NAV چیست و چگونه محاسبه میشود؟
برای معامله سهام شرکت های سرمایه گذاری در بازار سرمایه باید به محاسبه nav و تحلیل آن توجه ویژه داشته باشد.
به گزارش سرویس بورس مشرق، ارزش خالص دارایی یا NAV) Net Asset Value) جهت ارزش گذاری سهام شرکت های سرمایه گذاری، هلدینگ ها و سایر شرکت ها استفاده می گردد. در تحلیل ها، ارزش خالص داراییهای یک شرکت پس از کسر بدهیها مد نظر است. Nav یکی از مواردی است که در تحلیل بنیادی نمادها و بازار سرمایه مورد توجه قرار می گیرد.
وضعیت بورس در سال ۱۴۰۰ چگونه خواهد بود؟
محاسبه ارزش خالص دارایی برای همه شرکت های حاضر در بورس نیاز نیست. محاسبه NAV در مورد شرکت های سرمایه گذاری مناسبترین روش جهت ارزشگذاری قیمت سهام این شرکت ها جهت انجام معامله است.
NAV چگونه محاسبه می شود؟
از نظر حسابداری، محاسبه NAV چندان کار دشواری نیست؛ زیرا به لحاظ حسابداری حقوق صاحبان سهام معادل ارزش خالص داراییهای یک شرکت است. اما تحلیل گران معتقدند مساله اصلی در برآورد NAV، این مساله است که این عدد نمی تواند انعکاس مناسبی از خالص ارزش داراییهای شرکت ارائه دهد که علت آن نیز محدودیتهای ترازنامه شرکت ها می باشد.
برای توضیح این مشکل باید به این مساله توجه کرد که در ترازنامه شرکت های سرمایه گذاری، ارزش داراییها به بهای تمام شده گزارش می شوند، در حالی که بین ارزش روز این دارایی ها و مبلغ دفتری آنها تفاوت بسیاری وجود دارد.
کارشناسان بازار سرمایه می گویند، تفاوت بین بهای تمام شده تاریخی و ارزش جاری دارایی ها بسیار زیاد بوده و باعث لطمه به سودمندی اطلاعات مربوط به دارایی ها در ترازنامه می شود.
برای حل این مشکل پیشنهاد میشود، ارزش روز سرمایهگذاریهای انجام شده توسط این شرکتها کشف شود و سپس این رقم را با بهای تمام شده مندرج در ترازنامه مقایسه گردد و در صورتی که ارزش بازار بیشتر از بهای تمام شده باشد، این مازاد ارزش نسبت به بهای تمام شده باید در محاسبه خالص ارزش داراییها در نظر گرفته شود؛ در حقیقت، این مازاد ارزش، به هنگام ارائه اطلاعات در بخش داراییها در ترازنامه پنهان مانده است.
بنابراین، برآورد ارزش خالص داراییهای یک شرکت عبارت از مجموع حقوق صاحبان سهام و مازاد ارزش سرمایهگذاریها نسبت به بهای تمام شده است.
البته در نوع دیگری از محاسبه، ارزش خالص دارایی های یک شرکت سرمایه گذاری با ویژگی های یک صندوق سرمایهگذاری مشترک، حاصل تفاوت کل داراییها منهای کل بدهی های آن شرکت است. به عنوان مثال اگر ارزش بازار سرمایه گذاریها و سایر داراییهای یک شرکت سرمایهگذاری ۲۰۰۰ میلیارد ریال قیمت داشته باشد و بدهیهای آن ۱۲۰۰ میلیارد ریال باشد، در این تاریخNAV این شرکت سرمایهگذاری ۸۰۰ میلیارد ریال خواهد بود.
محاسبه NAV برای هر سهم
شرکتهای سرمایهگذاری، NAV هر سهم خود را از طریق تقسیم NAV به تعداد سهام جاری خود محاسبه مینمایند. بهعنوان نمونه، اگر تعداد سهام جاری شرکت ۴۰۰ میلیون سهم باشد، NAV هر سهم ۲۰۰۰ ریال محاسبه خواهد شد. با منطق پیش گفته،NAV هر سهم نیز باید روزانه محاسبه شود. باید توجه داشت که تعداد سهام جاری چنین شرکتهایی نیز غالباً روزانه تغییر میکند. چون سهام شرکتهای سرمایهگذاری با ویژگی صندوقهای سرمایهگذاری مشترک در هر زمان قابل معامله است.
NAV بری شرکت های غیربورسی محاسبه می شود؟
برآورد NAV شرکت های سرمایه گذاری، زمانی که کلیه سرمایهگذاریها در بورس باشد، ساده خواهد بود؛ اما پیچیدگی زمانی به وجود میآید که این شرکت ها، سرمایه گذاری هایی در شرکتهای خارج از بورس داشته باشد. به دلیل آنکه بازاری برای کشف ارزش جاری سرمایه گذاری ها در شرکت های غیربورسی وجود ندارد، باید ارزش این سرمایه گذاری ها بر اساس اطلاعات مختلف برآورد و در nav آورده شود. به عبارت دیگر، عدم وجود اطلاعات لازم در مورد شرکت های غیربورسی به خصوص گزارش EPS آنها و نوع فعالیت چنین شرکتهایی محاسبه nav را غیرممکن می کند.
در برخی موارد به پیچیدگی محاسبات دامن میزند. در صورت غلبه بر این مشکلات به نظر میرسد برآورد NAV شرکتهای سرمایهگذاری در بازار سهام ایران، بهترین ابزار برای ارزشگذاری باشد.
مشکلات محاسبه NAV
اما با همه این گفته ها، برای محاسبه nav مشکلاتی وجود دارد. اکثر شرکت های سرمایه گذاری در بازار سرمایه ایران، فعالیتی ترکیبی دارند یعنی علاوه بر مدیریت سرمایهگذاری در اوراق بهادار اقدام به کنترل و مدیریت دیگر شرکتها نیز می نمایند. این عملیات هلدینگی موجب پیچیدگی و ابهام در محاسبه NAV هر سهم می شود. مشکل دیگر نیز همانطور که مطرح شد، به سبد سهام غیربورسی این شرکتها بر میگردد.
