چگونگی استفاده از شاخص RSI

سهام در اواخر جولای بیش از حد فروخته شد و در قیمت حدود 44 حمایت شد. پایین آمدن قیمت می‌تواند یک فرآیند باشد، به محض اینکه میزان اشباع فروش مشخص شد، این سهم دیگر پایین نیامد. سطوح اشباع فروش، در اواسط سپتامبر به بالای 70 حرکت کرد تا اشباع خرید تبدیل شود.

آموزش اندیکاتور آر اس آی (RSI)

اندیکاتور RSI در بین تحلیلگران تکنیکال از محبوبیت و کاربرد بسیار زیادی برخوردار است. شاید اصلی‌ترین دلیل این میزان محبوبیت این اندیکاتور ، دریافت نسبتا آسان سیگنال‌های قدرتمند از آن است؛ همین مسئله باعث شده است که اندیکاتور آر اس آی از سوی بسیاری از کارشناسان در کنار اندیکاتور مکدی توجه زیادی را به خود جلب کند. در این مقاله قصد داریم ضمن آموزش اندیکاتور RSI به بررسی مهم‌ترین نکاتی که برای استفاده از آن باید در نظر داشته باشید، بپردازیم. تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

فهرست عناوین مقاله

اندیکاتور RSI چیست؟

Relative Strength Index یا شاخص قدرت نسبی یک اندیکاتور از نوع نوسان‌گر است که در بین تحلیلگران تکنیکال با نام RSI شناخته می‌شود. نخستین بار فردی به نام جیمز ولز ویلدر در سال 1978 بور که این مفهوم را به فعالان بازار معرفی کرد. برای درک بهتر مفهوم اندیکاتور RSI در تحلیل تکنیکال به موارد زیر دقت کنید:

• این اندیکاتور در ردیف نوسانگرهای تأخیری قرار می‌گیرد.
• نوسان این شاخص بین دو عدد 0 و 100 صورت می‌گیرد.
• این شاخص با قدرت خرید در چگونگی استفاده از شاخص RSI بازار رابطه مستقیم دارد.
• وقتی شاخص آر اس آی بالای عدد 70 قرار می‌گیرد، سهم وارد منطقه اشباع خرید شده است و احتمال تغییر روند صعودی به نزولی وجود دارد.
• وقتی شاخص آر اس آی پایین عدد 30 قرار می‌گیرد، سهم وارد منطقه اشباع فروش شده است و احتمال تغییر روند نزولی به صعودی وجود دارد.

تا اینجا چند نکته مهم در زمینه آموزش اندیکاتور آر اس آی را مرور کردیم. اما واقعیت این است که داستان در همین جا به پایان نمی‌رسد. آنچه گفته شد تنها مقدمه‌ای برای آشنایی ابتدایی با این اندیکاتور بود. در ادامه ضمن تفسیر مفهوم RSI، استراتژی‌های معاملاتی صحیح برای به‌کاربردن این اندیکاتور را بررسی می‌کنیم.

بررسی مفهوم اندیکاتور RSI

برای آشنایی با مفهوم اندیکاتور آر اس آی، بهتر است که ابتدا با مفهوم دیگری به نام گرایش بازار آشنا شویم. به زبان ساده یک سهم همواره به یک روند ثابت ادامه می‌دهد؛ مگر آنکه عامل مزاحم خارجی جلوی تداوم روند را بگیرد و مسیر جدیدی را ایجاد کند. این مفهوم کاملا از دل طبیعت استخراج شده است. هنر اندیکاتور RSI این است که با استفاده از روابط ریاضی خاصی، عوامل مزاحم خارجی را قبل از مواجهه شناسایی می‌کند.

دوره محاسبه تغییرات قیمت در اندیکاتور آر اس آی، به طور پیش‌فرض 14 روزه در نظر گرفته می‌شود. در این بازه زمانی گرایش بازار و همچنین قدرت روند حاکم شناسایی می‌شود. در این بین اگر شاخص RSI بالاتر از عدد 70 قرار بگیرد، سهم وارد منطقه اشباع خرید شده و احتمال تغییر روند قوت پیدا می‌کند. در مقابل اگر این شاخص پایین‌تر از عدد 30 قرار بگیرد، سهم به منطقه اشباع فروش رسیده است. در نتیجه احتمال تغییر روند نزولی به صعودی وجود دارد.

منظور از منطقه اشباع خرید و فروش در اندیکاتور RSI چیست؟

در ادامه آموزش اندیکاتور RSI بهتر است که اشاره مختصری درباره مفهوم منطقه اشباع خرید و فروش داشته باشیم. ناحیه اشباع خرید، جایی است که فشار خریداران از حالت افراطی اولیه فاصله گرفته است و احتمالا باید کم کم شاهد کاهش فشار خریداران باشیم. به این ترتیب فروشندگان ابتکار عمل را در دست خواهند گرفت و روند نزولی سهم آغاز خواهد شد.

در مقابل ناخیه اشباع فروش قرار دارد. وقتی در اثر فروش‌های افراطی در بازار اندیکاتور آر اس آی به زیر شاخص 30 می‌رسد، باید منتظر باشیم که فشار فروش روند کاهشی به خود بگیرد. در نتیجه کم‌کم خریداران هستند که روند سهم را از حالت نزولی به صعودی تغییر می‌دهند. به عبارت دیگر باید منتظر پیشی گرفتن تقاضا بر عرضه در بازار باشیم.

آموزش اندیکاتور RSI؛ چگونه سیگنال‌های دقیقی از اندیکاتور آر اس آی دریافت کنیم؟

در ادامه بحث آموزش اندیکاتور آر اس آی لازم است که نکات مهمی که رعایت آن‌ها در دریافت سیگنال‌های مناسب از این اندیکاتور ضروری است را بررسی کنیم. این نکات عبارت‌اند از:

1. تنظیم دوره زمانی اندیکاتور آر اس آی

همان‌طور که اشاره کردیم، طول دوره این اندیکاتور در حالت عادی برابر 14 روز به‌صورت پیش‌فرض در نظر گرفته می‌شود. اما این امکان وجود دارد که هر فرد با توجه به استراتژی معاملاتی خود طول دوره محاسبه این اندیکاتور را تغییر دهد. در همین راستا هر چه طول دوره کاهش پیدا کند، تعداد کندل‌هایی که در اندیکاتور مورد بررسی قرار می‌گیرند، کاهش پیدا می‌کند و در نتیجه سیگنال صادر شده نیز جنبه تحلیل کوتاه‌مدت خواهد داشت. اما در مقابل با افزایش طول دوره، تعداد کندل‌های مورد بررسی نیز بیشتر می‌شود و در نتیجه سیگنال صادر شده جنبه تحلیل بلندمدت پیدا می‌کند.

2. تشخیص واگرایی در اندیکاتور RSI

در خصوص مفهوم واگرایی در تحلیل تکنیکال در قالب مقاله دیگری به صورت مفصل بحث کرده‌ایم که می‌توانید برای مطالعه بیشتر به آن مراجعه کنید. نکته مهم این است که شکل‌گیری واگرایی بین نموارد قیمت سهم و اندیکاتور RSI به احتمال بسیار زیاد باید منتظر تغییر روند در سهم باشیم. به عبارت دیگر وقتی نمودار قیمت در بین دو کندل با فاصله زمانی مشخص در حال افزایش است، اما شاخص آر اس آی در همان بازه زمانی روند کاهش به خود می‌گیرد، باید منتظر تغییر روند باشیم. بررسی دقیق مفهوم واگرایی با استفاده از اندیکاتور آر اس آی کلید موفقیت در معامله‌گری است.

3. استفاده از خط روند در نمودار اندیکاتور آر اس آی

با مفهوم خط روند در تحلیل تکنیکال و کاربرد آن در نمودار قیمت دارایی‌ها در مقاله دیگری آشنا شدیم. نکته مهم این است که می‌توان از خط روند برای نمودار اندیکاتور RSI نیز استفاده کرد. به این ترتیب که خط روند را در یک بازه زمانی مشخص روی نمودار اندیکاتور آر اس آی رسم می‌کنیم. هر زمان که این خط روند توسط نمودار شکسته شود، باید با کمی تأخیر منتظر شکسته شدن خط روند در نمودار قیمت دارایی نیز باشیم. درک صحیح از این مفهوم می‌تواند در تصمیم‌گیری‌های صحیح با استفاده از اندیکاتور آر اس آی بسیار راهگشا باشد.

