگر از انواع بورس در ایران بورس کالاست. بورس کالا یک بازار متشکل و سازمان‌یافته است که بر محور معامله کالا فعالیت می‌کند. هدف اصلی بورس کالا ایجاد بازاری رقابتی و سازمان‌یافته برای قیمت‌گذاری و تسهیل معاملات نقدی و آتی کالا به گونه‌ای شفاف‌سازی شده است. معاملات در این بورس براساس سازوکار عرضه و تقاضا صورت می‌گیرد.

در این بازار صاحبان کالا، کالای مورد معامله خود را عرضه می‌کنند. کارشناسان طی ساز و کار مشخصی کالای عرضه‌شده را قیمت‌گذاری کرده و به خریداران ارائه می‌کنند. کالای مورد معامله در این بورس معمولاً مواد خام، مواد اولیه و فراوری نشده هستند. کالاهایی مثل زعفران، زیره، پسته، گندم، شکر و… در بورس کالا ابزارهای مختلفی مثل سلف استاندارد، گواهی سپرده کالایی، قراردادهای اختیار معامله، قراردادهای آتی و … معامله می‌شوند.

هم چنین در این بورس عرضه صندوق‌های کالایی صورت می‌گیرد. این صندوق‌ها اغلب صندوق‌های طلا یا زعفران هستند که واحدهای آن‌ها به شکل ETF در بورس معامله می‌شود.

بورس کالا خود به دو بازار فیزیکی و مشتقه تقسیم می‌شود.

فیزیکی: در این بازار معامله بر سر کالا صورت می‌گیرد

مشتقه: اوراق مشتقه اوراقی هستند که ارزش خود را از دارایی‌های دیگر می‌گیرند. در بازار مشتقه بورس کالا، معاملات بر سر ابزاری مثل گواهی سپرده کالایی که براساس ارزش هر کالا منتشر می‌شود؛ صورت می‌گیرد. مثل گواهی سپرده کالایی سکه، زعفران و…

بورس انرژی

بورس انرژی همچون بورس کالا یک بازار سازمان یافته است که بر محور معامله کالا فعالیت می‌کند. اما اصلی‌ترین تفاوت این‌جاست که در بورس انرژی حامل‌های انرژی و اوراق مبتنی بر آن‌ها جانشین کالای مورد معامله در بورس کالا می‌شوند. به عبارت دیگر این بازار مختص به محور حامل‌های انرژی مثل نفت و مشتقات آن، برق، گاز و انواع آن، زغال سنگ و… است.

بورس انرژی به دو دسته مشتقه و فیزیکی تقسیم می‌شود.

بازار فیزیکی: در این بازار معامله بر سر حامل‌های انرژی مثل برق، نفت و گاز صورت می‌گیرد.

بازار مشتقه: اوراق مشتقه از حامل‌های انرژی ابزار این بازار هستند. قرارداد‌های سلف موازی، قرارداد آتی، قرارداد اختیار معامله از ابزارهای سرمایه‌گذاران حقیقی در این بازار امکان معامله ندارند.

فرابورس

یکی از شناخته‌شده‌ترین انواع بورس ایران، فرابورس است. شرکت‌های بازمانده از قوانین و ضوابط بازار بورس می‌توانند سهام خود را در فرابورس عرضه کنند. در واقع فرابورس شکل تسهیل شده‌ای از بورس است. امکان عرضه سهام را به شرکت‌هایی که اعتبار، سرمایه، سود‌آوری یا شفافیت کمتری دارند؛ می‌دهد.

فرابورس خود متشکل از شش بازار با عنوان بازار اول، دوم، سوم، بازار ابزارهای نوین مالی، بازار شرکت‌های کوچک و متوسط ( SME) و بازار پایه است.

شرایط و قوانین لازم برای پذیرش شرکت‌ها در فرابورس آسان‌تر از شرایط لازم برای پذیرش در بورس است. به همین ترتیب شرایط پذیرش در بازار دوم فرابورس راحت‌تر از بازار اول و در بازار سوم راحت‌تر از بازار دوم است. طبق تعریف:

بازار اول فرابورس

بازاری که بیشتر سهام پذیرفته شده در فرابورس را به خود اختصاص داده است. این بازار از لحاظ حداقل سرمایه ثبت شده، سهام شناور، تعداد سهامدارن و شفافیت اطلاعاتی شرایط پذیرش آسان‌تری نسبت به بورس دارد. این بازار ریسکی کمتر از بازار‌های دیگر فرابورس دارد اما به طبع نسبت به معاملات در بازار بورس ریسک بیشتری دارد.

بازار دوم فرابورس

بازاری که مختص به سهام شرکت‌های سهامی عام است. شرایط پذیرش آسان‌تری نسبت به بازار اول فرابورس دارد. به طور مثال شرکت‌های تازه تاسیس و شرکت‌هایی که حداقل تعداد سهامداران لازم را ندارند می‌توانند در این بازار پذیرش شوند و سهام خود را عرضه کنند. معاملات در این بازار ریسکی به مراتب بیشتر از ریسک بازار اول دارد و به افراد محافظه کار پیشنهاد نمی‌شود.

بازار سوم فرابورس

به بازار سوم بازار عرضه هم می‌گویند. اوراق بهادار مختلف که از شرایط پذیرش از بورس و چه بسا فرابورس جا مانده‌اند در این بازار عرضه می‌شود. بلوک سهام شرکت‌های سهامی، حق تقدم خرید این سهم‌ها، واحدهای بازارهای مالی و معرفی انواع آن‌ها صندوق‌های سرمایه‌گذاری پذیرفته نشده در فرابورس، اوراقی مثل اوراق مشارکت، رهن و اجاره، سهام بی‌نام شرکت‌های سهامی عام و حتی سهام شرکت‌هایی که در مرحله تاسیس هستند در این بازار معامله می‌شوند. معاملات در این بازار ریسک بالایی دارد و تنها به افراد جسور پیشنهاد می‌شود.

در بازار پایه، سهام شرکت‌های سهامی عامی که نزد سازمان بورس و اوراق بهادار ثبت شده‌اند و امکان پذیرش در هیچ‌یک از بازارهای بورس یا فرابورس را ندارند، منتشر می‌شود.

بازار پایه

بازار پایه با دیگر بازارهای فرابورس تفاوت دارد. شرکت‌های پذیرفته شده در این بازار سه دسته هستند.

1. شرکت‌هایی که قصد پذیرش در بازار بورس یا فرابورس را ندارند اما چون مایل به انتشار اوراق هستند و انتشار اوراق بدون کسب مجوز از سوی سازمان بورس ممکن نیست، این شرکت‌ها وارد بازار پایه می‌شوند.
2. شرکت‌هایی که سابق در بورس یا فرابورس پذیرفته شده‌اند اما بنا به دلایلی تنزل پیدا کرده‌اند (صلاحیت پذیرش در بورس را از دست داده اند).
3. شرکت‌هایی که سازمان آن‌ها را ثبت کرده است اما نه در رده شرکت‌های پذیرفته شده در بورس قرار می‌گیرند نه در بازارهای فرابورس.