از دیگر سو، برخی از شرکت های سرمایه گذاری بورسی موجود علاوه بر فعالیت های سرمایه گذاری درگیر فعالیت های تولیدی و خدماتی نیز هستند. مسلماً محاسبه NAV هر سهم چنین شرکت هایی فاقد محتوای علمی و عملی است.
کجا معامله کنیم؟
قیمت سهام صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، مبتنی بر NAV هر سهم آنهاست. یعنی قیمتی که سرمایه گذاران برای خرید سهام این شرکت ها میپردازند، برآوردی از NAV هر سهم بهعلاوه حقالزحمه صندوق است. همچنین قیمتی که سرمایهگذاران در فروش هر سهم این گونه شرکت ها دریافت می نمایند، معادل برآوردی از NAV هر سهم منهای حق الزحمه صندوق می باشد.
چگونه ارزش فعلی خالص را محاسبه کنید؟
مشاوره رایگان
برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.
- 02191004770
- [email protected]
- تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15
خانه / سرمایه گذاری و بورس / بازده سهام چیست و روش های محاسبه آن و عوامل تاثیرگذار در بازده سهام
بازده سهام چیست و روش های محاسبه آن و عوامل تاثیرگذار در بازده سهام
در واقع دلیلی تمام سرمایه گذاری ها بهرمندی از سود و بازده می باشد و افراد در بازار بورس به امید کسب بازدهی مورد قبول به خرید و فروش سهام می پردازند و اما بازده سهام چیست؟
ما در این مطلب به تعریف بازده سهام ،روش های محاسبه سهام که شامل روش سود بر قیمت،روش پیش بینی سود نقدی، روش بازده کل(واقعی)،روش ارزش ذاتی و همچنین به بررسی عوامل تاثیرگذار در بازده سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میپردازیم.
منظور از بازده سهام چیست؟
جهت درک بیشتر در ابتدا به تعریف بازده و سهام ، سپس به بررسی بازده سهام می پردازیم.
بازده پاداشی است که سرمایه گذار از سرمایه گذاری خود در طراحی های مختلف به دست می آورد. این طرح ها شامل (دارایی های واقعی و مالی-طرح ها و پروژه ها) می باشد. بنابراین بازده همان نیروی محرکی است که ایجاد انگیزه می نماید.
سهام یک نوع ورقه بهادار است که نشان دهنده مالکیت و ادعای دارنده آن بر بخشی از یک شرکت و درآمدها و دارایی های آن است که عموما سهام شرکت ها به دو گونه سهام عادی و سهام ممتاز تقسیم شده اند.
معنا و مفهوم بازده سهام (Stock returns) بطور کلی عبارت است از هدف نهایی گزارش های حسابداری و مدیریت واحد تجاری تصمیم گیـری منطقـی و افـزایش ثروت سهامداران و معیار تعیین شده جهت شناسایی تغییـرات در ثـروت سـهامداران است .
به زبان ساده تر بازده سهام، همان سود سـالانه و تغییـرات در قیمـت سـهام مـی باشـد کـه تغییـرات (قیمت) ناشی از افزایش سرمایه و سود سهمی از آن حذف گردیـده اسـت.
ایـن بـازده معمـولاً به صورت درصد و نرخ نشان داده می شـود. جهـت محاسـبه بـازده سـهام روش هـای گونـاگونی وجود دارد که در این تحقیق چهار روش اصلی آن مورد بررسی قرار می گیرد.
روش های محاسبه بازده سهام
چهار روش برای محاسبه بازده سهام وجود دارد که ما در این مطلب به صورت تعریفی و فرمولی به توضیح آنها می پردازیم؛ که عبارتند از:
الف) روش سود بر قیمت
در روش سود بر قیمت بازده سهامدار برای یک دوره معین به شرح زیر محاسبه میشود:
Ke : بازده هر سهم
E : سود سالیانه هر سهم
P : قیمت خرید سهم (ارزش بازار)
نکته : در این فرمول تغییرات قیمت سهام در نظر گرفته نمی شود در حالتی که بخش مهمـی از افـزایش دارایی ســهامداران ناشــی از تغییــرات قیمــت ســهام بوده و ایــن روش کمتــر مورد استقبال سرمایه گذاران قرار می گیرد.
ب) روش پیش بینی سودنقدی
در روش پیش بینی سود نقدی فرض بر این است که سهامدار، سهم خـود را برای همیشه نگهـداری مـیکنـد بنـابراین منفعت ناشی از تغییرات قیمت سهام (بدلیل عدم مبادله سهم) هیچوق به سهامدار نمی رسد، همچنین سهام حاصل از افزایش سرمایه ، به دلیل عدم احتمال فروش در آینده قابل پیش بینی، به فروش نخواهد رفت. بنابراین تنهـا منفعتـی کـه از خریـد و نگهـداری سـهام نصیب سرمایه گذار میشود سود نقدی (سود تقسیمی) است.
در روش پیش بینی سود نقدی برای محاسبه بازده سهامدار از فرمول زیر استفاده میشود:
Ke : نرخ بازده مورد انتظار سهامداران
Dt: سود نقدی مورد انتظار در پایان سال
.P : قیمت هر سهم در ابتدای دوره
اگر سهامداران انتظار سود نقدی همراه با رشد سالیانه ثـابتی را داشـته باشـند بـازده سـهام دار بـه شرح زیر محاسبه میگردد:
D1: سود تقسیمی هر سهم
g : نرخ رشد سود تقسیمی هر سهم
مدل فوق به مدل گوردون مشهور است و یکی از مدلهای معمول جهـت محاسـبه بـازده مـورد انتظار سهام داران است.
برای یک دوره سه ساله مدل بسط داده شده گوردون به شرح زیر است:
نکته : محاسبه این نوع بازده بیشتر مورد توجه سرمایه گذارانی است کـه سـهام را بـه منظـور نگهداری بلند مدت خریداری می کنند چگونه ارزش فعلی خالص را محاسبه کنید؟ و هدف آنها سفته بازی سـهام در کوتـاه مـدت نیسـت.