4. ترکیب اندیکاتور RSI با سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال

هریک از چگونگی استفاده از شاخص RSI اندیکاتورهای مورد استفاده در تحلیل تکنیکال با درصد خطای مشخصی همراه هستند و به همین دلیل نمی‌توان صرفا با استفاده از یکی از آن‌ها دست به معامله‌گری زد. بهترین استراتژی برای این منظور انتخاب دو یا سه ابزار تحلیل تکنیکال است که خطاهای همدیگر را پوشش می‌دهند. در همین راستا ترکیب اندیکاتور RSI، مکدی و پرایس اکشن (به خصوص در زمان‌هایی که دارایی در سطوح مهم قرار می‌گیرد) در مجموع می‌تواند سیگنال‌های بسیار معتبری را صادر کند که درصد خطا را تا حد زیادی کاهش دهد.

سؤالات متداول

1. اندیکاتور Stochastic RSI چیست؟

این اندیکاتور از داده‌های نمودار RSI برای محاسبه روابط ریاضی خود استفاده می‌کند. بین صفر و یک در نوسان است. زمانی که شاخص آن به زیر 0.2 برسد، سهم در منطقه اشباع فروش قرار می‌گیرد و وقتی در بالای 0.8 باشد سهم وارد ناحیه اشباع خرید می‌شود. از این جهت شباهت‌های مفهومی زیادی با اندیکاتور RSI دارد.

2. منظور از رد شدن از تاب‌خوردگی در اندیکاتور RSI چیست؟

گاهی اوقات سهم وارد محدود اشباع می‌شود، سپس تغییر روند داده و از محدوده اشباع خارج می‌شود. اما بار دیگر روند تغییر کرده و به سمت محدوده اشباع حرکت می‌کند اما وارد آن نمی‌شود. پس از لمس خط محدوده اشباع، مجددا به روند قبلی برمی‌گردد و به مسیر خود ادامه می‌دهد. این اتفاق در بین معامله‌گران به نام رد شدن از تاب خوردگی اندیکاتور آر اس آی شناخته می‌شود.

3. ترکیب اندیکاتور آر اس آی با کدام اندیکاتورها صحیح است؟

پاسخ به این سؤال تا حدی وابسته به استراتژی معاملاتی افراد است. اما در حالت کلی ترکیب اندیکاتور RSI با اندیکاتورهای میانگین متحرک مانند مکدی همواره نتایج بهتری را به همراه خواهد داشت.

کلام پایانی

در این مطلب بررسی کردیم که اندیکاتور RSI چیست و چگونه می‌توان سیگنال‌های صحیحی را از آن دریافت کرد. فرقی نمی‌کند که در کدامیک از بازارهای مالی فعالیت می‌کنید؛ سعی کنید حتما اندیکاتور آر اس آی را به دقت یاد بگیرید و در طول معامله‌گری از آن بهره کافی را ببرید.

اندیکاتور RSI چیست و چطور با کمک آن معامله کنیم؟

اندیکاتور RSI یا شاخص قدرت نسبی یک نوسانگر است که به طور گسترده در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شود. بسیاری از استراتژی‌های معاملاتی از آن به‌عنوان ابزاری برای تایید سیگنال‌های خرید یا فروش بهره می‌برند.

در این راهنما قصد داریم نحوه کار این اندیکاتور و چگونگی استفاده از آن را آموزش دهیم.

مروری بر مفهوم اندیکاتور RSI و تاریخچه آن

شاخص قدرت نسبی (RSI) که توسط جی‌ولز وایلدر (J. Welles Wilder) توسعه داده شده، یک نوسانگر مومنتوم یا پیشرو است که سرعت و تغییر حرکات قیمت را اندازه‌گیری می‌کند. RSI بین صفر تا 100 در نوسان است، به همین دلیل می‌توان آن را اسیلاتور (نوسانگر) هم نامید. به گفته وایلدر، RSI در زمانی که بالای 70 باشد، اشباع خرید و در زیر 30 اشباع فروش خواهد بود. سیگنال‌ها همچنین می‌توانند با جستجوی واگرایی‌ها و نوسانات شکست تولید شوند. RSI همچنین می‌تواند برای شناسایی روند کلی مورد استفاده قرار گیرد.

اندیکاتور RSI یک شاخص حرکتی بسیار محبوب است که در طی سال‌ها در تعدادی از مقالات، مصاحبه‌ها و کتاب‌ها نشان داده شده است. به طور خاص، کتاب کنستانس براون (Constance Brown)، تحلیل تکنیکال برای معاملات حرفه‌ای، مفهوم بازار صعودی و بازار نزولی برای محدوده RSI را ارائه می‌دهد. اندرو کاردول (Andrew Cardwell)، مربی RSI براون، واگرایی‌های مثبت و منفی را برای RSI معرفی کرد و مفهوم واگرایی را به معنای واقعی کلمه تغییر داد.

وایلدر RSI را در کتاب خود با عنوان مفاهیم جدید در سیستم‌های تکنیکال معاملات در سال 1978 نشان می‌دهد. این کتاب همچنین شامل SAR پارابولیک، میانگین برد واقعی و مفهوم حرکت جهت‌دار (ADX) است. علیرغم توسعه پیش از عصر کامپیوتر، شاخص‌های وایلدر آزمون زمان را پس داده و بسیار محبوب هستند.

اندیکاتور RSI چگونه کار می‌کند؟

برای ساده کردن توضیح محاسبات، RSI به اجزای اصلی آن تقسیم شده است:

RS، میانگین سود و میانگین ضرر. این محاسبه RSI بر اساس 14 دوره است که وایلدر به طور پیش فرض در کتابش پیشنهاد کرد. زیان‌ها به صورت ارزش‌های مثبت بیان می‌شوند نه ارزش‌های منفی.

اولین محاسبات برای میانگین سود و ضرر متوسط، میانگین‌های ساده 14 دوره‌ای هستند:

محاسبات دوم و بعد از آن بر اساس میانگین‌های قبلی و از دست دادن سود فعلی است:

در نظر گرفتن مقدار قبلی به اضافه مقدار فعلی، یک تکنیک هموارسازی و مشابه روشی است که در محاسبه میانگین متحرک نمایی استفاده می‌شود. همچنین به این معنی است که مقادیر RSI با طولانی شدن دوره محاسبه دقیق‌تر خواهند بود. سایت SharpCharts از حداقل 250 نقطه داده، هنگام محاسبه مقادیر RSI خود استفاده می‌کند. یعنی برای تکرار دقیق اعداد RSI، یک فرمول به حداقل 250 نقطه داده نیاز دارد.

فرمول وایلدر RS (نسبت سود به ضرر) را نرمال کرده و آن را به یک نوسانگر تبدیل می‌کند که بین صفر تا 100 در نوسان است. در واقع، نمودار RS درست شبیه نمودار RSI است. مرحله نرمال‌سازی تشخیص را آسان‌تر می‌کند چون RSI محدود به یک بازه است. وقتی میانگین سود برابر با صفر باشد، RSI هم صفر است.

با فرض یک RSI 14دوره‌ای، یک مقدار RSI صفر به این معنی است که قیمت‌ها در تمام 14 دوره کاهش یافته و هیچ سودی برای اندازه‌گیری وجود ندارد. زمانی که میانگین ضرر برابر با صفر باشد، RSI 100 است. این به این معنی است که قیمت ها در تمام 14 دوره بالاتر رفته و هیچ ضرری برای اندازه‌گیری وجود نداشته است.

فرآیند هموارسازی بر مقادیر RSI تأثیر می‌گذارد. مقادیر RS پس از اولین محاسبه هموار می‌شوند. میانگین ضرر برابر است با مجموع ضرر تقسیم بر 14 برای اولین محاسبه. محاسبات بعدی مقدار قبلی را در 13 ضرب کرده، آخرین مقدار را اضافه و سپس کل را بر 14 تقسیم می‌کنند. این یک اثر هموارسازی ایجاد خواهد کرد.