بازار پایه به سه دسته زرد، نارنجی و قرمز طبقه بندی می‌شود. این بازارها براساس شرایط پذیرش، دامنه نوسان قیمت سهام باهم تفاوت دارند.

بازار پایه زرد

• شرکت‌ها با هریک از شرایط زیر در تابلوی زرد پذیرفته می‌شوند:
• شرکت‌هایی که کمتر از 100 روز تاخیر در ارائه اطلاعات لازم جهت افشا دارند.
• شرکت‌هایی که سابقه عدم ارائه صورت‌های مالی آن‌ها بیشتر از 2 بار نباشد.
• دامنه نوسان قیمت سهام شرکت‌های تابلو زرد بازار پایه مثبت ۳ درصد و منفی ۲ درصد در روز است.

بازار پایه نارنجی

• شرکت‌ها با هریک از شرایط زیر در تابلوی نارنجی پذیرفته می‌شوند:
• شرکت‌هایی که بر حسب ضوابط در رده شرکت‌های دسته زرد و قرمز قرار نمی‌گیرند.
• حسابرس مستقل یا بازرس قانونی نسبت به صورت‌های مالی این شرکت‌ها نظر مردود یا عدم اظهارنظر اعلام کند.
• دامنه نوسان قیمت سهام شرکت‌های تابلو نارنجی مثبت و منفی ۲ درصد است.

بازار پایه قرمز

شرکت‌ها با هریک از شرایط زیرعضو تابلوی قرمزهستند:

• شرکت‌های ورشکسته
• شرکت‌هایی که به دستور مراجع منحل شده‌اند.
• شرکت‌هایی که حداقل سه سال است صورت مالی حسابرسی شده ارائه نکرده‌اند.
• دامنه نوسان قیمت سهام شرکت‌های تابلو قرمز مثبت و منفی ۱ درصد است

نکته جالب در خصوص بازارهای پایه حراج‌های معاملاتی هفتگی است. دوشنبه هر هفته از ساعت 12 تا 12:30 حراج معاملاتی در بازار پایه را شاهد هستیم. منظور از حراج تغییر دامنه نوسان در این بازار است. طی این حراج دامنه نوسان قیمت سهام هر سه بازار زرد و نارنجی و قرمز 2 برابر می‌شود. در نتیجه قیمت سهام پذیرفته شده در بازار زرد می‌تواند 6 درصد، در بازار نارنجی 4 درصد و در بازار قرمز 2 درصد افزایش یا کاهش پیدا کند.

بازار ابزارهای نوین مالی

کلیه ابزارهای مالی به غیر از سهام و حق تقدم خرید سهام در این بازار معامله می‌شود. ابزارهایی از قبیل اوراق مشارکت، رهن، اجاره، صکوک، گواهی سپرده بانکی

بازار شرکت‌های کوچک و متوسط ( SME)

SME مخفف small and medium-sized enterprises به معنای بنگاه‌های کوچک و متوسط ، نام بخش جدیدی از فرابورس است. بازار شرکت‌های کوچک و متوسط امکان عرضه سهام را به شرکت‌های نوپا و تازه تاسیس که سابقه فعالیت چندانی ندارند و قصد دارند از طریق سهام تامین مالی دارند؛ می‌دهد.

پذیرش شرکت‌ها در این بازار مستلزم داشتن شرایطی مثل شرایط شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و بازارهای اول و دوم و سوم فرابورس نیست. نوپا و کوچک بودن این شرکت‌ها باعث شده تا طرح‌هایی که برای آینده دارند از سوی بورس مورد بررسی قرار بگیرد. نه معیارهایی مثل میزان سودآوری‌، حجم معامللات، حداقل سرمایه و…

کلام آخر

ساعت کاری معامله در بورس روزهای شنبه تا چهارشنبه (به غیر از روزهای تعطیل رسمی) از ساعت 9 تا 12:30 است. ثبت سفارش و پیش گشایش بازار از ساعت 8:30 تا 9 صورت می‌گیرد.

سایت شرکت مدیریت فناوری تهران مهم‌ترین سایت در حوزه بازار سرمایه است. هدف این سایت اطلاع‌رسانی لحظه‌ای و با‌کیفیت به سرمایه‌گذاران و کلیه فعالان بازار سرمایه است. با مراجعه به این سایت شما می‌توانید آخرین تغییرات هر یک از بازارها را مشاهده کنید.

آنچه گفتیم شرحی از انواع بورس در ایران بود. شرط معامله در بازار بورس ثبت نام در سجام، داشتن کد بورسی و عضویت در کارگزاری است. برای شزوع سرمایه‌گذاری مقاله ورود به بورس را بخوانید.

معرفی انواع بازار بورس و بازارهای مالی

اگر شما همه دارایی خود را روی یک سهام شرکت سرمایه گذاری کنید، ممکن است آن شرکت به هر دلیلی گزارش بدی ارائه و یا مدتی بسته شود، که تا باز شدن نماد، سرمایه شما با نرخ تورم تحلیل میرود یا دارایی ای همانند طلا که به قیمت جهانی وابستگی زیادی دارد، در بازار جهانی شروع به ریزش کند در نهایت دارایی شما کاهش می یابد.

همانطور که در قسمت های قبلی آموزش رایگان مقدماتی و مبتدی بورس، با بورس، کد بورسی، کارگزاری ها آشنا شده اید ، در این قسمت قصد داریم شما را با انواع بورس و بازارهای مالی آشنا کنیم، این آموزش یکی از کارا ترین آموزش های بورس است که حتما باید راجع به آن اطلاعات کسب کنید.

به طور کلی بورس و بازار های مالی به چند دسته زیر تقسیم می شوند:

• سهام (Stock)
• کالا (Futures)
• ارز (Forex)بازارهای مالی و معرفی انواع آن‌ها
• انرژی (Energy)
• شاخص (CFC)

سهام چیست؟

به بخشی از سرمایه یک شرکت سهام گفته می شود، سهام عمدتا در بورس اوراق بهادار خریداری و فروخته می شود ، اگرچه فروش خصوصی نیز می تواند وجود داشته باشد و پایه و اساس بسیاری از سرمایه گذاران انفرادی است.

برای درک بیشتر مفهوم سهام بدانید:

شرکت ها برای جمع آوری کمک مالی برای فعالیت در مشاغل خود سهام (صادر) می کنند. صاحب سهام (سهامدار) بخشی از سرمایه شرکت را خریداری می کنند و بسته به نوع سهام موجود ، ممکن است بخشی از دارایی و سود آن را درخواست کنند. زمانی که هر سهم در بازار بورس ایران قرار میگیرد دارای یک نماد است که براساس آن نماد خرید فروش میشود که به اسم سهام هم معرفی شده است. که از جمله این سهام ها میتوان به سهام شستا، سهام فولاد و . اشاره کرد.

به عبارت بازارهای مالی و معرفی انواع آن‌ها دیگر ، سهامدار اکنون مالک شرکت صادر کننده است. مالکیت با توجه به تعداد سهام یک شخص نسبت به تعداد سهام مانده خود تعیین می شود. به عنوان مثال ، اگر شرکتی 1000 سهم برجسته داشته باشد و یک نفر 100 سهم را در اختیار داشته باشد ، آن شخص 10٪ دارایی و درآمد شرکت را در اختیار خواهد داشت.