بر این اساس فرض بر این است که سهام در ابتدای یک دوره ای معـین خریـداری شـده و در پایـان همان دوره به فروش رسیده است. این مدل جهت محاسبه بازده مورد انتظار در فرآینـد محاسـبه میانگین موزون هزینه های سرمایه های استفاده شده است.
ج ـ روش بازده کل (واقعی)
در روش بازده کل بازده سهام از دیدگاه شرکت برای سهامداران محاسبه مـیشـود. بـازده یـک سهم از دو قسمت تشکیل شده است:
- بازده ناشی از دریافت سود سهام
- بازده ناشی از افزایش قیمت سهم در پایان دوره نسبت به اول دوره
بازده واقعی یا بازده کل، مجموعه مزایایی است که در طول سال بـه سـهم تعلـق مـیگیـرد. مجموعه این مزایا شامل موارد به شرح ذیل است:
۱ .سود نقدی خالص هر سهم که طبق مصوبه مجمع عمومی صاحبان سهام پرداخت میشود.
۲ .افزایشی که قیمت سهام در آخر سال مالی نسبت به ابتدای سال دارد.
۳ .مزایای ناشی از حق تقدم خرید سهام که قابل تقویم به ارزش ریالی است.
۴ .مزایایی که از سود سهمی یا سهام جایزه ناشی میشود.
فرمول محاسبه به شرح زیر می باشد:
Re : بازده کل سهام نسبت به اولین قیمت در ابتدای دوره
قبل از تجزیه و تحلیل این روش لازم است تا شرح مختصـری دربـاره هـر کـدام از اجـزاء تشکیل دهنده آن را ارائه دهیم:
سود نقدی، سود تصویب شده در مجمـع عمـومی صـاحبان سـهام جهـت تقسیم بین سهامداران است.سود نقدی از تقسیم آن برتعداد سهام شرکت، سود هر سهم به دست می آید.
در محاسبه بازده واقعی اولا سعی بر این است که سهامداران از حـق تقدم استفاده می کند، ثانیاً سهامداران حق تقدم خود را تا پایان دوره محاسبه، نگهداری و سپس آن را به همراه اصل سهم به فروش می رسانند. با توجه به این موارد ارزش حق تقدم بـه صـورت زیر محاسبه می شود:
درصد افزایش سرمایه × (مبلغ اسمی هر سهم ـ آخرین قیمت سهم درپایان دوره) = ارزش حق تقدم
در فرمول محاسبه بازده کل فرض بر این است که سـهامدار، سـود سهمی دریافتی را تا پایان دوره نگهداری نموده و سپس آن را به همراه خود سهم و احتمالاً حق تقدم به فروش می رساند. با این چگونه ارزش فعلی خالص را محاسبه کنید؟ چگونه ارزش فعلی خالص را محاسبه کنید؟ فرض ارزش سود سهمی برای سهامدار به قیمت سـهام در پایـان دوره مورد محاسبه در نظر گرفته میشود.
درصد افزایش سرمایه × آخرین قیمت = ارزش سهام جایزه
منظور تفـاوت آخـرین قیمـت سـهام در پایـان دوره مـالی نسبت به اولین قیمت سهام در ابتدای دوره مالی است.
اگر ایـن اختنلاف مثبـت شود ایـن عامـل باعث افزایش نرخ بازده کل و اگر منفی چگونه ارزش فعلی خالص را محاسبه کنید؟ شود باعث کاهش نرخ بازده کل خواهد گردید. بـرای اینکه اختلاف نرخ در مدل تحقیق یابد، باید فرض شـود کـه سـهامدار در ابتـدای دوره اقـدام بـه خرید سهام کرده و در انتهای دوره اقدام به فروش آن می نماید.
بازده کل به دلیل درنظر گرفتن کلیه منافع، توسط سهامداران جامع به نظر می رسد امـا در نظر نگرفتن ارزش زمانی پول و به کارگیری مفروضات تاریخ خرید و فروش سهامداران از نقاط ضعف آن به شمار میرود.
د) روش ارزش ذاتی
الگوهای مبتنی بر ارزش ذاتی دارای دو رکن اصلی هستند:
- پیشبینی جریـان هـای نقـدی آینـده
- نرخ تنزیلی که با استفاده از آن ، ارزش فعلی این جریان هـای نقـدی محاسـبه مـی شـود
معمـولا در الگوی مبتنی بر ارزش ذاتی فرض می شـود کـه جریـآن هـای نقـدی آتـی را می توان حـدس و تخمین زد.
روش ارزش ذاتی بر این فرض مبتنی است کـه سـرمایه گـذاران از ریسـک هـای مربـوط بـه خرید دارایی های مالی آگاهی کامل دارند و نـرخ تنزیلـی کـه آنهـا بـرای تعیـین ارزش فعلـی بـه کـار می برند معکوس کننده درجه ریسک این اوراق است.
اوراق بهادار دارای ریسک های متفاوتی است که شامل ریسک مـالی و تجاری و نیز ریسک نوسان نرخ بهره و ریسک تورم می شود . اگر شخص فقط در یک نوع اوراق بهـادار سرمایه گذاری کرده باشد نرخ تأمین مالی که مورد استفاده قرار میدهـد مـنعکس کننـده کـل ریسـک آن اوراق بهادار است.
اگر آن اوراق بهادار جزئی از یک مجموعه اوراق بهـادار (پرتفـوی) باشـد، نـرخ تنزیل بر اساس ریسک سیستماتیک آن اوراق تعیین میگردد.
عوامل تاثیرگذار در بازده سهام
براساس پیشینۀ پژوهش و مرور کامل مطالعات انجامشده در حوزه عوامل تاثیرگذار در بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، گفتنی است عوامل متعددی در بازده سهام تأثیر میگذارند؛
ولی بطور کلی مهم ترین این عوامل:
نسبت های نقدینگی، نسبت های اهرمی، نسبت های فعالیت، نسبت های سودآوری، نسبت های بازار، نسبت های مبتنی بر جریان های نقدی، شاخص های ریسک، مدیریت سود، پیشبینی سود، سرمایه گذاری واقعی و ویژگی های شرکت می باشد.
