عوامل موثر بر قیمت طلا در ایران
همواره خانوارها در سبد داراییهای خود، اقلام متفاوتی از کالاها مانند وجوه نقد، ارز، سکه طلا، مسکن و غیره را نگه داری میکنند. از بین این داراییها طلا همواره بیشتر مورد توجه قرار میگیرد؛ چراکه نسبت به سایر داراییها اولاً در تابع مطلوبیت خانوار قرار میگیرد و در ثانی قدرت نقد شوندگی بالایی دارد. این مطالعه به بررسی عوامل مؤثر بر قیمت طلا در ایران میپردازد که از دادههای سری زمانی فصلی، طی بازه زمانی سالهای 1370-1389و روش اقتصادسنجی خود همبسته با وقفه توزیع شده (ARDL) استفاده شده است. نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر آن است که در کوتاهمدت و بلندمدت متغیرهای قیمت نفت، نرخ سود بانکی و نرخ ارز، همگی تأثیر منفی و معنیداری بر قیمت طلا دارند؛ به عبارتی افزایش در متغیرهای یادشده، باعث کاهش در قیمت طلا میشود. همچنین متغیرهای تورم و قیمت جهانی طلا تأثیر مثبت و معنیداری بر قیمت طلا دارند.
کلیدواژهها
- دارایی های خانوار
- قیمت طلا
- روش خود همبسته با وقفه توزیع شده ( )
- ایران
عنوان مقاله [English]
Factors influencing the gold price in Iran
نویسندگان [English]
- morteza jafarzade najar 1
- Sabahi 2
2 Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]
Mainly, assets are classified into current assets including cash, foreign exchange and gold coins, fixed assets including land, buildings, and housing, long time investments including bonds, stocks and long-term deposit, and finally intangible assets including patents and goodwill. The major assets that households keep in their portfolio are gold coins, various exchange, stocks and housing. In Iranian household culture, gold has always been considered a good financial backing. The reason for this can be attributed to the liquidity of gold and its intrinsic value. Thus, governments try to find solutions for managing price of the assets in the portfolio of household by planning and making use of certain policies.
Theoretical framework
Gold, along with oil, is one of the strategic products in international markets. In the meantime, gold, due to the intrinsic value, incorruption, enjoying popularity, hight liquidity and low maintenance costs, is very important. The price of gold is influenced by the forces of market supply and demand. However, since gold is among sensitive and strategic goods, many factors affect supply and demand and therefore its price. The most important influencing factors are changes in dollar and foreign exchange reserves, in interest rates, in the world price of oil, and global inflation.
Methodology
In Engel-Granger method, the estimating result in samples with small volume is biased because we ignore the short-time dynamic interactions between variables. On the other hand, the distribution of least squares estimators is unnormal. Hence, doing the usual test hypotheses using statistics is invalid. Engel-Granger methodology is based on the assumption of a co-integration vector and when there is more than one co-integration vector, using this method will lead to inefficiencies. To resolve these problems, Johansson (1989) and Johansen-Juselius (1990) proposed maximum likelihood estimation method for co-integration test.
Johansen-Juselius cointegration method is not useful because stationary degree of model variables may not be the same. In this method, short and long time relationship between the dependent variable and the other explanatory variables of the model is simultaneously estimated. This method does not require the same degree of variables' co-integration. The Auto Regressive Distributed Lag (ARDL) methodology is applicable in the case of variables combinations of I (1) and I (0) cointegration.
In this method, in order to estimate long-term relationship a two-stage method can be used which is as follows. In the first stage Banerjee et al.'s (1993) test is used. The null hypothesis of this عوامل تاثیرگذار بر طلای جهانی test shows that there is not any co-integration or long-time relationship between the variables and t statistics is used. In the second stage which is proposed by Pesaran and Shin (1996), long-term relationship between the variables under investigation is examined by calculating F statistic for significantly lagged levels of the variables in the form of error correction.
Results and Discussion
The results of long-term estimation are presented in the following Table.
significant level T statistic Standard deviation Coefficients variables
000/0 783/4- 205/0 98/0- LOIL
001/0 252/0- 993/0 25/0- LSR
009/0 456/0- 758/0 67/0- LER
039/0 442/0 330/0 14/0 LCPI
044/0 770/0 103/0 079/0 LPGW
177/0 36/1 827/2 85/3 C
Based on the results of the study,
*) The negative sign of LOCAL coefficient suggests that in long time, a change in the unit of the price of oil reduces gold price about 0.98.