همین امر در مورد میانگین سود نیز صدق می‌کند. به دلیل این هموارسازی، مقادیر RSI ممکن است بر اساس کل دوره محاسبه متفاوت باشد.

اگر میانگین ضرر برابر با صفر باشد، وضعیت «تقسیم بر صفر» برای RS رخ می‌دهد و RSI طبق تعریف روی 100 تنظیم می‌شود. به طور مشابه، زمانی که میانگین سود برابر با صفر باشد، RSI برابر با صفر است.

اندیکاتور RSI چه چیزی را به ما می‌گوید؟

روند اولیه سهام یا دارایی ابزار مهمی برای اطمینان از درک صحیح خواندن شاخص است. به‌عنوان مثال، تحلیل‌گر معروف بازار، کنستانس براون، این ایده را ترویج کرده است که افزایش فروش در اندیکاتور RSI در یک روند صعودی، به احتمال زیاد بیشتر از 30درصد، و افزایش خرید در RSI در طول یک روند نزولی بسیار کمتر 70 درصد است.

همانطور که در نمودار زیر مشاهده می‌کنید، در طول یک روند نزولی، RSI نزدیک به سطح 50 درصد به جای 70درصد، به اوج خود می‌رسد که می‌تواند توسط سرمایه‌گذاران برای نشان دادن شرایط نزولی استفاده شود. بسیاری از سرمایه‌گذاران زمانی که یک روند قوی وجود دارد، یک خط روند افقی چگونگی استفاده از شاخص RSI بین سطوح 30 تا 70 درصد اعمال می‌کنند. اصلاح سطوح اشباع خرید یا فروش، زمانی که قیمت سهام یا دارایی در یک کانال افقی بلندمدت قرار دارد اغلب غیر ضروری است.

مفهوم مرتبط با استفاده از سطوح اشباع خرید یا فروش، تمرکز بر سیگنال‌های معامله و تکنیک‌هایی است که با روند مطابقت دارند. به عبارت دیگر، استفاده از سیگنال‌های صعودی زمانی که قیمت در روند صعودی است و سیگنال‌های نزولی زمانی که یک سهم در روند نزولی قرار دارد، به جلوگیری از هشدارهای کاذب زیادی که RSI می‌تواند ایجاد کند، کمک خواهد کرد.

مولفه‌های RSI

دوره پیش‌فرض RSI 14 است، اما می‌توان آن را برای افزایش حساسیت کاهش، یا برای کاهش حساسیت افزایش داد. RSI 10 روزه نسبت به 20 روزه احتمال بیشتری دارد که ناحیه اشباع خرید یا فروش برسد.

اندیکاتور RSI در زمانی که بالاتر از 70 باشد، به معنای اشباع خرید و در زمانی که زیر 30 باشد، به معنای اشباع فروش در نظر گرفته می‌شود. اما چگونگی استفاده از شاخص RSI معامله‌گران کوتاه‌مدت گاهی اوقات اشباع خرید و فروش را بین بازه 20 تا 80 در نظر می‌گیرند.

ناحیه اشباع خرید و فروش

وایلدر در اندیکاتور RSI اشباع خرید را بیش از 70 و اشباع فروش را زیر 30 در نظر گرفت. نمودار زیر مک دونالد را با RSI 14روزه نشان می‌دهد. این نمودار دارای نوارهای روزانه به رنگ خاکستری با میانگین متحرک 1 روزه به رنگ صورتی است تا قیمت‌های بسته شدن را بهتر نشان دهد. (چون RSI بر اساس قیمت‌های پایانی است).

سهام در اواخر جولای بیش از حد فروخته شد و در قیمت حدود 44 حمایت شد. پایین آمدن قیمت می‌تواند یک فرآیند باشد، به محض اینکه میزان اشباع فروش مشخص شد، این سهم دیگر پایین نیامد. سطوح اشباع فروش، در اواسط سپتامبر به بالای 70 حرکت کرد تا اشباع خرید تبدیل شود.

با وجود این افزایش خرید، سهام کاهشی نداشت. در عوض، رشد آن برای چند هفته متوقف شد و سپس به سمت بالا ادامه داد. قبل از اینکه سهام در نهایت در دسامبر به اوج خود برسد، سه اشباع خرید دیگر اتفاق افتاد. سه قرائت اول اشباع خرید، ادغام را پیش‌بینی می‌کرد. چهارمین با یک اوج قابل توجه مصادف شد. سپس RSI در ژانویه از اشباع خرید به اشباع فروش تغییر کرد. سهام در نهایت چند هفته بعد به 46 رسید.

مانند بسیاری از نوسانگرهای مومنتوم، مقادیر اشباع خرید و فروش برای RSI زمانی بهترین عملکرد را دارند که قیمت‌ها در یک محدوده حرکت کنند.

مانند نمودار زیر:

واگرایی‌های صعودی و نزولی در اندیکاتور RSI

به گفته وایلدر، واگرایی‌ها نشان‌دهنده یک نقطه بازگشت بالقوه هستند چون جهت حرکت قیمت را تایید نمی‌کند. یک واگرایی صعودی زمانی رخ می‌دهد که نمودار سهم مورد نظر، یک روند را نشان می‌دهد، اما RSI روند مخالف با آن را نمایش خواهد داد. این موضوع نشان‌دهنده تقویت حرکت است. یک واگرایی نزولی زمانی شکل می‌گیرد که نمودار روند صعودی و RSI روند نزولی را نشان می‌دهد. RSI روند صعودی را تایید نمی‌کند و این نشان‌دهنده شتاب ضعیف است.

نمودار زیر سهام شرکت EBAY را با واگرایی نزولی در اوت تا اکتبر نشان می‌دهد. سهام در ماه‌های سپتامبر تا اکتبر به بالاترین حد خود رسید، اما RSI واگرایی نزولی را تشکیل داد. شکست بعدی در اواسط اکتبر، تضعیف حرکت را تأیید کرد.

یک واگرایی صعودی در ژانویه تا مارس رخ داد. واگرایی صعودی با حرکت eBay به پایین‌ترین سطح در ماه مارس و حفظ RSI بالاتر از پایین‌ترین حد قبلی شکل گرفت. RSI حرکت نزولی کمتری را در طول کاهش فوریه تا مارس منعکس کرد. شکست اواسط مارس، تاییدی بر بهبود حرکت بود. واگرایی‌ها زمانی قوی‌تر می‌شوند که پس از اشباع خرید یا فروش به وجود آیند.

قبل از اینکه در مورد واگرایی‌ها به‌عنوان سیگنال‌های تجاری عالی هیجان زده شوید، باید توجه داشت که واگرایی‌ها در یک روند قوی گمراه‌کننده هستند. یک روند صعودی قوی می‌تواند واگرایی‌های نزولی متعددی را قبل از تحقق یک قله نشان دهد. برعکس، واگرایی‌های صعودی می‌توانند در یک روند نزولی قوی ظاهر شوند و با این حال روند نزولی ادامه داشته باشد.

نمودار زیر سهمی را با سه واگرایی نزولی و روند صعودی نشان می‌دهد. این واگرایی‌های نزولی ممکن است در مورد یک عقب‌نشینی کوتاه‌مدت هشدار دهند، اما به وضوح هیچ تغییر عمده‌ای از روند وجود ندارد.

نوسانات شکست

وایلدر همچنین نوسانات شکست را به‌عنوان نشانه‌های قوی از یک بازگشت که به‌زودی رخ می‌دهد، در نظر گرفت. نوسانات شکست مستقل از عملکرد قیمت هستند و تنها بر روی RSI برای سیگنال‌ها تمرکز می‌کنند و مفهوم واگرایی را نادیده می‌گیرند.

نوسان شکست صعودی زمانی شکل می‌گیرد که RSI به زیر 30 می‌رسد، بعد به بالای 30 می‌رود، پولبک می‌کند، بالای 30 می‌ماند و سپس بالاترین سطح قبلی خود را می‌شکند.

یک نوسان شکست نزولی زمانی شکل می‌گیرد که RSI به بالای 70 حرکت کند، پولبک کند، جهش کند، از 70 فراتر نرود و سپس پایین‌ترین حد قبلی خود را بشکند.