بر این اساس، فرضیه های پژوهش بهشرح زیر خواهد بود:
- نسبت های نقدینگی در بازده سهام شرکت ها تأثیر دارد.
- نسبت های اهرمی در بازده سهام شرکت ها تأثیر دارد.
- نسبت های فعالیت در بازده سهام شرکت ها تأثیر دارد.
- نسبت های سودآوری در بازده سهام شرکت ها تأثیر دارد.
- نسبت های بازار در بازده سهام شرکت ها تأثیر دارد.
- نسبت های مبتنی بر جریان های نقدی در بازده سهام شرکت ها تأثیر دارد.
- شاخص های ریسک بر بازده سهام شرکت ها تأثیر دارد.
- مدیریت سود در بازده سهام شرکت ها تأثیر دارد.
- پیشبینی سود در بازده سهام شرکت ها تأثیر دارد.
- سرمایهگذاری واقعی در بازده سهام شرکت ها تأثیر دارد.
- ویژگی های شرکت در بازده سهام شرکت ها تأثیر دارد.
Compatible data.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.
enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.
- Pina & Associates Insurance
- Payment at Contingency
- Amount of Payment
Two Most-Cited Reason
Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate.
ارزشگذاری اوراق بهادار، سهام
برای رسیدن به پاسخ شیرین و جذاب این سوال باید یک سری موارد را با همدیگر بحث و بررسی کنیم.
نکته اول اینکه محاسبه ارزش شرکت ( سهام شرکت) تابع عوامل بسیار متعددی است که بعضی از مفاهیم آن بسیار پیچیده است، هدف من ارایه مطالب دانشگاهی به منظور یادگیری نحوه محاسبه ارزش شرکت نیست، اگر شما علاقه مند به یادگیری کامل تر از نحوه ارزشیابی شرکت هستید می توانید کتاب ذیل را که کتاب ارزشمندی است را دانلود و مطالعه کنید
نسخه دانلود شده این کتاب در اختیار بنده گذاشته شده و من هم با فرض اینکه ناشران آن رضایت دارند امکان دانلود کتاب را برای شما عزیزان فراهم آوردند، بدیهی است اگر ناشران کتاب رضایت نداشته باشند به محض اطلاع بنده امکان دانلود کتاب را حذف میکنم.
در ادامه مطالبی را به صورت کاملا کاربردی و به زبان ساده برای محاسبه ارزش شرکت ارایه می کنم.
سوال اول اینکه ارزش چیست؟
ارزش، یک مفهوم فکری است که میتواند به گونههای مختلف تفسیر شود. انواع ارزش عبارتاند از: ارزش اسمی، ارزش دفتری، ارزش انحلال (جایگزینی)، ارزش بازار و ارزش ذاتی شرکت.
- ارزش اسمی، ارزشی است که برای یک دارایی مالی تعیین میشود. به عنوان مثال ارزش اسمی هر ورقه سهام ۱۰۰۰ ریال تعیین شده است.
- ارزش دفتری ارزشی است که هر دارایی با آن در دفاتر ثبت میشود. برای یک شرکت، ارزش دفتری هر سهم آن از حاصل تقسیم حقوق صاحبان سهام به تعداد سهام شرکت به دست میآید.
- ارزش انحلال، در رابطه با یک شرکت بدین مفهوم است که اگر شرکت منحل شود، هر سهم آن به چه میزان ارزنده است. این ارزش به شکل زیر مورد محاسبه قرار میگیرد:
تعداد سهام/(ارزش روز بدهیها- ارزش روز داراییها) = ارزش انحلال
- ارزش ذاتی، ارزش واقعی شرکت یا دارایی بر اساس لحاظ تمامی ابعاد بنیادین آن ارزش ذاتی دارایی نام دارد.
- ارزش بازار، ارزشی است که بازار برای یک دارایی مالی در نظر میگیرد. این ارزش به وسیله عرضه و تقاضای بازار تعیین میشود.
سوال دوم اینکه اصولا ارزشگذاری یا ارزشیابی یک دارایی یا شرکت چیست؟
به پروسه تعیین ارزش واقعی یک دارایی یا شرکت، ارزش گذاری گفته میشود. معمولاً روشهای متنوعی برای این کار مورداستفاده قرار میگیرد، بعضیها از این روشها بهصورت ذهنی انجام میشوند و برخی دیگر عینی هستند و از طریق روشهای آماری و اقتصادسنجی به نتیجه میرسند.
سوال سوم اینکه چه روشهایی برای ارزشگذاری یک شرکت یا دارایی وجود دارد و من چگونه می توانم شرکت خودم را ارزشگذاری کنم؟
در ارزشگذاری هر شرکت، روشهای متعددی قابل استفاده است که عمدتاً برگرفته از رویکردهایی هستند که تحت عنوان مبانی اصلی ارزشگذاری شرکتها و داراییها شناخته میشوند از جمله رویکرد ترازنامه ای و رویکرد سود و زیانی
سوال چهارم اینکه رویکرد ترازنامهای چیست؟
در رویکرد ترازنامهای، تمرکز اصلی بر ارزش داراییهای شرکت است. در مدلهای پیشرفته این رویکرد، علاوه بر ارزش داراییهای فیزیکی، ارزش داراییهای نامشهود نیز در محاسبه ارزش شرکت منظور میگردد. مدلهای اصلی در این رویکرد عبارتاند از:
- خالص ارزش داراییها (NAV)
- ارزش تسویه ای شرکت
- ارزش جایگزینی شرکت
خالص ارزش داراییها (NAV)، مدل پر کاربردی است که به صورت کاربردی، عموما به منظور تعیین ارزش ذاتی شرکتهای سرمایهگذاری مورد استفاده قرار میگیرد.
در این روش ما ابتدا ارزش روز دارایی های شرکت را محاسبه کنیم سپس مبلغ بدهی های شرکت را از ارزش دارایی های شرکت کسر میکنیم تا ارزش روز خالص دارایی های شرکت را محاسبه نماییم.