*) The coeffitiont of interest rate is negative in long time. In fact, each unit change in this variable decreases the gold price about 0.25.
*) Exchange rate has a negative effect on gold price in long-term.
*) The coeffitiont of price index (inflation) has positive impact on gold price in long time.
*) The negative sign of World gold prices suggests that in long time, a unit change in the price of gold decreases the gold price about 0.079.
*) The Error correction coeffitiont is statisticaly significant; therefore, there is a co- integration relationship between the variables in the long time. The result of the Error correction estimation are reported in the following Table.
significant level T statistic Standard deviation Coefficients variables
000/0 906/5- 137/0 814/0- ECM (-1)
Conclusion
This study examines the factors affecting gold price in the quarterly time series data between 1991 and 2010, and Auto Regressive Distributed Lag (ARDL) method is used. The results of this study indicate that short-time and long-time variations in oil prices, interest rates, and exchange rates have negative and significant impact on gold prices variable. In addition, global gold price and inflation have positive and significant impact on gold prices.
عوامل تاثیرگذار بر بازار طلای جهانی
اقتصاد نیوز :قیمت طلا در روز گذشته روند صعودی را دنبال کرد و کار خود را در حوالی ۱۷۹۳ دلار به پایان رساند، اما در ساعات ابتدایی معاملات روز سهشنبه روند نزولی را در پیش گرفت و تا ۱۷۸۱ دلار پایین آمد.
روند قیمتی طلای جهانی در ساعات ابتدایی روز سهشنبه منفی بود. افت قیمت طلا با بازدهی مثبت شاخص دلار و بازدهی اوراق خزانهداری آمریکا همراه بود. علاوه بر این محتمل است که پیشرفت واکسیناسیون، بازسازی اقتصادی و انتشار اخبار مربوط به برنامههای فدرال رزرو برای پیادهسازی طرحهای آزمایشی استفاده از ارزهای دیجیتال بر قیمت طلا اثر گذاشته باشد.
نوسانهای کمدامنه در بازار طلا جهانی
قیمت طلا در روز گذشته روند صعودی را دنبال کرد و کار خود را در حوالی عوامل تاثیرگذار بر طلای جهانی ۱۷۹۳ دلار به پایان رساند، اما در ساعات ابتدایی معاملات روز سهشنبه روند نزولی را در پیش گرفت و تا ۱۷۸۱ دلار پایین آمد.
از متغیرهای اساسی تاثیرگذار بر قیمت طلا در بازارهای جهانی میتوان به شاخص دلار، بازدهی اوراق ده ساله خزانهداری، انتظارات تورمی، بازار ارزهای دیجیتال و بازسازی اقتصادی و پیشرفت واکسیناسیون اشاره کرد.
نگاهی اجمالی به عوامل تاثیرگذار بر طلای جهانی عوامل تاثیرگذار بر طلای جهانی
رئیس فدرال رزرو روند بازسازی اقتصادی را مثبت ارزیابی میکند اما معتقد است اقتصاد آمریکا هنوز اثر ضربه پاندمی را از بین نبرده است. تحلیلگران رشد پایدار تورم به واسطه سیاستهای انبساطی بایدن را محتمل نمیدانند. بانک مرکزی آمریکا در حال فراهم کردن زمینه استفاده از ارزهای دیجیتال در حوزههای مختلف است، فدرال رزرو در این راستا برنامههایی برای پیاده سازی آزمایشی استفاده از ارزهای دیجیتال فراهم کرده است. واکسیناسیون در آمریکا در حال پیشرفت است و برای سنین پایینتر نیز به زودی انجام خواهد شد. بازدهی شاخص دلار و اوراق خزانه داری آمریکا در روز سهشنبه مثبت بود.
مشروح این گزارش را در اقتصاد نیوز با تیتر «چراغ قرمز دلار مقابل طلا/ طرح آزمایشی فدرال رزرو برای رمزارزها» بخوانید.
4 عامل تاثیرگذار بر قیمت سکه در بازار چیست؟
بر بازار سکه عواملی مختلفی تاثیر گذار است که هر کدام از آنها ویژگیهای خاص خود را دارد.
- عوامل داخلی بازار
- عوامل خارج از بازار
عوامل داخلی بازار شامل عرضه و تقاضا است که به خریداران و فروشندگان آن بستگی دارد و عوامل خارجی نیز متاثر از قیمت دلار، متغیرهای کلان اقتصادی و قیمت جهانی طلا است. تمامی این موارد میتوانند بر بازار سکه تاثیر بگذارند.