سهامدار بورس کیست؟

دارنده ای که حداقل یک سهم از سهام یک شرکت را دارد به عنوان سهامدار شناخته می شود و از آنجا که سهامداران اساساً صاحبان یک شرکت هستند ، از مزایای موفقیت یک کسب و کار بهره می برند که این پاداش ها به صورت افزایش ارزیابی سهام یا سود مالی توزیع شده به عنوان سود حاصل می شود.

انواع سهامداران در بازار بورس

مبانی سهامداران

یک سهامدار منفرد که بیش از 50٪ سهام معاملات یک شرکت را در اختیار داشته و آنها را کنترل می کند ، به عنوان سهامدار اکثریت شناخته می شود ، در حالی که کسانی که کمتر از 50٪ سهام یک شرکت را در اختیار دارند ، به عنوان سهامداران اقلیت طبقه بندی می شوند.

طبق اساسنامه و آیین نامه یک شرکت ، سهامداران از حقوق زیر برخوردار می شوند:

• حق بازرسی از سوابق شرکت
• حق رأی دادن در مورد موضوعات مهم شرکتها ، مانند نام بردن از مدیران هیئت مدیره
• حق دریافت سود سهام
• حق حضور در جلسات سالانه ، به صورت حضوری یا از طریق تماس کنفرانسی و.

سبد سهام چیست؟

سبد سهام، مجموعه ای از سرمایه گذاری های مالی مانند سهام ، اوراق قرضه ، کالاها ، پول نقد و معادل نقدی و. است.

شما می توانید انتخاب کنید که سبد سهام خود را نگه دارید و مدیریت کنید ، یا ممکن است به یک سبد گردان، یک مشاور و یا یک متخصص امور مالی دیگر اجازه دهید سبد سهام شما را مدیریت کند و به درآمد زایی برسید.

بهترین شرکت های سبدگردانی

بازار سهام چیست؟

بازار سهام همام بازار بورس است که فعالان در بازار بورس به خرید و فروش سهام می پردازند، که علت اصلی نام گرفتن این بازار، به بازار سهام همین موضوع است.

در پرتفوی خود چند سهام داشته باشیم؟

بهتر است در سبد سهام خود ۵ الی ۱۰ سهام داشته باشید و افرادی که سرمایه کمی دارند (زیر ۱۰ میلیون تومان) به ۵ سهام اکتفا کنند لازم به ذکر است که عرضه اولیه استثناست.

تک سهم در بورس

در حقیقت، منظور از تک سهم شدن در بورس این است که شخصی کل دارایی خود را بر روی یک سهام سرمایه گذاری می‌کند.

این یک واقعیت است، که شما نباید تمامی سرمایه خود را روی یک دارایی بگذارید حالا به چه دلیل؟

اگر شما همه دارایی خود را روی یک سهام شرکت سرمایه گذاری کنید، ممکن است آن شرکت به هر دلیلی گزارش بدی ارائه و یا مدتی بسته شود، که تا باز شدن نماد، سرمایه شما با نرخ تورم تحلیل میرود یا دارایی ای همانند طلا که به قیمت جهانی وابستگی زیادی دارد، در بازار جهانی شروع به ریزش کند در نهایت دارایی شما کاهش می یابد.

بورس کالا

بورس کالا بازاری است که کالاهای مختلفی در آن معامله می شود. بیشتر بازارهای کالاهای دنیا تجارت محصولات کشاورزی و سایر مواد خام (مانند گندم ، جو ، شکر ، ذرت ، پنبه ، کاکائو ، قهوه ، محصولات شیر ، شکم گوشت خوک ، روغن و فلزات) را انجام می دهند. معاملات شامل انواع مختلف قراردادهای مشتقه بر اساس این کالاها است ، مانند اوراق بهادار ، معاملات آتی و اختیارات و همچنین معاملات بورس.

بورس کالا ایران

خوب است بدانید که بازارهای مالی و معرفی انواع آن‌ها بورس کالا ایران مناسب چه افرادی ست؟ بورس کالا ایران مناسب افرادی است که قصد دارند از نوسانات مواد خوام استفاده کنند. در بورس کالا نوسانات کاذب وجود ندارد و با معامله در بورس کالا می‌تواند خود را از نوسانات کاذب دور کند.

بورس انرژی چیست؟

شاید برایتان جالب باشد بدانید بورس انرژی دقیقا چیست؟ از بورس انرژی برای معاملات کالا‌‌های حامل انرژی مبنتی بر کالا استفاده می‌شود.

در بورس انرژی به عنوان چهارمین بورس در ایران مواردی زیر معامله می شود:

در این قسمت از آموزش بورس، در خدمت شما بودیم، امیدواریم مطلب برایتان مفید بوده باشد، برای آموزش دیگر قسمت های بورس به آدرس سایت استاد علیرضا محرابی مراجعه کرده و با خرید دوره آنلاین آموزش بورس به راحتی در این بازار کسب درامد کنید.

آشنایی با انواع تحلیل در بازار فارکس | ۳ تحلیل مهم در فارکس

بسیاری از افرادی که سابقه فعالیت در بازار را فارکس دارند، معامله در این بازار را شبیه قمار می‌دانند و موفقیت در آن را به شانس نسبت می‌دهند. اگر از این افراد در مورد دانش مالی‌شان سؤال کنید، به موضوعات پیش پا افتاده‌ای اشاره می‌کنند که هیچ نقشی در پیش‌بینی صحیح بازار ارز ندارد. در واقع، اگر خود شما نیز بدون دانش روز و بدون آگاهی از تحلیل در بازار فارکس وارد آن شوید، ممکن است محیط معامله‌گری آن را شبیه کازینوها ببینید. اما زمانی که با آگاهی و دانش وارد این بازار شوید، می‌بینید که موفقیت و سود بردن از آن، صرفاً به تحلیل‌های صحیح شما از بازار بستگی دارد و هر چقدر دانش مالی خود را ارتقا دهید، نتیجه بهتری از معامله در این بازار خواهید گرفت. در ادامه می‌خواهیم انواع تحلیل در بازار فارکس را مورد بررسی قرار دهیم تا مسیر پیوستن به بزرگ‌ترین بازار مالی جهان برای شما شفاف‌ و روشن شود. پس اگر نسبت به شیوه صحیح معامله در فارکس کنجکاو هستید، با ما همراه باشید.

مقدمه‌ای بر ماهیت بازار فارکس و اهمیت معامله در آن

فارکس «Forex» را می‌توان بزرگ‌ترین بازار مالی جهان در نظر گرفت که حجم معاملات روزانه آن به بالای چند تریلیون دلار هم می‌رسد. در این بازار، تمام ارزهای رایج جهان مانند دلار، یورو، ین، پوند، فرانک، روپیه، ریال، درهم و … مورد معامله قرار می‌گیرد. افراد از سراسر جهان می‌توانند با افتتاح حساب کاربری در یکی از کارگزاری‌های فارکس که تحت عنوان بروکر «Broker» شناخته می‌شوند، وارد بازار فارکس شوند و در آن معامله کنند. فارکس هیچ مکان فیزیکی ندارد و افراد صرفاً به‌صورت آنلاین می‌توانند در آن به ترید بپردازند. فارکس یک بازار ۲۴ ساعته است که در ۵ روز کاری (دوشنبه تا جمعه) می‌توان در آن به تحلیل و معامله مشغول شد. ایرانیان بسیاری با تکیه بر دانش تحلیل توانسته‌اند نتایج خوبی از فعالیت در فارکس بگیرند.