ارزش تسویه ای شرکت، در این روش فرض می شود شرکت در تاریخ محاسبه، دارایی ها را می فروشد، تمام بدهی ها و تعهدات را می پردازد و آنچه می ماند معادل ارزش تسویه ای شرکت است.
ارزش جایگزینی، این ارزش برابر با با هزینه های راه اندازی مجدد شرکت تا وضعیت فعلی آن است به عبارتی ارزش جایگزینی معادل این است که اگر بخواهیم یک شرکت مثل همین شرکتی که الان داریم ایجاد کنیم چه مبلغی باید بپردازیم.
سوال پنجم اینکه رویکرد سود و زیانی چیست؟
بر اساس دیدگاه سودآوری، ارزش شرکت بر اساس هرگونه منافع آتی حاصل از عملکرد شرکت تعیین می شود،با توجه به اینکه در این مدل از ارزش فعلی جریانات نقدی استفاده می شود به لحاظ تئوری روش پذیرفته تری است.
برای محاسبه ارزش شرکتتان باید ابتدا جریانات نقدی آتی شرکت خود را برای بازه زمانی معین برآورد کنید و سپس آنها را با استفاده از نرخ بازده مورد انتظارتان تنزیل کنید.
به طور خلاصه شما برای محاسبه ارزش روز شرکت یا کسب و کار خودتان ۲ را حل دارید:
راه حل اول اینکه لیستی از دارایی ها و بدهی های شرکت را تهیه بفرمایید ( اگر صورت مالی دارید از ترازنامه شرکت استفاده کنید) و ارزش روز دارایی ها و بدهی های شرکت را محاسبه نمایید، ارزش خالص دارایی ها معادل ارزش شرکت شما است.
اما راه حل دوم که راه حل اصولی تری است باید ابتدا جریانات نقدی آتی شرکت خود را محاسبه نمایید، بهترین نحوه محاسبه جریانات نقدی آتی شرکت معادل سود نقدی مجمع است، اگر شرکت شما سود داشته باشد طبق قانون تجارت هر سال باید حداقل معادل ۱۰ درصد از سود شرکت را تقسیم کنید البته ممکن است شرکت شما درصد بیشتری از سود را تقسیم کند که محاسبه این مبلغ در اختیار مالکان شرکت است.
با توجه به اینکه جریانات نقدی آتی شرکت احتمالا همراه با رشد خواهد بود باید درصد رشد ثابت و معینی برای کسب و کار خودتان در نظر بگیرید و جریانات نقدی آتی را با استفاده از نرخ رشد مد نظرتان تعدیل کنید
در مرحله آخر کافی است جریانات نقدی آتی شرکت را با استفاده از نرخ بازده مورد انتظارتان که معمولامعادل نرخ بازده بدون ریسک به علاوه صرف ریسک در نظر گرفته می شود، تنزیل کنید تا ارزش شرکت خود را محاسبه کنید.
صورت سود و زیان
صورت سود و زیان یکی از اصلیترین صورتهای مالی کسبوکارها است که سود و زیان آنها را در طی یک دوره زمانی نشان میدهد. سود یا زیان با محاسبه کلیه درآمدها و کسر کلیه هزینهها از فعالیتهای عملیاتی و غیر عملیاتی تعیین میشود.
صورت سود و زیان، ترازنامه و صورت جریان وجوه نقد (یا صورت جریانهای نقدی) از صورت های مالی اساسی در حسابداری هستند.
ضرورت تهیه صورت سود و زیان
هدف از صورت سود و زیان نشان دادن عملکرد مالی شرکت در یک دوره است. این صورت تصویری از عملکرد مالی یک کسبوکار ارائه میدهد. از طریق صورت سود و زیان و سایر اسناد مالی مانند صورت جریان وجه نقد، ترازنامه و گزارش سالانه، میتوانید سودآوری کسبوکارتان را تعیین کنید.
مشاغل کوچک معمولاً زمانی شروع به تهیه صورت سود و زیان میکنند که یک بانک یا سرمایهگذار بخواهد ببیند تجارتشان چقدر سودآور است.
حسابداران، سرمایهگذاران و صاحبان کسبوکارها به طور مرتب صورتهای درآمد را بررسی میکنند تا بدانند تجارتشان چقدر در عملکرد مورد انتظار خود خوب عمل میکند و از این مورد برای تنظیم اقدامات بعدی خود استفاده میکنند. مالک کسبوکاری که شرکتش به اهداف مالی خود دست نیافته است، استراتژی محوری خود را برای بهبود در سه ماهه بعدی تعیین میکند. به همین ترتیب، یک سرمایهگذار ممکن است تصمیم به سرمایهگذاری بگیرد یا سرمایهاش را بیرون بکشد.
اگر کسبوکاری به سود مدنظرش دست نیابد، بانکدار یا وامدهنده نسبت به دادن اعتبار اضافی دچار شک و تردید میشود. از طرفی شرکتی که سودآوری داشته باشد، با تهیه صورت سود و زیان توانایی خود در سرمایهگذاری به روشی موفق را نشان میدهد. توانایی یک شرکت برای فعالیت سودآور برای وامدهندگان و سرمایهگذاران فعلی، وامدهندگان و سرمایهگذاران بالقوه، مدیریت شرکت، رقبا، سازمانهای دولتی، اتحادیههای کارگری و دیگران مهم است.
انواع صورت سود و زیان
صورت سود و زیان جامع
درآمد جامع برای یک کسبوکار ترکیبی از مقادیر زیر است که در یک دوره زمانی خاص مانند یک ساله، سه ماهه و غیره رخ میدهد:
سود خالص یا ضرر خالص (جزئیات آن در صورت سود و زیان کسبوکار گزارش میشود)، به علاوه سایر درآمد جامع (در صورت وجود داشتن)
برای به دست آوردن سود و زیان دقیق شرکت، باید در صورت سود و زیان عادی تغییراتی ایجاد شود و این تغییرات در قالب صورت سود و زیان جامع نمایش داده میشوند؛ بنابراین صورت سود و زیان جامع تغییرات حقوق صاحبان سرمایه را نشان میدهد. البته این تغییرات ممکن است افزایشی یا کاهشی باشند. چه هزینههای مالی شرکت تحقق یافته باشد یا خیر. در هر صورت تمام هزینهها و درآمدهای مالی بر حقوق صاحبان سرمایه اثر میگذارند.