با مشاهده روند قیمت طلا در ایران متوجه میشوید که این فلز گرانقیمت در دراز مدت دارای قیمت ثابت نسبت به رشد قیمتها در بازارهای مختلف است. با وجود این ویژگی، طلا توانسته است به عنوان یک فلز گرانبها که برای حفظ داراییها مورد استفاده قرار گیرد شناخته شود.
البته باید این نکته مهم را از یاد نبرید که نوسانات بازارهای مالی موازی میتوانند در قیمت این فلز نوساناتی ایجاد کنند.
این نوسانات تنها در کوتاه مدت میتوانند تاثیر خود را بگذارند و در بلند مدت ارزش طلا ثابت میماند.
1 – قیمت طلای جهانی
همانطور که قبلا گفته ایم نرخ ارز یکی از عوامل خارجی تاثیرگذار بر روی قیمت طلا است.
بد نیست با مقایسه برخی آمارها اطلاعات دقیق تری در مورد عوامل تاثیرگذار بر بازار سکه بدست آوریم. نمودارها نشان میدهند که مقایسه قیمت سکه بهار آزادی با قیمت یک اونس طلای خارجی در یک روال خاص طی شده است.
در اکثر مواقع همزمان با افزایش قیمت طلای جهانی، قیمت سکه بهار آزادی نیز به شدت رشد پیدا کرده که نشان از تاثیر مستقیم قیمت طلای جهانی بر بازار سکه دارد.
هرچند به نظر میرسد در این مقایسه این دو پارامتر، در بسیاری از مواقعی که قیمت طلای جهانی ثابت بوده یا حتی کاهش پیدا کرده، قیمت سکه با چند روز یا چند هفته تغییر واکنش نشان داده است.
در برخی موارد محدود نیز شاهد تغییرات عکس بودهایم که نشان از تاثیر عوامل دیگر بر این قیمت و بازار است. به طور کلی قیمت سکه بهار آزادی از قیمت طلای جهانی تا حد زیادی پیروی میکند.
محاسبات نشان میدهد که سکه بهار آزادی در 81.3 درصد موارد با تغییرات قیمت انس طلای جهانی هم جهت بوده است.
یکی از استثناءها در سالهای اخیر در سال 1390 به وقوع پیوسته است. در سال 1390 تغییرات سکه بهار آزادی تنها وابسته به تغییرات طلای جهانی نیست؛ زیرا در این سال قیمت طلای جهانی آنچنان تغییری نکرده است. با این حال، قیمت سکه بهار آزادی در این سال افزایش زیادی را نشان میدهد.
در نتیجه مشخص است که افزایش سکه بهار آزادی تنها وابسته به قیمت طلای جهانی نیست؛ بلکه عواملی دیگری نیز دخالت دارد. حال باید به عوامل دیگری که به قیمت سکه بهار آزادی تاثیر میگذارد بپردازیم.
2 – تاثیر نرخ ارز بر قیمت بازار سکه و طلا
همانطور که میدانید طلا یکی از مهم ترین داراییهایی است که قیمت آن بر اساس متغیرهای جهانی تعیین میشود.
اگرچه نوسانات داخلی نیز بر قیمت طلا در ایران تاثیر میگذارد؛ اما تاثیر متغیرهای خارجی بیشتر است. برای تبدیل قیمتهای جهانی باید ابتدا آنها را به ریال تبدیل کنیم و برای این کار از ارز استفاده میشود.
در نتیجه ارز یکی از مهمترین عوامل موثر بر قیمت طلا در ایران است که نمی توان تاثیر گذاری آن را نادیده گرفت.
مقایسه قیمت سکه بهار آزادی با قیمت دلار در بازار آزاد ایران نشان می دهد که قیمت سکه بهار آزادی تحت تاثیر نرخ دلار نیز بوده و تاثیر گذاری آن تا حدی زیاد است.
جالب است بدانید که قیمت سکه بهار آزادی 95.4 درصد با قیمت دلار همبستگی دارد. این عوامل تاثیرگذار بر طلای جهانی همبستگی نشان دهنده ی تاثیر گذاری بالای دلار بر قیمت سکه بهار آزادی است.