اما آمارها نشان می‌دهد که حداکثر فعالان فارکس جزء بازنده‌های این بازار هستند؛ چراکه از روی احساسات هیجانی به باز کردن پوزیشن‌های معاملات می‌پردازند و از دانش مالی کافی برخوردار نیستند. شما می‌توانید با فراگیری این دانش، با آغاز اولین معاملات خود در فارکس، سودهای خوبی را نصیب خود کنید. هیچ تریدر موفق نمی‌تواند منکر اهمیت بالای دانش مالی در موفقیت فارکس شود. پس با پی بردن به انواع تحلیل در بازار فارکس، آموزش مالی خود را آغاز کنید.

انواع شیوه‌های تحلیلی در بازار فارکس کدامند؟

تحلیل در بازار فارکس به دو شیوه کلی انجام می‌شود. البته این دو شیوه‌ی کلی در دیگر بازارهای مالی مانند بورس، کریپتو و …. نیز وجود دارد و افراد می‌توانند برحسب موقعیت معاملاتی خود از این دو شیوه بهره بگیرند که تعریف و ویژگی‌های بازارهای مالی و معرفی انواع آن‌ها بازارهای مالی و معرفی انواع آن‌ها آن‌ها به قرار زیر است:

برای تحلیل بازار به شیوه‌ی تکنیکال، باید نمودارهای قیمت ارز را مورد بررسی قرار دهید. سابقه قیمت‌ها، روند حرکت‌ آن‌ها، نقاط مقاومت و حمایت از جمله اطلاعاتی هستند که می‌توانند با حاصل شدن از نمودارها، به ما کمک کنند تا قیمت‌های آتی ارزها را حدس بزنیم. البته در تحلیل تکنیکال از استراتژی‌های تحلیلی دیگری نیز کمک می‌‌گیرند. همچنین اندیکاتورها، اسیلاتورها و دیگر ابزارهای تحلیلی نیز در انجام تحلیل تکنیکال و پیش‌بینی قیمت جفت ‌ارزهای فارکس نقش بسزایی دارند. لازم به ذکر است که تحلیل تکنیکال علاوه‌بر بازار فارکس، در تمام بازارهای مالی دیگر نیز کاربرد دارد. در واقع، اگر یک تریدر یاد بگیرد از روی نمودارهای قیمت به پیش‌بینی بازار بپردازد، این کار را می‌تواند در دیگر محیط‌های مالی غیر فارکس هم انجام دهد و به نتیجه‌ی مطلوب برسد. از جمله نکات و ویژگی‌های تحلیل تکنیکال در فارکس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• به تریدرهایی که تحلیل تکنیکال را به عنوان شیوه تحلیل در بازار فارکس انتخاب کرده‌اند، معامله‌گران تکنیکال می‌گویند و کار آن‌ها رصد کردن نمودارهای مختلف بازار است.
• تحلیل تکنیکال برپایه‌ی این اصل استوار است که: «تاریخ در بازار تکرار می‌شود!». بنابراین تحلیل‌گران تکنیکال معتقدند که نمودارهای قیمت می‌تواند حتی اطلاعات بنیادی ارزها در فارکس را نیز در بر بگیرد و این تحلیل‌گران صرفاً به بررسی نمودارها و الگوهای قیمت اکتفا می‌کنند.
• به کمک تحلیل حرکات قیمت (پرایس اکشن) در تحلیل تکنیکال می‌توان حرکات قیمتی بالقوه و همچنین شرایط فعلی قیمت‌ها را حدس زد.
• تحلیل تکنیکال بیشتر به احتمالات وابسته است و کمتر به پیش‌بینی می‌پردازد. چراکه هر تریدر ممکن است تحلیل متفاوتی از نمودارهای یکسان ارز در فارکس داشته باشد!
• از جمله استراتژی‌های معاملاتی رایج در تحلیل تکنیکال می‌توان به استرتژی فشردگی باند بولینگر، استراتژی RSI، استراتژی اسکالپ و …. اشاره کرد.

برای فراگیری شیوه‌ی محبوب و رایج تحلیل تکنیکال می‌توانید روی دوره‌های آموزش تحلیل تکنیکال دلفین وست حساب کنید که جزو بهترین و به‌روزترین دوره‌های آموزش فارکس به زبان فارسی هستند.

تحلیل بنیادی یا فاندامنتال یکی دیگر از شیوه‌های تحلیل در بازار فارکس است که برعکس تحلیل تکنیکال، ربط چندانی به نمودارها و اندیکاتورها ندارد. تحلیل بنیادی یا فاندامنتال بیشتر براساس گزارش‌ها و داده‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی صورت می‌گیرد. با توجه به اینکه هرگونه اتفاق یا خبر سیاسی، اجتماعی و اقتصادی می‌تواند به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر روی نوسان قیمت ارزها تأثیر داشته باشد، پس به کمک تحلیل فاندامنتال می‌توان، تأثیر این نوسانات بر بازار ارز را بررسی کرد. علاوه‌بر بررسی عوامل دخیل در نوسانات، تحلیل بنیادی می‌تواند در تعیین ارزش ذاتی ارزها نیز به تحلیل‌گران کمک کند. تحلیل بنیادی، همان‌طور که از نام آن هم پیداست، به بررسی تمام عوامل ریشه‌ای و بنیادی دارایی‌های موجود در هر بازار می‌پردازد. از جمله نکات و ویژگی‌های مربوط به تحلیل فاندامنتال می‌توان موارد زیر را نام برد:

• افراد و تریدرهایی که برای تحلیل در بازار فارکس، شیوه‌ی تحلیل فاندامنتال را انتخاب می‌کنند، به عنوان تریدرها یا معامله‌گران بنیادی یا فاندامنتال شناخته می‌شوند که کار آن‌ها بررسی تمامی موارد بنیادی و ریشه‌ای تأثیرگذار بر قیمت ارزها در فارکس است.
• برای استفاده از تحلیل بنیادی باید درک صحیحی از چگونگی تأثیر اخبار اقتصادی، سیاسی و … روی قیمت ارزها داشته باشید که این درک با مطالعه‌ی اقتصاد کلان ممکن می‌شود.
• اولین اصلی که در تحلیل بنیادی مورد توجه قرار می‌گیرد، بررسی وضعیت اقتصادی کشورهای مختلف است تا قیمت ارز آن‌ها در فارکس کشف شود. اقتصاد بد یک کشور به معنی ارزش کمتر ارز آن کشور و اقتصاد قوی یا رو به رشد یک کشور نیز به معنای افزایش نرخ ارز آن در بازارهای جهانی چون فارکس خواهد بود.
• تحلیل تکنیکال به مراتب پیچیده‌تر و زمانبرتر از تحلیل تکنیکال است و بررسی آن به انرژی بیشتری نیاز دارد. این در حالی است که نتایج حاصل از این تحلیل نیز به مراتب صحیح‌تر و ریشه‌ای‌تر از نتایج تحلیل تکنیکال هستند.