شناسه روند

کنستانس براون در تحلیل تکنیکال برای معاملات حرفه‌ای، پیشنهاد می‌کند که نوسانگرها بین 0 تا 100 حرکت نمی‌کنند. براون یک محدوده بازار صعودی و یک بازار نزولی را برای RSI مشخص کرده است.

RSI تمایل دارد بین 40 تا 90 در یک بازار صعودی (روند صعودی) با مناطق 40-50 به‌عنوان پشتیبانی در نوسان باشد. این محدوده‌ها ممکن است بسته به پارامترهای RSI، قدرت روند و نوسانات متفاوت باشد.

نمودار زیر RSI 14 هفته‌ای را برای سهم SPY در طول بازار صعودی از 2003 تا 2007 نشان می‌دهد. RSI در اواخر سال 2003 به بالای 70 رسید و سپس به محدوده بازار صعودی خود (40-90) رفت. در ژوئیه 2004 یک نزول به زیر 40 وجود داشت، اما RSI منطقه 40-50 را حداقل پنج بار از ژانویه 2005 تا اکتبر 2007 نگه داشت (فلش‌های سبز). در واقع، توجه داشته باشید که پوبلک‌ها به این منطقه، نقاط ورود کم ریسک را برای مشارکت در روند صعودی فراهم می‌کنند.

از طرف دیگر، RSI تمایل دارد بین 10 تا 60 در بازار نزولی (روند نزولی) با منطقه 50-60 به‌عنوان مقاومت در نوسان باشد. نمودار زیر RSI 14 روزه را برای شاخص دلار آمریکا در طول روند نزولی آن در سال 2009 نشان می‌دهد. RSI در ماه مارس به 30 رسید تا نشان‌دهنده شروع یک محدوده خرسی (نزولی) باشد. منطقه 50-60 تا زمان شکست در دسامبر، مقاومت نشان داد.

معکوس‌های منفی و مثبت

اندرو کاردول معکوس‌های مثبت و منفی را برای RSI ایجاد کرد که برعکس واگرایی‌های نزولی و صعودی است. کتاب‌های کاردول به پایان رسیده است، اما او سمینارهایی را در مورد جزئیات این روش‌ها ارائه می‌کند. قبل از بحث در مورد تکنیک معکوس، باید توجه داشت که تفسیر کاردول از واگرایی‌ها با وایلدر متفاوت است. کاردول واگرایی‌های نزولی را پدیده‌های بازار صعودی در نظر گرفت. به عبارت دیگر، واگرایی‌های نزولی بیشتر در روندهای صعودی شکل می‌گیرند. به طور مشابه، واگرایی‌های صعودی به‌عنوان پدیده‌های بازار نزولی در نظر گرفته می‌شوند که نشان‌دهنده یک روند نزولی است.

یک برگشت چگونگی استفاده از شاخص RSI مثبت زمانی شکل می‌گیرد که RSI یک کف و نمودار هم کف را تشکیل می‌دهد. این پایین‌ترین سطح در اشباع فروش نیست، اما اغلب بین 30 تا 50 است. نمودار زیر نشان می‌دهد که سهام MMM یک معکوس مثبت در ژوئن 2009 شکل داده است. MMM چند هفته بعد مقاومت را شکست و RSI به بالای 70 حرکت کرد. برخلاف حرکت ضعیف‌تر، RSI پایین‌تر رفت و نمودار بالاتر از سطح قبلی خود باقی ماند و قدرت اساسی را نشان داد. در اصل، قیمت بر شتاب غلبه کرد.

معکوس منفی برعکس معکوس مثبت است. RSI به سط بالاتری رفت، اما نمودار کاهش داشت. RIS همچنان در منطقه 50-70 است. نمودار زیر نشان می‌دهد که سهم استارباکس (SBUX) یک سقف پایین‌تر را تشکیل می‌دهد، همانطور که RSI یک سقف بالاتر را تشکیل داده است. حتی با وجود اینکه RSI یک سقف جدید ایجاد کرد و حرکت قوی بود، اقدام قیمت به‌عنوان سقف پایین‌تر تایید نشد. این برگشت منفی، شکست بزرگ حمایتی در اواخر ژوئن و کاهش شدید قیمت را پیش‌بینی می‌کرد.

جمع‌بندی

اندیکاتور RSI به‌عنوان یک اندیکاتور همه کاره، آزمون زمان را پس داده است. علیرغم تغییرات در نوسانات و بازارها در طول سال‌ها، RSI در حال حاضر به همان اندازه که در دوران وایلدر معتبر بود، اعتبار دارد. در حالی که تفاسیر اصلی وایلدر برای درک اندیکاتور مفید است، کار براون و کاردول تفسیر RSI را به سطح جدیدی می‌برد.

وایلدر شرایط اشباع خرید را برای بازگشت آماده می‌داند، اما اشباع خرید می‌تواند نشانه‌ای از قدرت باشد. واگرایی‌های نزولی هنوز هم سیگنال‌های فروش خوبی را ایجاد می‌کنند، اما تحلیل‌گران باید مراقب روندهای قوی باشند، به‌خصوص زمانی که واگرایی‌های نزولی، واقعا طبیعی هستند.

معکوس‌های مثبت و منفی، قیمت سهم را اول و اندیکاتور را در درجه دوم قرار می‌دهند، که همان‌طور که باید باشد. واگرایی‌های نزولی و صعودی اندیکاتور را در درجه اول و اقدام قیمت را در درجه دوم قرار می‌دهد. با تأکید بیشتر بر عملکرد قیمت، مفهوم معکوس‌های مثبت و منفی تفکر ما را نسبت به نوسانگرهای حرکتی به چالش می‌کشد.

من مریم هستم و ارشد رشته فناوری اطلاعات. به شبکه و تکنولوژی خیلی علاقه دارم و در این زمینه تحصیل کردم. در بازار بورس فعالیت دارم و مدتی کار تولید محتوا انجام دادم. به همین دلیل تصمیم گرفتم از ترکیب این چند مورد وارد کار کریپتوکارنسی شم. تا اینکه با کیوسک آشنا شدم.
علاوه بر اینکه در آکادمی کیوسک مطلب می‌نویسم، دبیری بخش مقالات رو هم به عهده دارم.

اندیکاتور RSI در ارز دیجیتال ، چگونه می توان از آن استفاده کرد؟

هنگام یادگیری در مورد تحلیل تکنیکال ، غیرممکن است که چیزی را در مورد شاخص قدرت نسبی یاد نگیرید. RSI یکی از مهمترین اندیکاتورها یا شاخص ها در انجام معاملات در بازارهای مالی است. اما آیا می دانید کاربرد RSI چیست؟ آیا می دانید اندیکاتور RSI در ارز دیجیتال به چه شکلی کار می کند؟

ما در این مقاله همه چیز را در مورد شاخص قدرت نسبی یا RSI در ارز دیجیتال به شما می گوییم و توضیح خواهیم داد که چرا RSI یکی از پرکاربردترین نوسانگرهای حرکتی در بازارهای مالی می باشد.

RSI چیست؟

RSI که مخفف کلمه Strength Index indicator به معنای شاخص قدرت نسبی است ، یک شاخص حرکتی است که موقعیت های خرید یا فروش بیش از حد یک ارز دیجیتال مانند بیت کوین را نشان می دهد. به بیان ساده تر ، RSI یک نوسان ساز است که باندهای بالا و پایین را بین دو مقدار مخالف محاسبه می کند و مقدار تغییرات قیمت و سرعت این تغییرات را تخمین می زند.

با توجه به نوسانات موجود در بازارهای سهام و ارز دیجیتال ، اندیکاتورهای تکنیکال می توانند یک راهنما برای ترسیم نقاط ورود و خروج از یک دارایی باشند. از این رو ، می توان گفت RSI در ارز دیجیتال یک شاخص قابل اعتماد برای معامله گران است.

اندیکاتور RSI یک نوسانگر مومنتوم است. این شاخص که توسط جی ولز وایلدر در سال ۱۹۷۸ ایجاد شد ، به دلیل اثربخشی آن در نشان دادن خرید یا فروش بیش از حد در بازار ، محبوبیت زیادی به دست آورد.