تحلیل روند قیمت داخلی و جهانی سکه بهار آزادی
همانطور که قبلا اشاره کرده ایم قیمت جهانی طلا بر روی قیمت سکه بهار آزادی نیز تاثیر گذار است.
شما میتوانید با استفاده از فرمول ذیل قیمت سکه بهار آزادی را بر اساس قیمت طلای جهانی بدست آورید.
برای دانستن قیمت اصلی سکه بهار آزادی بر اساس فرمول بالا باید ابتدا متغیرهای آن را بدانید.
- P(g) قیمت هر اونس طلا بر حسب دلار
- P(USD/IRR) نرخ ارز
با استفاده از این فرمول میتوانید به راحتی تاثیر گذاری قیمت جهانی طلا و نرخ ارز را بر روی سکه بهار آزادی بدست آورید.
جالب است بدانید که با بدست آوردن قیمت سکه بهار آزادی بر اساس قیمت دلار، متوجه میشویم قیمت داخلی و جهانی سکه بهار آزادی تا حد زیادی مشابه هم هستند. این مطلب کاملا صحیح و معتبر است به طوری که محاسبات واحد مطالعات بازار این گفته را تصدیق میکند.
محاسباتی که واحدهای مطالعاتی انجام داده اند، نشان دهنده همبستگی 99.8 درصدی بین عوامل تاثیرگذار بر طلای جهانی قیمت داخلی و قیمت جهانی سکه بهار آزادی است.
این مطلب به این معناست که قیمت جهانی و داخلی سکه بهار آزادی بسیار شبیه به هم است.
3 – تاثیر نرخ تورم بر بازار طلای ایران
تورم یکی از موارد مهم و تاثیر گذار بر قیمت بازار طلای ایران است.
نرخ تورم برای فعالان اقتصادی و سیاست گذاران امری مهم محسوب می شود. به طور کلی تورم باعث کاهش ارزش پول میشود که این بسیار نامطلوب است.
در نتیجه هرچه تورم زیاد شود مردم به نگهداری از داراییهای کالایی علاقمندتر میشوند. طلا نیز یکی از داراییهای کالایی است که ارزش آن در برابر تورم تغییر آنچنانی ندارد.
حال آنچه که واضح است، این است که با افزایش تورم درخواست برای خرید طلا و سکه افزایش مییابد؛ در نتیجه قیمت آن نیز بالاتر میرود.
4 – تاثیر نرخ رشد اقتصادی بر بازار طلای ایران
یکی دیگر از عوامل مهم و موثر بر بازار طلای ایران نرخ رشد اقتصادی است که به عنوان مهمترین متغیرهای کلان اقتصادی شناخته میشود و میتواند وضعیت کلی اقتصاد آن کشور را نشان دهد.
برای اینکه بدانید وضعیت اقتصاد یک کشور مطلوب است باید نرخ اقتصادی آن بالا باشد و هرچه این نرخ بالا باشد، نااطمینانی را از وضعیت اقتصادی در آینده کاهش میدهد.
در نتیجه مشخص است با افزایش این نرخ درخواست و تقاضا برای سکه بهار آزادی کاهش مییابد. این مطلب برعکس نیز میشود به این صورت که اگر تقاضا برای خرید سکه عوامل تاثیرگذار بر طلای جهانی بهار آزادی افزایش یابد به این معناست که نرخ رشد اقتصادی کاهش یافته است.
به طور کلی میتوان گفت که بین نرخ رشد اقتصادی و قیمت سکه بهار آزادی رابطهی معکوسی وجود دارد.
قصد شروع سرمایهگذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاریها انجام دهید:
برای سرمایهگذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه میشود:
قصد خرید یا فروش ارز دیجیتال در ایران را دارید؟ در این سایت میتوانید با اطمینان و با چند کلیک خرید کنید:
۲ عوامل موثر بر قیمت جهانی طلا
تازه ترین تحلیل کارشناسان اقتصادی نشان می دهد که قیمت جهانی طلا طی روزهای آینده تحت تاثیر انتشار آمارهای مهم اقتصادی آمریکا و سخنرانی مقام های ارشد فدرال رزرو خواهد بود.
به گزارش«پایگاه خبری بورسکالای ایران»، در حالی که قیمت جهانی طلا در هفته گذشته با رشد چشمگیر ۲.۵ درصدی روبرو شده و انتشار آمارهای ناامید کننده اشتغال در ماه اوت تاثیر زیادی بر افزایش قیمت طلا داشته است، تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که قیمت طلا در روزهای آینده تحت تاثیر سخنرانی مقام های ارشد فدرال رزرو آمریکا قرار خواهد داشت .