به‌صورت کلی می‌توان تحلیل بنیادی را برای چشم‌اندازهای بلندمدت بازار و تحلیل تکنیکال را برای چشم‌اندازهای کوتاه‌مدت بازار فارکس به‌کار گرفت. البته در ادامه خواهیم گرفت که کدام شیوه تحلیلی برای شما مناسب‌تر است.

تحلیل احساسات معامله‌گران در فارکس چیست؟

اگرچه بیشتر افراد تصور می‌کنند که تحلیل در بازار فارکس، فقط محدود به دو تحلیل کلی تکنیکال و فاندامنتال است، اما در حقیقت یک نوع دیگر از تحلیل نیز وجود دارد که ترجیح دادیم به خاطر ماهیت متفاوتی که دارد، آن را به‌صورت جداگانه مورد بررسی قرار دهیم. تحلیل احساسات معامله‌گران یا «Sentiment Analysis» شیوه‌ای دیگر برای تحلیل در بازار فارکس است که برای تبدیل شدن به یک تریدر حرفه‌ای باید از آن نیز آگاهی داشته باشید. تحلیل احساسات معامله‌گران، همان‌طور که از نام آن هم پیداست به بررسی رفتار معامله‌گران فارکس می‌پردازد. اگرچه در تحلیل‌های تکنیکال و بنیادی می‌توان تا حد زیادی به بررسی قیمت‌ها و پیش‌بینی آن‌ها پرداخت، اما گاهی نمودارها و وضعیت اقتصادی نمی‌توانند اطلاعات چندان دقیقی را در اختیار ما قرار دهند. به همین خاطر باید منبع دیگری را نیز برای بررسی در نظر بگیریم که در شرایط خاص از بازار عقب نمانیم!

معمولاً از روی رفتار کلی معامله‌گران برای خرید یا فروش کلی یک جفت‌ارز خاص در فارکس می‌توان در مورد آینده‌ی قیمت آن جفت‌ارز نتیجه‌گیری کرد. البته نتیجه‌گیری مثبت یا منفی در مورد رفتار کلی معامله‌گران برای استقبال از خرید یا فروش یک جفت‌ارز، به کمک داده‌های تکنیکال و فاندامنتال، دقیق‌تر مسیر می‌شود. بنابراین باید این نوع از تحلیل را نیز به عنوان یک شیوه‌ی دیگر تحلیل در بازار فارکس در نظر گرفت و به فراگیری آن پرداخت.

کدام شیوه تحلیل در بازار فارکس برای ما مناسب‌تر است؟

برای پاسخ به این سؤال که « کدام شیوه تحلیل در بازار فارکس برای ما مناسب‌تر است؟» باید ببینیم که نظرات تحلیل‌گران تکنیکال و بنیادی در مورد شیوه‌های تحلیل‌شان چگونه است. قطعاً اگر شما از یک معامله‌گر تکنیکال بپرسید که کدام شیوه تحلیل در بازار فارکس بهتر است، او به شما خواهد گفت که: «هر تحلیل دیگر به‌جز تحلیل تکنیکال در فارکس علافی محض است. در واقع، وقتی شما تنها با بررسی نمودارها می‌توانید بفهمید که اوضاع از چه قرار است، چرا باید بروید و کلیه گزارشات و داده‌های مربوط به بخش اقتصاد و سیاست ملت‌ها را بررسی کنید؟!!» آن‌گاه ممکن است قانع شوید که تحلیل تکنیکال به عنوان بهترین شیوه تحلیل در بازار فارکس، انتخاب بی چون‌وچرای شما برای فعالیت در این بازار است. اما عجله نکنید، قبل از انتخاب، نظر یک معامله‌گر بنیادی را هم جویا شوید.

حالا اگر شما سؤال قبلی خود را از یک تریدر بنیادی بپرسید، به احتمال زیاد به شما خواهد گفت که: «نمودارها خطوط به دردنخوری هستند که هیچ اطلاعاتی را بدست نمی‌دهند. تحلیل‌گران تکنیکال هم افراد خیال‌پردازی هستند که از روی این خطوط به‌دردنخور به معامله می‌پردازند!» آن‌گاه حتماً سردرگم می‌شوید و با خود فکر می‌کنید که کاش نظر کسی را جویا شوم که احساسات معامله‌گران را بررسی می‌کند. اگر از چنین شخصی هم سؤال خود را تکرار کنید، قطعاً به شما پیشنهاد می‌دهد که بنشینید و رفتار معامله‌گران تکنیکال و بنیادی را بررسی کنید و از روی رفتار آن‌ها به صعودی یا نزولی بودن بازار پی ببرید!!

ستون‌‌های تحلیلی سه‌گانه فارکس

در قسمت قبل بالاخره متوجه نشدیم که کدام تحلیل فارکس برای ما مناسب‌تر است، چراکه هیچ‌کدام از تحلیل‌های نامبرده بهتر از دیگری نیستند. اگرچه بیشتر تحلیل‌گران تکنیکال و بنیادی در برابر هم جبهه می‌گیرند، اما در حقیقت هرکدام از آن‌ها نیز برای این که از نتیجه‌ی تحلیل خود مطمئن‌تر شوند، به داده‌های تکنیکال یا بنیادی همدیگر سرک می‌کشند. اما شما این اشتباه را تکرار نکنید و به یک تحلیل‌گر تکنیکال یا فاندامنتال محض تبدیل نشوید که نسبت به استفاده از یک شیوه‌ی تحلیل خاص افراط می‌کند. به‌جای آن، به یک تحلیل‌گر انعطاف پذیر تبدیل شوید که در موقعیت‌های لازم از داده‌های تکنیکال، فاندامنتال و همچنین احساسات اکثریت معامله‌گران برای معاملات خود بهره می‌گیرد. برای درک بهتر هریک از شیوه‌ها تحلیلی نامبرده می‌توان کاربرد آن‌ها را به‌صورت زیر بیان کرد:

• تحلیل تکنیکال به ما کمک می‌کند تا با بررسی نمودارها و سابقه قیمت جفت‌ارزها در بازار بتوانیم دیدگاه کلی نسبت به روند بازار بدست بیاوریم که این دیدگاه کلی سبب می‌شود تا یک چشم‌انداز از حرکات بالقوه و آینده بازار برای ما شکل بگیرد.
• تحلیل بنیادی به ما این امکان را می‌دهد تا گوشه چشمی هم به اوضاع اقتصادی و سیاسی کشورها داشته باشیم، تا اگر یکدفعه‌ای اتفاق سیاسی، اقتصادی یا حتی اجتماعی خاصی مانند جدا شدن انگلستان از اتحادیه اروپا، وقوع انقلاب در یک کشور یا جنگ لفظی بین دو کشور خاص روی داد و این اتفاقات بر قیمت‌ها تأثیر گذاشت، از بازار عقب نمانیم.
• تحلیل احساسات معامله‌گران نیز به ارزیابی نتایج حاصل از تحلیل تکنیکال و بنیادی می‌انجامد تا بتوانیم اشکالات بررسی‌های خود را پیدا کرده یا از انجام آن‌ها مطمئن باشیم!