در صورت سود و زیان جامع، سود و زیان خالص مطابق عددی است که در صورت سود چگونه ارزش فعلی خالص را محاسبه کنید؟ و زیان عادی به دست آمده است و در ردیف اول گزارش درج میشود. پس از آن سایر هزینهها و درآمدهای شناسایی شده (مانند سرمایهگذاریهای بلندمدت، سود و زیان تحقق نیافته و…) از مبلغ سود و زیان کسر شده و یا به آن افزوده میشوند.
اطلاعاتی که در صورت سود و زیان جامع درج میشوند، عبارتاند از:
- سود یا زیان خالص دوره مطابق صورت سود و زیان
- تعدیلات سنواتی
- سایر درآمدها و هزینههای شناسایی شده به تفکیک
با توجه به این که صورت سود و زیان شامل تمام درآمدها و هزینههای شناسایی شده (تحقق یافته یا تحقق نیافته) میشود، سود و زیان خالص دوره مالی نخستین موردی است که در صورت سود و زیان جامع قرار میگیرد. بنابراین سود و زیان چگونه ارزش فعلی خالص را محاسبه کنید؟ دوره در صورت سود و زیان جامع به تفصیل نشان داده میشود.
سایر درآمدها و هزینههای شناسایی شده نیز به صورت جداگانه در صورت سود و زیان جامع نشان داده میشوند. این درآمدها و هزینهها شامل دو دسته میشوند. دسته اول هزینه و درآمدهایی هستند که به دلیل بروز تغییرات در ارزش داراییها و بدهیها تحقق نیافتهاند. دسته دوم درآمدها و هزینههایی که مطابق استانداردهای حسابداری، مستقیم در حقوق صاحبان سرمایه لحاظ میشوند.
صورت سود و زیان تلفیقی
صورت سود و زیان تلفیقی با ترکیب درآمدها و هزینههای شرکت اصلی و تابعه، به دست میآید.
در صورتهای سود و زیان تلفیقی درآمدها و هزینههایی که از طریق معاملات بین شرکتهای گروه کسب شدهاند، کسر خواهد شد. سود و زیان تلفیقی بیانگر این است که هزینهها و درآمدهای ناشی از معاملات بین شرکتی گروه به معنای انتقال دارایی از یک شرکت به شرکت دیگر است و بر روی داراییهای گروه تاثیر نمیگذارد.
هزینههای اجاره، درآمدهای اجاره، درآمدهای کسب شده بابت بهره وام اعطا شده به شرکتهای گروه، هزینههای دریافت شده بابت بهره وام دریافت شده از شرکتهای گروه، فروش و بهای دریافت چگونه ارزش فعلی خالص را محاسبه کنید؟ شده بابت کالاهای به فروش رفته در گروه، سایر هزینههای پرداخت شده و سایر هزینههای دریافتی از جمله مواردی هستند که به هنگام تهیه صورت سود و زیان تلفیقی حذف میشوند.
سود و زیان انباشته
حساب سود و زیان انباشته یا سود و زیان سنواتی حساب دائمی است که ماندهی آن به سال بعد منتقل میشود و در تمامی شرکتها از جمله سهامی و غیره سهامی با این حساب به یک شیوه برخورد میشود؛ اما شایان ذکر است از آنجایی که حساب سود و زیان انباشته حسابی است که ماهیت خنثی دارد، میتواند هم در طول دوره و یا در پایان دوره بدهکار و یا بستانکار شود و این موضوع به اتفاقات روی داده در طول سالی مالی بستگی دارد. (ماهیت خنثی یکی از انواع ماهیت حساب ها در حسابداری می باشد.) مثال: اگر شرکتی مالیات سالهای قبل خود را امسال پرداخت کند این پرداخت باید در حساب سود و زیان انباشته بدهکار شود.
فرمول نحوه محاسبه سود و زیان انباشته
سود انباشته = سود انباشتهی ابتدایی دوره + خالص سود و زیان – سود سهام نقدی – سود سهمی
فرمول محاسبه سود و زیان
سود دوره مالی = میزان درآمدهای دوره مالی – هزینههای دوره مالی
زیان دوره مالی = میزان هزینههای دوره مالی – درآمدهای دوره مالی
جدول صورت سود و زیان
اقلام صورت سود و زیان
صورت سود و زیان ممکن است تفاوتهای جزئی بین کسبوکارهای مختلف داشته باشد، زیرا هزینهها و درآمد به نوع کسبوکار بستگی خواهد داشت. با این حال، چندین مورد معمولاً در هر صورت سود و زیان مشاهده میشود.
متداولترین اقلام صورت سود و زیان شامل این موارد است:
درآمد شرکت از فروش یا ارائه خدمات است که در بالای صورت سود و زیان نمایش داده میشود.
- هزینه کالاهای فروخته شده یا هزینه فروش (Cost of Goods Sold-Cost of Sale)
به هزینههای مستقیم تولید کالاهای فروخته شده اطلاق میشود. هزینههای مستقیم شامل نیروی کار، قطعات، مواد و هزینههای دیگر مانند استهلاک است.
سود ناخالص با کسر هزینه کالاهای فروخته شده (یا هزینه فروش) از درآمد/فروش محاسبه میشود.
سود ناخالص به شما میگوید که پس از در نظر گرفتن هزینههای مستقیم، اما قبل از در نظر گرفتن هزینههای سربار، کسبوکار شما چقدر سودآور است. سود ناخالص یک معیار تقریبی برای کارآیی تجارت شماست.
به درآمد یا سود یک کسبوکار در طول یک دوره حسابداری گفته میشود.
گاهی اوقات به عنوان «هزینههای عملیاتی» نیز شناخته میشود، این هزینهها شامل اجاره، هزینههای حقوق، هزینه تجهیزات، هزینه اجاره و بیمه، هزینههای بازاریابی و تبلیغات، و هر هزینه دیگری است که شما برای ادامه کار خود باید خرج کنید.