بر اساس این گزارش طی روزهای آینده قرار است روبرت کاپلان رئیس فدرال رزرو دالاس، نیل کاشکاری رئیس فدرال رزرو میناپولیس، لورتا مستر رئیس فدرال رزرو کلیولند و ویلیام دادلی رئیس فدرال رزرو نیویورک سحنرانی کنند .
به نظر می رسد سخنرانی مقام های ارشد فدرال رزرو آمریکا درباره وضعیت نرخ بهره و آغاز برنامه کاهش تراز مالی بانک مرکزی آمریکا می تواند تاثیر زیادی بر نوسانات ارزش دلار و قیمت جهانی طلا داشته باشد .
تحلیلگران معتقدند که انتشار آمارهای مهم اقتصادی در آمریکا از جمله شاخص فعالیت بخش خدمات و شاخص فعالیت غیر صنعتی می تواند عامل مهمی بر نوسانات قیمت جهانی طلا و ارزش دلار باشد .
البته به نظر می رسد برگزاری نشست بانک مرکزی اروپا نیز رویداد مهم هفته آینده خواهد بود. این نشست قرار است روز پنجشنبه برگزار شود. اگر بانک مرکزی اروپا در این نشست تصمیم بگیرد تا سیاست های پولی انبساطی را متوقف کند، این مساله در نهایت به ضرر قیمت طلا خواهد بود .
در پیش بودن انتخابات سراسری آلمان در روز ۲۴ سپتامبر نیز می تواند تاثیر زیادی بر نتایج نشست بانک مرکزی اروپا داشته باشد .
بانک مرکزی کانادا نیز روز چهارشنبه تصمیم خود درباره نرخ بهره را اعلام خواهد کرد. برخی کارشناسان اقتصادی پیش بینی می کنند که بانک مرکزی کانادا نرخ بهره را بار دیگر افزایش خواهد داد .
انتشار آمارهای مهم اقتصادی چین طی روزهای آینده نیز می تواند تاثیر زیادی بر قیمت جهانی طلا داشته باشد. نگرانی های مربوط به اوضاع اقتصادی چین تاثیر زیادی بر نوسانات قیمت کالاهای راهبردی به خصوص مس و طلا خواهد داشت .
تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که قیمت طلا در روزهای آینده به کمتر از ۱۳۰۰ دلار در هر اونس نخواهد رسید. به نظر می رسد سطح حمایتی قیمت طلا در روزهای آینده ۱۳۰۰ و سطح مقاومتی ۱۳۳۰ دلار خواهد بود .
عوامل موثر بر قیمت جهانی طلا در کوتاه مدت
تازه ترین تحلیل موسسه سرمایه گذاری تی دی اس نشان می دهد که قیمت جهانی طلا در کوتاه مدت تحت تاثیر فشار دلار آمریکا قرار خواهد داشت.
به گزارش «کالاخبر» به نقل از سایت طلا، تحلیلگران موسسه سرمایه گذاری تی دی اس اعلام کردند که قیمت طلا و سایر فلزات گرانبها در کوتاه مدت به شدت تحت تاثیر دلار آمریکا قرار خواهد داشت. بهبود اوضاع اقتصادی آمریکا می تواند در شرایط کنونی موجب تقویت ارزش دلار شود .
بر اساس این گزارش ادامه تنش های تجاری بین آمریکا و چین نیز عامل مهمی برای تقویت ارزش دلار خواهد بود .
به نظر می رسد بهبود اوضاع بازار اشتغال و رشد دستمزدها نیز می تواند زمینه لازم برای افزایش نرخ بهره فدرال رزرو طی ماه های آینده را فراهم کند .
موسسه تی دی اس هشدار داده است که در صورتی که قیمت طلا نتواند بالاتر از سطح حساس و روانی ۱۲۰۰ دلاری تثبیت شود، این احتمال وجود دارد که در کوتاه مدت با کاهش بیشتری روبرو شود .
قیمت جهانی طلا و سایر کالاهای راهبری ارتباط معکوسی با ارزش دلار آمریکا دارد. به نظر می رسد تشدید تنش های تجاری بین آمریکا و چین نیز می تواند موجب افزایش بیشتر ارزش دلار و کاهش قیمت جهانی طلا شود .
دیدگاه شما