همانطور که گفتیم شاخص RSI در ارز دیجیتال به شما نشان می دهد که یک بازار بیش از حد در حال خرید یا فروش است. معمولا RSI بالای ۷۰ نشان می دهد که بازار بیش از حد در حال خرید است و RSI زیر ۳۰ به معنای فروش بیش از حد در بازار است.

فرمول محاسبه RSI چیست؟

فرمول محاسبه RSI بسیار ساده است. ما این فرمول را به شما نشان می دهیم تا بتوانید رویکرد موجود به داده های بازار را درک کنید. فرمول RSI به این شکل است:

RSI = 100 – 100 / (1 + RS)

اما RS در فرمول اندیکاتور RSI چیست؟ RS میانگین تغییرات مطلق قیمت رو به بالا تقسیم بر میانگین تغییرات مطلق قیمت نزولی در ۱۴ دوره کندل اخیر است. فرمول محاسبه RS اینگونه است:

RS = Average Gain/Average Loss

RS = میانگین سود/ میانگین ضرر

Average Gain = Sum of gain per period/time frame

میانگین سود = مجموع سود در هر دوره/فریم زمانی

Average Loss = Sum of loss per period/time frame

میانگین ضرر = مجموع ضرر در هر دوره/فریم زمانی

RSI در ارز دیجیتال در چه زمان هایی استفاده می شود؟

RSI معمولاً برای شناسایی روندهای عمومی بازار استفاده می شود. ابتدایی ترین راه برای استفاده از شاخص RSI در ارز دیجیتال ، خرید یک ارز دیجیتال در زمانی است که بیش از حد فروخته می شود و فروش آن در زمانی که بیش از حد خریده می شود.

به طور کلی زمانی که ارزش RSI در سطح ۷۰ درصد یا بالاتر باشد ، یک دارایی بیش از حد خریده می شود و زمانی که سطح آن ۳۰ درصد یا کمتر باشد ، بیش از حد فروخته می شود. زمانی که یک دارایی بیش از حد خریده می شود ، سیگنال واضحی از روند نزولی در حال ظهور است. از طرف دیگر ، فروش بیش از حد یک دارایی نشانه روند صعودی ورودی به آن است.

یکی دیگر از استراتژی های معاملاتی رایج ، خرید یا فروش در زمانی است که RSI به خط وسط می رسد یا از آن عبور می کند. این مسئله نشان دهنده شروع یک روند جدید می باشد. زمانی که RSI بالای ۵۰ باشد ، یک روند صعودی در حال شکل گیری است و وقتی زیر ۵۰ باشد ، یک روند نزولی در حال شکل گیری است.

البته گاهی اوقات در بازارهای مالی احساسات فراتر از شاخص ها می روند. یک بازار می تواند برای مدت طولانی در حالت خرید بیش از حد بماند. هیچ اطمینانی وجود ندارد که به سادگی و تنها با نگاه کردن به اندیکاتور RSI ، اوج یا کف قیمتی یک ارز دیجیتال را پیدا کنیم.

راهنمای سریع برای تفسیر RSI در ارز دیجیتال

هنگامی که RSI بالاتر از عدد ۳۰ است ، نشان دهنده یک سیگنال صعودی است. اگر این شاخص به زیر عدد ۷۰ برسد ، یک سیگنال نزولی است. بنابراین وقتی RSI در ارز دیجیتال به بالای ۷۰ صعود می کند ، یعنی آن دارایی بیش از حد خریده می شود و به احتمال زیاد برای تغییر روند آماده می شود. مقدار ۳۰ یا کمتر نیز ، سیگنال فروش بیش از حد را نشان می دهد.

در معاملات ارزهای دیجیتال ، در یک روند صعودی RSI بالای ۳۰ باقی می ماند و اغلب تا ۷۰ می رسد. برخلاف آن در روندهای نزولی ، اندیکاتورهای RSI به زیر ۳۰ می رسند اما هرگز از ۷۰ بیشتر نمی شوند.

چارچوب زمانی پیش‌فرض برای RSI چهارده دوره است. البته معامله گران کوتاه مدت یا تریدرها دوره های ۹ تا ۱۱ را ترجیح می دهند و معامله گران بلند مدت معمولا دوره هایی را بین ۲۰ تا ۳۰ تعیین می کنند.

چه زمانی می توانیم به اندیکاتور RSI اعتماد کنیم؟

عمدتاً هنگامی که نوسان قیمت را می بینید ، سیگنال ها ارزش بیشتری خواهند داشت. Ranging به این معنی است که قیمت در یک منطقه خاص بالا و پایین می شود و مقاومت در بالا و حمایت در پایین ایجاد می شود.

زمانی که قیمت روند رو به رشدی داشته باشد و اوج قیمتی جدیدی ایجاد شود ، RSI کمتر قابل اعتماد است. چرا؟ زیرا زمانی که بازار در حال رسیدن به اوج های جدید است ، نمی توانیم با RSI پیش بینی کنیم که کجا متوقف می شود. به همین ترتیب ، زمانی که بازار در یک روند نزولی است ، نمی توانیم پیش بینی کنیم که در نهایت قیمت ها چقدر پایین خواهند آمد.

RSI در ارز دیجیتال احتمالاً پرکاربردترین شاخص در کنار میانگین‌های متحرک است. به طور کلی زمانی که بازار در محدوده ای مشخص قرار دارد ، می توانید از اندیکاتور RSI برای خرید در قیمت پایین و فروش در قیمت بالا استفاده کنید.

RSI در مقابل MACD

MACD میانگین متحرک همگرایی و واگرایی است. مانند RSI ، این شاخص نیز مبتنی بر حرکت است که رابطه بین دو قیمت متوسط در حال تغییر را نشان می دهد. پس از محاسبه خط MACD ، یک “خط سیگنال” بر روی خط MACD ترسیم می شود که به عنوان یک محرک برای خرید و فروش عمل می کند.

در سوی دیگر ، RSI زمانی را به تصویر می‌کشد که یک ارز دیجیتال در مقایسه با آخرین شرایط خود ، بیش از حد فروخته شود یا بیش از حد خریده شود.

این دو شاخص ابزارهای موثری هستند که توسط تحلیلگران برای بدست آوردن یک دید تکنیکال از حرکت بازار استفاده می شود. با این حال ، MACD ارتباط بین دو EMA را ارزیابی می کند. از طرف دیگر RSI حرکات قیمتی را با تغییرات فعلی مقایسه می کند.

گاهی ممکن است این شاخص ها نشانه های متضادی را ارائه می دهند. برای مثال ، MACD ممکن است نشان دهد که شتاب فروش برای یک دارایی در حال افزایش است. به طور همزمان ، RSI می تواند برای یک دوره طولانی زیر ۳۰ درصد باشد که نشان می دهد آن دارایی بیش از حد فروخته شده است.

چگونگی استفاده از RSI در ارز دیجیتال

کاربردهای شاخص قدرت نسبی یا همان RSI در ارز دیجیتال بسیار متنوع است. این شاخص RSI ممکن است برای هر ارز دیجیتالی در هر بازه زمانی اعمال شود. همچنین این اندیکاتور بسیار انعطاف پذیر است ، بنابراین می تواند در انواع استراتژی های معاملاتی ادغام شود.

مزیت اصلی RSI در این است که ذاتا کاربر پسند است. به گفته سازنده آن ولز وایلدر جونیور، RSI باید به صورت زیر تفسیر شود:

۰-۳۰: بازار روند نزولی دارد و در حال فروش بیش از حد است. ممکن است زمان خرید فرا رسیده باشد.
۳۰-۷۰: بازار در حال حاضر خنثی است و برای شما بهتر است منتظر که بمانید.
۷۰-۱۰۰: بازار روند صعودی دارد و در حال خرید بیش از حد است . ممکن است زمان فروش رسیده باشد.

برای نشان دادن نحوه عملکرد RSI در ارز دیجیتال ، بیایید نگاهی به نمودار روزانه پولکادات (DOT) بیاندازیم. همانطور که می بینید در ۳ آوریل ۲۰۲۱ ، RSI به اوج خود می رسد و مقدار ۸۲.۶۲ را نشان می دهد. این مقدار بسیار بالاتر از ۷۰ است ، بنابراین زمان فروش ارز دیجیتال فرا رسیده است.