به آن درآمد عملیاتی یا درآمد قبل از سود و مالیات (EBIT) نیز گفته میشود. سود عملیاتی درآمد منهای هزینه، بدون احتساب مالیات و بهره است.
هزینههای مالی در اصل هزینههای تامین مالی استقراضی (Cost of Debt Capital) است. طبق استاندارد شماره 13 حسابداری ایران، سود تضمین شده، کارمزد و جرایم دیرکرد تسهیلات مالی کوتاهمدت و بلندمدت جزء مخارج تامین مالی به شمار میآیند. (دانلود فایل PDF: استاندارد شماره 13 حسابداری ایران)
سودی که پس از لحاظ کردن سود (زیان) خالص دوره، سودهای انباشته سنوات قبل و تعدیلات سنواتی به دست میآید.
مبلغی مالیاتی که در ارتباط با مالیات جاری یا مالیات انتقالی در نظر گرفته میشود.
هزینه فرسودگی تجهیزات که با گذشت زمان کارایی خود را از دست دادهاند.
برخی از کسبوکارها هزینههایی دارند که فقط مختص صنعت آنهاست. این هزینهها شامل تحقیق و توسعه (R&D)، سود / زیان فروش سرمایهگذاریها، نوسانات ارزی و بسیاری از هزینههای دیگر هر صنعت یا کسبوکار میشود.
درآمد قبل از بهره، مالیات و استهلاک (EBITDA)
در همه صورتهای درآمد وجود ندارد. با کسر هزینههای فروش، عمومی و اجرایی (SG&A) (به استثنای استهلاک) از سود ناخالص محاسبه میشود.
انواع روشهای ارائه صورت سود و زیان
صورت سود و زیان را میتوان به دو روش تکمرحلهای و دو مرحلهای ارائه کرد.
روش تکمرحلهای: در این شیوه ابتدا تمامی درآمدها لیست میشوند. سپس همهی هزینهها به ادامه لیست اضافه میشود. در نهایت از کسر مجموع هزینهها از مجموع درآمدها، سود یا زیان قبل از کسر مالیات مشخص میشود.
روش دومرحلهای: در این شیوه ابتدا تمامی درآمدهای عملیاتی و کلیه هزینههای عملیاتی لیست میشوند و از تفاضل آنها، سود یا زیان ناویژه به دست میآید. در ادامه، درآمدهای غیر عملیاتی و هزینههای غیر عملیاتی به لیست اضافه میشوند. در نهایت از تفاضل نتیجهی این دو مرحله، سود یا زیان قبل از کسر مالیات به دست میآید.
بدیهی است چنانچه مجموع درآمدها از مجموع هزینهها بیشتر باشد، فعالیت شرکت سودآور است. بالعکس اگر مجموع هزینهها از مجموع درآمدها بیشتر باشد، فعالیت شرکت زیانده است. قطعا تهیه صورت سود و زیان بدون داشتن یک نرم افزار حسابداری دقیق و کامل، امری سخت و پیچیده خواهد بود.
تفاوت ترازنامه و صورت سود و زیان
ترازنامه به شما نشان میدهد که چه مقدار دارایی دارید، چه مقدار بدهی (بدهی) دارید و چه مقدار مانده (حقوق صاحبان سهام) دارید. این صورت تصویری فوری از کل کسبوکار شما است.
در صورت سود و زیان میزان سودآوری تجارت شما توضیح داده شده است و به شما نشان میدهد که در مدت زمان مشخصی چه مقدار پول به تجارت شما وارد و خارج شده است.
تفاوت صورت سود و زیان شرکت تولیدی، خدماتی و بازرگانی
طریقه محاسبه سود و زیان در موسسات خدماتی، بازرگانی، تولیدی و پیمانکاری متفاوت میباشد.
صورت سود و زیان در موسسات خدماتی به صورت زیر محاسبه میگردد:
هزینه ها – درآمدها = سود (زیان) خالص
اگر درآمد ها بیشتر از هزینه ها باشد سود خالص و اگر هزینه ها بیشتر از درآمد ها باشد زیان خالص خواهیم داشت.
صورت سود و زیان در موسسات بازرگانی و موسسات صنعتی (موسسات تولیدی) به صورت زیر محاسبه میگردد:
هزینه عملیاتی – بهای تمام شده کالای فروش رفته – فروش خالص = سود (زیان) خالص
از کسر فروش خالص و بهای تمام شده کالای فروش رفته سود یا زیان ناخالص بدست می آید که اگر فروش خالص بیشتر از بهای تمام شده کالای فروش رفته باشد سود ناخالص، و اگر فروش خالص کمتر از بهای تمام شده کالای فروش رفته باشد زیان ناخالص خواهیم داشت که اگر هزینه عملیاتی را از سود یا زیان ناخالص کسر کنیم، سود و زیان خالص بدست می آید.
صورت سود و زیان در موسسات پیمانکاری شبیه به موسسات خدماتی است و به صورت زیر محاسبه میگردد:
هزینه های دوره جاری پیمان – درآمد دوره جاری پیمان = سود (زیان) ناخالص دوره جاری پیمان
چند نمونه جدول صورت سود و زیان شرکت تولیدی، شرکت خدماتی، شرکت بازرگانی
جمعبندی
صورت سود و زیان در کنار صورت جریان وجوه نقد، ترازنامه و گزارش سالانه، به رهبران شرکت، تحلیلگران و سرمایهگذاران کمک میکند تا تصویر کاملی از نتایج عملیاتی یک کسبوکار به دست بیاورند تا بتوانند ارزش و کارایی آن را تعیین کنند و در حالت ایدهآل، چشمانداز آیندهشان را پیش بینی کنند. هنگامی که کسبوکاری میخواهد هزینههای خود را کاهش دهد یا استراتژیهایی برای رشد خود تعیین کند، صورت سود و زیان با دقت بررسی و تجزیهوتحلیل میشود.