سخن نهایی

با توجه به مطالب عنوان شده، ممکن است فراگیری هرسه شیوه‌ی تحلیل تکنیکال، فاندامنتال و تحلیل احساسات بازار برای شما دشوار باشد. به همین خاطر ما به شما توصیه می‌کنیم تا ابتدا آموزش معامله در فارکس خود را با تحلیل تکنیکال که شیوه‌ای ساده، قابل فهم و لذت‌بخش است شروع کنید. سپس با باز کردن اولین پوزیشن‌های معاملاتی خود در فارکس و کسب سود از آن‌ها، حالا به آموزش‌های تحلیل بنیادی و رصد کردن احساسات معامله‌گران بپردازید تا بتوانید هر بار عملکرد بهتری در فارکس داشته باشید. به‌طوری که با یادگیری هر استراتژی تازه بازارهای مالی و معرفی انواع آن‌ها بتوانید مقدار زیان‌های خود را کاهش داده و سود بیشتری دریافت نمایید. باید این نکته را در نظر داشته باشید که یک تریدر حرفه‌ای باید یک شاگرد مادام‌العمر باقی بماند و همیشه در حال یادگیری شیوه‌های تازه باشد!!

آموزش بازار فارکس در ایران

مجموعه دلفین‌ وست یکی‌ از بزرگ‌ترین مرجع‌های آموزش سرمایه‌ گذاری است که تحت قوانین جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌نماید. مطلب فوق صرفاً به منظور آشنایی بیشتر مخاطبان با بازارهای مالی و معرفی انواع آن‌ها این بازار مالی است و مسئولیت استفاده از محتویات این مقاله، کاملاً بر عهده خود خوانندگان است.

برای یادگیری “آموزش سرمایه گذاری در فارکس” مسیر زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم:

ابزار مشتقه چیست و چه کارکردی دارد؟

ابزار مشتقه در بازارهای مالی، همان‌طور که از اسم‌شان پیداست، ابزارهایی هستند که از یک دارایی پایه مشتق شده‌اند. شاید درک فلسفه وجودی چنین ابزارهایی برای افرادی که با بازارهای مالی آشنایی ندارند کمی دشوار بازارهای مالی و معرفی انواع آن‌ها باشد، اما شاید اگر خودمان را جای تاجران و کشاورزان قدیمی بگذاریم، راحت‌تر بتوانیم فلسفه این ابزارها را درک کنیم!

ابزار مشتقه چیست؟

کشاورزی را فرض کنید که تمام درآمدش از محل فروش محصولی است که در یک فصل خاص برداشت می‌کند. این کشاورز باید تمام سال منتظر فصل برداشت باشد تا به یک درآمد احتمالی از محل فروش محصول برسد. این کشاورز از یک طرف باید هزینه‌های مالی پرورش محصول را متقبل شود و از طرف دیگر باید امیدوار باشد که محصولش دچار آفت نشود یا مثلا در اثر کاهش بارندگی مقدار برداشت محصول کاهش نیابد. یا اینکه در فصل برداشت محصول، بهای محصول کاهش نیابد. به عبارت ساده‌تر، تولید و فروش محصولات کشاورزی با ریسک همراه است و ممکن است این ریسک به کاهش درآمد سالانه کشاورز منجر شود.

اما این کشاورز می‌تواند با پیش‌فروش کردن محصول ریسک کاهش درآمد را از بین ببرد و از طرف دیگر زودتر از موعد برداشت به پول برسد و بخشی از این پول را صرف هزینه‌های تولید محصول کند. در چنین حالتی، «پیش‌فروش محصول» در واقع ابزاری مالی است که کشاورز برای از بین بردن ریسک‌های تولید محصول استفاده کرده است.

کارکرد عمده ابزارهای مشتقه مالی هم در واقع همین است و هدف از طراحی و استفاده از این ابزارها کاهش ریسک معاملات است. برای نمونه بیایید ببینیم چگونه می‌شود از ابزار «اختیار معامله» برای کاهش ریسک استفاده کرد.

استفاده از ابزار اختیار معامله برای کاهش ریسک

اول بیایید ببینیم اختیار معامله چیست. اختیار معامله قراردادی برای آینده است که بر اساس آن خریدار و فروشنده توافق می‌کنند که مقدار مشخصی از یک دارایی را در تاریخ معینی معامله کنند. از آنجا که هر معامله دو طرف (خریدار و فروشنده) دارد، اختیار معامله را هم به دو دسته تقسیم کرد: اختیار خرید و اختیار فروش.

ابزارهای مشتقه پیچیدگی‌ها و ریزه‌کاری‌های زیادی دارند و شاید استفاده از آن‌ها برای تازه‌کارها فکر خوبی نباشد. اما آشنایی کلی با این ابزارها می‌تواند ما را با جذابیت‌های بازارهای مالی آشنا کند و کمک‌مان کند تا در زمان مناسب ابزارهای مناسب برای شیوه سرمایه‌گذاری خودمان را انتخاب کنیم و بازدهی سرمایه‌مان را به حداکثر برسانیم

اکنون بیایید ببینیم اختیار فروش چگونه چیزی است و کسی که اختیار فروش را می‌خرد صاحب چه حقی می‌شود. خریدار یک قرارداد اختیار فروش مبلغ مشخصی به طرف مقابل پرداخت می‌کند و در برابر این مبلغ از این اختیار برخوردار می‌شود که بتواند در زمان مشخص‌شده مقداری از یک دارایی مشخص را به طرف دیگر بفروشد. فروشنده اختیار فروش هم باید در زمان تعیین‌شده آماده خرید آن دارایی با مبلغ تعیین‌شده باشد. نکته اینجاست که دارنده اختیار فروش هیچ الزام و تعهدی به فروش دارایی مورد بحث ندارد و در زمان سررسید قرارداد می‌تواند از اختیار فروش خود چشم‌پوشی کند و آن دارایی را برای خودش نگه دارد.

کمی پیچیده شد، نه؟ برای اینکه از سردرگمی خارج شویم، بیایید یک نمونه عملی را با هم مرور کنیم. فرض کنید شما امروز می‌خواهید در سهام شرکت الف سرمایه‌گذاری کنید و قیمت روز هر برگه سهم این شرکت مثلا ۵۰۰ تومان است. ارزیابی شما این است که قیمت سهام این شرکت تا سه ماه آینده ۵۰ درصد رشد می‌کند و به ۷۵۰ تومان می‌رسد. اما از آن طرف نگرانید که مبادا بازار دچار تلاطم شود و قیمت سهم کاهش یابد. در حالت عادی برای پوشش ریسک کاهش قیمت این سهم ابزاری ندارید و مجبورید با ریسک کاهش قیمت سهم سر کنید.