مواردی که هنگام استفاده از RSI در ارز دیجیتال باید مراقب آنها بود

مانند تمام شاخص های تکنیکال ، شاخص قدرت نسبی نیز با اشکالاتی روبروست. بسیار مهم است که در حین استفاده مداوم از این شاخص ، از عملکرد گذشته و حال آن آگاه باشید. در زیر سه مسئله وجود دارد که هنگام استفاده از RSI در ارز دیجیتال ، باید از آنها آگاه بود:

سیگنال های کاذب: متأسفانه بسیاری از معامله گران فعال فعال بازار ارز دیجیتال ، شاهد تولید سیگنال های نادرست توسط شاخص RSI بوده‌اند . یک سیگنال نادرست یا جعلی زمانی رخ می دهد که RSI از ۷۰ بالاتر می رود یا به زیر ۳۰ می رسد و قیمت معکوس نمی شود. این پدیده معمولاً در ارزهای دیجیتالی مشاهده می شود که در میانه روند قوی خود هستند. در نتیجه ، سیگنال‌های خرید یا فروش کاذب ایجاد می‌شوند.

به منظور رفع این اشکال ، بهتر است تا RSI همزمان با سایر اندیکاتورهای تکنیکال استفاده شود. مهم نیست که کدام ارز دیجیتال معامله می شود، ایده خوبی است که حداقل یک شاخص اضافی به استراتژی مبتنی بر RSI اضافه کنید.

روندهای معکوس‌: شاخص قدرت نسبی به عنوان وسیله‌ای برای شناسایی روندهای معکوس‌ بازار طراحی شده است. معکوس شدن بازار زمانی اتفاق می افتد که عملکرد قیمتی برای تغییر جهت آماده شود. یکی از مزایای معکوس شدن بازار ، پتانسیل ارائه سودهای کلان به معامله گران است. در چنین شرایطی ، سودهای ۳۰۰٪ ، ۴۰۰٪ یا ۵۰۰٪ در بازارهای ارزهای دیجیتال غیر معمول نیست.

دستورالعمل‌های معکوس معاملات با RSI در ارز دیجیتال ممکن است با توجه به پارامترهای استاندارد ۷۰/۳۰ استفاده شوند. با این حال ، بسیاری از معامله گران اغلب RSI های بالای ۸۰ را برای فرسودگی صعودی و زیر ۲۰ برای فرسودگی نزولی ایده آل می دانند. علاوه بر این ، گنجاندن بازه های زمانی مختلف از جمله نمودارهای روزانه و هفتگی در تجزیه و تحلیل بسیار مفید است.

مدیریت ریسک: صرف نظر از اینکه چه ارز دیجیتالی مورد معامله قرار می گیرد ، اجرای پارامترهای مدیریت ریسک برای موفقیت ضروری است. با توجه به نوسانات بازار ارزهای دیجیتال ، مدیریت ریسک اهمیت فزاینده ای دارد. به یاد داشته باشید که RSI در ارز دیجیتال فقط یک شاخص تکنیکال است.

تنها راه برای اطمینان از اینکه این استراتژی به طور موثر کار می کند ، استفاده مداوم از آن در بلندمدت است. یک استراتژی قوی مدیریت ریسک این است که هرگز بیش از ۳ درصد از موجودی حساب خود را در یک معامله ارز دیجیتال وارد نکنید. این رویکرد که به عنوان “قانون ۳٪” شناخته می شود ، برای مدیریت ریسک بسیار مناسب است.

اندیکاتور RSI چیست؟ فرمول RSI — آموزش کامل

اندیکاتور RSI بخاطر سرعت بالای تحلیل و استفاده آسان یکی از معروف‌ترین و پرکاربردترین ابزارهای کمکی تحلیل تکنیکال است. کاربرد آن در شناسایی مناطق اشباع خرید و فروش به همراه سیگنال‌های بازگشت روند است. اسیلاتور RSI مخفف عبارت انگلیسی Relative Strength Index به معنای “شاخص قدرت نسبی” است. با محاسبه نرخ تغییرات قیمت و میانگین سود و ضرر در بازه 0 تا 100 نوسان می‌کند. در ادامه مقالات آموزش تحلیل تکنیکال به واکاوی مفهوم RSI به همراه فرمول، تنظیمات بهینه و سیگنال‌های آن خواهیم پرداخت.

هر اندیکاتور مجموعه‌ای از معادلات ریاضی است که با استفاده از دیتای معاملاتی گذشته، اخطارهایی برای روند قیمتی آینده صادر می‌کنند. خروجی Indicator بصورت چارت گرافیکی روی نمودار قیمت ظاهر می‌شود. با بررسی استراتژی معاملاتی و قوانین حاکم بر اندیکاتورها، می‌توان به اعتبارسنجی روند پرداخت. اندیکاتورها صرفا ابزارهای کمکی برای تحلیل تکنیکال هستند و باید از ابزارهایی مثل خط روند، سطوح حمایت و مقاومت، الگوهای کندل استیک و… نیز استفاده کرد. در مقاله زیر به بررسی مفهوم اندیکاتورها و انواع آن (مومنتوم، روندنما، حجم، اسیلاتور و…) پرداختیم.

اندیکاتور RSI چیست؟

RSI مخفف عبارت انگلیسی Relative Strength Index به معنای “شاخص قدرت نسبی” است. از آنجایی که بین بازه 0 تا 100 نوسان می‌کند جزء اسیلاتورها (Oscillator) و در دسته اندیکاتورهای پسرو (تاخیری – Lagging indicators) است. محدوده 0 تا 30 به عنوان منطقه اشباع فروش و بازه 70 تا 100 به عنوان ناحیه اشباع خرید درنظر گرفته می‌شود. اما مدنظر داشته باشید که RSI بالاتر از 70 هشدار فروش و RSI پایین‌تر از 30 سیگنال خرید نیست.

فرمول اندیکاتور RSI

RSI جزء اندیکاتورهای مومنتوم است که به بررسی قدرت روند می‌پردازد اما به تنهایی قادر به پیش‌بینی بازگشت روند نیست. اندیکاتورهای Momentum در تحلیل تکنیکال معیار سنجش سرعت تغییر قیمت‌ها (نرخ افزایش یا کاهش قیمت) هستند. فرمول اندیکاتور RSI بصورت زیر است. فرمول محاسبات صرفا برای درک بهتر مفهوم RSI بیان شد و هیچ لزومی به یادگیری آن نیست!

پارامتری ورودی اندیکاتور RSI، دوره (Period) و پیش فرض آن 14 است. Period معرف تعداد کندل‌هایی است که برای محاسبه RSI استفاده می‌شود. برای مثال در چارت روزانه (Daily) هر نقطه روی نمودار RSI، با توجه به اطلاعات قیمتی 14 روز گذشته محاسبه می‌شود.

1. ابتدا با توجه به اختلاف قیمت پایانی هر کندل با کندل قبلی، درصد سود یا ضرر هر روز را محاسبه می‌کنیم.
2. برای نقطه اول کافی است با محاسبه میانگین سود و زیان 14 کندل گذشته و جایگذاری در فرمول بالا، RSI را تعیین کنیم.
3. برای نقاط بعدی RSI از فرمول 2 استفاده می‌کنیم. بدین صورت که برای محاسبه میانگین سود، میانگین سود 14 داده قبلی را در عدد 13 (Period – 1) ضرب کرده و با سود فعلی جمع کرده و بر 14 تقسیم می‌کنیم. این اقدام بخاطر وزن‌دهی بیشتر به داده‌های اخیر است.

مفهوم اندیکاتور RSI

همان‌طور که مشاهده می‌کنید میانگین سود و زیان به عنوان پارامترهای اصلی فرمول اندیکاتور RSI هستند. با توجه به فرمول بالا 5 حالت خاص داریم:

• اگر میانگین سود صفر باشد (یعنی هیچ کندلی با قیمت بالاتر از کندل قبلی خود بسته نشده است) مقدار RSI نیز 0 می‌شود.
• اگر میانگین زیان صفر باشد (یعنی Close Price هر کندل بالاتر از کندل قبلی است) مقدار RSI برابر 100 خواهد شد.
• اگر مقدار سود و زیان برابر باشد RSI برابر 50 می‌شود. بنابراین هر چه اعداد به 50 نزدیک‌تر باشند بیانگر بازار رنج (خنثی) است.
• هر چه نسبت میانگین سود به زیان بیشتر باشد مقدار RSI به عدد 100 نزدیک‌تر می‌شود.
• با کاهش مقدار سود به زیان، مقدار RSI به صفر نزدیک‌تر خواهد شد.