یادگیری نحوه تجزیه وتحلیل صورت سود و زیان شما را قادر به تصمیمگیری آگاهانهتری در مورد یک شرکت میکند، خواه این شرکت، کارفرمای شما یا یک سرمایهگذاری بالقوه باشد.
فروش خالص چیست؟
فروش خالص عبارت است از کل فروش منهای هرگونه برگشت از فروش، تخفیف بابت معیوب بودن کالا و تخفیفات نقدی فروش. فروش خالص یک مبلغ بسیار مهمی است زیرا توسط ذینفعان شرکت و تحلیلگران هنگام تصمیم گیری در مورد واحد تجاری یا تجزیه و تحلیل در خصوص پیشرفت شرکت مورد استفاده قرار میگیرد.
معمولاً، صورت سود و زیان مبلغ خالص فروش را نشان میدهد. در برخی موارد، شرکتها فروش ناخالص و خالص را در به صورت جداگانه در صورت سود و زیان نمایش میدهند. کسر برگشت از فروش و تخفیفات از فروش ناخالص، کیفیت فروش را نشان میدهد. اگر تفاوت زیادی بین فروش ناخالص و خالص وجود داشته باشد، ممکن است شرکت کالاهای برگشت از فروش و تخفیفهای زیادی داشته باشد.
فرمول فروش خالص چیست؟
فرمول فروش خالص در تصویر زیر نشان داده شده است:
اجزای فروش خالص
فرمول فوق برای فروش خالص شامل چندین جزء است. درک هر عبارت در فرمول برای بدست آوردن مبلغ خالص فروش، بسیار مهم است:
- فروش ناخالص: فروش ناخالص عبارت است کل فروش بدون کسر هرگونه کالای برگشت از فروش و تخفیفات. فروش ناخالص شامل انواع فروش، مانند فروش نقدی و نسیه یا اعتباری است.
- برگشت از فروش: اگر کالای فروخته شده در نهایت عودت داده شود، تحت عنوان برگشت از فروش قرار میگیرد. معمولاً شرکتها چگونه ارزش فعلی خالص را محاسبه کنید؟ کل مبلغ یا قسمتی از مبلغ کالا را بازپرداخت میکنند و فروش ناخالص به میزان مبلغ بازپرداخت کاهش مییابد.
- تخفیف معیوب بودن کالا: برای هر کالایی که آسیب ببیند، شرکتها قیمت مشخص شده را کاهش داده و آن را با قیمت پایین تری میفروشند. فروش چنین کالاهایی با قیمت پایین تری ثبت میشود. بنابراین، تفاوت بین قیمت مشخص شده و قیمت فروش از فروش ناخالص کسر میشود.
- تخفیفات نقدی: بعضی از فروشگاهها در برخی مواقع تخفیف فصلی به مشتریان خود میدهند. همچنین اگر مشتری خرید عمده انجام دهد یا پرداختی را قبل از زمان مقرر انجام دهد، میتوان به او تخفیف داد. چنین تخفیفهایی از فروش ناخالص کسر میشود.
فروش خالص در مقابل فروش ناخالص
فروش ناخالص و فروش خالص، گاه با هم اشتباه گرفته میشوند و فرض بر این است که مشابه هستند. فروش خالص پس از کسر کسورات از فروش ناخالص محاسبه میشود و فروش خالص هنگام تجزیه و تحلیل کیفیت فروش واحد تجاری اهمیت بیشتری دارد.
فروش ناخالص به خودی خود چندان قابل اتکا نیست، زیرا فروش واقعی یک شرکت را بیشتر نمایش میدهد زیرا شامل چندین متغیر دیگر است که اساساً نمی توانند به عنوان فروش طبقه بندی شوند.
از طرف دیگر، فروش خالص بازتاب دقیق تری از درآمدهای یک شرکت دارد و میتواند برای ارزیابی گردش مالی واقعی شرکت برای تیمهای فروش و بازاریابی برای افزایش درآمدهای آینده مورد استفاده قرار گیرد.
فروش ناخالص به سادگی با ضرب واحدهای فروخته شده در قیمت فروش هر واحد محاسبه میشود. میزان فروش ناخالص معمولاً بسیار بیشتر است، زیرا شامل برگشت از فروش یا تخفیف نمی شود. مبلغ خالص فروش که پس از کسر متغیرها محاسبه میشود، از فروش ناخالص کمتر است.
از آنجا که برای محاسبه خالص فروش اقلام غیر فروش حذف میشوند، خالص فروش بازتاب بهتری از گردش مالی و سلامت شرکت دارد و برای اهداف تصمیم گیری استفاده میشود. جدول زیر تفاوتهای اصلی بین فروش خالص و ناخالص را نشان میدهد:
فروش خالص | فروش ناخالص | |
تعریف | فروش ناخالص منهای کسورات | فروش کل بدون کسورات |
وابستگی متقابل | وابستگی به فروش ناخالص دارد | وابستگی به فروش خالص ندارد |
میزان | کمتر از فروش ناخالص | بیشتر از فروش خالص |
فرمول | فروش ناخالص – کسورات | قیمت فروش x مقدار فروش |
فروش خالص و صورت سود و زیان
فروش خالص در صورت سود و زیان نشان داده میشود. اکثر شرکتها به طور مستقیم مبلغ خالص فروش را گزارش میکنند و جزئیات آن را در یادداشتهای صورتهای مالی گزارش میکنند. با این حال، برخی از شرکتها هم فروش ناخالص و هم فروش خالص را در صورت سود و زیان گزارش میکنند. جدول زیر گزیده ای از نمونه صورت سود و زیان را نشان میدهد.
اولین رقم، مبلغ فروش ناخالص است و اجزای مختلف برای محاسبه فروش خالص از فروش ناخالص کسر میشود. سود ناخالص با استفاده از فروش خالص محاسبه میشود و نه مبلغ فروش ناخالص. اگر اختلاف بین فروش ناخالص و خالص بسیار زیاد باشد، میتواند نشان دهنده این باشد که کیفیت درآمد خوب نیست، زیرا شرکت برای ایجاد درآمد، محصولات را با تخفیف زیاد میفروشند.
دیدگاه شما