اما با استفاده از ابزار مشتقه اختیار فروش می‌توانید این ریسک را کاهش دهید، در واقع این ریسک را به شخص دیگری منتقل می‌کنید. به این صورت که اختیار فروش مقدار معینی از سهم شرکت الف را می‌خرید. قرارداد اختیار فروش هم به این شکل است که برای خرید اختیار فروش هر سهم ۵ تومان می‌پردازید و در مقابل این اختیار را به دست می‌آورید که در سه ماه آینده هر سهم‌تان را با مبلغ ۴۹۰ تومان بفروشید.

حال اگر در ۳ ماه آینده قیمت سهم‌تان رشد کند و مثلا به ۶۰۰ تومان یا بالاتر بازارهای مالی و معرفی انواع آن‌ها برسد، از اختیار فروش‌تان -که فروش به مبلغ ۴۹۰ تومان است- صرف‌نظر می‌کنید و سهام‌تان را در بازار می‌فروشید. ولی اگر قیمت سهم‌تان کاهش پیدا کند و مثلا به ۴۰۰ تومان برسد، از اختیار فروش‌تان استفاده می‌کنید و به جای اینکه سهم‌تان را در بازار و به قیمت ۴۰۰ تومان بفروشید، از اختیار فروش استفاده می‌کنید و سهم‌تان را با قیمت ۴۹۰ تومان به فروشنده اختیار فروش (طرف دیگر قرارداد اختیار فروش) می‌فروشید. پس می‌بینید که در این مثال، قرار داد اختیار فروش خیلی ساده مانند یک بیمه‌نامه عمل می‌کند و اجازه نمی‌دهد قیمت سهام‌تان زیر ۴۹۰ تومان بیاید.

معرفی ابزارهای مشتقه

ابزار مشتقه پیچیدگی‌ها و ریزه‌کاری‌های زیادی دارند و شاید استفاده از آن‌ها برای تازه‌کارها فکر خوبی نباشد. اما آشنایی کلی با این ابزارها می‌تواند ما را با جذابیت‌های بازارهای مالی آشنا کند و کمک‌مان کند تا در زمان مناسب ابزارهای مناسب برای شیوه سرمایه‌گذاری خودمان را انتخاب کنیم و بازدهی سرمایه‌مان را به حداکثر برسانیم. در اینجا تعدادی از ابزارهای مشتقه را با هم مرور می‌کنیم:

قراردادهای اختیار معامله

اختیار معامله یکی از جذاب‌ترین ابزارها برای پوشش ریسک نوسان قیمت دارایی است که بالاتر درباره آن توضیح دادیم. یک بار دیگر به این نکته اشاره می‌کنیم که خریدار اختیار معامله (خرید یا فروش) الزام و تعهدی به اجرای معامله ندارد ولی فروشنده اختیار معامله ملزم است در صورت درخواست طرف دیگر، اقدام به معامله کند.

ابزار مشتقه قرارداد سلف

اگر بخواهیم ساده بگوییم، قرارداد سَلَف برعکس نسیه است. در نسیه کالایی را دریافت می‌کنید و قول می‌دهید که پولش را بعدا بپردازید، اما در قرارداد سلف پول یک دارایی پایه را از قبل می‌پردازید و طرف دیگر متعهد می‌شود که در زمان معین دارایی مورد نظر را تحویل شما بدهد. فایده این نوع قرارداد برای فروشنده این است که سریع‌تر به پول دسترسی پیدا می‌کند و می‌تواند از این پول برای پوشش هزینه‌های جاری خود استفاده کند. خریدار هم در واقع روی کالایی سرمایه‌گذاری کرده است که انتظار می‌رود در آینده با رشد قیمت همراه باشد.

نکته: این امکان وجود دارد که خریدار قرارداد سلف، دارایی پیش‌خریدشده را در قالب یک «قرارداد سلف موازی استاندارد» بفروشد. به عبارت دیگر، خریدار قرارداد سلف می‌تواند دارایی آینده خودش را به دیگری واگذار کند. به این نوع قرارداد هم به‌اختصار سلف می‌گویند.

قرارداد آتی

قرارداد آتی همان‌طور که از اسمش پیداست، نوعی از ابزار مشتقه و قراردادی برای انجام یک معامله در آینده است. در این نوع قرارداد فروشنده و خریدار تعهد می‌دهند که مقدار مشخصی از یک دارایی را در زمان سررسید قرارداد آتی با یک قیمت تعیین‌شده معامله کنند. به این ترتیب، خریدار و فروشنده خودشان را در برابر نوسان‌های قیمت آن دارایی بیمه می‌کنند. مثلا یک نوع قرارداد آتی می‌تواند بین کشاورز و کارخانه باشد که هر دو متعهد می‌شوند بعد از فصل برداشت محصول (مثلا گندم)، مقدار مشخصی از محصول را با قیمتی تعیین‌شده معامله کنند.

اما بازارهای مالی این امکان را هم فراهم کرده‌اند که خود این قراردادهای آتی هم دادوستد شوند و معامله‌گران با معامله این قراردادها کسب سود کنند. برای نمونه، تحلیل‌گری ممکن است به این نتیجه برسد که قیمت گندم در ماه‌های آینده افزایش خواهد یافت و در نتیجه اقدام به خرید قرارداد آتی گندم کند. در تئوری، وقتی زمان سررسید این قرارداد فرا برسد، معامله‌گر می‌تواند گندم را با قیمت مشخص‌شده در قرارداد آتی تحویل بگیرد و با قیمت بالاتر در بازار بفروشد و سود کند. اما معمولا این اتفاق نمی‌افتد و معامله‌گر قبل از زمان سررسید، قرارداد خودش را در بازار معاملات آتی با قیمت بالاتر می‌فروشد و اصطلاحا از آن موقعیت خارج می‌شود.

نکته: بازار معاملات آتی در ایران از سال ۱۳۸۷ و با معاملات آتی سکه شروع به کار کرد. (هنگام نوشته شدن این متن معاملات آتی سکه در ایران متوقف شده است.) از آن سال به بعد، قرارداد آتی روی دارایی‌های پایه مختلفی از جمله زیره، زعفران، مس، کنجاله سویا و غیره تعریف و در بازار معاملات آتی دادوستد شده است.

ابزار مشتقه قرارداد فوروارد

یکی دیگر از ابزار مشتقه، بازارهای مالی و معرفی انواع آن‌ها قرارداد فوروارد یا forward contract است که شباهت زیادی با قرارداد آتی یا future contract دارد. در قرارداد فوروارد هم مانند قرارداد آتی، خریدار و فروشنده توافق می‌کنند که در زمان معین معامله معنی را انجام بدهند. مهم‌ترین تفاوت هم در این است که قراردادهای آتی در بورس معامله می‌شوند ولی محل معاملات قراردادهای فوروارد بازارهای خارج از بورس است.

قرارداد سوآپ

قرارداد سوآپ یا معاوضه قراردادی است که بر اساس آن طرفین توافق می‌کنند که عواید ناشی از ابزارهای مالی‌شان را در آینده معاوضه کنند. این نوع قراردادها معمولا بین شرکت‌ها منعقد می‌شود و در آن شرایط معامله از جمله زمان پرداخت و نحوه محاسبه جریان‌های نقدی قید می‌شود. جالب است اشاره کنیم که اولین سوآپ در اوایل دهه ۱۹۸۰ بین شرکت آی‌بی‌ام و بانک جهانی منعقد شد.