بنابراین اعداد بالاتر از 70 بیانگر این نکته است که در 14 روز اخیر (چارت دیلی)، سود بیشتر از زیان بوده است. اعداد پایین‌تر از 30 نیز نشان از بیشتر بودن میانگین زیان نسبت به میانگین سود هستند. آیا با این مفهوم به این نتیجه می‌رسید که RSI بالاتر از 70 اخطار فروش و RSI کمتر از 30 سیگنال خرید است؟!

سیگنال RSI

دیدگاه‌های متفاوتی پیراموان تحلیل و تفسیر RSI می‌توان داشت. یک اصل قدیمی در بازارهای مالی وجود دارد که می‌گوید “وقتی همه میخرند تو بفروش و وقتی همه می‌فروشند تو بخر!“. مفهوم ابتدایی مناطق اشباع خرید و فروش در اندیکاتور RSI این است که بازار در این مناطق با خرید و فروش‌های افراطی و هیجانی همراه است و باید با احتیاط گام برداشت.اما ورود RSI به این مناطق به منزله سیگنال خرید و فروش نیست.

در واقع RSI بزرگتر از 70 بیانگر افزایش قدرت روند صعودی است چرا که کندل‌های بیشتری بالاتر از کندل‌های قبلی خود هستند. با ادامه روند صعودی، تریدرهای بیشتری وارد معامله می‌شوند و این افزایش تقاضا و خریدهای بیشتر تا جایی ادامه می‌یابد که با اشباع خرید و خریدهای هیجانی روبه‌رو شویم. اشباع خرید می‌تواند با کاهش قدرت خریداران و عدم تمایل بازار به ادامه صعود، افت قیمت را در پی داشته باشد.

بازار گاوی، خرسی و رنج

هنگام استفاده از RSI حتما خط روند در چارت اصلی را بررسی کنید و 3 وضعیت زیر را مدنظر داشته باشید:

1. در بازارهای گاوی، با ورود RSI به محدوده بالاتر از 70، احتمال ادامه روند صعودی و افزایش قدرت روند وجود دارد.
2. در بازارهای خرسی، با ورود RSI به محدوده پایین‌تر از 30، احتمالا با یک روند نزولی پُر قدرت روبه رو خواهید شد.
3. در بازارهای خنثی (رنج)، RSI بالاتر از 70 یا پایین‌تر از 30 می‌تواند هشدار اشباع خرید یا فروش و احتمال برگشت روند باشد.

در حالت کلی با ورود RSI به مناطق اشباع خرید و فروش، انتظار برگشت روند نداشته باشید چرا که اندیکاتورهای مومنتوم مثل RSI صرفا قدرت روند را مشخص می‌کنند نه جهت روند. بنابراین بایستی در کنار سایر اندیکاتورها و ابزارها و روش‌های تحلیل تکنیکال استفاده شوند.

سیگنال‌های اشتباه و با تاخیر RSI

در یک روند صعودی قوی که RSI بالای 70 تثبیت شده است کاهش RSI را به منزله سیگنال پایان روند صعودی درنظر نگیرید. در واقع شاید این افت، بخاطر پولبک به خط روند باشد. تا وقتی خط RSI سطح 70 را به سمت پایین قطع نکرده است هر گونه اظهارنظری پیرامون تغییر روند ممکن است منجر به سیگنال‌های کاذب و اشتباه شود. همانطور که مشاهده کردید اخطارهای RSI با تاخیر صادر می‌شوند. یکی چگونگی استفاده از شاخص RSI از راهکارهای موثر برای دریافت سیگنال‌های قدرتمند و معتبر، استفاده از واگرایی در RSI است.

برای مثال نمودار روزانه نماد بورسی “خودرو” را درنظر بگیرید. همان‌طور که در شکل زیر مشاهده می‌کند در روند صعودی پر قدرت، اندیکاتور RSI چندین بار با افت مواجه شده اما روند همچنان صعودی است. در همین نمودار دقت بفرمایید اگر بخواهید صرفا بر اساس کاهش RSI و نفوذ آن به سطح زیر 70، سیگنال فروش دریافت کنید تقریبا 20% افت قیمت در روند نزولی را تجربه می‌کنید! و چه بسا با صف فروش همراه شود (صرفا در بورس تهران) و ضررهای بیشتری را به شما تحمیل کند.

واگرایی در RSI

همان‌طور که در مقاله “واگرایی چیست؟” بطور مفصل توضیح دادیم حرکت یک اندیکاتور در خلاف جهت نمودار قیمت، باعث شکل‌گیری واگرایی می‌شود. انواع واگرایی در RSI همان 4 نوع واگرایی معروف است: معمولی مثبت، معمولی منفی، مخفی مثبت و مخفی منفی. با استفاده از مفهوم اندیکاتور RSI و واگرایی می‌توان میزان قدرت روند را پیش‌بینی کرده و سیگنال‌های معتبری برای بازگشت روند یا پولبک دریافت کرد. پیش‌بینی برگشت روند توسط “واگرایی در RSI” امکان‌پذیر است. بنابراین می‌توان آنرا در دسته اندیکاتورهای پیشرو (Leading indicators) هم قرار داد.

برای مثال شکل بالا مربوط به چارت روزانه بیت کوین را درنظر بگیرید. واگرایی منفی در rsi و سقف کانال صعودی بیت کوین، سیگنال شروع روند نزولی می‌دهد. ابتدا قیمت تا محدوده 68000 دلار بالا رفت سپس کمی افت و دوباره صعود تا محدوده 70000 رخ داد. واگرایی در اندیکاتور RSI هشدار افت قیمت و شروع روند نزولی میدهد. پس از این اخطار، Bitcoin بیش از 50% افت کرد و تا حوالی 27000 دلار کاهش یافت.

نمودار زیر مربوط به نمودار روزانه پالایشگاه نفت تبریز (شبریز) است. با مشاهده واگرایی مثبت در rsi و انتهای روند نزولی، روند صعودی شروع شد.

برای دانلود اندیکاتور واگرایی در RSI برای متاتریدر از لینک زیر اقدام بفرمایید.

تنظیمات اندیکاتور RSI

اندیکاتور RSI فقط Period (دوره) را به عنوان پارامتر ورودی دریافت می‌کند و مابقی محاسبات بصورت خودکار انجام می‌شود. در واقع کنترل شما روی RSI فقط از طریق وارد کردن مقدار Period است. “دوره” به عنوان تنظیمات ورودی RSI معرف تعداد کندل‌هایی است که در فرمول آن استفاده می‌شود. مقدار پیش‌فرض آن 14 است.

تذکر: مبنای محاسبه RSI بر اساس “Close Price” یا همان قیمت پایانی است. اما این پارامتر به عنوان تنظیمات ورودی اندیکاتور RSI قابل تغییر است. به شما توصیه می‌کنیم این پارامتر را تغییر چگونگی استفاده از شاخص RSI ندهید!

تنظیمات بهینه RSI به عوامل مختلفی بستگی دارد که مهم‌ترین آن استراتژی معاملاتی و تایم فریم چارت اصلی است. پُر واضح است که هر چه تنظیمات Period برای اندیکاتور RSI بزرگتر باشد نمودار RSI پیوستگی بیشتر و نوسان کمتری خواهد داشت. بنابراین هنگام تحلیل بلندمدت (تایم‌فریم‌های بالاتر) بهتر است مقدار Period روی اعداد بزرگتری مثل 26 تنظیم کنید تا نوسانات کمتری را به شما نشان دهد. تنظیمات زیر پیشنهاد می‌شود:

• تحلیل کوتاه مدت: Period برابر 9 یا کمتر از آن
• تحلیل میان مدت: Period برابر 14
• تحلیل بلند مدت: Period برابر 26 یا بزرگتر از آن

تذکر: اگر چارت بلندمدت با نوسانات زیادی همراه بود بهتر است مقدار Period را روی اعداد کمتر تنظیم کنید تا نمودار قیمت و RSI حرکت یکسانی داشته باشند.

نکته: هنگام استفاده از تایم فریم روزانه، مقدار پیش‌فرض 14 مناسب است. بنابراین برای بورس تهران که عموما از چارت دیلی (Daily) برای تحلیل استفاده می‌شود تنظیمات پیش‌فرض RSI (14) مناسب بوده و نیازی به تغییر نیست.

اگر قصد یادگیری 0 تا 100 مبحث آموزش اندیکاتور را دارید به شما توصیه می‌کنیم مقالات آموزشی زیر را به ترتیب مطالعه بفرمایید، به مرور مقالات جدیدتر پیرامون آموزش اندیکاتور در سایت درج خواهد شد حتما پیگیر پارس‌سهام باشید.

شاخص RSI (شاخص قدرت نسبی) چیست؟

شاخص قدرت نسبی (RSI) یک شاخص تحلیل تکنیکال است که در اواخر دهه 1970 به عنوان بازاری توسعه یافت که معامله‌گران به واسطه آن می‌توانستند عملکرد سهام را در یک دوره معین بررسی کنند.

شاخص قدرت نسبی یک شاخص تحلیل تکنیکال است که در اواخر دهه 1970 به عنوان بازاری توسعه یافت که معامله‌گران به واسطه آن می‌توانستند عملکرد سهام را در یک دوره معین بررسی کنند. این موضوع ذاتاً یک نوسان‌گر لحظه‌ای است که بزرگی حرکت قیمت و سرعت این حرکات را اندازه‌گیری می‌کند. شاخص قدرت نسبی بسته به مشخصات معامله‌گر و تنظیم معاملات آن‌ها می‌تواند ابزار بسیار مفیدی باشد.

شاخص RSI قدرت نسبی توسط جی.ولز وایلدر در سال 1978 ایجاد شد. این شاخص در کتاب مفاهیم جدید در سیستم‌های تجاری تکنیکال به همراه سایر شاخص‌های تحلیل تکنیکال مانند منحنی سار، میانگین محدوده واقعی و میانگین جهت شاخص مورد استفاده قرار می‌گیرد.

وایلدر قبل از تبدیل شدن به یک تحلیل‌گر تکنیکال، به‌عنوان مهندس مکانیک و معامله‌گر معاملات املاک کار می‌کرد. او معامله را در حدود سال 1972 شروع کرد اما خیلی موفق نبود. چند سال بعد، وایلدر تحقیقات و تجربه تجاری خود را در فرمول‌ها و شاخص‌های ریاضی جمع‌آوری کرد که بعداً توسط بسیاری از معامله‌گران در سراسر جهان پذیرفته شد. این کتاب‌ تنها در شش ماه چاپ شد و با وجود قدمت آن که متعلق به حدود 50 سال پیش است، هنوز هم مرجعی برای بسیاری از معامله‌گران متکی به نمودار قیمت است.

شاخص قدرت نسبی چگونه کار می‌کند؟

به شکل پیش‌فرض، شاخص قدرت نسبی تغییرات قیمت دارایی را در 14 دوره اندازه‌گیری می‌کند. (این دوره می‌تواند روز، هفته یا ساعت و دقیقه باشد). این فرمول میانگین سودی که قیمت در آن زمان داشته است را بر میانگین ضرری که تحمل کرده است تقسیم می‌کند و سپس داده‌ها را در مقیاسی از 0 تا 100 ترسیم می‌کند.

هما‌ن‌گونه که گفته شد، شاخص قدرت نسبی یک شاخص لحظه‌ای است که نوعی ابزار معاملاتی فنی است که نرخ تغییر قیمت‌ (یا داده‌ها) را اندازه‌گیری می‌کند. هنگامی که حرکت افزایش می‌یابد و قیمت درحال افزایش است، نشان می‌دهد که سهام به شکل فعال در بازار خریداری می‌شود. اگر حرکت به سمت پایین باشد، نشان‌گر افزایش فشار فروش را نشان می‌دهد.

شاخص قدرت نسبی (RSI) هم‌چنین یک شاخص نوسانی است که تشخیص شرایط بازار بیش از حد اشباع شده برای خرید یا فروش را برای معامله‌گران آسان‌تر می‌کند. با در نظر گرفتن 14 دوره، قیمت دارایی در مقیاس 0 تا 100 ارزیابی می‌شود. در شرایطی که عدد شاخص قدرت نسبی کم‌تر از 30 باشد، در می‌یابیم که دارایی احتمالاً به پایین‌تر حد خود نزدیک است و در صورتی که عدد شاخص چگونگی استفاده از شاخص RSI قدرت نسبی بیش‌تر از 70 باشد، در می‌یابیم که دارایی احتمالاً به بالاترین حد خود برای آن دوره نزدیک شده است.

اگرچه تنظیمات پیش‌فرض برای شاخص قدرت نسبی 14 دوره است، اما معامله‌گران می‌توانند به منظور افزایش حساسیت (دوره‌های کم‌تر) یا کاهش حساسیت (دوره‌های بیش‌تر) آن را تغییر دهند. بنابراین شاخص قدرت نسبی هفت دوره‌ای نسبت به بیست و یک دوره‌ای حساسیت بیش‌تری دارد. علاوه بر این، راه‌اندازی‌ها معاملات کوتاه‌مدت ممکن است اندیکاتور شاخص قدرت نسبی را طوری تنظیم کنند که 20 و 80 را به‌عنوان سطوح اشباع خرید و فروش در نظر بگیرند. در این حالت، احتمال این‌که سیگنال دریافت شده اشتباه باشد، کم‌تر است.

نحوه استفاده از شاخص قدرت نسبی بر اساس واگرایی

علاوه بر اعداد 30 و 70 که ممکن است شرایط اشباع را نشان دهد، معامله‌گران از این شاخص برای پیش‌بینی برگشت روندها یا تشخیص سطوح حمایت و مقاومت استفاده می‌کنند. چنین رویکردی مبتنی بر واگرایی‌های به اصطلاح صعود و نزولی است.

واگرایی صعودی شرایطی است که در آن قیمت و امتیاز در جهت مخالف یکدیگر حرکت می‌کنند. بنابراین، امتیاز شاخص قدرت نسبی افزایش می‌یابد و پایین‌تر سطح را ایجاد می‌کند، درحالی که قیمت کاهش می‌یابد و پایین‌تر سطح را ایجاد می‌کند. به این موضوع، واگرایی صعود گفته می‌شود و نشان می‌دهد که با وجود روند نزولی قیمت، نیروی خرید درحال قوی‌تر شدن است.

در مقابل، واگرایی نزولی ممکن است نشان دهنده این باشد که با وجود افزایش قیمت، بازار درحال از دست دادن انرژی خود برای صعود است. بنابراین امتیاز شاخص قدرت نسبی کاهش می‌یابد و قله‌های پایین‌تری ایجاد می‌کند درحالی که قیمت دارایی افزایش می‌یابد و قله‌های بالاتری ایجاد می‌کند.

با این‌حال، به خاطر داشته باشد که واگرایی‌های شاخص قدرت نسبی در طول روند‌های قوی بازار چندان قابل اعتماد نیستند. این به این معناست که یک روند نزولی قوی ممکن است تا قبل از رسیدن به کف وافعی، واگرایی‌های صعود زیادی را ایجاد کند. به همین دلیل، واگرایی‌های شاخص قدرت نسبی برای بازارهای با نوسان کم‌تر مناسب‌تر است.

جمع‌بندی

برای استفاده از شاخص قدرت نسبی (RSI) عوامل مهم زیادی را باید در نظر گرفت، مانند تنظیمات، نمرات تشخیص اشباع بازار و واگرایی‌های درست یا غلط؛ اگرچه، چیزی که همواره باید به آن توجه کرد این است که هیچ نشان‌گر تکنیکالی همواره موثر نیست، مخصوصاً اگر به تنهایی استفاده شود. بنابراین، معامله‌گران باید این موضوع را در نظر داشته باشند که شاخص قدرت نسبی در کنار سایر شاخص‌ها باید برای جلوگیری از اشتباه استفاده شود.