قرارداد سوآپ شباهت زیادی با قراردادهای آتی دارد مانند قراردادهای آتی، طرفین سوآپ هم متعهد می‌شوند که در تاریخ یا تاریخ‌های مشخص معاملاتی را با یکدیگر انجام بدهند. دارایی پایه در معاملات سوآپ می‌تواند اوراق قرضه، وام، سبد دارایی‌های بورسی و حتی شاخص سهام باشد.در حال حاضر اکثر قراردادهای مشتقه خارج از بورس به شکل سوآپ منعقد می‌شوند.

معرفی انواع اردرهای معاملاتی در بازار فارکس

در سیستم مالی فارکس چندین نوع اردر یا دستوراالعمل سرمایه گذاری وجود دارد که بسته به تناسب آنها با شرایط تجاری شما می‌تواند مزایا و معایبی را به همراه داشته باشد. درواقع این سبک تجارت شما است که مشخص می‌کند کدام اردر یا دستورالعمل برای نیازهای شما مناسب‌تر است و می‌تواند به پیشرفت شما کمک کند. با ما همراه باشید تا انواع اردرهای معاملاتی در فارکس به شما معرفی کنیم تا در ادامه بهترین و مناسب ترین گزینه را انتخاب کنید.

Market Order

Market Order یا اردر بازار یکی از بهترین پیشنهادات معاملاتی فارکس است که به محض اینکه سفارش داده شد، اجرایی می‌شود. این اردر بر مبنای وضعیت فعلی بازار قیمت گذاری می‌گردد.

همچنین به سرعت به یک پوزیشن باز تبدیل شده و تحت تأثیر نواسانات بازار قرار می‌گیرد. از این جهت اگر ارزش اردر یا پوزیشن شما کم شود شما متضرر خواهد شد. درصورتی که در این وضعیت پوزیشن خود را ببندید، متضرر نمی‌شوید و موجودی شما بر اساس مجموع اصلاح شده آپدیت می‌شود.

از آنجایی که بازار مالی Forex بسیار پویا و فعال است، قیمت اجرایی با آخرین قیمتی که در پلت فرم تجاری شاهد هستید متفاوت است. این تفاوت اسلیپج Slippage نام دارد که گاهی به سود و گاهی به ضرر شما خواهد بود.

Limit Order

اردر محدود همانطور که از نامش مشخص است، دارای قوانین محدود کننده است. از این اردر می‌توانید برای معامله یک جفت ارز استفاده کنید ولی در چارچوب دستورالعملی خاص. در غیر این صورت اردر شما در حال تعلیق قرار می‌گیرد و موجودی و محاسبه مارجین تغییری نخواهد کرد.

به این مورد از انواع اردرهای معاملاتی ، اردر درحال انتظار هم گفته می‌شود که تأثیری روی حساب شما ندارد و هر زمان که خواستید می‌توانید آن را لغو کنید؛ با این حال در ادامه اگر شرایط بازار مهیا شد به صورت خودکار فعال می‌شود.

از این اردر در حال انتظار بیشتر برای برای ایجاد اردری استفاده می‌شود که اگر نرخ ارز به سطحی معین برسد اتوماتیک اجرا می‌شود. مثلاً اگر پیش بینی می‌کنید نرخ یک ارز در حال افزایش است، می‌توانید این اردر محدود در حال انتظار را سفارش دهید و درصورتی که پیش بینی شما درست از آب درآمد و به قیمت مدنظر شما رسید، به صورت خودکار فعال شود.

Take Profit Order

این اردر به معنای دستوراالعمل حد سود است؛ یعنی زمانی که ارزش ارز به مقدار مشخص شده برسد، خودکار همه اردرهای باز را می‌بندد و سود شما را حفظ می‌کند. درواقع اردر حد سود زمانی که شما بر پوزیشن‌های باز خود نظارت ندارید، سود را محدود می‌کند. همانطور که می‌دانید بازار به سرعت زیادی تغییر می‌کند؛ از این رو این اردر همانند یک مکانیسم دفاعی می‌تواند سود شما را حفظ کرده و مانع از ضرر کردن شما شود.

مثلاً اگر ارزی را با قیمت 109 دلار خریده‌اید و بازارهای مالی و معرفی انواع آن‌ها می خواهید زمانی که به سر حد 110 دلار رسید، سود خود را دریافت کنید، این نرخ به عنوان سر حد معین می‌شود. از این جهت اگر ارزش ارز به این میزان برسد، همه پوزیشن‌های باز خودکار بسته می‌شود و سود شما حفظ خواهد شد.

Stop Loss Order

یکی از انواع اردرهای معاملاتی که مانند مورد قبلی یک مکانیسم دفاعی است و جلوی ضرر کردن شما را می‌گیرد. در صورتی که نرخ ارز روند کاهشی بگیرد و به میزانی که در اردر مشخص کرده‌اید برسد، این اردر پوزیشن‌های باز را به صورت خودکار می‌بندد.

برای مثال اگر ارزهای USD/JPY را به میزان 109 خریده‌اید، می‌توانید حد ضررتان را روی 107.00 تنظیم نمایید؛ درصورتی که ارزش این ارزها تا این حد کاهش یابد، به صورت خودکار معامله بسته می‌شود و از ضرر کردن شما ممانعت می‌شود.

با این حال توجه داشته باشد که Stop Loss Order تنها ضرر شما را محدود می‌کند و از آن جلوگیری نمی‌کند. در این حالت هم مانند اردر قبلی، چون بازار دائماً در حال تغییر است، ممکن است حد ضرر که برای یک ارز تعیین کرده‌اید با دیگر ارز متفاوت باشد.

درواقع از روز اول کاری (دوشنبه) که معاملات شروع می‌شوند، درصورتی که حد ضررتان شروع به کار کند، معامله ی شما بر مبنای نرخ جاری بازار اجرایی می‌گردد که امکان دارد از حد ضرر شما کمتر بوده و در ادامه بیشتر شما را متضرر کند.

برای اطمینان بیشتر از معاملات خود در بازار مالی فارکس، توصیه می‌شود برای همه معاملات خود اردر حد ضرر را فعال کنید یا به اصطلاح تریدرها آنها را Stopped-out کنید؛ به این صورت سرمایه شما را بیمه خواهد شد.

Trailing Stop Order

از دستورالعمل Trailing Stop Order همانند مورد قبلی برای جلوگیری از ضرر و مارجین کال استفاده می‌شود. درصورتی که بازار به ضرر شما حرکت می‌کند، اردر Trailing Stop می‌تواند به صورت خودکار و در فاصله تعیین شده همه پوزیشن‌های باز شما را ببندد.

مهمترین خصوصیت این دستورالعمل این است که مادامی که قیمت بازار در جهت مساعد حرکت کند، قیمت مشخص شده هم قیمت بازار را دنبال می‌کند، البته با فاصله ای مشخص. از این رو از ضررهای احتمالی شما کاسته خواهد شد و در عوض ارز معامله شما زیاد می‌شود.